Култура
Со ретроспектива на илустрации на Димитар Кондовски се отвора фестивалот „Литера“
Стотици илустрации што ги краселе кориците на многу детски книги, списанија, учебници, од вечерва во 20 часот ќе бидат изложени во „Мала станица“, со што ќе биде отворен вториот меѓународен фестивал за литература и илустрација за деца „Литера“. Изложбата ќе ѝ биде достапна на публиката сѐ до 1 ноември. Од 15 октомври, од 9 до 19 часот може да се видат делата на доајенот на македонската ликовна уметност со посебен ковид-протокол.
Идејата на „Литера“, што го организира Центарот за визуелна комуникација од „Ефектива“ од Скопје, е на денешните генерации да им го доближи исклучителното значење на овој уметник. За време на првиот фестивалски ден група деца ќе сликаат свои дела инспирирани од илустрациите на Кондовски.
„Димитар Кондовски е еден од малкутемина македонски ликовни уметници чие творештво остави траен белег во времето. Неговото дело е широко во својот опфат и длабоко според својот мисловен дофат. Златната трага што тој ја врежа во скаменетото време е чудесен сложен орнамент, чија тајна уште не е откриена. Работата за децата и за оние што светот може да го видат со детски очи на Кондовски му даде можност да го претстави светот како волшебна сликовница. Користејќи ја слободата што му ја дава работата за деца, Димитар Кондовски го отвори своето дело за сништата. Тој докажа дека голем уметник е волшебник, кој може да го претвори обичниот лист хартија во шума, каде што меѓу дрвјата блеска месечина и осветлува езеро сјајно како огледало – меѓу набабрени од роса виолетови и црвени цветови крај езерото танцуваат самовили со распуштени коси во проѕирни велови, а над нив меѓу облаците лета млад јунак на крилато коњче. Работејќи сликовници за деца и илустрирајќи книги, тој имаше можност да истражува еден поинаков свет, свет во кој чудата се можни“, пишува ликовниот критичар Емил Алексиев.
Освен изложбата, второто издание на „Литера“ ќе донесе и пет работилници наменети за детската публика, кои ќе се реализираат во Даутпашиниот амам. Креативните деца ќе може да творат во повеќе области – креативно пишување, цртање и др.
Фестивалот „Литера“ најде најчин и за време на карантинските денови да ги мотивира децата да творат. Неколку илустрации на Кондовски им беа инспирација и ни праќа нивни приказни и раскази. Во чест на октомври – месецот на штедењето, авторот на најдобриот детски текст од Халк банка“ Скопј ќе добие штедна книшка во вредност од 5.000 денари.
Во рамките на фестивалот, на 16 октомври во 19.30 часот, во Europe House во Скопје, ќе се одржи дебата на тема „Како децата се запознаваат со предизвиците во животот преку литературата?“ На оваа дискусија ќе учествуваат: проф.д-р Весна Мојсова-Чепишевска, проф. д-р и писател Владимир Мартиновски, Искра Димковска („Сказнувалка“) и психологот Христина Стефановска.
Во рамките на фестивалот ќе бидат организирани пет работилници, на кои ќе може да учествуваат помал број деца. Доколку дозволат временските услови, тие ќе се одржат во дворот на Даутпашиниот амам, а во случај на заладување или дожд, активностите ќе се префрлат внатре.
На второто издание на „Литера“, со наслов „Емоцијата има своја боја“, на 15 и 16 октомври работилница ќе одржат кустосот и едукатор од Националната галерија, Маја Димитрова, и вајарката Моника Гошева.
Четири работилници ќе се одржат на 17 октомври. „Прочитај ми приказна/прочитај си приказна“ ќе ја води Коста Милков од издавачката куќа „Метаноја“. Во истиот термин од 11 часот ќе се реализира и работилница на тема „Среќни деца денес – подобри луѓе утре“, а ќе ја одржи едукативниот центар „Скампер“ од Скопје.
Искра Димковска од издавачката куќа „Сказнувалка“ ќе одржи работилница инспирирана од сликовницата „Празнина“ од Ана Лјенас. Поетесата Ана Голејшка-Џикова ќе одржи работилница за креативно пишување.
На 18 октомври во Даутпашиниот амам заедничка работилница ќе одржат „Полица“ и фестивалот „Литера“ на тема „Креирање книжевно дело од деца за деца“.
На 19 октомври во Europe House фестивалот ќе додели награди за најдобрите македонски изданија меѓу двата изданија. Ќе бидат доделени три награди: за најдобра детска книга, за најдобра илустрација и издание во целина, за кои ќе одлучи стручно жири. Фестивалот го помагаат: Делегацијата на ЕУ во Скопје, Министерството за култура, Град Скопје, Халк банка.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.
Култура
Концерт на Драган Ѓорѓевиќ-Сузуки и Дино Имери во Музејот на македонската борба
На 17 декември (среда), со почеток во 20 часот, во амбиентот на Музејот на македонската борба, ќе се одржи концерт на двајцата истакнати уметници од регионалната и меѓународната сцена – виолончелистот Драган Ѓорѓевиќ Сузуки, еден од најценетите и највлијателни виолончелисти во регионот, и пијанистот Дино Имери, волшебникот на пијаното.
Сузуки е препознатлив по својата извонредна техничка виртуозност, длабока музикалност и силно сценско присуство, а критиката и публиката го вбројуваат меѓу најдобрите виолончелисти на Балканот. Заедно со Дино Имери, еден од најреномираните македонски пијанисти, тие носат концертна вечер од врвен уметнички ранг.
Публиката ќе има можност да ужива во внимателно избрана програма со дела од: Бетовен, Шнитке, Шуман, Дебиси, како и композиции од Имери Илкоска, носејќи свеж и современ израз во концертната вечер.
Концертот е со слободен влез, претставувајќи ретка можност за љубителите на класичната музика да доживеат висок уметнички квалитет и инспиративна интерпретација.

