Култура
Чешка вечер на Охридско лето со концерт 4 пијана „Бах за вас“

Во рамките на музичката програма на фестивалот Охридско лето, вечерва ќе се одржи Чешка вечер со концертот 4 пијана „Бах за вас“, во изведба на уметници од камерниот оркестар „Чешки виртуози“, Ема Једличка-Гогова, Хелена Сухарова, Сара Медкова и Лукаш Клански. Концертот е со почеток од 21 часот во предворјето на црквата „Св. Софија“.
Ема Једличка-Гогова е педагог, пијанист со интернационална кариера, уметнички директор и сестран музичар. Почнува да учи пијано во својот роден град Штип, а нејзиното деби со оркестар ѝ се случува на 16-годишна возраст со Филхармонијата на Република Северна Македонија и изведба на Концертот за пијано и оркестар од Едвард Григ. Набргу следуваат и првите целовечерни рецитали, како и студиите на ФМУ Скопје во класата на проф. Стела Слејанска. Студира и на Музичката академија „Јаначек“ во Брно, во класата на Зденек Хнат. Изведувачката кариера ја носи во повеќе од 15 земји во Европа и Канада како солист и камерен музичар, а настапува и со Филхармонијата на Република Северна Македонија, оркестарот на театарот во Опава, во Националниот театар во Брно, со Моравската филхармонија „Оломуц“ и др. Уметнички директор и претседател е на Асоцијацијата за интеркултурен и креативен живот и член е на одборот на Фондацијата „Ј. С. Бах“. Редовно е член на жири-комисии на интернационални натпревари, а била и претседател на натпреварот „Ј. С. Бах“ во Добрани во Република Чешка.
Хелена Сухарова-Вајзер студирала на Прашкиот конзерваториум, како и во класата на Иван Клански на Академијата за изведувачки уметности во Прага. Студиите ги завршува со резиденцијален престој на Универзитетот „Рузвелт“ во Чикаго, а посетува и мајсторски курсеви кај Малком Фрагер во Луцерн. Уште додека студира, освојува награди на повеќе меѓународни натпревари, а настапува не само во својата татковина Чешка, туку и во Германија (каде што живеела до 2003), во Полска, Финска, Велика Британија, Швајцарија, Франција, Грција, во земјите на поранешна Југославија и во САД. Покрај солистичката кариера, Сухарова-Вајзер настапува и како камерен музичар. Има снимено ЦД-иња со квартетот „Штамиц“, со Влах квартетот од Прага, Вихан квартетот, кларинетистот Кристоф Рајф и со пијано-квартетот „Ад либитум“. Дел е од жири на повеќе чешки и меѓународни натпревари, а во 2019 станува директор на јуниорскиот натпревар за пијанисти „Прашки ноти“ за натпреварувачи од 5 до 15 години. Од 2012 година предава пијано на Академијата „Јаначек“ во Брно, а веќе неколку години предава и на Академијата за изведувачки уметности во Прага.
Сара Медкова спаѓа во групата водечки млади чешки пијанисти. Настапува на сцените на повеќе од 20 европски земји, како и во САД, Азија и Африка, притоа премиерно изведувајќи повеќе од 100 нови композиции. Носителка е на награди од повеќе интернационални натпревари, а настапува со познати оркестри во Чешка и надвор од неа. Во 2009 и 2010 Медкова е иницијатор на уникатен проект, во кој се изведени концертите за три пијана од Бах и Моцарт, како и нејзиниот авторски концерт со наслов Di Ritorno, кој ги изведува со Филхармонијата на градот Брно и со оркестарот „Прашки академски солисти“. Во 2012 година магистрира на Музичката академија во Прага, а како студент на „Еразмус-програмата“ поминува една година на Универзитетот за музика „Карл Марија фон Вебер“ во Дрезеден во класата на А. Зензипер. Учествува на повеќе мајсторски курсеви под раководство на Елисо Вирселадзе, Даниел Полак, Андреј Гаврилов и др. Нејзиното прво цеде De Profundis го издава компанијата „Арта рекордс“ во 2017 година.
Лукаш Клански е еден од најквалитетните чешки пијанисти од помладата генерација. Како победник на повеќе натпревари, тој е често ангажиран како солист и камерен музичар. Член е на успешното трио „Лобкович“, со кое победува на натпреварот „Јоханес Брамс“ во Австрија во 2014 година. Клански освојува втора награда на натпреварот „Ханс фон Булов“ во 2018 година во категоријата диригирање од пијаното. На 15-годишна возраст го има дебито како солист со оркестар во салата „Дворжак“ во Прага со Прашкиот камерен оркестар. Настапува со многубројни оркестри под диригентските палки на: Либор Пешек, Андреа Себастиан Вајзер, Гунди Емилсон и Иштван Денес, а настапува и на фестивали во: Чешка, Италија, Германија, Грција, Швајцарија и др. Дипломира на Прашкиот конзерваториум во класата на Ева Богуниова, а продолжува да се усовршува кај татка си Иван Клански на Академијата за изведувачки уметности во Прага. Како солист се претставил пред публиката во: Словачка, Унгарија, Германија, Австрија, Франција, Италија, Белгија, Холандија, Хрватска, Словенија, Грција, Полска, Турција, САД и Јужна Африка. Неговите снимки се издадени од „Прага диџиталс“, „Радиосервис“, „Грамола“ и „Наксос“. Лукаш Клански студирал диригирање кај Леош Сваровски, а настапува како диригент, честопати свирејќи и диригирајќи од клавијатурата.
Камерниот оркестар „Чешки виртуози“ под уметничкото раководство на Карел Прохазка ја почнува концертната кариера пред повеќе од 20 години. Од тогаш, па до денес имаат остварено над 800 концертни настапи, на кои изведувале музика од разни епохи – од барок па сè до современа музика, и тоа: симфониски дела, духовна, музика и оперски дела. На концертите во Виенската концертна сала или, пак, во дворецот Шонбрун, најчесто се претставуваат со дела од Моцарт, но поради нивната разнообразна програмска определеност, често се канети да настапуваат на фестивали во Холандија, Италија и во Шпанија. Настапиле на Деновите на чешката музика во Дижон во 2015 година, а оствариле и три концертни турнеи во Јапонија во 2003, 2010 и во 2011 година. Членови на оркестарот, меѓу другото, се и концерт мајсторите и солистите на оркестарот на операта „Јаначек“, како и на Филхармонискиот оркестар во Брно. Настапуваат со многубројни чешки и меѓународно етаблирани солисти, како виолинистката Естер Ју и вокалните солисти Милагрос Побладор и Наталија Ушакова под диригентската палка на реномирани чешки диригенти. Овој камерен состав има снимено повеќе ЦД-иња, а последното, кое е издадено минатата година, е нивна соработка со белгискиот диригент Ерик Ледерхандлер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Доајенката на Битолски театар, Соња Михајлова добитник на награда за животно дело на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“

По предлог на НУ. Народен Театар Битола актерката Соња Михајлова, доајенка на македонската театарска сцена и долгогодишен член на Народниот театар во Битола, е добитничка на наградата за животно дело доделена од Собранието на Македонскиот театарски фестивал „Војдан Чернодрински“ во Прилеп.
Ова признание претставува круна на нејзината плодна и инспиративна кариера, која трае повеќе од четири децении. Родена на 14 октомври 1958 година во Битола, Соња Михајлова дипломирала на Факултетот за драмски уметности во Скопје во 1983 година, во класата на проф. Љубиша Георгиевски. Истата година се вработила во Народниот театар – Битола, каде останала до нејзиното пензионирање во 2022 година. Иако во пензија, Михајлова изјави дека останува посветена на театарот, велејќи: „Глумата и театарот се засекогаш со мене и во мене“.
Соња Михајлова е добитничка на бројни награди и признанија, меѓу кои: -Награда за млад актер на Фестивалот „Војдан Чернодрински“, Прилеп. -Награда „Ристо Шишков“ за улогата на Петра фон Кант. -Награда за најдобро актерско остварување за улогите на Сандра Заум во претставата „Магна карта“ и Цвета во „Балканот не е мртов“. -Награда за најдобра женска епизодна улога за ликот Мирса во претставата „Бегалка“ -Награда „Златна маска“ за најдобра женска улога во претставата „Свирач на покривот“ -Награда за најдобра женска улога за ликот на Каесар во претставата „Јулиј Цезар“ на Фестивалот на античка драма „Стоби“ -И оваа година -награда за животно дело на Фестивалот „Војдан Чернодрински“.
Михајлова има богата кариера со улоги во театарски, филмски и телевизиски проекти. Некои од нејзините познати улоги вклучуваат:„Табакерата“ (1972), „Јужна патека“ (1982), „Бушава азбука“ (1985), „Трговецот од Солун“ (1985), „Девојките на Марко“ (1987), „Ѕвездите на 42-та“ (1987), „Еурека“ (1989) „Прекалени“ (1994), „Северо источно од југозапад“ (2000), „Што сонува кучето“ (2000), „Сенки“ (2007), „Збогум Румелија“ (2008), „Македонски народни приказни“ (2010), „Тврдокорни“ (2013), „До балчак“ (2014), „Лимоната“ (2015), „Големото прогонство во Кавкасија“ (2015-2016), „Обожение“ (2016), „Кајмак“ (2022), „Црвениот поет“ (2024) . Со околу 150 одиграни улоги Соња Михајлова не мирува. Иако пензионер таа настапува во НУ Народен театар Битола со концептуалната монодрама ,,Куфер.МК,, во која ја сумира нејзината животна и творечка приказна. Со својата оригиналност, неуморност и посветеност, Соња Михајлова остави длабок печат во македонската театарска уметност и останува инспирација за идните генерации актери. „Горди сме на тебе Соња. Ти благодариме .Поклон до земја“, изјавија од Битолски театар.
Покрај Михајлова наградата за животно дело ја добиваат и Снежана Конеска-Руси и Гоце Тодоровски. Оваа година девет претстави во официјална и пет во независна програма се селектирани за програмата на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“ во Прилеп, што ќе се одржи од 6. до 13. јуни, а која програма ја објави уметничкиот директор на фестивалот, Ана Стојаноска.
Па така претставата „Црно семе“ од Ташко Георгиевски, во режија на Андреј Цветановски, продукција на Народен театар – Битола, ќе биде дел од годинешното издание на МТФ „Војдан Чернодрински“. Фестивалот ќе се одржи под мотото „Смеј се и осмели се“.
Култура
Себастијан Фицек доаѓа на Саемот на книга 2025

Во година кога слави 15 години љубов кон книгите и речиси 500 изданија, издавачката куќа „Сакам книги“ го носи во Скопје еден од најголемите современи автори на психолошки трилери – Себастијан Фицек.
Овој мај, Фицек ќе биде специјален гостин на Саемот на книга 2025, каде што на 10 мај ексклузивно ќе ги претстави своите две нови книги преведени на македонски: Девојката со свеќа и Мимики.
Настанот вклучува и лична средба со читателите, потпишување, разговор и инспирација – историски момент за македонската книжевна сцена и заслужена награда за верната читателска заедница.
„Не постои ништо поубаво од тоа да се запознаеш со твоите читатели, и тоа во град како Скопје, каде љубовта кон книгите е толку жива“, изјави Фицек пред посетата.
Култура
Актерката Снежана Коневски -Руси е добитник на наградата за животно дело на МТФ „Војдан Чернодрински“, Прилеп

По предлогот на НУ РСМ Македонски народен театар, наградата за животно дело на МТФ „Војдан Чернодрински“ за оваа 2025 година ѝ е доделена на Снежана Коневски-Руси (1952), актерка.
Снежана Коневски-Руси, легенда на македонскиот театар, филм и култура, повеќе од пет децении е дел од театарскиот филмски репертоар во земјава. Нејзината актерска кариера низ децении тивко и непрекинато ниже широк дијапазон на ликови на сцената на МНТ и на други сцени. А со самото тоа се огледува и се документира и голем дел од општата историја на театарот и на филмот во земјава. Нејзината кариера во бројки изгледа вака: 48 театарски улоги, 10 улоги во серии и во филмови и 20 режии и асистенции на режија.
Тука се и активностите како сценарист и водител на голем број детски музички фестивали, синхронизација на неброени цртани филмови и ТВ-проекти, образовни и контактни емисии и сл. Творец е и на голем број проекти за деца (од предучилишна и училишна возраст), позајмува гласови на ликови во серии за возрасни и за деца, реализатор е на голем број специјални програми на НВО и долгогодишен соработник на ФААТ и ДАФ, Кочани, како селектор, член на жири-комисија и уметнички директор, како и спикер-водител и член на голем број емисии од музички, забавен и водителски карактер и на Детската радиодрама во РТС. Постојаноста на сцената, одличната дикција, како нејзин клучен адут и секогаш убедливата актерска вештина ја прават Снежана Коневски-Руси една од најквалитетните актерки кај нас, секогаш барана од колегите режисери.
Прецизна е, докрај посветена на ликот и на неговото место во целото дејствие. Лесно и добро го наоѓа и го промислува секој код/знак што го носи ликот и со убедлива актерска вештина знае искреираниот (неретко комплициран) лик да го пренесе на лесно разбирлив, интелектуален начин пред публиката. Она што посебно ја истакнува од плејадата актери од највисок ранг е јасното говорење на текстот и прецизно (како со нож) изразената дикција.
Снежана Коневски-Руси искажува/прикажува чист сценски говор за да може секој јасно да ги чуе секој збор и значењето на текстот, на начин на говор што „везе“ на сцената и што треба да го има секој актер. Вредноста и посветеноста на Снежана Коневски-Руси кон театарот се забележани и се наградени од стручните театарски и театролошки лица.
Ги добива наградите: награда на МТФ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп за најдобро актерско остварување за улогата на Маргарита во претставата „Ричард Трети“, 1991 г.; наградата „13 Ноември“ на Град Скопје за повеќегодишни значајни остварувања во областа на драмската уметност, 1992 г.; награда на МТФ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп за епизодната улога на Слепата девојка во претставата „Крчма под зеленото дрво“, 1976; и награда на весникот „Млад Борец“ за најуспешен млад актер за улогата на Девојката во претставата „Димна Јуда, град градила“ и за монодрамата „Ана Франк”, 1974 г.