Култура
Филмаџиите поабараа поголем буџет за културата: „Секој денар што е намален го доживуваме како навреда и нè демотивира“

Буџетот за култура по пат на ребаланс да биде вратен на стапката пред пандемијата, но и да се вратат алтернативните извори на финансирање, нешто што е сосема нормално во европските кинематографии (телевизија, кино, лотарија, акцизи на цигари, алкохол, газирани пијалаци) и да се овозможат даночни олеснувања за вложување во аудио-визуелната дејност, налик на оние во спортот. Овие барања беа потенцирани на денешното Собрание а Друштвото на филмските работници, што се одржа во Кинотеката со што се означи и почетокот на „Златна рамка“ 2021.
Барањата произлегоа од дискусијата за време на отворениот дел, каде што претседателот на ДФРМ, Игор Иванов – Изи се осврна на актуелната состојба на македонскиот филм и националната кинематографија, пред сè на распределбата на буџетот на Министерството за култура.
„Од 170 милиони денари во 2019, во 2020 во три наврати беа скратени цели 85 милиони. Имајќи предвид дека од истите тие средства се покриваат сите административни трошоци на Агенцијата за филм, членарините во Еуроимаж и други организации, плати за вработени и слично, ударот што нашиот сектор го доживеа е огромен. Филмаџиите ниту се вработени ниту имаат пензиско и здравствено осигурување, што не е случај со другите дејности во културата. Ние живееме единствено од производство на филмови“, истакна Игор Иванов на денешното Собрание.
Минатата 2020 година беше комплексна за многу индустрии вклучувајќи ја и филмската, која се справуваше со многу предизвици поради отежнатите услови за продукција. Уште поголем застој направи тоа што немаше можност за промоција на филмовите, бидејќи речиси сите фестивали беа откажани.
„Но, за време на пандемијата ни се случи уште една стварност, а тоа е дека филмот успеа да донесе утеха за време на ограничувањата со кои се соочивме. Ниту една европска земја не скрати средства за аудио-визуелните уметности, напротив секаде се бележи зголемување на буџетот заради крепење на целата индустрија. За време на пандемијата осознавме дека дури и кога не можевме во кино, филмот останува нешто кон што се вртиме кога сме во четири ѕида. Токму поради тоа народот има потреба од содржина како никогаш порано, но и поради зачувување на макотрпно градениот систем на независно филмско производство, промоција и дистрибуција, систем во кој се негува авторскиот филм и културната разноликост на Европа. Систем во кој се негува културната размена по пат на ко-продукциско поврзување и филмските фестивали.“, беше потенцирано на Собранието.
Македонскиот филм, изминатите четири години доживеа своевидна ренесанса, се забележаа сериозни успеси на светски фестивали, а филмот стана најдобриот културен амбасадор на нашата држава.
„Ова скратување, пренамена на буџетот од страна на Министерството за култура, направена без анализи и без претходни консултации со филмските професионалци и Агенцијата за филм го оценуваме како чин кој е спротивен на принципите кои се втемелени во европското филмско семејство каде несомнено припаѓаме. Сите сектори се важни и сите ги почитуваме, но македонскиот филм ја доживува својата преродба и секој денар што е намален го доживуваме како навреда што нè демотивира, ова не смее да се повтори, ние тоа не смееме и нема да го дозволиме.” – додаде Иванов.
Друштвото на филмски работници на ова Собрание избра и нови членови а присутните се осврнаа и на најновите успеси на македонскиот филм.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Доајенката на Битолски театар, Соња Михајлова добитник на награда за животно дело на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“

По предлог на НУ. Народен Театар Битола актерката Соња Михајлова, доајенка на македонската театарска сцена и долгогодишен член на Народниот театар во Битола, е добитничка на наградата за животно дело доделена од Собранието на Македонскиот театарски фестивал „Војдан Чернодрински“ во Прилеп.
Ова признание претставува круна на нејзината плодна и инспиративна кариера, која трае повеќе од четири децении. Родена на 14 октомври 1958 година во Битола, Соња Михајлова дипломирала на Факултетот за драмски уметности во Скопје во 1983 година, во класата на проф. Љубиша Георгиевски. Истата година се вработила во Народниот театар – Битола, каде останала до нејзиното пензионирање во 2022 година. Иако во пензија, Михајлова изјави дека останува посветена на театарот, велејќи: „Глумата и театарот се засекогаш со мене и во мене“.
Соња Михајлова е добитничка на бројни награди и признанија, меѓу кои: -Награда за млад актер на Фестивалот „Војдан Чернодрински“, Прилеп. -Награда „Ристо Шишков“ за улогата на Петра фон Кант. -Награда за најдобро актерско остварување за улогите на Сандра Заум во претставата „Магна карта“ и Цвета во „Балканот не е мртов“. -Награда за најдобра женска епизодна улога за ликот Мирса во претставата „Бегалка“ -Награда „Златна маска“ за најдобра женска улога во претставата „Свирач на покривот“ -Награда за најдобра женска улога за ликот на Каесар во претставата „Јулиј Цезар“ на Фестивалот на античка драма „Стоби“ -И оваа година -награда за животно дело на Фестивалот „Војдан Чернодрински“.
Михајлова има богата кариера со улоги во театарски, филмски и телевизиски проекти. Некои од нејзините познати улоги вклучуваат:„Табакерата“ (1972), „Јужна патека“ (1982), „Бушава азбука“ (1985), „Трговецот од Солун“ (1985), „Девојките на Марко“ (1987), „Ѕвездите на 42-та“ (1987), „Еурека“ (1989) „Прекалени“ (1994), „Северо источно од југозапад“ (2000), „Што сонува кучето“ (2000), „Сенки“ (2007), „Збогум Румелија“ (2008), „Македонски народни приказни“ (2010), „Тврдокорни“ (2013), „До балчак“ (2014), „Лимоната“ (2015), „Големото прогонство во Кавкасија“ (2015-2016), „Обожение“ (2016), „Кајмак“ (2022), „Црвениот поет“ (2024) . Со околу 150 одиграни улоги Соња Михајлова не мирува. Иако пензионер таа настапува во НУ Народен театар Битола со концептуалната монодрама ,,Куфер.МК,, во која ја сумира нејзината животна и творечка приказна. Со својата оригиналност, неуморност и посветеност, Соња Михајлова остави длабок печат во македонската театарска уметност и останува инспирација за идните генерации актери. „Горди сме на тебе Соња. Ти благодариме .Поклон до земја“, изјавија од Битолски театар.
Покрај Михајлова наградата за животно дело ја добиваат и Снежана Конеска-Руси и Гоце Тодоровски. Оваа година девет претстави во официјална и пет во независна програма се селектирани за програмата на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“ во Прилеп, што ќе се одржи од 6. до 13. јуни, а која програма ја објави уметничкиот директор на фестивалот, Ана Стојаноска.
Па така претставата „Црно семе“ од Ташко Георгиевски, во режија на Андреј Цветановски, продукција на Народен театар – Битола, ќе биде дел од годинешното издание на МТФ „Војдан Чернодрински“. Фестивалот ќе се одржи под мотото „Смеј се и осмели се“.
Култура
Себастијан Фицек доаѓа на Саемот на книга 2025

Во година кога слави 15 години љубов кон книгите и речиси 500 изданија, издавачката куќа „Сакам книги“ го носи во Скопје еден од најголемите современи автори на психолошки трилери – Себастијан Фицек.
Овој мај, Фицек ќе биде специјален гостин на Саемот на книга 2025, каде што на 10 мај ексклузивно ќе ги претстави своите две нови книги преведени на македонски: Девојката со свеќа и Мимики.
Настанот вклучува и лична средба со читателите, потпишување, разговор и инспирација – историски момент за македонската книжевна сцена и заслужена награда за верната читателска заедница.
„Не постои ништо поубаво од тоа да се запознаеш со твоите читатели, и тоа во град како Скопје, каде љубовта кон книгите е толку жива“, изјави Фицек пред посетата.
Култура
Актерката Снежана Коневски -Руси е добитник на наградата за животно дело на МТФ „Војдан Чернодрински“, Прилеп

По предлогот на НУ РСМ Македонски народен театар, наградата за животно дело на МТФ „Војдан Чернодрински“ за оваа 2025 година ѝ е доделена на Снежана Коневски-Руси (1952), актерка.
Снежана Коневски-Руси, легенда на македонскиот театар, филм и култура, повеќе од пет децении е дел од театарскиот филмски репертоар во земјава. Нејзината актерска кариера низ децении тивко и непрекинато ниже широк дијапазон на ликови на сцената на МНТ и на други сцени. А со самото тоа се огледува и се документира и голем дел од општата историја на театарот и на филмот во земјава. Нејзината кариера во бројки изгледа вака: 48 театарски улоги, 10 улоги во серии и во филмови и 20 режии и асистенции на режија.
Тука се и активностите како сценарист и водител на голем број детски музички фестивали, синхронизација на неброени цртани филмови и ТВ-проекти, образовни и контактни емисии и сл. Творец е и на голем број проекти за деца (од предучилишна и училишна возраст), позајмува гласови на ликови во серии за возрасни и за деца, реализатор е на голем број специјални програми на НВО и долгогодишен соработник на ФААТ и ДАФ, Кочани, како селектор, член на жири-комисија и уметнички директор, како и спикер-водител и член на голем број емисии од музички, забавен и водителски карактер и на Детската радиодрама во РТС. Постојаноста на сцената, одличната дикција, како нејзин клучен адут и секогаш убедливата актерска вештина ја прават Снежана Коневски-Руси една од најквалитетните актерки кај нас, секогаш барана од колегите режисери.
Прецизна е, докрај посветена на ликот и на неговото место во целото дејствие. Лесно и добро го наоѓа и го промислува секој код/знак што го носи ликот и со убедлива актерска вештина знае искреираниот (неретко комплициран) лик да го пренесе на лесно разбирлив, интелектуален начин пред публиката. Она што посебно ја истакнува од плејадата актери од највисок ранг е јасното говорење на текстот и прецизно (како со нож) изразената дикција.
Снежана Коневски-Руси искажува/прикажува чист сценски говор за да може секој јасно да ги чуе секој збор и значењето на текстот, на начин на говор што „везе“ на сцената и што треба да го има секој актер. Вредноста и посветеноста на Снежана Коневски-Руси кон театарот се забележани и се наградени од стручните театарски и театролошки лица.
Ги добива наградите: награда на МТФ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп за најдобро актерско остварување за улогата на Маргарита во претставата „Ричард Трети“, 1991 г.; наградата „13 Ноември“ на Град Скопје за повеќегодишни значајни остварувања во областа на драмската уметност, 1992 г.; награда на МТФ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп за епизодната улога на Слепата девојка во претставата „Крчма под зеленото дрво“, 1976; и награда на весникот „Млад Борец“ за најуспешен млад актер за улогата на Девојката во претставата „Димна Јуда, град градила“ и за монодрамата „Ана Франк”, 1974 г.