Култура
Филмските работници барале репарација на камерата на Манаки, но немало средства
Фестивалскиот ден во Битола денеска започна со прес-конференција на тимот кој го работеше филмот „Љубовникот“ што беше прикажан синоќа на свеченото отворање на фестивалот.
„Одличното мало филмче со голема идеја – „Љубовникот“ имаше светска и македонска премиера, но после ова секако ќе биде претставен и на други фестивали. Денеска фестивалската атмосфера ја исполни добро чувството дека имавме светска премиера на убав филм, кој неговите продуценти во најскоро време ќе го пласираат на некој од светските фестивали, бидејќи тој секако ќе допре со својата универзалност и јазик до срцата на пошироката публика бидејќи навистина има едно и носталгично, омажовско свртување кон она што бил некогаш стариот добар филм и она што значи сегашно некакво видување на филмот, со технолошките спојувања на процесите за да се направи едно вакво дело“, рече Благоја Куновски – Доре, претставувајќи го филмот.
На средбата со новинарите присуствуваа режисерот и сценарист, Игор Иванов – Изи, кинематограферите Дејан Димески и Томи Салковски и актерите Наталија Теодосиева и Сашо Петровски.
За идејата за снимање на „Љубовникот“ говореше режисерот и сценарист Игор Иванов.
„Ова е една постара идеја. Овој филм сакавме да го направиме поодамна. Сценариото е напишано уште во 2009 година. Го напишав во еден здив, ми дојде од некаде оваа идеја и размислувавме со Томи дека е најдобро да се реализира со камерата на браќата Манаки. Тоа што сакавме да го направиме е да направиме еден постмодерен акт и да не биде само филм по себе, туку да биде нешто што на филмот му е прикачено дополнително како ПР случување, нешто што има врска со јавноста и на тој начин да функционира тоа како дело. За таа замисла да биде целосна сакавме да ја репарираме камерата на браќата Манаки, дури доаѓавме овде во Битола со Томи и со почитуваниот Драган Салковски, кој правеше инспекција на камерата, проверуваше дали е во ред, какви се запчаниците, објективот 16 милиметарски…итн. Сакавме сето тоа да го направиме и со таа камера да го снимиме филмот, но тоа не се случи поради буџетски ограничувања. Бидејќи тој процес навистина не може да влезе во буџетот за еден краткометражен филм и потоа размислувавме што и како понатаму, Томи ме праша дали би аплицирале со овој филм повторно, јас се согласив, Агенцијата за филм овозможи средства и ете го снимивме овој филм со стандардна техника од денешно време, со „ари алекса“ камера. Сакавме да направиме едно, испадна друго, но се разбира дека дестинацијата на овој филм беше секогаш „Манаки“. Секогаш имавме идеја да го промовираме овде и многу ми е драго што се случи вчера, девет години по иницијалната идеја“, рече Иванов Изи.
Кинематограферот и продуцент на филмот, Томи Салковски говореше за соработката со Драган Салковски и идејата да се снима со камерата на браќата Манаки.
„Целата идеја филмот да се снима со камерата на браќата Манки беше изводлива, но сепак многу скапа. Имавме доста разговори со „Маџар филм“, добивме многу поволни услови, но во моментов во светот се помалку се работи на филмска лента. Целиот процес е доста поскап, поготово за овие мали филмови, кои се еден вид на егзибиција. Ние сакавме да работиме со нешто што е старо, што стои во архива. Овде за време на Фестивалот камерата е изложена како експонат, а ние сакавме да ја репарираме, а тоа не е лесно и повлекува дополнителни трошоци, но мислам дека тоа треба да се направи во иднина, еве ова нека биде една иницијатива оваа камера да се репарира и да се врати во функција, бидејќи таа не е само наша македонска, туку и балканска историја за почетоците на кинематографијата“, истакна Томи Салковски.
„Бидејќи снимавме со камера „Ари алекса“, се решивме сето тоа да го направиме како една игра, да направиме заеднички проект со Изи, со Дејан и Салко. Беше многу интересно и многу лесно од аспект на кинематографер, во споредба со онаа првичната идеја и задача што ја имаве замислено, заклучи Томи Салковски.
Тој се заблагодари на Агенцијата за филм на Република Македонија, на Фестивалот „Браќа Манаки“ што го прикажа овој филм на отворањето и истакна дека се надева оти филмот, иако е специфичен сам по себе, ќе има интернационале живот.
Дејан Димески, минатата година освори „Бронзена камера 300“ за филмот „Жаба“, а годинава е дел од тројцата кинематографери на филмот „Љубовникот“. Тој се осврна на соработката со Драган Салковски, ветеран во македонската кинематографија, кој со задоволство го пренесува своето искуство на помладите и за процесот на снимање.
„Драган Салковски седеше зад мониторот заедно со Изи и секогаш ни кажуваше идеи, имаше постојано свои коментари во однос на композицијата, на структурата, затоа што филмот се снимаше на „ари алекса“, но сите монитори беа завртени на црно-бело. Инаку, јас во својот окулар гледав во колор. И така се случуваше да има интеракција, па се враќавме да видиме како изгледа снимениот материјал. Претходно ги избравме сите тоналитети за да може да ја доловиме таа фотографија на тој штимунг на таа црно-бела фотографија и соработката беше прекрасна. Инаку, со Томи заедно дипломиравме, а со Драган Салковски се знаеме од кога се занимавам со оваа професија така што сето ова беше едно прекрасно искуство“, рече Димески.
На прес конференцијата присуствуваа и актерите Наталија Теодосиева и Сашо Петровски, а општ беше заклучокот дека тој е одличен како идеја дека сепак љубовта победува.
Наталија Теодосиева рече дека ова било прекрасно искуство.
,,Досега немам работено такви сцени, Не сме имале прилика така да работиме. Со Сашо имавме неколку проби, две до три проби со акробациите, лесно се работи со него бидејќи тој е професионалец и мислам дека многу добро се снајдовме како изведувачка и актерска двојка”, рече Наталија.
Сашо Петровски е професионален акробат. „Имав неколку сцени во кои направив точно тоа што ми го кажаа и мислам дека испадна добро. На прашањето во каква состојба ја затекнале камерата на браќата Манаки и колку би чинела нејзината репарација, Томи Салковски истакна дека камерата има проблем со објективот.
„Објективот е фиксиран, но механизмот функционира беспрекорно. Оставена е во добра состојба. Требаше да се направат мали интервенции и проби. Да не се направеа тие проби теоретски ние не можевме да дојдеме до точна пресметка. Се прават проби, се снима материјал се носат во лабораторија и после тоа стручни лица врз основа на снимениот, експонираниот материјал проценуваат што треба точно да се направи. Немавме некои точни пресметки, само апроксимации кои беа поголеми од буџетот кој беше доделен од Агенцијата за филм, така што одлучивме да не навлегуваме во посериозни елаборати во поглед на репарацијата. Инаку објективот е своевиден камкордер и за него е потребна репарација, треба да се прати во „Цајс“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Фестивалот „Културен амалгам“ почна во Скопје, а вечерва продолжува во Крива Паланка
Првата вечер од второто издание на фестивалот „Културен амалгам“ започна во Културно информативен центар – Скопје на 15 јули со впечатлив настан во Скопје, обединувајќи фотографија, документаристика и уметнички експеримент во еден културен мозаик. Публиката во КИЦ Скопје имаше ретка можност да ја проследи изложбата „ФотоСинтеза“, која претстави над 40 автори од Романија специјализирани за алтернативни фотографски техники како цијанотипија, вандајк и гум-бихромат. Делата беа силно поетични, но и технички прецизни, нудејќи свежа перспектива на историските процеси во современ контекст.
Веднаш потоа, беше прикажан документарниот филм „Манaки – Приказна во слики“, режиран од Роберт Јанкулоски, кој со внимателно истражена нарација и автентични фотографии нè врати во времето на првите балкански кинематографери, преку факти кој ретко кој ги знаел. Филмот остави силен печат врз публиката со својот достоинствен пристап кон културното наследство, давајќи историски контекст на приказната.
Со ова, фестивалот започна како што и најави: со јасна визија, културна длабочина и отвореност кон интердисциплинарна уметност.
Вечерва Крива Паланка станува нова станица на патувачкиот фестивал „Културен амалгам 2025“. Во просториите на Градскиот музеј, од 20 часот, публиката ќе има можност да ја проследи ревијалната изложба „ФотоСинтеза“, која прикажува редок избор на алтернативна фотографија од фотоклубот „Ирис“. Техники како цијанотипија, гумоил и вандајк ќе бидат изложени преку дела на над 40 автори, кои го оживуваат минатото со современа чувствителност.
По изложбата ќе следува и проекција на документарниот филм „Манаки – прикзна во слики“, посветен на животот и делото на пионерите на балканската фотографија – браќата Манаки.
Настанот е бесплатен и отворен за сите љубители на уметноста, културата и фотографијата.
Следна станица на естивалот е Куманово на седми август во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“.
Со овие активности Културно-информативниот центар – Скопје настојува да поттикне децентрализација на културата во Македонија и да воспостави трајна соработка меѓу културните институции низ земјата.
Целта е да се заживеат локалните простори преку изложби, проекции, работилници и трибини, како и да се создадат нови услови за самоорганизирано културно делување. Годинешната тема е фотографијата, со фокус на нејзиниот историски развој и алтернативни техники кои повторно стануваат актуелни. Проектот има и амбиција да се прошири на регионално и меѓународно ниво.
Фестивалот е поддржан од Министерството за култура и туризам.
Култура
14. издание на Интернационалниот детски театарски фестивал „Битолино“
Под мотото „Театарот го менува светот“ од 3 до 7 август во НУ Центар за култура – Битола ќе се одржи 14. издание на Интернационалниот детски театарски фестивал „Битолино“.
Во традиционалниот термин на две сцени во Центарот за култура ќе се одиграат десет претстави. А покрај официјалната натпреварувачка програма, фестивалот оваа година подготви богата придружна програма.
Шест претстави од Грузија, Унгарија, Хрватска, Бугарија, Албанија и Македонија ќе се натпреваруваат за фестивалското Гран-при за најдобра претстава во целина. Дел од програмата се театрите „Нодар Думбадзе“ и „Пиро Ќеци“, национални установи од Грузија и Албанија. А ни доаѓаат и признатите независни продукции: „Колибри“ од Унгарија и „Мала сцена“ од Хрватска кои важат за најстари и водечки театри за деца во своите земји. На програмата е и куклениот театар „Сенџу“ од Бугарија кои ни носат јапонски куклен театар по методот на Такеда а за прв пат на „Битолино“ ќе учествува и Театарот „Сенки и облаци“ од Скопје.
„Нашите сцени се место каде што детската насмевка, фантазијата и искрените емоции се во центарот на вниманието. Преку театарот ние не само што раскажуваме приказни, туку и ги воспитуваме идните генерации – во духот на емпатија, разбирање и љубов кон уметноста. Срдечно им се заблагодарувам на сите театари од целиот свет кој изразија интерес да учествуваат. А особено – на децата, нашата верна публика изминатите тринаесет години кои се срцето на сè што правиме.“ – истакна Филип Етмишовски, директор на Бабец театар и Интернационалниот детски театарски фестивал „Битолино“.
Во годината кога Драмскиот аматерски фестивал во Кочани, кој важи за носечка платформа за театарските аматери, е оправдано одложен. „Битолино“ одлучи да ја отстапи својата сцена на аматерските театри и театарски школи од земјата. Оваа година во придружната програма ќе бидат Театар Чекори од Скопје и Театарот при ЈОУ Дом на култура „Иван Мазов – Климе“ од Кавадарци. Фестивалот ќе го отвори и затвори Театарската школа „Бабец“ со претставите „Зборови“ и „Аудиција“. Токму со премиерата на младинската постановка на „Аудиција“ по текст на Александар Галин, Бабец театар ќе го одбележи и својот јубилеен 15. роденден.
Во придружната фестивалска програма е и дводневна театарска работилница за куклен театар „Светот на куклите“ со бугарската режисерка и актерка Ефимиа Павлова. Токму директорката на Државниот куклен театар во Сливен, Бугарија ќе биде претседател на фестивалското жири. Останатите два члена се македонските актери со интернационална театарска, филмска и телевизиска кариера: Тони Наумовски и Мартина Тапарчевска.
Фестивалот е поддржан како проект од национален интерес во рамки на Годишната програма на Министерстовото за култура и туризам на Македонија, Годишната програма за култура на Општина Битола а генерален спонзор е Комерцијална банка АД Скопје.
Култура
Пет книги влегоа во потесен избор за наградата „Браќа Миладиновци“ на Струшките вечери на поезијата за 2025
Пет книги влегоа во потесен избор за наградата „Браќа Миладиновци“ на Струшки вечери на поезијата за 2025.
„Жири-комисијата за доделување на наградата „Браќа Миладиновци“ на СВП за 2025 година одржан на 18 јули 2025 година По завршување на првата, поединечна фаза на работа, во согласност со Правилникот за наградата, Во текот на првиот дел на состанокот, во согласност со Правилникот, едногласно ја усвои следнава листа на потесен избор од пет поетски книги (наведени по азбучен ред, според презимето на авторот):
– „Рубедо“ од Андреј Ал-Асади (Скопје: ПНВ Публикации, 2025)
– „Рајсфершулс“ од Јулијана Величковска (Скопје: ПНВ Публикации, 2024)
– „Маслина и младост“ од Гордана Михаилова Бошнакоска (Скопје: Макавеј, 2025)
– „На ти со Ерос и Танатос“ од Виолета Танчева-Златева (Скопје: Три, 2025)
– „Вообразби: лирски етиди за некој друг свет“ од Бранко Цветкоски (Скопје: Макавеј, 2025)“, се истакнува во информацијата.
На конкурсот, според соопштеното, се пристигнати 37 книги од исто толку автори, кои влеголе во конкуренција.
Согласно планираните програмски активности, читањето на застапените автори во потесниот избор ќе биде на 22 август, додека добитникот на наградата „Браќа Миладиновци“ за најдобра поетска книга меѓу две фестивалски изданија, објавена на македонски јазик, што ја доделува СВП ќе биде прогласен на 23 август.
„На конкурсот пристигнаа вкупно 35 наслови. Покрај паричниот износ, како дел од наградата од 2012 година во издание на СВП наредната година наградената книга ја објавува во превод на еден странски јазик и ја претставува преку промоција и портрет на добитникот“.
Хеликоптерска акција во Штип: Полициски службеници спасија повреден војник од борбата со пожарот
Во време кога летните горештини го зголемуваат ризикот од пожари, а бројот на активни огнени жаришта се зголемува ширум државата,...
Шумскиот пожар во Крива Паланка се шири кон куќите, екипите се на терен
Шумскиот пожар што од вчера напладне зафати над 50 хектари борова шума во кривопаланечкото село Нерав, според информациите од Општина...
Пожарникарите неуморно и секојдневно на терен, во едно деноноќие се гасеа 33 пожари
Во текот на изминатото деноноќие евидентирани се вкупно 33 пожари на отворен простор, од кои 12 се активни, пет се...
Двегодишно девојче најдено мртво на плажа во Грција
Девојче на околу двегоишна возраст е пронајдено мртво на плажа во атинското предградие Палео Фалиро во неделата наутро, пренесуваат грчките...
Чекање до 45 минути на Табановце и Пелинце, а на Богородица околу 30 минути
Со зголемувањето на летните одмори и интензивните туристички патувања, на македонските гранични премини повторно се бележат големи гужви. Најголемиот притисок...
Поради гладување 90.000 жени и деца итно имаат потреба од медицинска интервенција во Газа
Секој трет жител на Појасот Газа со денови не добива храна, предупреди Светската програма за храна (WFP) на Обединетите нации....
Големиот пожар кој избувна попладнево во близина на Струмица е под контрола
Големиот пожар кој избувна попладнево во близина на Струмица меѓу Градските гробишта и селото Баница и зафати огромна површина и...
Анегелов: Пожарот на Готен не може да загрози ниту едно село
На територијата на целата земја денеска има шест активни пожари, а најтешкиот и најспецифичен е пожарот на планината Готен, на...
Најмалку 25 лица загинаа во текот на ноќта во нови напади на израелската армија врз Појасот Газа
Најмалку 25 лица загинаа во текот на ноќта во нови напади на израелската армија врз Појасот Газа, во време кога...
За да помине граница преку ред, на полицајците од ФРОНТЕКС им кажал дека е дипломат, а на нашите полицајци им рекол дека им е колега, уапсени двајца скопјани на Табановце
Вчера на Граничниот премин „Табановце“, на влез во државата, полицијата ги упаси С.С. (59) и Б.А. (55), двајцата од Скопје...
Овој ден буди тага, но ќе се памети и по човечноста и хуманоста, Град Скопје оддаде почит на жертвите од земјотресот
Делегација на Град Скопје предводена од градоначалничката Данела Арсовска, оддаде почит на жртвите од катастрофалниот земјотрес кој пред 62 години...
Го онесвестиле удирајќи го со клешти оти се сомневале дека им краде лубеници
Јавен обвинител од Основното јавно обвинителство Скопје донесе Наредба за спроведување истражна постапка против две лица за кои постои основано...
62 години од катастрофалниот земјотрес во Скопје во кој животот го загубија 1.070 лица
Скопје денеска ја одбележува 62. годишнина од катастрофалниот земјотрес што се случи на 26 јули 1963 година, кога животот го...
Надлежните се борат со 11 активни пожари: Гори кај Прилеп, Македонски Брод, Штип
Според најновите информации, на територијата на државата се евидентирани вкупно 25 пожари на отворен простор. Од нив, 11 се сѐ...
(Видео) Грета Тунберг по Тетово стигна во Скопје, ќе дискутира за империјализмот и ќе протестира за спас на Дошница
Еко-активистката Грета Тунберг преку видео-обраќање на Инстаграм соопшти дека се наоѓа во Скопје и дека ќе учествува на неколку настани...
Се’ уште се трага по девојчето кое го одвлече Вардар – 29-годишната соселанка се обидувaла да го извлече од водата
Прпиадници на полицијата, армијата, нуркачи, кајакари се во интензивна потрага по 16-годишното девојче од селото Уланици, Градско, кое вчера беше...
Влегол на Онкологија и крадел од пациентите – притвор за 60-годишник
Скопското Обвинителство поведе постапка против 60-годишник осомничен за тешка кражба. Кражбата ја извршил на Клиниката за радиотерапија и онкологија, каде...
Мицкоски: Ќе ме прогласат за конзервативен, но за мене создавањето семејство е патриотизам, следната година ќе има поробусна акција од сегашната
Уште поробусна акција за подобрување на демографската слика на земјава најави премиерот Христијан Мицкоски за следната година во споредба се...
Со 130 илјади евра ќе се спасува инвестицијата на Калето од 4,6 милиони евра: од 2026 музеите ќе бидат пуштени во употреба
Стотина сезонски работници од општините Кисела Вода, Бутел, Ѓорче Петров, Аеродром и Гази Баба утрово ја искосија тревата и ги...
55-годишен скопјанец пронајден починат во водите на Охридското Езеро
Вчера во 12.15 часот во ОВР Струга било пријавено дека во водите на Охридското езеро на струшкото крајбрежје било забележано...
