Култура
Отворена Третата зимска школа во чест на Ацо Шопов

Денес, „Македонија е во светот, а светот во Македонија“. Развојот на странската македонистика веќе се одвива по цврсто утврдена патека, на која има јасни патокази за развојот и во времето што следува. Стиховите на великанот Ацо Шопов добиваат и нови значења и толкувања преку посветеноста на македонскиот јазик, литература и култура од страна на странските македонисти.
Ова се дел од пораките со кои свечено беше отворена Третата зимска школа на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје (МСМЈЛК при УКИМ), на која учествуваат над 40 странски македонисти од 17 држави. Со Школата на МСМЈЛК при УКИМ почна чествувањето на големиот јубилеј – 100 години од раѓањето на великанот на современата македонска литература и култура, Ацо Шопов, и остварувањето на националната програма во негова чест.
На свеченото отворање на Школата се обратија претседателот на државата, Стево Пендаровски, под чие покровителство се остварува националната програма „2023, година во чест на Ацо Шопов“, ректорот на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје (УКИМ), проф. д-р Никола Јанкуловски, и директорката на МСМЈЛК при УКИМ, проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска.
Посочувајќи на насловот на една од поетските книги на Ацо Шопов, „Ветрот носи убаво време“, во своето поздравно видеообраќање претседателот Пендаровски им се обрати и на учесниците на Школата.
„Дозволете ми да ви посакам Школата да ви донесе само убаво време, убави моменти со плодни дискусии, од кои ќе произлезат нови иницијативи за соработка, истражување и развој. Ви честитам на желбата и изборот да бидете дел од Третата зимска школа на МСМЈЛК при УКИМ“, истакна Пендаровски во завршницата на своето обраќање.
Во видеообраќањето претседателот истакна дека Третата зимска школа на МСМЈЛК при УКИМ има особено место во чествувањето на големиот јубилеј – 100 години од раѓањето на Шопов.
„Шопов како една од централните личности на македонскиот XX век ги постави темелите на мостовите меѓу македонската и поголем број странски култури. Ние како негови потомци имаме обврска тие мостови да ги одржуваме и да ги зајакнуваме. Ама и да градиме нови! Во нашава современост, чинам нема друг субјект што на академско ниво до толку се залага и придонесува за одржување и јакнење на постојните мостови и градење нови токму преку јазикот, речта и културните вредности колку Меѓународниот семинар, кој е организатор на оваа Школа, што несомнено се потврдува преку резултатите од соработката и влогот со странските македонисти и слависти – и во странските културни средини и кај нас. Оттука, и со оваа Школа, меѓу другото, на академско ниво се остварува дел од она за што Шопов и неговата генерација културни дејци се залагале на средината на минатиот век“, истакна ректорот на УКИМ, Никола Јанкуловски, осврнувајќи се на значајноста што остварувањето на националната програма во чест на 100-годишнината од раѓањето на Шопов почнува со Школата на МСМЈЛК при УКИМ, која веќе е традиционална.
Тој посочи и на бројноста на државите од кои има учесници на Третата зимска школа, вклучително и држави од кои претходно повеќе години немало пријавено учество. Во завршницата на своето обраќање Јанкуловски им се заблагодари на странските македонисти за нивниот интерес и посветеност за изучувањето на македонскиот јазик, литература и култура потсетувајќи дека тие се најголеми културни амбасадори на нашата држава.
„УКИМ, во рамките на своите надлежности, секогаш ќе стои зад вас и зад вашата решеност да ја афирмирате и развивате странската македонистика“, им порача ректорот Јанкуловски на странските македонисти, кои се учесници на Школата.
Своето обраќање, директорката на МСМЈЛК при УКИМ, проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска, во целост им го посвети на странските македонисти поврзувајќи ја нивната посветеност на македонистиката и со поезијата на Ацо Шопов.
„Македонија е судбина на светот, светот е судбина на Македонија“ – овој стих на великанот Шопов се чини ја одразува смислата на оваа Трета зимска школа. Затоа што во сето време досега, токму странските македонисти и слависти се оние што овозможија во една убава смисла да се остварува идејата дека ‘светот е судбина на Македонија’ – преку нивните беспоштедни заложби македонскиот збор да се чуе и разбере во странските културни средини. Ама во исто време, преку нивната решеност да се посветат на македонистиката и таа за нив да е животна определба, и нашата татковина постана судбина на светот, затоа што заложбите на странските македонисти и слависти се остваруваат не само во рамките на универзитетските центри и на меѓународната научна сцена, туку и воопшто преку афирмација на македонскиот збор и македонската мисла во светот“, нагласи Мојсова-Чепишевска.
Обраќајќи им се на странските македонисти и реферирајќи на стихови на Шопов, таа искажа и посакување преку наставата на оваа Зимска школа тие уште повеќе да ги засакаат нашата земја и македонскиот јазик, литература и култура, како и дека ќе имаат уште поголем поттик и решеност да продолжат секојдневно да се посветени на македонистиката.
„Ако денес, од некои други простори, Ацо Шопов може да нè види и чуе, се надевам дека ќе се залечат дел од неговите рани, кои оставија лузни во неговата поезија затоа што денес, со оваа Зимска школа, инакво, а суштинско значење, добива неговиот стих: “Македонија е во светот, а светот во Македонија’. Затоа што денес, во негова чест, ‘по долгите патишта на светот се отсликува ликот на Македонија/а ликот на светот во Македонија’“, порача, меѓу другото, Мојсова-Чепишевска.
Веднаш по отворањето, Школата, која се одржува виртуелно, на далечина, почна со интензивна работа, со учесници од: Кина, Виетнам, Соединетите Американски Држави, Австралија, Турција, Полска, Словенија, Чешката Република, Унгарија, Грција, Бугарија, Романија, Молдавија, Руската Федерација, Хрватска, Србија и од Босна и Херцеговина. Планирано е да трае до 28 јануари, со вкупен фонд по 30 часа за секоја од групите.
МСМЈЛК при УКИМ најави дека по Третата зимска школа, планира и други активности посветени на Шопов во текот на оваа година, од кои некои веќе се опфатени во националната програма „2023, година во чест на Ацо Шопов“.
Инаку, Зимската школа на МСМЈЛК при УКИМ првпат се одржа во 2021 година како прва активност во рамките на програмата за одбележување на 100-годишнината од раѓањето на Блаже Конески и значајно дополнување на редовните активности на МСМЈЛК при УКИМ, а мината година веќе се потврди дека таа ќе прерасне во традиција во рамките на остварувањето на мисијата за афирмација и развивање на македонистиката на странските универзитетски центри и воопшто во странските културни средини по што годинава со неа почнува чествувањето на 100-годишнината од раѓањето на Ацо Шопов.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Хит-комедијата „Вечерва сме сами“ на 26 април во Националната опера и Балет

Хит комедијата „Вечерва сме сами“, во која Семир Гичиќ и Наташа Аксентијевиќ со својата маестрална игра освојуваат публика низ целиот регион, доаѓа во Скопје! На 26 април, љубителите на добриот хумор ќе имаат можност да ја гледаат оваа урнебесна претстава во „Националната опера и балет“.
Ова е динамична и духовита комедија која на забавен, но истовремено и длабок начин, ја прикажува комплексноста на љубовните односи. Преку препознатливи животни ситуации, неочекувани пресврти и духовити дијалози, публиката ќе ужива во приказна што ќе ја насмее, но и ќе ја натера на размислување.
„Вечерва сме сами“ го доловува балканскиот менталитет, каде човек често прифаќа сè она што, декларативно, никогаш не би прифатил. Специфичноста на ова тло е што и прифаќањето и неприфаќањето се подеднакво погрешни. А најтешко е да се убедиш самиот себе дека твојот живот навистина се случува, а не е туѓа лоша шега. Кога човек мисли дека нешто завршило, тоа дури тогаш почнува. Кога поверува дека разбрал, токму тогаш е изигран – по којзнае кој пат!
Оваа претстава носи приказна за љубовниот живот на двајца луѓе чии односи се нишаат помеѓу страсна љубов и немилосрдни судири. Преку одличната игра на Гичиќ и Аксентијевиќ, гледачите ќе се препознаат во комичните, но и реални сцени, кои ќе ги потсетат дека животот секогаш носи неочекувани пресврти.
Култура
Кинотеката на Македонија со зголемен буџет од 𝟣,𝟧 милион за 𝟤𝟢𝟤𝟧 година

Н.У. Кинотека на РС Македонија во 2025 година влегува со буџет од 7,5 милиони денари со кои ќе реализираат програмски активности од областа на заштитата на аудиовизуелните добра, проекти од меѓународна дејност и евроинтеграции, како и од издавачка дејност. Буџетот на единствената институција во државава што се грижи за националното аудиовизуелно наследство е зголемен за повеќе од 1,5 милиони денари во однос на минатата година.
Најголемиот дел од вкупната сума, односно 6,5 милиони денари, ќе бидат потрошени на тековни и нови проекти во областа на заштитата, како што се прибирање филмови и филмски материјали, документација и музејски ескпонати, обработка и каталогизација на прибрана граѓа, но и на годишната филмска програма во Кинотеката, преку која се обезбедуваат проекци на актуелни и култни филмски остварувања во една од најпосетените киносали во државата.
Годинава ќе се работи и на дигитална реставрација на уште едно класично дело од македонската кинематографија – играниот филм МАКЕДОНСКА КРВАВА СВАДБА (1967) на режисерот Трајче Попов, како и на дигитална реставрација на 25 анимирани филмови од македонската школа на анимиран филм, школа која беше активна во ‘70-те и ‘80-те години на 20. век (Д. Марковиќ, Б.Пејчинов, Д. Михајловски, итн.). Играниот филм МИС СТОН (1958) на режисерот Ж. Митровиќ што минатата година беше дигитално реставриран, а оваа 2025 година ќе го добие и своето блу-реј издание.
Во соработка со македонските културно-информативни центри во регионот, Кинотеката ќе организира и презентација на македонската кинематографија преку програма насловена како „Денови на македонски филм“, а на полето на издавачката дејност, покрај новиот број на Кинопис, се подготвува да излезе од печат и монографијата „70 Години македонски филмски плакат“.
Култура
Почина Наташа Маневска, драматург во штипскиот театар

Со огромна тага ја споделуваме веста за смртта на нашата колешка Наташа Маневска, драматург во НУЦК „Ацо Шопов“ – Штип, соопшти штипскиот театар.
Маневска беше член на нивниот колектив од 2011 година и во периодот од 2011 до 2015 година беше на чело на институцијата како директор.
Од 2016 година беше на работното место драматург.
Посмртните останки ќе бидат изложени во капелата на градските гробишта во Штип в четврток, 27.2.2025, од 13 до 14 часот.
Комеморација во нејзина чест ќе се одржи во Театар „Штип“ в петок, 28.2.2025 во 12 часот.