Култура
Стефоска во Курбиново, Љубојно и кај споменикот од НОБ во Отешево
Министерката за култура, Ирена Стефоска, изврши увид во тековните активности на неколку значајни културни добра во Преспанскиот Регион. Посетата ја започна со црквата „Св. Ѓорѓи“ во Курбиново каде е започната првата фаза од непосредната заштитата на архитектурата на ова непроценливо културно наследство од 12 век.
Како што информираше директорката на НУ Завод за заштита на спомениците на културата и музеј – Битола, Мери Стојанова, веќе се извршени сите подготвителни работи и се реализирани зафатите за превентивна конзервација на ѕидното сликарство, неопходни за започнување на првата фаза од реализацијата на проектот.
Истовремено, Стојанова информираше дека како надлежна установа веќе поднеле инцијатива за прогласување на црквата во Курбиново за културно наследство во опасност. Како што кажа министерката Стефоска, тоа ќе помогне да се мобилизираат сите професионални, материјални и специјалистички ресурси за да се обезбеди трајна заштита на ова културно добро кое по своите вредности е на ранг на најдобрите репрезенти на своето време, со светско значење.
Придружувана од градоначалникот на Ресен , Живко Гошаревски, министерката за култура Ирена Стефоска беше и во Љубојно. Пред училиштето „Димитар Влахов“, во кое пред 75 години се одржал првиот час на македонски јазик во револуционерна Преспа, Стефоска најави дека Министерството за култура се вклучува практично во заживување на ицијативата на Владата на РСМ за формирање на Центар за македонски јазик, токму во ова училиште, изградено пред 113 години.
Со оглед на фактот дека Љубојно, а со тоа и старото училиште, се прогласени за заштитена споменична целина, се работи на преземање на сите неопходни подготвителни работи за заштита и ревитализација на објектот. Во план е изготвување на проект преку кој ќе се изврши конзервација и реставрација на училиштето, кое во иднина ќе прерасне во нов, модерен повеќе-функционален центар.
Во рамки на денешените активности во Преспа, министерката Стефоска го посети споменикот на Преспанскот состанок во Отешево. Овој споменик е изграден во чест на значајните историски настани од 1943 година во пресрет на одржувањето на АСНОМ. Се работи за еден од спомениците од НОБ за кои министерката Стефоска неодамна најави дека ќе ги посети и ќе се заложи за нивна достојна заштита и афирмација. Во таа насока, Општината Ресен, како надлежна за одржување на споменикот, се заложи дека во најкус временски рок ќе ги преземе сите неопходни активности за негово соодветно одржување.
„Антифашизмот е заеднички темел на нашата државност и на заедничка Европа, затоа спомениците од НОБ мора да ги одржиме заради вредностите со кои заслужуваат да растат новите генерации“, порача министерката за култура Ирена Стефоска пред споменикот во Отешево, дело на македонскиот скулптор Јордан Грабулоски, од 1973 година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

