Култура
Фестивал на перформансот во Музејот на современата уметност

Од 3 до 6 октомври во Музејот на современата уметност – Скопје ќе се случува четиридневен Фестивал на перформансот. Влезот е слободен.
„МСУ – Скопје фестивал на перформансот 2024“ е составен од две програми. Главната програма е тридневен настан насловен „(Пост)југословенски наследства и тела: перформанс, критика и утопија” куриран од Биљана Тануровска – Ќулавковски и Славчо Димитров и се состои од проекции, предавања и перформанси.
Додатна програма е програмата на партнерите, која произлегува од резиденциите, педагошките и истражувачките активности во партнерство со фондацијата „Арт Експлора“ (Франција/Албанија) и нејзината резиденцијална програма Вила 31 во Тирана, како и соработка со алумни од Националната школа за уметност во Париз-Сержи (ENSAPC) и уметници соработници на Иницијативата за усна историја во Приштина (OHI).
Општата идеја на фестивалот е да се измислат различни начини на делување, кои ќе се занимаваат со пренесување на уметничкото наследство во проширениот контекст на историјата на модерноста, и засилување на рецепцијата на идеите и гестовите во релација со постојано еволуирачките чинови и форми, кои се во потрага по еманципација.
Фестивалот е второто поглавје од европската програма Култура.ЕУБалкан (2022-2024), чија цел е да се поттикне размена на уметници, истражувачи и културни чинители, меѓу Западниот Балкан и Европската Унија и да се промовира ширењето на нивните практики и нивните истражувања. Претставата на NAM Choreolab е претставена во соработка со ППФестивал на Локомотива и проектот Движење на неврзаните, поддржан од Креативна Европа/ Програма за европска соработка со Западен Балкан и Министерство за култура на Република Северна Македонија.
МСУ – Скопје фестивал на перформансот е настан кој се организира на годишно ниво, овозможувајќи експериментирање и споделување на уметничката пракса на резидентите и уметниците од регионот, ЕУ и меѓународните сцени. Преку партнерства со културни институции, како и организации, здруженија, школи, универзитети и истражувачки центри, фестивалот ќе се вклучи во пошироки соработки со можност за проширување на други јавни и отворени простори.
На 3 октомври фестивалот ќе биде отворен со партнерската програма.
Во 18:30 часот предвидена е презентација на партнерите од иницијативата Култура.ЕУБалкан и дискусија со Јета Реџа, директор на Иницијативата за орална историја – OHI, Приштина; Жозефин Дофин, одговорна за резиденцијалните програми на „Арт Експлора“, Париз/Тирана; Камил Кингуе, раководителка за меѓународни прашања и кариерен развој на Националната школа за уметност во Париз-Сержи (ENSAPC), Париз. Модераторка ќе биде Ивана Васева, кураторка во МСУ. Потоа следува Хакерски водич кон шумата: музејско издание, перформанс од Колектив Tree (Елизабет Баном, Кетрин Маршал, Мартијн ван Елферен), алумни на Националната школа за уметност во Париз-Сержи (ENSAPC). Од 21 часот ќе бидат прикажани куси видеа: Транс’нистрија и Абхазија отпосле од Ванѓуш Велаху, Трнарче и Како се раѓаат ѕвездите? од Олсон Ламај и Кучките за нивниот дин од Ана Еренштајн, гости на Вила 31, резиденцијална програма во Тирана која ја води фондацијата „Арт Експлора“ (Франција/Албанија).
Од 4 до 6 октомври ќе се случува главната програма: (Пост)југословенски наследства и тела: перформанс, критика и утопија. Куратори на тродневните настани се Биљана Тануровска – Ќулавковски и Славчо Димитров.
На 4 октомври од 18:30 предвиден е перформанс на Христина Иваноска/Документ што недостасува: За методологијата (текст, глас, и тело) (2014). Потоа предавање на Јована Караулиќ/Изведување на државата: Културолошки перформанси на југославизмот. Во 20:45 часот, проекција на филм од Марта Попивода „Југославија, како идеологијата го придвижуваше нашето колективно тело“ (2013)/ Србија, Франција, Германија. За крај на фестивалската вечер – видео инсталација на Попивода, во соработка со Ана Вујановиќ/ Површини кои значат: Денот на младоста 1988 (2022).
На 5ти октомври од 19 часот, перформанси на Клелија Живковиќ/ Кој те научи да се чувствуваш добро? (2024); на Милица Ракиќ и Владимир Бјеличиќ/ Истражна постапка: Досието на една Југословенка (2024) и на Оља Грубиќ/ ИКЕБАНА (2018).
Од 20.30 часот предвидено е перформативно предавање на Дражен Драгојевиќ/ Како што се партизаните со не.
На последната фестивалска вечер на 6 октомври во 18 часот закажано е предавање на Јасмина Заложник/ Заземање простор. Нови пракси на перформативната уметност во Југославија. И за крај перформанс на НАМ КореоЛаб: Соња Преград, Ана Дубљевиќ, Викторија Илиоска, Дражен Драгојевиќ/ Како што се римува со не, Не не се повторува. Но се римува. (2024).
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Дистописки шлагери и вампирски серенади – премиерен концерт на „Трето колено“ во Јавна соба

„Во геометријата на битието, под сенката на Пелистер, во дом над облаците, три сродни набљудувачи на животот, ги сплетија своите огледани искуства во совршениот круг на сонот, каде се отсликани трите точки на времето: минатото, сегашноста и иднината. Дистописките рефрени на Чапе, сонливиот надреализам на Деки и политактниот погон на Брадата, ткаат современа смисла, како сенки на реалноста што раскажуваат во полумрак.“, – „Трето колено“.
Сосема нова авторска музика создадена од тројца уметници, кои се препознале како креативни „сродни души“ ќе биде по прв пат изведена на концертот на групата „Трето колено“ што ќе се одржи на во Јавна соба (Public Room) на 3 април (четврток) со почеток во 21 часот.
Кога се чини дека жанровите во музиката се исцрпени, свежина стигнува од подножјето на Пелистер и нуди сосема поинаков инструментално вокален каледиоскоп од фузијата на будните соништа на искусните Дејан Петровиќ – Чапе: вокал и гитара, Дејан Марковски – Деки: вокал и гитара, Пеце Трајковски – Брада: перкусии и хармоника.
„Во геометријата на битието, под сенката на Пелистер, во дом над облаците, три сродни набљудувачи на животот, ги сплетија своите огледани искуства во совршениот круг на сонот, каде се отсликани трите точки на времето: минатото, сегашноста и иднината. Дистописките рефрени на Чапе, сонливиот надреализам на Деки и политактниот погон на Брадата, ткаат современа смисла, како сенки на реалноста што раскажуваат во полумрак.“, – „Трето колено“.
На концертот ќе бидат изведени 20 композиции, а публиката ќе има несекојдневна можност да проследи една поинаква концертна сценографија и да ги чита стиховите од бината и заедно со бендот да се нурне во оваа нова музичка приказна.
За бендот: Дејан Петровиќ – Чапс (Битола, Македонија, 1986) е дипломиран Историчар, Скопје (2011) и дипломиран дизајнер на звук за
визуелни медиуми, Ванкувер, Канада (2015). Работи како freelance продуцент на амбиентална и медитативна музика, аудио за филм, видео игри, едукативни апликации, реклами, корпоративни видеа, монтажа и продукција на аудио книги и подкаст серии. Тој е основач на мултимедијалниот состав Sweet Rapscallions и арт колективот ,,Колегиум” од Битола што го организира годишниот фестивал за аудиовизуелни уметности и литература – ,,300 работи, Триста’’ – и проектот ,,Live Литературен Перформанс” (2012-2014). Работел како копирајтер во агенцијата – ,,New Moment – New Ideas” Скопје (2012), соработник на сценарио за ТВ емисијата ,,Фчерашни новости” (2017) и асистент за звук на факултетот за филмска уметност – FIOFA Охрид (2017). Тој е креатор и водител на радио емисијата ,,Сина Позадина”, емитувана на УКЛО ФМ 90,8 Битола (2018-2020). Членувал во локални музички состави од кои се истакнува бендот Промашена Инвестиција (2003-2016), настапил на разни фестивали – ,,Рок Фест”, ,,Таксират”, ,,Битола Отворен Град”, ,,Битфест”, ,,Feelmotion”, ,,Д Фест”, ,,Пин Конференција”, ,,Акто” и други. Тој е автор на кратки текстови објавени во едицијата ,,Колегиумски Записник” и автор на многубројни неконвенционални литературни дела на социјалните мрежи и интернет порталите.
Дејан Марковски, роден во Битола е музички изведувач и автор околу 15 години. Низ времето член на неколку кавер бендови и неколку годишно искуство со барски свирки. Исто така член и на два авторски проекти: “kuli” – aмбиентално – мелодичен состав, со два одржани концерти во рамките на битфест и “nine weeks” – мешавина од блуз, фанк и рок музика поткрепен со студиски албум и настапи во рамките на пиволенд и рокфест во Скопје како и на ТК ТАК фестивалот во Кавадарци. Моментално работи на соло проект “Дејание” кој засега резултира со неколку студиски снимки, со цел, во блиска иднина да се оформи албум кој ги избегнува можните жанровски рамки. Со овој проект е одржан еден официјален концертен настап во рамките на Градич фест во Нови Сад – Србија и неколку приватни (неофицијални) концерти во земјава и надвор. Во меѓувреме патувач и уличен изведувач низ земјите во Европа, последните 4 години.
Пеце Трајковски (27 мај 1981 / Битола, Македонијa) е музичар, член и коавтор на групите Фолтин и Пијан Славеј; композитор на театарска и филмска музика, како и актерско учество на сцена; идеен творец, претседател на управен одбор и програмски раководител / организатор на НУ Манифестација Смилевски Конгрес и нејзините оф програмски активности, како Kooperacija Sessions и сл. Средното образование го завршил во гимназијата “Јосип Броз Тито“ – Битола. Студирал на ФТУ Охрид и Џез одделот при музичката академија на УГД Штип. Зад себе има 11 студиски албуми, авторска музика и сценско учество во над 30 театарски претстави во земјава и странство, авторска музика и актерско учество во 13 филмови (вклучувајќи ја и музиката за номинираниот во две категории на 92-рите Оскари и добитник на три награди „Санденс 2019“, „Медена Земја“, како и меѓународно признатиот со над 10 победи и над 30 номинации „Исцелител“), учество во 3 работилници како предавач, оригинална музика за модна ревија, организација на повеќе концерти и настани, и бројни настапи во зeмјава и во странство. За својата работа е досега повеќепати наградуван. ДИСКОГРАФИЈА: 2024 – НУДИСТ / ПИЈАН СЛАВЕЈ (Skopje Jazz Festival) 2024 – ПИЈАН СЛАВЕЈ И ВИНСКИТЕ МУШИЧКИ (Live @ Xotel Music, Нижеполе, Битола) 2022 – ПИЈАН СЛАВЕЈ / ПИЈАН СЛАВЕЈ (Skopje Jazz Festival) 2021 – СИМУЛТАН БАКНЕЖ / ФОЛТИН (Охо продукција) 2020 – ТЕАТАРСКИ МИНИЈАТУРИ (Компилација од театарска музика) 2020 – HONEYLAND SUITE (Музика од филмот „Медена земја“) 2019 – МОМÓМА / ФОЛТИН (H.M.A, Skopje) 2015 – ПИЈАН СЛАВЕЈ / ФОЛТИН (Центар за Култура, Битола) 2012 – АНТИТЕЛО / ФОЛТИН (МКЦ, Скопје) 2011 – PENELOPE X (Литиум / Filter), со Никола Коџабашијa, Г. Стевковски 2008 – ОВАА ТРАНСПЛАНТИРАНА МАШИНА ЗА ЧУКАЊЕ ДОСЕГА НЕ ТИПКАЛА ЉУБОВНО ПИСМО / ФОЛТИН (КИЦ-Скопје) 2005 – LО-LЕЕ-TА-TОО / ФОЛТИН (Ding-Dong) 2003 – DONKEY HOT / ФОЛТИН (Кукузел).
Култура
Почина Ричард Чембрлен

Ричард Чембрлен (роден како Џорџ Ричард Чембрлен на 31 март 1934 година во Беверли Хилс, Калифорнија) беше американски актер и пејач, најпознат по неговите телевизиски улоги во 1960-тите и 1980-тите, што му донесе статус на меѓународна ѕвезда и секс симбол.
Ричард бил син на Елсинор и Чарлс Чембрлен. Студирал на колеџот Помона, каде што дипломирал уметност. За време на Корејската војна служел во армијата на САД, а по враќањето посериозно се посветил на актерството.
Чембрлен стана познат во 1961 година со улогата на доктор Џејмс Килдер во истоимената медицинска серија „Д-р Килдер“. Серијата стана огромен хит. Актерот стана тинејџерски идол, а неговата популарност беше придружена со музичка кариера. Тој објави неколку албуми и синглови, вклучувајќи го и хитот „Три ѕвезди ќе светат вечерва“.
По неговиот успех на телевизија, Чембрлен се посвети на театарот и филмот. Глумеше во бројни драми на Шекспир, а студираше и во Англија, каде што се здоби со сериозна актерска репутација. На филм, тој се истакна во адаптацијата на Љубителите на музиката (1971), блокбастерот Класниот пекол (1974) и авантуристичките филмови како Грофот од Монте Кристо (1975) и Човекот со железната маска (1977).
Неговите најпознати улоги беа во ТВ мини сериите во 1980-тите.
Долго време бил таинствен за приватниот живот поради тогашните општествени норми. Дури во 2003 година, во својата автобиографија тој јавно призна дека е хомосексуалец и ја откри својата долгогодишна врска со продуцентот Мартин Рабет.
Наследството и подоцнежниот живот Чембрлен е запаметен како еден од најзначајните актери на неговата генерација, особено во светот на телевизиската драма. Неговата способност да отелотворува сложени, романтични и трагични ликови остави силен впечаток кај публиката ширум светот. Во подоцнежните години, тој повремено се појавуваше во помали улоги на телевизија и во театар.
Култура
(Видео) Почина основачот на групата „Нови фосили“

Маринко Колнаго, еден од основачите и долгогодишен член на групата Нови фосили, почина на 83-годишна возраст по кратко и тешко боледување. Веста е објавена на нивната официјална страница на Фејсбук.
Маринко Колнаго, басист и еден од основачите на легендарната екс ју група, е единствениот член кој свирел во овој култен поп бенд од самиот почеток, уште во 1969 година, а чии песни живеат и денес.
„Драги пријатели, со голема тага соопштуваме дека нашиот добар дух Фосил, нашиот драг Маринко, не напушти. Неизмерно ќе ни недостига. Маринко, засекогаш си во нашите срца“, се вели во објавата.
Лани групата имаше концерт во Скопје.