Култура
„Скопје филм фестивал“ ќе ја одбележи стогодишнината од раѓањето на Славко Јаневски
„Скопје филм фестивал“ (СФФ) во рамките на својата годинешна програма ја одбележува и стогодишнината од раѓањето на книжевникот, филмски сценарист и режисер Славко Јаневски (Скопје, 11.1.1920 – 20.1.2000).
По тој повод во рамките на СФФ во летното кино „Мирно лето“ во 21 часот ќе биде прикажан неговиот краткометражен игран филм „Давид, Голијат и петел“. Оваа програма се реализира заедно со Кинотеката на Северна Македонија и во соработка со Фондацијата за унапредување и промоција на културните вредности „Славко Јаневски“.
Славко Јаневски е раскажувач, романсиер, поет, филмски сценарист, есеист и сликар. Еден од основачите на современата македонска книжевност и автор на првиот роман на стандарден македонски јазик, „Село зад седумте јасени“ (1952). Бил уредник и на првиот весник за деца „Пионер“, потоа главен уредник на списанието за деца „Титовче“, на списанијата за литература и уметност „Нов ден“ и „Современост“, на литературниот весник „Хоризонт“ и на хумористично-сатиричниот весник „Остен“. Во меѓувреме работи како уредник во издавачките куќи „Кочо Рацин“, „Наша книга“ и „Македонска книга“. Автор е на книги за деца, патописна проза, збирки раскази, романи, поезија и филмски сценарија.
Јаневски е сценарист на 6 долгометражни играни филма. Добитник е на две „Златни арени“ за сценарио, за филмовите „Волчја ноќ“ (1955) и „Македонскиот дел од пеколот“ (1974) на филмскиот фестивал во Пула. Член на МАНУ од нејзиното основање во 1967 година. Добитник е на наградите и признанијата АВНОЈ (1968); „11 Октомври“; на Струшките вечери на поезијата (СВП); „13 Ноември“, награда на Градот Скопје; Рациново признание и наградата „Мирослав Крлежа“.
ДАВИД, ГОЛИЈАТ И ПЕТЕЛ
Македонија, 1960, 21 минута
Режија и сценарио: Славко Јаневски, улоги: Кирил Ќортошев, Димитрие Бужаровски
Скитникот е гладен, а детето има петел. За да ја оствари својата цел, да се најаде, скитникот му го зема петелот на детето. Но, поради тагата на детето, скитникот се премислува и детето е повторно со својот пријател. „И доброто и злото му се вродени на човекот, а ти суди што повеќе му лежи“ (од ненапишаните Голијатови псалми).
Можеби е интересно да се напомене дека детето во филмот го игра Димитрие Бужаровски, подоцна познат композитор и професор на Факултетот за музички уметности. другите членови од креативниот тим на овој краток игран филм се: директор на фотографија: Киро Билбиловски; монтажа: Драгомир Панков; директор на филм: Благоја Ангеловски; музика: Властимир Николовски; сценографија: Диме Шумка; тон: Јордан Јаневски.
Програма на СФФ за вторник (15 септември)
19 часот ЕМА (2019)
Режија: Pablo Larraín, Chile 102 минути
21 часот ДАВИД, ГОЛИЈАТ И ПЕТЕЛ/DAVID, GOLIATH AND A ROOSTER (1960)
Режија: Slavko Janevski, Macedonia, 21 min.
21.20 h А БРОДОТ ПЛОВИ/AND THE SHIP SAILS (1983)
Режија: Federico Fellini Italy/France, 128 минути
Сите проекции се бесплатни.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Вечер на новоприбрани архивски материјали во Кинотеката
На 27 декември, сабота, со почеток во 20 часот, во Кинотеката ќе се одржи Вечер на новоприбрани архивски материјали, во која ќе бидат прикажани дел од филмовите набавени во 2025 година преку откуп на материјал или меѓу-архивска размена. Проекцијата на оние филмски материјали кои намаат звук ќе бидат прикажани со музичка придружба во живо на ИВЛ.
Една од основните дејности на Кинотеката, поточно на Филмскиот архив (односно Одделението за прибирање, заштита, обработка и чување на филмови и филмски материјали) при оваа институцаја е токму прибирањето на филмови и филмски материјали кои се поврзани со Македонија. Кинотеката години наназад води истражување, идентификација, пронаоѓање и прибирање на филмови и филмски материјали кои се однесуваат или се снимени во Македонија со цел збогатување на збирките, фондовите на кинотека и нивно зачувување.
Вечерта на 27 декември, сабота, ќе бидат прикажани дел од набавените архивски материјали – репортажите на „Филмске новости“ и патеписната репортажа „Од Сава до Вардар“ преземена од Белгискиот филмски архив.
Музичка придружба: ИВЛ.
Влезница: 150 мкд.
Култура
„Виртуози на хорна“ – завршен концерт на јубилејното издание на Скопскиот брас-фестивал
На 29 декември 2025 година, со почеток во 19:00 часот, во малата сала на Филхармонија ќе се одржи концертот „Виртуози на хорна“, последниот настан од петтото јубилејно издание на Скопски Брас Фестивал.
Покрај домашниот хорнист Благоја Василевски, на концертот ќе настапат и реномирани музичари од регионот: Михајло Булајиќ, прва хорна во Лондонски симфониски оркестар и Оркестарот на РТВ Словенија, Никола Чириќ, прва хорна во Белградска филхармонија, Илир Кодима, прва хорна во Косовска филхармонија и професор на Факултетот за музичка уметност во Тирана, како и Милан Роксандиќ од Театарот во Нови Сад.
Настанот претставува пример за меѓународна соработка и културна размена, со фокус на камерната музика за хорни и современ пристап кон брас сцената во регионот. Публиката ќе има можност да слушне програма што ги истакнува изразните можности на инструментот, со дела од класичниот репертоар и божиќни аранжмани за ансамбл хорни.
На програмата се најавени „Унгарска рапсодија бр. 5“ од Јоханес Брамс, „Радецки марш“ од Јохан Штраус, како и избор на божиќни композиции во аранжмани за хорни.
Култура
Белград се сеќава на Зафир Хаџиманов: музичка вечер во македонскиот КИЦ
Македонскиот КИЦ во Белград во своите простории на Македонска 30, на 26 декември 2025 година во 19 часот, организира музичка вечер посветена на Зафир Хаџиманов.
Настанот ќе го отвори директорот на КИЦ Белград Васко Шутаров, со краток осврт за културата на сеќавање кон големиот бард на културата Зафир Хаџиманов, за огромното културно наследство кое го остави како на македонската, така и на српската култура.
„Јас сонувам, јас творам, јас водам љубов на двата јазика”, знаеше често да каже Зафир, во неговите интервјуа за српските и македонските медиуми.
Вечерта посветена на Зафир Хаџиманов, ќе започне со неколку одбрани музички инсерти и грст фотографии, меѓу кои неколку и за првпат јавно презентирани, а ќе продолжи со интимен концерт посветен нему, со неговите најблиски, Бисера Велетанлиќ и Васил Хаџиманов.
Потретот на Зафир Хаџиманов е инициран и организиран од македонскиот КИЦ во Белград и поддржан од Министерството за култура и туризам.
Зафир Хаџиманов е роден на 25 декември 1943 година во Кавадарци. Дипломирал на Факултететот за драмски уметности во Белград, во 1967 година. Тој речиси целиот животен век го поминал во Белград, во брак со една од најпознатите југословенски пејачки Сенка Велетанлиќ – Хаџиманов, со која го добиле синот Васил Хаџиманов, познат џез-музичар. Значаен е како пејач кој настапувал на голем број фестивали, композитор, поет и актер, со препознатлив придонес во македонската и српската култура, особено преку спојот на традиционалните македонски музички елементи со современи и популарни форми. Во 1991 година, Хаџиманов бил еден од основачите на друштвото за македонско-српското пријателство „Шар Планина“ и на здружението на Македонците во Белград, „Македониум“. Поради неговите заслуги за промоцијата на македонската култура во Србија, во 2007 година, тој бил промовиран во почесен амбасадор на културата на Македонија во Србија.
Хаџиманов почина на 27 март 2021 година, на 77-годишна возраст, од компликации предизвикани од Ковид-19. Постхумно беше одликуван со „Златен медал за заслуги“ од претседателот на Србија, како и со „Орден за заслуги за Република Северна Македонија“ од претседателот Стево Пендаровски, за неговиот исклучителен придонес во уметничкото и музичкото творештво.

