Култура
Јордан Плевнеш – нов претседател на „Академија Балканика еуропеана“

Македонскиот писател со интернационално реноме Јордан Плевнеш избран е, едногласно, од сите 33 членови од десетте држави на Балканскиот полуостров, за претседател на Академија Балканика еурпеана.
Плевнеш беше предложен од претседателот на Европската акедемија на науките уметностите и книжевностите, Жан-Патрик Конрад, професор од Кралскиот колеџ од Лондон.
Овој избор следеше по неодамнешното заминување во вечноста на првиот претседател на Акадмијата, Јон Карамитру, избран во Букурешт на 29 октомври 2017 годиона, легендарен балканофил, театарски и филимски деец, прв министер за култура на Романија по падот на Чаушеску.
Првиот состанок на Основачкиот комитет беше организиран во февруари 2017 година во Скопје, во рамките на симпозиумот „Европа и Хамлет – Да се биде или не” со учество на петнаесет познати меѓународни уметници од Балканот, во организација на Интернационалниот универзитет „Еуропа прима“, каде што беше донесена „Скопската декларација“, која повика на духовно и културно единство меѓу сите балкански народи.
Под мотото „Балканот во срцето на Европа” на 29 октомври 2017 година, во Националниот театар Букурешт е основана Academia Balkanica Europeana – првата културна институција која го третира Балканот како составен дел на нашата заедничката европска цивилизација.
Основачкиот Комитет ги избра првите 33 академици за редовни членови на оваа, кои што потекнуваат од десет земји на Балканот: Романија, Грција, Бугарија, Турција, Србија, Албанија, Босна и Херцеговина, Македонија, Црна Гора и Косово.
Досега, за редовни членови на Академијата се избрани: од Романија: Ана Бландијана – поетеса, Жорж Бани – театарски критичар и теоретичар, Матеј Вишњек – драмски писател, романсиер и поет, од Турција: Недим Ѓурсел – романсиер, Бедри Бајкам – визуелен уметник, додека од Албанија се избрани писателот Башким Шеху, режисерот Кујтим Чашку и Васил Толе – композитор. Од Босна и Херцеговина членови на академијата се: писателот и режисер Градимир Гојер, режисерката Јасмила Жбаниќ и визуелниот уметник Марина Финци, од Бугарија писателите Алек Попов и Христо Бојчев, Делија Чаушева – визуелен уметник, режисерката Елена Панајотова, од Србија писателот Владислав Бајац, режисерот Слободан Шијан и композиторката Исидора Жабељан, членка на САНУ, која неодамна почина во Белград. Меѓу другите за редовни членови на академијата се избрани и црногорскиот режисер Бранислав Мичуновиќ, писателката Дорутина Баша и визуелниот уметник Ветон Нурколари од Косово, грчките писатели Анастасис Вистонитис и Јоргос Куљарас, како и македонските автори Алаксандар Прокопиев и Елизабета Шелева.
Основачкиот комитет го редложи изборот на почесните членови: Орхан Памук, добитник на Нобеловата награда за литература, Вангелис – композитор и музичар, Марина Абрамовиќ – концептуален уметник, Светлана Броз, кардиолог и хуманитарен активист и Жан-Патрик Конрад, претседателот на Европската акедемија на науките уметностите и книжевностите. Во духот на познатата изрека на Жан Моне – „Ако сакаме да ја обновиме Европа, мора да почнеме од културата“, Academia Balkanica Europeana има мисија да поттикнува нови врски меѓу балканските уметници, со цел да се промовираат активности и меѓународни културни проекти. Во тој контекст, во овие пет години постоење академија разви широка дејност, која низ темелни потфати ја оправдуваше својата визија дека Балканот е срцето на Европа. Уште во првата година го формира веб-магазинот „The Bridge” (www.bridge-magazine.net), во кој, со свои текстови се застапени цела плејада истакнати балкански уметници и теоретичари. Исто така, академијата секоја година ги доделува признанијата SEE Actor и SEE Legend на Фестивалите на Југоисточна Европа во Париз, Берлин и Вашингтон (SEE Film Festival Paris, Berlin, Washington).
Меѓу досегашните добитници на овие наднационални признанија за животен творечки опус се: Лучијан Пинтилие, Душан Макавејев, Вељко Булајиќ, Раде Шербеџија, Милена Зупанчич, Цветана Манева, Мето Јовановски, Кујтим Чашку и Арта Доброши.
Academia Balkanica Europeana организира бројни симпозиуми во Европа и во светот, посветени на балканските култури, а воедно ги избира добитниците на „Големата повелба Балканот – Срцето на Европа“ на Интернационалниот театарски фестивал Актерот на Европа.
По изборот на новиот претседател Јордан Плевнеш, отворен е повик за избор на нови членови на академијата од областа на природните и општествените науки (од 5 април до 30 мај 2022 година). Научно-истражувачкиот институт којшто ќе биде формиран од новоизбраните академици ќе работи во четири приоритетни области поврзани со проектот „Отворен Балкан“ – економија, екологија, медицина и обновливи енергетски извори.
Пленарното заседание на Academia Balkanica Europeana која по првото седиште во Букурешт, сега е официјално регистрирана во Скопје, се очекува да се одржи на крајот на јуни и почетокот на јули 2022 година во Македонија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Диригентката Елена Митревска ќе биде директорка на двата хора на Данското радио

Македонската диригентка Елена Митревска од 1 јануари ќе биде уметничка директорка на двата хора на Данското Радио.
„Воодушевени сме што започнуваме блиска нова соработка со Елена Митревска како уметничка директорка. Со нејзиниот силен уметнички профил, креативна визија и меѓународна кариера, таа е идеален избор за улогата, а дополнителен бонус е што таа веќе има доверлив и позитивен однос со нашите пејачи“, изјави Ким Бор, директорка на Државниот сервис.
„По пет години во Скандинавија, имам огромна почит кон единствената хорска традиција во регионот и возбудена сум што ќе ги истражувам богатите музички корени на хоровите на ДР. И двата ансамбла се меѓународно познати по нивниот препознатлив звук, вкоренет во силна традиција и ценетото данско наследство на песни, кое ќе продолжиме да го почитуваме“, изјави Митревска
„Од витално значење е да продолжиме да гледаме напред. Со работа со денешните композитори, можеме да помогнеме во обликувањето на хорската музика на утрешнината и да ги инспирираме идните генерации“, изјави диргентката.
Елена Митревска завршува студии по хорско и оркестарско диригирање на Универзитетот за музика и изведувачки уметности во Виена, каде дипломира со почести.
Митревска е член на Хорот Арнолд Шенберг во Виена седум сезони, при што работи на оперска и концертна репертоар со диригенти како што се Николаус Харнонкурт, Клаудио Абадо, Бернард Хаитинк, Сајмон Ретл, Рене Јакобс и Корнелиус Мајстер, меѓу другите. Од 2012 година таа е асистент-диригент и хор-мајстор во истиот хор за концерти и оперски продукции во Theater an der Wien.
Во декември 2014 година ја добива наградата од Фондацијата Ервин Ортнер за промовирање талентирани млади музичари во областа на хорското диригирање.
Митревска диригира со оркестри како што се камерниот оркестар Jeunesses Musicales Macedonia, Виенскиот камерен оркестар, Македонската филхармонија, Овиедо Филхармонија и Оркестарот на Операта во Малме. Во ноември 2022 година поканета е како диригент во продукцијата на Дон Џовани во Операта во Овиедо. Таа е хор-мајстор во истата од 2016 до 2020 година, а гостин хор-мајстор во Националната опера Лион, Франција во 2021 година. Од 2020 година ја врши истата функција во Операта во Малме, каде што има претстојни продукции, вклучувајќи ја улогата на диригент за операта Кармен од Жорж Бизе во сезоната 2025/26.
Митревска е редовно поканета да работи на проекти со Хорот на Данското национално радио и Данскиот национален вокален ансамбл.
Култура
Концерт на пијано дуото „Променада“ во Камерната сала на Филхармонијата

В понеделник, со почеток во 20 часот, во Камерната сала на Филхармонија ќе настапи пијано дуото „Променада“ во кое свират пијанистките Татјана Божиновска и Билјана Димовска. На програмата се дела од Менделсон, Рахмањинов, M. Тајчевич/Б. Светиев и Равел.
Пијанистката Билјана Димовска е родена 1978 година во Битола. Во 2000 дипломира, а во 2003 и магистрира на Факултетот за музичка уметност во Скопје, на отсекот по пијано, во класата на проф. Тодор Светиев. Има настапувано на повеќе значајни манифестации во нашата земја: „Денови на македонската музика“, „Скопско лето“, „Битолско културно лето“ „Хераклејски вечери“, „Прилепско лето“, „Денови на полската култура во Македонија“, „Музички вторник“, „Златна лира“, „Интерфест“ – Битола. Добитничка е на повеќе државни и меѓународни награди, меѓу кои и Прва награда на Интернационалниот натпревар во Бугарија „Нашите деца го свират Бах“ и Специјална награда „Стефан Трајанов“, на истиот натпревар. Настапувала како солист со Македонската филхармонија и со Симфонискиот оркестар при ФМУ. Настапува и како камерен музичар, а во 2005 заедно со саксофонистот Боби Коминовски, снимија и цеде. Има учествувано на повеќе
семинари и мастеркласи кај светски познати пијанисти. Од 2000 е вработена во Државното музичко училиште во Битола како професорка по пијано.
Пијанистката Татјана Божиновска е родена во 1980 година во Битола. Во 2002 дипломира, а во 2005 магистрира на Факултетот за музичка уметност во Скопје, отсек пијано, во класата на проф. Тодор Светиев. Во 2014 ги завршува и докторските студии на Факултетот за музичка уметност во Скопје, под менторство на проф. м-р Тодор Светиев и прoф. д-р Димитрије Бужаровски. Има одржано повеќе концерти и рецитали: Бугарија, Србија, Романија, Франција, Италија, Америка, Хрватска, Австрија, Норвешка, Полска, Турција… Настапила како солист со Македонската филхармонија и со Битолскиот камерен оркестар. Има настапувано на повеќе значајни манифестации како: „Охридско лето“, „Денови на македонската музика“, „Скопско лето“, „Хераклејски вечери“, „Битолско културно лето“, „Штипско лето“, „Прилепско лето“, „Пролетни вечери“, „Есенски музички свечености“,
„Денови на полската култура во Македонија“, „Ден на културата во Битола“, „Музички вторник“, „Златна лира“, „Интерфест“ – Битола. Член е на триото „Интерарт“ со кое активно концертира во земјата и надвор, на меѓународни фестивали и натпревари, а имаат снимено и три цедеа. Добитничка е на повеќе државни и меѓународни награди.
Култура
Во МНТ почнаа пробите за претставата со работен наслов „Кататонија“

Во Македонскиот народен театар почнаа пробите за претставата со работен наслов „Кататонија“, по мотиви на драмскиот текст на Алис Бирч, во режија на Васил Христов и драматург Викторија Рангелова-Петровска.
Според режисерот Христов, претстои интензивен и динамичен процес, во кој преку драмскиот материјал што се обработува се отвораат повеќе горливи прашања за нашето современо општество.
Поигрувањето со драмската форма, драмската структура и специфичниот наратив, каректеристични за авторката Алис Бирч, ќе се применува и во адаптацијата на драмскиот материјал. Претставата се работи во копродукција на Македонскиот народен театар и Вондерленд театар – Скопје.
Во претставата играат: Игор Ангелов, Сања Арсовска, Верица Недеска, Дениз Абдула, Владимир Петровиќ, Јасмина Василева, Јасмина Билаловиќ и Ања Митиќ.
Како костимограф се потпишува Роза Трајческа-Ристовска, сценографското решение е на Васил Христов. Инспициент на проектот е Саво Ивановски. Премиерната изведба на претставата е предвидена за почетокот на јуни 2025 година.