Култура
35. ликовна колонија „Галичник 2024“ на тема колективна културна меморија

Овогодинешната, јубилејна 35. Ликовна колонија Галичник започнува на 12 август и ќе трае до 19, а на неа ќе земат учество 10 уметници и тоа: Кристине Ледерер – Австрија, Ивана Хостник – Србија/Словенија, Лучезар Бојаџиев – Бугарија, Софија Димова – Бугарија, Марина Касијаниду – Кипар, Елија Калогјани – Грција, Стефан Корнацки – Полска, Ил Џафери – Косово, Клелија Живковиќ – Северна Македонија и Дарко Алексоски – Северна Македонија.
Имплементацијата на предностите на новата ера во античкиот амбиент на прекрасниот Галичник е како додавање на ново ткиво во организам со дефинирана стратиграфија. Хабитусот помеѓу старото и новото се издигнува во синтеза, синергија, надградба, современост со нагласен културен предзнак. Постојаните мешања, националниот белег, македонската гордост: културата на нашата земја и меѓународниот дух и културата на другите, односот меѓу историјата, природата, фолклорот и традицијата со современата и урбана анемија на постмодерната уметност, ја формираат и дефинираат Ликовната колонија Галичник како специфика не само на национално, туку и на регионално ниво. Квалитативниот императив е структурен елемент во систематската формална поставеност на оваа важна манифестација. Дигиталната уметност или поопшто уметноста на новите медиуми е детерминанта… уметноста на новото време, новите технички и технолошки придобивки, интернет уметност, компјутерска уметност, дигитална фотографија и графика, видео инсталации, виртуелна реалност… сите тие ја заменија класичните штафелајни слики, скулптури, цртежи. Со ваквиот пристап Галичката ликовна колонија стана единствената колонија од ваков вид на регионално ниво. Несебичната посветеност и ентузијазам во име на продолжување на долгогодишната културна традиција на селото Галичник и Реканскиот крај и во име на квалитетната нововременска уметност воопшто и секако аспектот на размена на искуства и знаења и човечки ресурси се главните постулати на колонијата.
Секоја година колонијата има тема, а оваа година фокусот е на КОЛЕКТИВНАТА КУЛТУРНА МЕМОРИЈА. Историската меморија, интерпретацијата и ангажманот на општествата се обликувани од нивната култура, институции и споделените наративи. Овој концепт се протега надвор од личните сеќавања за да ги вклучи начините на кои заедницата ја одржува и пренесува својата историја. Спомениците, музеите, наставните програми, медиумите и обредите и ритуалите на заедницата сето тоа го прикажуваат. Заедничкото разбирање на минатото од овие компоненти ги обликува идентитетот и принципите на една заедница.
Истражувачите како Морис Халбвакс, кој го популаризираше концептот на колективна меморија, ја нагласуваат важноста на социјалните рамки на нашите сеќавања. Луѓето се сеќаваат на минатото во рамките на нивните општествени групи, според Халбвахс, и на тоа влијаат фактори како што се семејството, религијата и нацијата.
Второ важно гледиште е она на Пјер Нора, кој го нарекува „les lieux de mémoire“ или „место на меморија“. Локациите, настаните и објектите се прикажани од Нора да служат како сидра за колективната меморија. Цивилизациите се потпираат на овие споменици за да ја одбележат и оддадат почитта на нивната историја. Физичките претстави на меморијата на заедницата, како што се споменици, музеи и мемориали, овозможуваат јавно размислување и комеморација.
Дополнително, истражувањето на културната меморија на Алеида и Јан Асман прави разлика помеѓу комуникациската и културната меморија. Дневната интерперсонална размена на меморија во три генерации е позната како комуникативна меморија. Постои можност артефактите, текстовите и церемониите да ја институционализираат културната меморија и да траат со милениуми.
Колективната меморија не е без свои недостатоци. Наративите од минатото може да имаат предрасуди или да нема информации затоа што луѓето имаат тенденција да се сеќаваат на одредени работи поживо, додека забораваат или минимизираат други. Конфликт и раздор може да настанат кога сеќавањата на различни групи за исти настани се спротивставени едно со друго. Колективната меморија е алатка која политичките партии и владите ја користат за да ги оправдаат своите постапки и цели.
Конечно, сложената и постојано променлива колективна култура на меморијата е резултат на интеракцијата на културните практики, институциите и наративите. Во процесот на обликување на идентитетот и општествената кохезивност на заедницата, тоа предизвикува загриженост за манипулација, селективност и конфликт. Навлегувајќи во и смислено анализирајќи ја оваа колективна меморија, можеме да изградиме побогат и поинклузивен поглед на историјата, што е од суштинско значење за учење од минатото и негова примена во сегашноста.
Колективната култура на меморијата е длабоко важна во уметноста, бидејќи обезбедува богат извор на инспирација и служи како критичен медиум за истражување, зачувување и предизвикување на колективните сеќавања. Уметниците од различни дисциплини – литература, визуелни уметности, театар, филм и музика – играат клучна улога во обликувањето и одразувањето на разбирањето на општеството за неговото минато. Тие го прават тоа со толкување на историски настани, преиспитување на доминантните наративи и создавање простори за маргинализирани гласови.
Токму на оваа тема ќе разговараат, размислуваат и дејствуваат учесниците на 35. сесија на Ликовната колонија Галичник во прекрасниот Галичник.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Битолски театар ќе игра претстава на отворено на 2.218 метри надморска височина на Пелистер

На 2.218 метри надморска височина утре, 9 август, љубителите на планината, природата и театарската уметност ќе имаат ретка можност, 26 – тата изведба на претставата „Ноќта кога ја убив месечината“ да ја проследат на Големо Езеро, Пелистер.
Вечерта на небото над Големо Езеро ќе има полна месечина и актерите ќе настапат на природна сцена. Јавната установа Национален парк Пелистер, во соработка со Народниот театар – Битола и Битолскиот камерен оркестар, со поддршка на Општина Битола, организира уникатен културен настан на несекојдневна локација – театарска претстава на отворено.
Под светлината на полната месечина, публиката ќе има можност да ја проследи драмската претстава во режија на Марјан Георгиевски, кој и настапува во претставата заедно со актерот Александар Копања.
Музиката за претставата ќе биде во живо во изведба на членови од Битолски камерен оркестар.
Претставата отвора суштински теми за човековата егзистенција, осаменоста, слободата, маските што ги носиме и загубените вредности во современото општество. Тоа е психолошка и филозофска драма која патува од интимно до општествено, од реалност до апсурд.
Претставата почнува во 21:30 часот. Посетата е со претходна пријава, бројот на посетители е ограничен.
Пристап до локацијата: По некатегоризиран пат (15 км) од Информативниот центар на Пелистер (1350 м.н.в.), или по патека од С. Ниже Поле преку Дебел рид, со тежина од втора категорија.
Важно за посетителите: Поради специфичните природни услови и безбедносните протоколи (вклучително и важечката забрана за движење во шума), присуството е дозволено само со претходна најава, независно од начинот на пристап. Се препорачува соодветна планинарска опрема: Високи обувки, повеќеслојна облека (јакна, капа, ракавици), челна ламба и кутија за прва помош, храна и минимум 2 литри вода. Температурите за време на настанот ќе се движат меѓу 11–13°C.
Пријавување и дополнителни информации на телефон: 070312214
Култура
Британската вечер на Охридско лето донесе концерт со наслов „Романсата сѐ уште не е мртва“

„Романсата сѐ уште не е мртва“ беше наслов на концертот што вчеравечер во рамки на Британската вечер на 65. Издание на „Охридско лето“ го одржаа британскиот виолинист Џек Либек и пијанистката Катја Апекишева во црквата „Света Софија“.
Романтичната вечер која од почетокот ѝ ветуваше на публиката неповторливо музичко доживување што долго ќе се памети, започна со Соната за виолина и пијано од Франц Шуберт, а продолжи со дела од Шопен, Изаи, Менделсон и Крајслер.
За виолиниостот Џек Либек, специјализираното списание „Би-Би-Си мјузик“ пишува дека поседува „беспрекорно техничко мајсторство“ и „прекрасен филигрански тон“. Либек е професор по виолина на Кралската академија за музика во Лондон и уметнички директор на Австралискиот фестивал за камерна музика. Неговата фасцинација со сè што е поврзано со наука резултира со два нови концерти за виолина компонирани специјално за него од „Војаџер“ од Дарио Марианели и концертот „Кратка историја на времето“ компониран од Брет Дин, а во спомен на научниот феномен проф. Стивен Хокинг. Тој свири на виолината „екс-Вилхелм“ изработена од Џ. Б. Гвадагини во 1758 година која му е дадена на користење од семејството на проф. Дејвид Бенет.
Списанието „Грамофон“ ја опишува пијанистката Катја Апекишева како „неверојатно надарен уметник“, а тоа само го потврдува нејзиниот статус како еден од најнадежните европски пијанисти. Родена е во Москва во музичко семејство. Неодамнешните и идни настапи ја водат Катја во Русија, Норвешка, Јапонија, Швајцарија, Италија, Данска, Германија, Австралија и на сцените во Велика Британија, каде е постојано присутна. Нејзината деликатност, а истовремено и силно сценско присуство придонесуваат таа да е чест пијано соработник на големите музички ѕвезди како: Џанин Јенсен, Натали Клајн, Гај Џонстон, Максим Рисанов, Џек Либек, Борис Бровцин, Алексеј Огринчук и Николас Даниел.
Британската вечер на „Охридско лето“ ја отвори амбасадорот на Обединетото Кралство во Р.С.Македонија, Метју Лосон, кој истакна дека преку вакви настани се продлабочува пријателството меѓу двете земји, се зајакнува меѓусебното разбирање и се слави креативноста што ги поврзува двата народи.
-Вистинско задоволство е да се биде домаќин на Британска вечер на годинешниот фестивал „Охридско лето“, еден од најценетите културни настани во регионот и ми е драго што заедно со Британскиот совет повторно го поддржуваме овој важен фестивал, кој ги зближува луѓето преку музика, уметност и заедничко културно наследство. Горди сме што ви претставуваме еден многу посебен гостин, меѓународно познатиот британски виолинист Џек Либек. Џек настапувал на некои од најголемите светски сцени, од Лондон до Њујорк, и ни е чест што го имаме тука во Охрид. Неговата уметност, страст и способност да се поврзе со публиката навистина го претставуваат најдоброто од нашата култура, рече амбасадорот Метју Лосон.
Честитајќи го 65-годишниот јубилеј на фестивалот „Охридско лето“ , директорката на Британскиот совет во Македонија, Клер Сирс, нагласи дека е вистинска привилегија да се биде во Охрид и да се поддржи овој, како што кажа, прекрасен фестивал.
-За Британскиот совет, културата е во срцето на сè што правиме, цврсто веруваме сега, како што верувавме и кога бевме основани пред 90 години, дека споделувањето на културата, јазикот и образовните врски се најважните начини за зближување на луѓето и за нивно понатамошно разбирање. Дека чинот на споделување, на слушање и истражување идеи поврзува и обединува. Културата останува важен столб на односите меѓу Обединетото кралство и Северна Македонија и сме посветени на тоа да ја унапредиме и продлабочиме, и со задоволство можеме да го споделиме со вас вечерва овој настап со еден од водечките британски виолинисти на неговата генерација, Џек Либек, во придружба на повеќекратно наградуваната пијанистка Катја Апекишева, рече Сирс.
Дипломатските вечери на најпрестижната културна манифестација во земјава, фестивалот „Охридско лето“, и годинава ја потврдуваат успешната културна соработка на земјава со амбасадите. Пред Британската вечер се одржаа Кинеска вечер, Холандска, Грчка, Италијанска, Литванска, Австриска, Чешка, како и Вечер на ЕУ. До крајот на 65.фестивалско издание ќе се организираат и Шпанска, Унгарска и Полска вечер.
Култура
Промоција на книгата „Калиграфи на филмското писмо“ од Влатко Галевски

На 9-ти август (сабота) во Кинотека, во рамките на програмата на шестото издание на „Флипбук филм фестивал“ (7-10 август) со почеток во 19:00 часот ќе се одржи промоцијата на новата книга на Влатко Галевски, со наслов „Калиграфи на филмското писмо“. Книгата во разговор со авторот ќе ја претстават Александар Прокопиев и Јане Алтипармаков.
Филмофилското издание на Галевски понудува иновативен филмолошки концепт во толкувањето на делата на дванаесет мајстори на филмскиот занает како: Вим Вендерс, Жак Тати, Рој Андерсон, Шантал Акерман, Ингмар Бергман, Ањес Варда, Андреј Тарковски, Бела Тар, Дејвид Линч, Акира Куросава, Ларс фон Треир и Аки Каурисмаки.
„Структурата на ‘Калиграфи’ е прилагодена на триетапниот приод на Галевски во разоткривањето на творечките лавиринти кај секој еден од одбраните режисери. Во првата етапа тоа е преку есеизираниот портрет на режисерот, во втората, насловена како ‘Референца’, совпаѓањето на неговата филмска постапка со мајсторството во определен занает, во третата етапа замислената случка (поткрепена со неколку вистински факти) се пишува во облик на сосем лична мини проза, фикција во која режисерот е лик. Така, се воспоставува едно фино струење во ракописот на Галевски, една движечка низа од изненадувања, што ‘Калиграфи’ го дарува со ритам што отвора различни димензии“, објаснува рецензентот на изданието, писателот Александар Прокопиев.
Монографијата „Калиграфи на филмското писмо“ од Влатко Галевски во издание на издавачката куќа Флип Бук Букс од Скопје е поддржана од Министерството за култура и туризам на Р. С. Mакедонија. Нејзини уредници се Жарко Иванов и Дарин Ангеловски, лектурата е на Татјана Б. Ефтимоска, а графичкото уредување на Симчо Шандуловски.
Влатко Галевски е филмски критичар и новинар од областа на културата. Студирал право и музика. Напишал повеќе од 1300 филмски рецензии за домашни и странски списанија. Основач и главен ко-уредник на списанието Филм + и уредник на Филмски печат. Активно соработува со значајните македонски филмски фестивали. Редовно е акредитиран на фестивалите во Кан и Берлин.Основач е и домаќин на Дебатниот филмски клуб Лале и ментор е на Школата за филм во МКЦ. Автор е и водител на радио емисијата „Слушајте филм“, со повеќе од 1200 емисии. Како уметнички соработник на македонската филхармонија е селектор на музиката за четири концерти со изведба на филмска музика. Автор е на книгите „Фацерија“ и „Исповедни финеси“, како и продуцент , кинематографер и ко-автор на музика на долгометражниот игран филм „Маклабас“. Член е на македонската асоцијација на ФИПРЕСЦИ.