Култура
Јани-Петери Паси е добитник на „Златна камера 300“ на „Браќа Манаки“

И покрај сите пречки и предизвици со кои се соочивме во изминативе неколку месеци, вечерва можам конечно да кажам и покрај сè успеавме да ја продолжиме магијата и да ја отсонуваме нашата приказна до розов хепиенд. Искрено би сакал да ви заблагодарам вам за тоа. Зошто се чини дека токму со доаѓањето во вашето и наше пристаниште Битола како да запреа сите бури коишто дотогаш жестоко ни се закануваа и му се закануваа на нашиот фестивалски брод. По 16 септември нашата пловидба одеднаш стана мирна и потоа со вас, битолската публика, со вашите и наши прекрасни лауреати и со извонредното меѓународно жири поминавме шест беспрекорни денови во Битола. Имавме извонредни натпреварувачки програми, одржавме три филмски работилници, имавме исклучителни шест прес-конференции и неколку млади девојки и момчиња имаа можност да научат како да снимаат филм за првпат во животот, една група деца имаше можност да види интересен детски филм. И за сето тоа време не се случи никаков технички проблем или прекин“, рече директорот на ИФФК „Браќа Манаки“, Мони Дамевски.
На шега во тој момент во салата се исклучи струјата и микрофоните не работеа, а директорот рече дека некој од неговиот тим му рекол дека Кан, Берлин и Венеција можат да ни позавидат, на што публиката реагираше со громогласна смеа и голем аплауз.
„Ништо не може да нè запре, и покрај сè, ние ќе продолжиме“, рече на крајот Дамевски.
Добитниците на наградите ги соопштија членовите на жирито. Претседателот на жирито, Суки Меденчевиќ, од името на комисијата се заблагодари за гостопримството и за честа што ни им била дадена да ги изберат победниците на 42. издание на ИФФК „Браќа Манаки“.
„Секогаш работата на жирито е тешка. Никој не вели дека е тоа лесна работа затоа што да се донесе таква одлука е навистина тешко, но истовремено претставуваше задоволство затоа што имавме можност да погледнеме исклучителни филмови и одлучувачки беа нијансите„, рече Меденчевиќ.
Добитникот на наградата „Мала камера 300“ за краток филм го соопшти Соња Просенц.
„Почестена сум што ќе го соопштам добитникот на оваа награда. Чест ми е што ќе ѝ ја доделам наградата на една млада кинематограферка затоа што на повеќето во медиумскиот свет ни е јасно дека многу често на жените кои се занимаваат со оваа професија повеќе шанси им се дава кога станува збор за краткометражни филмови, додека потешките задачи се резервирани често за нашите колеги мажи. Но, мило ми е дека фестивалот ‘Браќа Манаки’ веќе открил и наградил повеќе кинематограферки и чест ми е да ја најавам наградата ‘Мала камера 300’ за краткометражен филм која ѝ се доделува на кинематограферката Жоана Силва-Фернандеж за филмот ‘Низ маглата’ за смелото, интуитивно, но истовремено минималистичко користење на визуелното раскажување“, рече Просенц.
Заблагодарувајќи се за наградата со видеопорака, Жоана упати благодарност и до режисерот Диого Салгадо за можноста неговата приказна да ја раскаже таа преку слики.
-Навистина сум почестена и среќна што ми е доделена оваа награда токму на фестивалот каде што се слави работата на кинематограферите. Снимањето на филмот беше интересен процес како на некое патување. Благодарам на фестивалот „Браќа Манаки“ и се надевам дека ќе се видиме следната година, рече Силва.
Димо Попов рече дека филмовите се одраз на реалноста во која живееме, во време кое е по малку чудно, по малку вчудовидувачко исто како и оние фотографии на браќата Манаки кои ги гледаме кога влегуваме во антрето на киносалата. Чудна трансформација доживува реалноста додека поминува низ објективот, чудни бои, чудни форми и чудни приказни.
„Поради бруталниот контраст меѓу вознемирувачката дистописка приказна и нејзиниот високоестетизиран визуелен стил одлучивме ‘Бронзената камера 300’ да ја добие кинематограферот Рубен Импенс за филмот ‘Титаниум’“, соопшти Попов.
„Ви благодарам за оваа неверојатна награда. Многу сум среќен, му благодарам на жирито што ја препозна и награди мојата работа. Жалам што ме успеав да дојдам во Битола, ѝ благодарам и на Џулија која беше прекрасен партнер во правењето на филмот. Многу сум среќен што ја цените нашата работа и ви посакувам убава вечер на сите“, рече во видеопорака Импенс.
Филип Бергсон рече дека мотото на фестивалот беше „И покрај сè“ најмногу се однесува на пандемијата која ни предизвика навистина големи проблеми и заблагодари на директорот на фестивалот и на тимот на фестивалот затоа што, како што рече „и покрај се направија чудо и успеаја оваа година да се одржи ИФФК „Браќа Манаки“.
„За деликатната камера што нè приближува до ликовите кои се добро позиционирани во урбаниот пејсаз на Осло, ‘Сребрената камера 300’ се доделува на Каспер Туксен за филмот ‘Најлошата личност на светот’“, соопшти Бергсон.
Заблагодарувајќи се за признанието со видеопорака, Туксен рече дека целиот тим има заслуга за овој успех.
„Му благодарам на жирито, на Јоаким Трир, режисерот на филмот, беше задоволство да се работи на овој филм. Ова многу ми значи и од срце им се заблагодарувам поединечно на сите кои работеа на овој филм“, рече Туксен.
На ова се надоврза претседателот на жирито, кој го соопшти добитникот на наградата „Златна камера 300“.
„Многу е убаво кога може да се види како самите кинематографери признаваат дека рабитите се дел од тимски напор и дека кинематограферот е налик на диригент кој го раководи оркестарот и дава ритам. Да се биде член на жири е и доста интимна работа затоа што сите цениме различни нивоа и тоа ја прави одлуката тешка, но во овој случај одлуката ни беше лесна на сите пет члена на жирито. За деликатниот и осетлив начин на која камерата ја понесува публиката на лудото патување на хероината од Москва до смрзнатиот север, жирито ја додели наградата ‘Златна камера 300’ на кинематограферот Јани-Петери Паси за филмот ‘Купе број 6’“, соопшти Меденчевиќ.
Лауреатот Јани-Петери Паси исто така во видеопорака рече дека иако веќе ја има добиена оваа награда толку многу се возбудил кога му било соопштено што се разбудил среде ноќ и останал буден до изутрината.
„Благодарам Битола, за жал, не можев да бидам таму оваа година. Беше големо изненадување за мене, истовремено чест да се добие повторно ова големо признание. Толку многу бев возбуден што се разбудив среде ноќ и останав буден. Голема чест е да се биде награден на фестивал посветен на кинематограферите, се надевам ќе се видиме следната година“, рече Паси.
Селекторот на долгометражните филмови, Слаѓан Пенев, ја најави проекцијата на филмот „Титаниум“ во режија на Џилија Дукурно и наградениот кинематографер Рубен Импенс.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Извонредните полски уметници Длугош и Јунгиевич ја воодушевија публиката на Охридско лето

Најнаградуваниот флејтист во полската музичка историја, Лукаш Длугош и извонредниот пијанист Анжеј Јунгиевич вчеравечер ѝ овозможија на публиката на „Охридско лето“ прекрасен концерт што долго ќе се памети.
Полските уметници настапија во црквата „Света Софија“ со внимателно одбран репертоар кој започна со композиција на Моцарт, а продолжи со дела од Шуман, Шаминад и Пуланк. Вториот дел од концертот беше резервиран за композиции од Шимановски, Падеревски, Менделсон, Горецки, Лутославски и Шелиговски.
-Многу сме изненадени од ова прекрасно место.Акустиката е фантастична, оригиналните фрески ни даваат поттик да го претставиме репертоарот онака како што го замисливме и подготвивме, рече флејтистот Длугош.
Досега повеќе од 300 композиции се напишани специјално за него и за неговата сопруга, исто така, флејтистка, Агата Кјелар-Длугош.
-Ова е важен дел за нас музичарите. Многу сакаме да соработуваме со композитори бидејќи тие се посебени уметници и ни го прикажуваат најлесниот начин на интерпретација , формата и како да се свири добра музика во добра атмосфера. Сме соработувале со над стотина композитори. Сме снимиле повеќе од 80 компакт-дискови и за нас е огромна можност да прикажеме каков репертоар се свири на флејта во 21 век, додаде Длугош.
Длугош студирал соло флејта на Високата школа за музика и театар во Минхен, а магистерските студии ги завршил на Конзерваториумот во Париз, како и на Универзитетот „Јеил“ во САД.
Победник е на повеќе меѓународни натпревари за флејта, а како солист и камерен музичар настапува во Полска и на интернационалната музичка сцена. Настапувал во Карнеги Хол, во Златната сала на Музикферајн, во Концертхаус во Берлин, во салата „Карл Орф“ и „Херкулес“ во Минхен, во театрите во Пекинг, Гуангжу, Шангај, во операта во Катар, во салата „Шин Кобе“ во Кобе, како и во салата „П. И. Чајковски“ во Москва.
Настапувал под диригентските палки на Зубин Мехта, Џејмс Левајн, Марис Јансонс, Валери Гергиев, Хесус Лопес Кобос, Јацек Капчук, Габриел Шмура, Агњешка Дучмал, а често изведувајќи го Концертот за флејта и оркестар од Кшиштоф Пенерецки настапува под диригентство на самиот композитор.
Пијанистот Анжеј Јунгиевич важи за исклучителен камерен музичар. Студирал пијано во класата на проф. Јозеф Стомпел и камерна музика во класите на Марија Швајгер-Кулаковска и проф. Урсула Станчук на Музичката академија во Катовице.
Добитник е на стипендии од полското министерство за култура во 1986/87 година, лауреат е на Натпреварот за уметничка стипендија од здружението „Фредерик Шопен“ во Варшава во 1985 и 1986 година, победник е на Натпреварот за современа камерна музика во Лоѓ во 1986 година и на Младинскиот фестивал во Аугустов во 1985 година.
Како солист и камерен музичар настапува во: Полска, Франција, Германија, Хонг Конг, Малезија, Словачка, Шведска и Украина.
Учествува на бројни фестивали и премиерно изведува дела од современите полски композитори кои се снимани за радио и ТВ. Неговите изведби се поместени на бројни носачи на звук, меѓу кои се и двата албуми со флејтистката Агата Кјелар-Длугош.
Редовно е пијано придружник на бројни работилници и мајсторски курсеви со етаблирани музичари и педагози. Јунгиевич е професор на Музичката академија во Катовице.
Култура
Романот „Годините“ од нобеловката Ани Ерно на македонски јазик

Откако минатата година го добивме романот „Девојчински спомени“ од француската писателка Ани Ерно во превод на македонски јазик, следната недела од печат излегува романот „Годините“. Изданието е на издавачката куќа „Илика“, а преводот на Андријана Папиќ Манчева.
Покривајќи го периодот од крајот на Втората светска војна, па сѐ до почетоците на XXI век, „Годините“ претставува уште едно нурнување на Ани Ерно во сликите на сопствените сеќавања и обид да се прикаже врската помеѓу два речиси еднакво недофатливи ентитети: субјективното „јас“ кое живее и пишува и објективното „таа“ врз коешто историјата го втиснува својот груб печат.
Со оваа книга француската нобеловка востановува еден нов вид на автобиографско пишување – жанр што американскиот писател Едмунд Вајт парадоксално го нарекува „колективна автобиографија“. Истовремено субјективна и имперсонална, приватна и колективна, во ова дело Ерно си задава една нескромна задача – безмалку да ги прикаже животот и времињата на една цела генерација.
Ани Ерно е француска писателка и добитничка на Нобеловата награда за литература во 2022 година, за (како што изјави комисијата) „храброста и клиничката острина со која ги открива корените, отуѓувањата и колективните ограничувања на личната меморија“. Првиот роман насловен „Празни шкафови“ (Les Armoires vides) го објавува во 1974 година. Пробивот во светот на книжевноста го прави со делото „Местото“ (La Place) за кое ја добива наградата „Теофаст Ренодо“. Некаде околу тој период таа преминува од пишување автобиографски романи кон дела што жанровски тешко се класифицираат, но кои се секогаш втемелени врз фактите и случувањата од нејзиниот живот, обликувани и протолкувани со помош на техниките на фикцијата.
Култура
Објавена „Македонистичко послание“ – нова книга од Кристина Николовска

Неодамна, книгоиздавателството „Панили“ објави нова книга од универзитетската професорка, книжевна теоретичарка и критичарка и поетеса, Кристина Николовска, насловена „Македонистичко послание“. Станува збор за книга што содржи: студии, херменевтички толкувања, интерпретации, есеи и беседи за она што авторката го дефинира како македонистичката творечка мисија на современа македонска поезија, проза и есеистика (на втората половина на 20 и актуелниот 21 век).
Во оваа книга, Николовска, всушност покажува интерес за т.н. „прекогнициска“ патриотска поезија, толкувајќи го феноменот преку интепретации на поетики на реномирани современи македонски писатели. Како што напоменува авторката, из децениите од втората половина на 20 век и од актуелниот 21 век, прекогнициската родољубива современа македонска поезија, преку стих, претскажува, укажува и драматично ја објавува својата загриженост за стожерните обележја на македонството: македонскиот јазик, литература и култура, името на Македонија, националните и идентитетски обележја, итн.
– Ова дело на Кристина Николовска е „внатрешна историја“ на македонистичкиот творечки подвиг на мисијата на современата македонска поезија, проза и есестика… …Ненапишаната македонистичка историја на современата македонска поезија и на македонствувачката мисла, Николовска ја истражува и толкува во поетиките на писателите: Гане Тодоровски, Анте Поповски, Петре М. Андреевски, Живко Чинго, Михаил Ренџов, Тодор Чаловски, Ефтим Клетников, Јордан Плевнеш, Кочо Топузовски и Раде Силјан. Македонствувачкиот подвиг на овие автори ја инспирира авторката Николовска кон длабински анализи и раскошни интерпретации. Преку херменевтичка интерпретација, Николовска ги толкува суштинските процеси на нашата македонствувачка поезија и мисла. Делото има извонредно значење бидејќи прави есеистичко „осветлување“ на нашиот македонствувачки творечки 20 и 21 век, истакнува во својата рецензија проф. д-р Веселина Лабровска, дописен член на Македонската академија на науките и уметностите.
„Македонистичко послание“ има осмислена и изградена концепција со 17 херменевтички студии, есеи и беседи. Носечки се студиите за стожерниците на македонистичката книжевна и творечка мисија, кои се вдлабуваат во суштините на македонствувањето. Книгата содржи и феноменолошки есеи и расправи на тема: јазик, поезија, идентиет, како и есеј на тема: жанрот беседа, кој ги објаснува процесите на потребата од постоење, развивање и афирмација на овој подзаборавен ораторски жанр, кој ја красеше современата македонска критика, особено во втората половина на 20 век. Николовска одново го заживува тој жанр.
– Книгата „Македонистичко послание“ ја афирмира македонската поезија, книжевност и есеистика, особено ги актуелизира македонскиот јазик и култура бидејќи покрева важни прашања за: индетитетот, македонскиот јазикот, и за феномените на творечкиот и поетскиот јазик…. …Критичкиот дискурс на Николовска е извонредно студиозен и аналитички. Николовска е врвен беседник, оратор кој восхитува со раскошна интерпретација и филозофски толкувања кои имаат висока авторска вредност. Студиите се засновани на студиозни и стабилни книжевно-теориски анализи и интерпретации, но важно е што дискурсот на обраќање е отворен, комуникативен и за пошироката публика, а не само за стручната публика, нагласува професорката Лабровска во својата рецензија.
Оваа, најнова книга на Кристина Николовска, веќе е достапна во книжарниците.