Култура
Реномираното меѓународно списание „Версвил“ објави тематски број „Поезија од Македонија“
Реномираното меѓународно списание за поезија „Версвил“, својот најнов број во целост го посвети на современото македонско поетско творештво. Изданието е насловено „Поезија од Македонија“ и „Версвил“ го објави во пресрет на Струшките вечери на поезијата (СВП), а на покана на меѓународната редакција на списанието, негов уредник и автор на уводната реч е Иван Антоновски.
Во овој тематски број на престижното списание посветен на современата македонска поезија, автор во фокусот е токму добитникот на Златниот венец на СВП за 2023 година, академик Влада Урошевиќ. Притоа, се објавени два есеи на Урошевиќ од неговата книга „Виола арсеника: белешки за поезијата“, кои специјално за овој број на „Версвил“ се преведени на англиски јазик. Во истата рубрика во која според правилата на списанието се објавуваат исклучиво есеи што се однесуваат на поезијата е објавен текст и од универзитетскиот професор и поет, Владимир Мартиновски, во кој се споредуваат песни од македонскиот поет Матеја Матевски и јапонскиот поет Кобајаши Иса. Пред читателите на „Версвил“, поезијата на Матевски е претставена и претходно, во 2011 година, кога покрај Златниот венец на СВП, тој го доби и признанието „Восхитувачки поет“ што го доделува токму ова реномирано меѓународно списание.

Со по две песни во препев на англиски јазик, во бројот се претставени современи македонски поети со активен опус, кои имаат значајни творечки резултати и во 21. век: Михаил Ренџов, Гордана Михаилова-Бошнакоска, Ефтим Клетников, Санде Стојчевски, Ристо Лазаров, Веле Смилевски, Раде Силјан, Катица Ќулавкова, Весна Ацевска, Зоран Анчевски, Бранко Цветкоски, Иван Џепароски, Славе Ѓорѓо Димоски, Братислав Ташковски, Јовица Ивановски, Виолета Танчева-Златева, Лидија Димковска, Никола Маџиров, Јовица Тасевски–Етернијан, Николина Андова-Шопова, Јулијана Величковска, Ѓоко Здравески, Андреј Ал-Асади и Ива Дамјановски. Редакцијата на списанието има утврдени критериуми и за бројот на автори кои можат да бидат застапени во одделните броеви, а забележливо е дека овој број посветен на современата македонска поезија е едно од најобемните изданија на „Версвил“ објавени досега, при што зад објавените преводи и препеви се и потписите на над 25 преведувачи.
Последниве години „Версвил“ важи за едно од најрепрезентативните поетски списанија на глобално ниво, со соработници од целиот свет. Излегува два пати годишно во електронска форма, на англиски јазик, со строги критериуми за објавените рецензирани содржини. Седиштето на списанието е во Индија, а уредници на одделните броеви на покана на меѓународната редакција предводена од афирмираниот индиски поет Сонет Мондал се истакнати универзитетски професори, книжевни критичари и поети од различни земји. Од основањето на списанието во 2008 година наваму, тематски броеви се објавени само за француската, американската, австралиската, ирската, холандската, индиската, турската, унгарската и украинската современа поезија, по што следи објавата и на овој број посветен на македонската поетска реч.
Во „Версвил“, досега, одделни прилози имаат објавено повеќе добитници на Букеровата и на Пулицеровата награда, а имајќи ја предвид посветеноста на списанието на поезијата, посебно се претставени и неколку лауреати на Златниот венец на СВП.
Претходно, во ова реномирано списание, објавена е поезија во препев на англиски јазик и на неколку истакнати македонски поети.
Присуството на македонските автори во списанието е засилено од 2011 година, кога за уредник-консултант е избран и македонскиот поет и книжевен критичар Јовица Тасевски–Етернијан и воспоставена е соработка со македонското списание за литература, уметност и култура „Стремеж“. Овој тематски број објавен во август 2023 година е прво претставување на толкав број автори од Македонија во изданијата на „Версвил“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Изложба на Сашо Алушевски во Скопје: „На мајката земја – шума“ го истражува односот меѓу фотографијата и природата
В среда, 3 декември, од 18 часот, авторот Сашо Алушевски ќе постави изложба од циклусот „На мајката земја – шума“ во мобилната монтажна галерија во Паркот на франкофонијата во Скопје.
Поставката „На мајката земја“ го истражува односот меѓу фотографијата и материјалната природа/реалност/нашите доживувања третирајќи ја фотографската слика како симулакрум – визуелен знак што не ја претставува природата директно, туку нејзините кодови и траги. Потпирајќи се врз Платоновата разлика меѓу идеја, имитација и сенка, изложбата укажува дека уметничката практика не може да го реплицира светот, туку само сопствените граници и јазикот.
Преку суптилна деконструкција на лисја, земја, камен и вода, сликите ја расплетуваат врската меѓу визуелното и физичкото. Материјата се претвора во знак, а фотографијата – иако фиксирана – упорно одбива да биде статична. Таа сведочи за својата ограниченост нудејќи простор во кој претставата и реалноста се разидуваат.
Овој јаз меѓу сликата и природата ја носи и главната порака: ниедна визуелна репрезентација не може да го замени директното, органско доживување на природата. Мирисот на мов, текстурата на кората, здивот на шумата – без соработка со идеалниот гледач – остануваат искуства што фотографијата само ги навестува, но не ги поседува.
Поставката ја преиспитува нашата перцепција: Дали сликите се надвор од нас – или во нас? Каде завршува сопствената проекција, а каде почнува реалното?
Во реализацијата се користени природни материјали и повеќе аналогни фотографски техники: цијанотипија, Ван Дајк, гумотипија и гумомаслена техника, колодиум, мордансаж и лумен-процеси.
Изложбата е реализирана со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Култура
Почнува 24. „Синедејс“ со репертоар од над 50 европски остварувања
Со слоганот „Се гледаме од другата страна“ од 3 до 10 декември се одржува 24. „Синедејс“ – Фестивал на европски филм.
Осумте селекции, повеќе од 60 филма, кои ја одбележаа тековната европската филмска година и врвната работилница „Маркетинг на филм“ се фактографски белег на годинешниот „Синедејс“.
„Оваа година публика не ја водиме на филмско патување, туку ја водиме низ премин. Типично за Дејвид Линч, кому му го посветуваме ова издание, надреално, сонувачки, убаво и контрастно. Тој премин и покрај сѐ е богат со најновите и најнаградувани филмови. Свесни сме дека земја како Македонија, со мал продукциски импакт, филмот се докажа како најголем амбасадор и за да може да виреат такви креативци, но и на таквата префинета публика должни сме да ѝ го дадеме најдоброто што знаеме да го правиме, а тоа е фестивал, пред сé“, вели Маргарита Арсова, програмски координатор на „Синедејс“.
Два филма се на почетокот на фестивалот – „Тоа беше само несреќа“ во режија на Џафар Панахи, добитник на наградата „Златна палма“ на Канскиот фестивал и „Човек лавина“ на Слободанка Рудин, филм за еден од најдобрите музичари и тапанари во поранешна Југославија, Драгољуб Ѓуриќиќ.
„Ова издание на ‘Синедејс’ ги носи и ‘Тајниот агент’ на Мендонса Фило, ‘Домот на младата мајка’ на браќата Дарден, и двата номинирани за ‘Златна палма’, ‘Татко мајка сестра брат’ на Џим Џармуш, кој е добитник на наградата ‘Златен лав’ во Венеција и досега не е прикажан во кината во Европа, потоа филмови во кои македонските филмски екипи се копродуценти, како ‘Оче наш’ на Горан Станковиќ, ‘Ера’ на Парта Келменди, ‘Павиљон’ на Дино Мустафиќ… А ќе гледаме и филмови на Сорентино, Парк Чан-Вок. Особено сме благодарни што годинава и ‘Македокс’ ни се придружува со своја селекција, победници од нивниот фестивал. Многу гости, музика и филмски завршок на годинава за МКЦ“, дополнува Арсова.
Селектор на програмата на 24. „Синедејс“ е Бернд Будер и годинава ќе ги гледаме филмовите структурирани во повеќе селекции: официјална селекција, гала-програма, МК во ЕУ, МК-премиери на кратки филмови, музички документарци, СЕЕ-програма, селекција на Дејвид Линч и „Македокс“.
Жири-комисијата во состав: Сара Климовска – актерка, Северна Македонија, Арсен Оремовиќ – режисер, Хрватска, и Алеш Павлин – режисер. Словенија ќе одлучува за филмовите во официјална конкуренција, а Ана Опачиќ – режисерка, Хрватска, Фатос Бериша – режисер, Албанија, и Јасмина Карајловиќ – продуцентка, Црна Гора, за филмовите во СЕЕ-програмата.
На 4 и 5 декември во клубот МКЦ, во рамките на вечерите „Синемјузик“ имаме специјална селекција од десетина млади европски бендови, поддржани од програмата „Лајвјуроп“. Влезот за концертите е бесплатен.
Фестивалот ќе се случува во просториите на МКЦ, во киното „Фросина“ и во Дансинг-салата „25 мај“.
Билетите за годишното издание на „Синедејс“ ќе бидат по цена од 200 денари за сите филмови, а може да се купат онлајн, преку bileti.mkc.mk (препорачуваме онлајн-продажба), како и на самиот влез на МКЦ.
Фестивалот во најголем дел е поддржан од Агенцијата за филм на РСМ. Други финансиски покровители се Град Скопје, Делегацијата на ЕУ преку програмата за поддршка на европските филмски фестивали, како и мрежата „Лајвјуроп“.
Култура
Премиера во Африка и во Португалија на „Јон Вардар“
Македонскиот анимиран филм „Јон Вардар против галаксијата“ неделава ќе ја има својата афричка и португалска премиера на два значајни меѓународни фестивали.
Првата проекција ќе се одржи на Zuma International Film Festival во Абуџа, главниот град на Нигерија, што ќе биде воедно и афричка премиера на филмот. Фестивалот е организиран од Нигериската филмска корпорација, а ова 15. издание се одржува под мотото: „Раскажувањето приказни и глобалното влијание: Филмот како моќно средство за економски развој“. Тематскиот фокус ја нагласува стратешката улога на кинематографијата во обликување на перцепциите, влијание врз глобалните општествени разговори и поттикнување културна размена.
„Јон Вардар против галаксијата“ пристигнува и на Азорските острови — филмот ќе се најде во изборот на 9. AnimaPIX во Португалија, каде што официјално ќе ја одбележи својата португалска премиера.
Анимапикс има репутација на фестивал кој го слави „детето во секој од нас“, со фокус на креативност, визуелна уметност и експериментални форми. Освен проекции, на фестивалот се одржуваат изложби и промоции на илустрирани книги, стрипови и други форми на визуелната уметност.
„Јон Вардар против галаксијата“ е прв долгометражен македонски анимиран филм. Досега беше прикажан на над 40 меѓународни фестивали и освои 5 награди. Сценариото и режијата се на Гоце Цветановски, арт директор е Михајло Димитриевски – Тхе Мичо, продуцент е Алан Кастиљо, а главните улоги ги толкуваат Жарко Димоски, Емилија Мицевска и Дамјан Цветановски.

