Култура
Концерт „Светлина“ со Станко Мадиќ и Оливер Балабурски
Македонската филхармонија најавува уште еден импресивен концерт. Станува збор за концертот „Светлина“, кој ќе се одржи в четврток, на 4 април, во 20 часот, а на кој како солист ќе настапи извонредниот виолинист Станко Мадиќ (Србија/Германија), концертмајстор на Радио-оркестарот на Минхен.
Станко Мадиќ првпат во Македонија ќе го изведе Концертот за виолина и оркестар бр. 1 еден од највлијателните современи живи композитори, Петерис Васкс од Латвија. „Чиста убавина на звукот“ – така е опишано ова дело со наслов „Далечна светлина“, а создадено во 1996 година на барање на латвинскиот познат виолинист Гидон Кремер. По скоро две децении од неговото создавање, денес овој концерт е веќе класика и е дел од репертоарот на големите симфониски оркестри. Петерис Васкс во ова дело ги внел својата душа и меланхолична страст, неговите силни врски со природата, верувањата и идеалите кои ги гледа како полека исчезнуваат насекаде, и претставува центар на севкупното негово творештво.
Диригент на концертот „Светлина“ е маестро Оливер Балабурски кој долги години живее и твори во Канада, а со Македонската филхармонија ќе диригира по подолг период пауза. Оваа вечер, заедно со оркестарот на Филхармонијата и маестро Балабурски, ќе биде изведена и Симфонијата бр.4 во F-moll, оп.36 од рускиот музички гениј Петар Илич Чајковски. Токму Четвртата симфонија претставува своевиден автопортрет – симфониски хибрид, во кој се вкрстуваат архитектонската форма со поетиката на симфониската поема.
Македонскиот диригент Оливер Балабурски, кој годиниве наназад живее и работи во Канада, во неговата 30-годишна кариера како уметник, имал можност да изведува дела од различни музички жанрови – оперска, симфониска, камерна и забавна музика, како и живи изведби на неми филмови со оркестар. Во изминатите неколку години, маестро Балабурски се внесе и во полето на компонирањето и како резултат на тоа, се реализираа две светски премиери на неговите дела – музичка нарација во пет дела со наслов „Вратата на Сејди“, со приказна напишана од Едвард Мол, како и Рапсодија за оркестар „Багосеним“, што значи „Постои надеж“. Преводот е направен благодарение на луѓето од Чипвас од Рама првата нација и чуварите на јазикот и дијалектот Mnjikaning/Rama. Оливер Балабурски зад себе има многу успешни концерти и настапи со истакнати оркестри и ансамбли, како Симфонискиот оркестар на Кралскиот музички колеџ од Лондон, Националната опера и балет, Националната филхармонија, Симфонискиот оркестар на Поголемата Област на Торонто, Симфонискиот оркестар на Универзитетот во Торонто, Операта на народниот театар во Белград, Нишкиот симфониски оркестар, Симфонискиот оркестар на Хуронија…
Инаку, маестро Балабурски во 2008 година дипломира како магистер по музика, магистер по изведба (диригирање) на Универзитетот во Торонто, под менторство на еминентниот диригент, проф. Рафи Армениан. Како дел од неговите магистерски студии, тој тесно соработува со проф. д-р Дорин Рао на Универзитетот во Торонто, исполнувајќи ја неопходноста за филозофскиот и практичниот пристап кон екстензивната вокално-инструментална музика.
Неговата диригентска кариера започнува со првите ангажмани во 1991 година, во Македонската опера и балет, под менторство на истакнатиот диригент Ванчо Чавдарски. Во 1999 година беше награден со „Норман Дел Мар Јуниор“, стипендија за диригирање на Кралскиот музички колеџ во Лондон, Велика Британија, каде специјализира симфониски репертоар и студира со истакнатиот диригент и професор Џон Кару. Тој ја имаше честа активно да учествува на мастер-часовите со Сер Роџер Норингтон и Мајкл Тилсон Томас и со еден од најголемите авторитети за творештвото на Јохан Себастијан Бах, Хелмут Рилинг.
Во 1992 година дипломира како хорски диригент во класата на проф. Драган Шуплевски и во 1995 година дипломира диригирање на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, во класата на проф. Фимчо Муратовски.
По враќањето на маестро Балабурски од Велика Британија, тој беше назначен за уметнички директор и диригент на тогашната Опера на Македонскиот народен театар. До 2004 година беше главен диригент во истата оперска компанија, по што емигрира во Канада. Добитник е на многу награди и признанија како што се: Награда за признание на новодојденец – имигрантски уметник од округот Симко, Онтарио, Канада; признание на извонредната служба од Харт Хаус, Универзитетот во Торонто; Стипендија за успех „Артур Плетнер“ на Универзитетот во Торонто; стипендија на Универзитетот во Торонто; „Норман Дел Мар Јуниор“– стипендија на Кралскиот музички колеџ, Лондон, Велика Британија; стипендија од Македонската влада за специјализација; Македонска национална стипендија за талентирани студенти.

Станко Мадиќ (Белград, 1984) студиите по виолина ги започнал на шест годишна возраст во класата на проф. Роберт Тошков и продолжил со проф. Дејан Михаиловиќ, во чија класа на само 14 години станал студент на Белградската музичка академија како прворангиран студент на приемниот испит. На 17 години дипломирал како најдобар ученик на својата генерација. Мадиќ е добитник на стипендија од Кралското семејство Караѓорѓевиќ. Магистерските студии на Новосадската државна академија на уметности ги завршил на 19 години, повторно во класата на проф. Михаиловиќ, а студиите ги продолжил во класата на проф. Игор Малиновски на Музичката академија „Карл Марија фон Вебер“ каде што се стекнува со втора магистерска диплома. Од 2002 до 2008 бил вработен во Новосадската државна академија на уметностите како асистент на проф. Мегуми Тешима, а во меѓувреме се усовршувал следејќи различни мастер-класи кај светски познати виолинисти како Виктор Третјаков и Мидори Гото. Потоа во Операта во Дрезден станал постојан член, а од 2011 до 2018 и концертмајстор на Државната филхармонија во Нинберг. Моментно е концертмајстор на Радио-оркестарот на Минхен, но беше и првиот концертмајстор на регионалниот „Ноу Бордерс“ оркестар, кога снимија ЦД за „Дојче Грамофон“ и реализираа светска турнеја. Но, како концертмајстор, Станко Мадиќ гостувал во различни оркестри во Германија и во светот, а како солист, камерен и оркестарски музичар настапувал со едни од најистакнатите уметници во светот: Марта Аргерич, Зубин Мехта, Пласидо Доминго, Емануел Пају, сер Колин Дејвис, Албрехт Мејер… Се разбира, како солист настапувал и во неговата родна земја со сите оркестри. Во 2020 година сними ЦД за „БР Класик“ изведувајќи го Концертот за виолина „Далечна светлина“ од Васкс, за кој критиката напиша дека е една од најдобрите снимки на ова дело. Добитник е на први и специјални награди на многу значајни меѓународни натпревари. Свири на виолина на Карло Карлети од 1908 година, добиена со поддршка на Комерцбанк од Нинберг, како и на модерна виолина направена специјално за него од Сава Гришенко, познат изработувач на виолини од Минхен.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Емпатија во светлина“ – фотографска изложба на Милорад Милиќевиќ во Галерија „Рудиќ“
На 22 ноември (сабота) во 19 часот, во Галерија Рудиќ ќе биде отворена изложбата „Емпатија во светлина“ на фотографот Милиќевиќ. Портретите на Милиќевиќ не се студиски аранжирани кадри, туку сведоштва за луѓе вкоренети во својот простор, време и културна традиција на која ѝ припаѓаат.
Милиќевиќ не документира само лица – тој бележи приказни, традиција, верување, моменти на искреност кои не можат да се инсценираат. Неговите субјекти се спонтани, опуштени, прикажани во животни услови што ги дефинираат.
Портрет може да направи секој. Но добар портрет — оној што останува, што нè погодува таму каде што не сме очекувале — може да направи само оној што има вистинска емпатија кон другиот човек. Тоа не е прашање на занает, туку на карактер. Тоа или го носите во себе, или не. Милиќевиќ го носи. И го споделува со нас.
Изложбата „Емпатија во светлина“ ја опишува суштината на фотографскиот пристап на Милиќевиќ — тивка, но длабока присутност, каде светлината не е само визуелен елемент, туку медиум преку кој се открива човечноста, традицијата и искреноста на неговите субјекти.
Култура
Концертот „Од барок до современи македонски композитори“ во Даутпашиниот амам
Во петок, 21 ноември 2025 година, со почеток во 19:30 часот, во Даут-пашин амам ќе се одржи концертот „Од барок до современи македонски композитори“, кој низ внимателно конципирана програма го следи развојот на музичката форма и израз – од барокната прецизност до современиот македонски звук.
Концертот ќе ги обедини делата на Купрен, Хендл, Марчело/Бах и Силоти, a во центарот на програмата се дуетите на Бах од мисите и кантатите (BWV 232, 236, 124, 91) – пример за суптилен контрапункт и дијалог меѓу два вокални гласа.
Вечерта продолжува со избор од современата македонска продукција: композиции на Димитрије Бужаровски, Горан Начевски и Томислав Зографски, чија „Суита за пијано“, оп. 27 го заокружува програмскиот лак од барокната структура до модерниот национален израз.
Изведувачи се Мимоза Ќека (пијано), Марија Ташевска (сопран) и Мариана Бошковска (алт).
Проектот е поддржан од Министерството за култура и туризам на Република Северна Македонија. Влезот е слободен.
Култура
„Куќата на границата“, во режија на Андреј Цветановски, вечерва на МОТ
„Куќата на границата“ на Регионалниот театар од Нови Пазар е на репертоарот на вториот ден (20.11.2025) на МОТ, дело на Славомир Мрожек, во режија на нашиот Андреј Цветановски.
„Куќа на граница е приказна која зборува за една фамилија која сака само да живее мирно, и одеднаш во нејзиниот дом се појавуваат дипломати кои сакаат да нацртаат граница која поминува насред куќата. Звучи познато нели? Оваа фамилијарна драма зборува за одземање сé што имаат, сонуваат, зборуваат и замислуваат, се додека не останат без ништо. Низ оваа горка комедија ќе видите многу паралели со начинот на кој денешниот свет функционира“ – вели Цветановски.
Претставата е одлична илустрација за тоа до кој степен сме способни да се понижиме себеси, слепо почитувајќи ги бесмислените бирократски норми на „новиот“ свет, кој од нас треба да направи покондурени господа.
Како креативен македонски тим на претставата покрај режисерот се и Димитар Андоновски автор на музиката и Сергеј Светозарев на сценографијата.
Претставата ќе биде изведена на сцената 25 Мај, МКЦ во 20 часот.
А пред неа во 19 часот во холот на МКЦ ќе биде поставена уметничката инсталација „Сценариум и имагинариум“ на архитектот и сценографот Костантин Трпеноски, која на границата помеѓу реалното и имигинарното нуди визуелно и сензорно доживување на просторот во холот на МКЦ. Настанот е воедно и ретроспективен поглед на неговите театарски сценографии „Чудна случка со кучето во ноќта“ (2023) и „Макбет“ (2019), двете наградени за најдобра сценографија на фестивалот „Војдан Чернодрински“ во Прилеп и приказ на други негови актуелни сценски дизајни.

