Култура
Публиката на „Охридско лето“ уживаше во звуците на флејтата и пијаното
Прекрасен концерт приредија синоќа флејтистката Јонела Големи и пијанистката Мерита Реџа Тершана од Република Албанија на фестивалот „Охридско лето“.
Двете извонредни уметници во црквата „Света Софија“ настапија со програма за која, како што велат, ја подготвиле токму за фестивалската публиката. Музичкото доживување започна со Сонатата за флејта и пијано од Франсис Пуланк.
„Подготвивме специјална програма која е комбинација од класична музика и современи жанрови. Започнавме со сонатата на Пуланк, а продолживме со композиција од Франц Доплер, потоа ја изведовме Сонатината за флејта и пијано од Жак Ибер. На репертоарот беше застапен и Оливие Месијан со композицијата ‘Црна птица’. Исто така го отсвиривме и делото ‘Цигански напеви’ од Пабло де Сарасате”, изјави флејтистката Јонела Големи.
Албанските уметници покажаа совршена техника на музицирање, а меѓу другите композиции од програмата изведоа и дело на македонски композитор, композицијата „Елегија“ од Гоце Коларовски.
„Со огромно задоволство ја изведуваме оваа композиција на Коларовски. Јас третпат настапувам на фетсивалот ‘Охридско лето’, но мојата колешка Јонела Големи е првпат на фестивалот. За нас е огромно задоволството што настапуваме на овој реномиран фестивал во светски рамки и сме благодарни на поканата за нашиот настап”, вели пијанистката Мерита Реџа Тершана.
Освен како дуо, Големи и Тершана настапуваат и во трио со други уметници. Велат дека нивната соработка трае од поддамна и ќе продолжи во иднина.
Јонела Големи дипломирала на отсекот за флејта на Универзитетот во Тирана, по што во 1997 година заминува на студии во Париз каде на Конзерваториумот работи под менторство на П.И. Арто, по што следеле судии на Екол Нормал „А. Корто“ и четиригодишни студии на регионалниот национален конзерваториум „Сен Мор де Фосе“ кај проф. П. Легор каде се здобива со златен медал и дипломи на студиите по флејта, камерна музика и педагогија. Добитничка е на бројни награди и признанија, прв победник е на натпреварот „Н. Зораки“ и прогласена е за музички уметник на годината во 2018 година на доделувањето на наградите „Култ“ откако три последователни години била номинирана за оваа награда.
Член е на оркестарот „Француски флејти“ каде ги свири сите инструменти од семејството флејти, пиколо, алт, бас, октобас, а е прва флејта на оркестарот на Албанската радио-телевизија. Критиката, публиката и медиумите ја сметаат пијанистката Мерита Реџа Тершана за една од најактивните уметници на албанската територија, и таа продолжува да гради кариера полна со нови достигнувања.
Добитничка е на импресивна бројка на национални награди како – Изведувач на годината на албанскиот фестивал за современа музика во 1996, Изведувач на годината и добиник на Култ наградата во 2010 и 2016. Како солист настапува со повеќе оркестри вклучително со оркестарот на Албанското радио и ТВ, оркестарот на Универзитетот во Тирана и оркестарот на Операта.Како солистч есто настапува на познати фестивали во Албанија и Европа. Предава пијано како вонреден професор на Универзитетот за уметности во Тирана.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Емпатија во светлина“ – фотографска изложба на Милорад Милиќевиќ во Галерија Рудиќ
На 22 ноември (сабота) во 19 часот, во Галерија Рудиќ ќе биде отворена изложбата „Емпатија во светлина“ на фотографот Милиќевиќ. Портретите на Милиќевиќ не се студиски аранжирани кадри, туку сведоштва за луѓе вкоренети во својот простор, време и културна традиција на која ѝ припаѓаат.
Милиќевиќ не документира само лица – тој бележи приказни, традиција, верување, моменти на искреност кои не можат да се инсценираат. Неговите субјекти се спонтани, опуштени, прикажани во животни услови што ги дефинираат.
Портрет може да направи секој. Но добар портрет — оној што останува, што нè погодува таму каде што не сме очекувале — може да направи само оној што има вистинска емпатија кон другиот човек. Тоа не е прашање на занает, туку на карактер. Тоа или го носите во себе, или не. Милиќевиќ го носи. И го споделува со нас.
Изложбата „Емпатија во светлина“ ја опишува суштината на фотографскиот пристап на Милиќевиќ — тивка, но длабока присутност, каде светлината не е само визуелен елемент, туку медиум преку кој се открива човечноста, традицијата и искреноста на неговите субјекти.
Култура
Концерт „Од барок до современи македонски композитори“ во Даут-пашин амам
Во петок, 21 ноември 2025 година, со почеток во 19:30 часот, во Даут-пашин амам ќе се одржи концертот „Од барок до современи македонски композитори“, кој низ внимателно конципирана програма го следи развојот на музичката форма и израз – од барокната прецизност до современиот македонски звук.
Концертот ќе ги обедини делата на Купрен, Хендл, Марчело/Бах и Силоти, a во центарот на програмата се дуетите на Бах од мисите и кантатите (BWV 232, 236, 124, 91) – пример за суптилен контрапункт и дијалог меѓу два вокални гласа.
Вечерта продолжува со избор од современата македонска продукција: композиции на Димитрије Бужаровски, Горан Начевски и Томислав Зографски, чија „Суита за пијано“, оп. 27 го заокружува програмскиот лак од барокната структура до модерниот национален израз.
Изведувачи се Мимоза Ќека (пијано), Марија Ташевска (сопран) и Мариана Бошковска (алт).
Проектот е поддржан од Министерството за култура и туризам на Република Северна Македонија. Влезот е слободен.
Култура
„Куќата на границата“ во режија на Андреј Цветановски, вечерва на МОТ
„Куќата на границата“ на Регионалниот театар од Нови Пазар е на репертоарот на вториот ден (20.11.2025) на МОТ, дело на Славомир Мрожек, во режија на нашиот Андреј Цветановски.
„Куќа на граница е приказна која зборува за една фамилија која сака само да живее мирно, и одеднаш во нејзиниот дом се појавуваат дипломати кои сакаат да нацртаат граница која поминува насред куќата. Звучи познато нели? Оваа фамилијарна драма зборува за одземање сé што имаат, сонуваат, зборуваат и замислуваат, се додека не останат без ништо. Низ оваа горка комедија ќе видите многу паралели со начинот на кој денешниот свет функционира“ – вели Цветановски.
Претставата е одлична илустрација за тоа до кој степен сме способни да се понижиме себеси, слепо почитувајќи ги бесмислените бирократски норми на „новиот“ свет, кој од нас треба да направи покондурени господа.
Како креативен македонски тим на претставата покрај режисерот се и Димитар Андоновски автор на музиката и Сергеј Светозарев на сценографијата.
Претставата ќе биде изведена на сцената 25 Мај, МКЦ во 20 часот.
А пред неа во 19 часот во холот на МКЦ ќе биде поставена уметничката инсталација „Сценариум и имагинариум“ на архитектот и сценографот Костантин Трпеноски, која на границата помеѓу реалното и имигинарното нуди визуелно и сензорно доживување на просторот во холот на МКЦ. Настанот е воедно и ретроспективен поглед на неговите театарски сценографии „Чудна случка со кучето во ноќта“ (2023) и „Макбет“ (2019), двете наградени за најдобра сценографија на фестивалот „Војдан Чернодрински“ во Прилеп и приказ на други негови актуелни сценски дизајни.

