Култура
Концерт „Светлина“ со Станко Мадиќ и Оливер Балабурски
Македонската филхармонија најавува уште еден импресивен концерт. Станува збор за концертот „Светлина“, кој ќе се одржи в четврток, на 4 април, во 20 часот, а на кој како солист ќе настапи извонредниот виолинист Станко Мадиќ (Србија/Германија), концертмајстор на Радио-оркестарот на Минхен.
Станко Мадиќ првпат во Македонија ќе го изведе Концертот за виолина и оркестар бр. 1 еден од највлијателните современи живи композитори, Петерис Васкс од Латвија. „Чиста убавина на звукот“ – така е опишано ова дело со наслов „Далечна светлина“, а создадено во 1996 година на барање на латвинскиот познат виолинист Гидон Кремер. По скоро две децении од неговото создавање, денес овој концерт е веќе класика и е дел од репертоарот на големите симфониски оркестри. Петерис Васкс во ова дело ги внел својата душа и меланхолична страст, неговите силни врски со природата, верувањата и идеалите кои ги гледа како полека исчезнуваат насекаде, и претставува центар на севкупното негово творештво.
Диригент на концертот „Светлина“ е маестро Оливер Балабурски кој долги години живее и твори во Канада, а со Македонската филхармонија ќе диригира по подолг период пауза. Оваа вечер, заедно со оркестарот на Филхармонијата и маестро Балабурски, ќе биде изведена и Симфонијата бр.4 во F-moll, оп.36 од рускиот музички гениј Петар Илич Чајковски. Токму Четвртата симфонија претставува своевиден автопортрет – симфониски хибрид, во кој се вкрстуваат архитектонската форма со поетиката на симфониската поема.
Македонскиот диригент Оливер Балабурски, кој годиниве наназад живее и работи во Канада, во неговата 30-годишна кариера како уметник, имал можност да изведува дела од различни музички жанрови – оперска, симфониска, камерна и забавна музика, како и живи изведби на неми филмови со оркестар. Во изминатите неколку години, маестро Балабурски се внесе и во полето на компонирањето и како резултат на тоа, се реализираа две светски премиери на неговите дела – музичка нарација во пет дела со наслов „Вратата на Сејди“, со приказна напишана од Едвард Мол, како и Рапсодија за оркестар „Багосеним“, што значи „Постои надеж“. Преводот е направен благодарение на луѓето од Чипвас од Рама првата нација и чуварите на јазикот и дијалектот Mnjikaning/Rama. Оливер Балабурски зад себе има многу успешни концерти и настапи со истакнати оркестри и ансамбли, како Симфонискиот оркестар на Кралскиот музички колеџ од Лондон, Националната опера и балет, Националната филхармонија, Симфонискиот оркестар на Поголемата Област на Торонто, Симфонискиот оркестар на Универзитетот во Торонто, Операта на народниот театар во Белград, Нишкиот симфониски оркестар, Симфонискиот оркестар на Хуронија…
Инаку, маестро Балабурски во 2008 година дипломира како магистер по музика, магистер по изведба (диригирање) на Универзитетот во Торонто, под менторство на еминентниот диригент, проф. Рафи Армениан. Како дел од неговите магистерски студии, тој тесно соработува со проф. д-р Дорин Рао на Универзитетот во Торонто, исполнувајќи ја неопходноста за филозофскиот и практичниот пристап кон екстензивната вокално-инструментална музика.
Неговата диригентска кариера започнува со првите ангажмани во 1991 година, во Македонската опера и балет, под менторство на истакнатиот диригент Ванчо Чавдарски. Во 1999 година беше награден со „Норман Дел Мар Јуниор“, стипендија за диригирање на Кралскиот музички колеџ во Лондон, Велика Британија, каде специјализира симфониски репертоар и студира со истакнатиот диригент и професор Џон Кару. Тој ја имаше честа активно да учествува на мастер-часовите со Сер Роџер Норингтон и Мајкл Тилсон Томас и со еден од најголемите авторитети за творештвото на Јохан Себастијан Бах, Хелмут Рилинг.
Во 1992 година дипломира како хорски диригент во класата на проф. Драган Шуплевски и во 1995 година дипломира диригирање на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, во класата на проф. Фимчо Муратовски.
По враќањето на маестро Балабурски од Велика Британија, тој беше назначен за уметнички директор и диригент на тогашната Опера на Македонскиот народен театар. До 2004 година беше главен диригент во истата оперска компанија, по што емигрира во Канада. Добитник е на многу награди и признанија како што се: Награда за признание на новодојденец – имигрантски уметник од округот Симко, Онтарио, Канада; признание на извонредната служба од Харт Хаус, Универзитетот во Торонто; Стипендија за успех „Артур Плетнер“ на Универзитетот во Торонто; стипендија на Универзитетот во Торонто; „Норман Дел Мар Јуниор“– стипендија на Кралскиот музички колеџ, Лондон, Велика Британија; стипендија од Македонската влада за специјализација; Македонска национална стипендија за талентирани студенти.

Станко Мадиќ (Белград, 1984) студиите по виолина ги започнал на шест годишна возраст во класата на проф. Роберт Тошков и продолжил со проф. Дејан Михаиловиќ, во чија класа на само 14 години станал студент на Белградската музичка академија како прворангиран студент на приемниот испит. На 17 години дипломирал како најдобар ученик на својата генерација. Мадиќ е добитник на стипендија од Кралското семејство Караѓорѓевиќ. Магистерските студии на Новосадската државна академија на уметности ги завршил на 19 години, повторно во класата на проф. Михаиловиќ, а студиите ги продолжил во класата на проф. Игор Малиновски на Музичката академија „Карл Марија фон Вебер“ каде што се стекнува со втора магистерска диплома. Од 2002 до 2008 бил вработен во Новосадската државна академија на уметностите како асистент на проф. Мегуми Тешима, а во меѓувреме се усовршувал следејќи различни мастер-класи кај светски познати виолинисти како Виктор Третјаков и Мидори Гото. Потоа во Операта во Дрезден станал постојан член, а од 2011 до 2018 и концертмајстор на Државната филхармонија во Нинберг. Моментно е концертмајстор на Радио-оркестарот на Минхен, но беше и првиот концертмајстор на регионалниот „Ноу Бордерс“ оркестар, кога снимија ЦД за „Дојче Грамофон“ и реализираа светска турнеја. Но, како концертмајстор, Станко Мадиќ гостувал во различни оркестри во Германија и во светот, а како солист, камерен и оркестарски музичар настапувал со едни од најистакнатите уметници во светот: Марта Аргерич, Зубин Мехта, Пласидо Доминго, Емануел Пају, сер Колин Дејвис, Албрехт Мејер… Се разбира, како солист настапувал и во неговата родна земја со сите оркестри. Во 2020 година сними ЦД за „БР Класик“ изведувајќи го Концертот за виолина „Далечна светлина“ од Васкс, за кој критиката напиша дека е една од најдобрите снимки на ова дело. Добитник е на први и специјални награди на многу значајни меѓународни натпревари. Свири на виолина на Карло Карлети од 1908 година, добиена со поддршка на Комерцбанк од Нинберг, како и на модерна виолина направена специјално за него од Сава Гришенко, познат изработувач на виолини од Минхен.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Вечер на новоприбрани архивски материјали во Кинотеката
На 27 декември, сабота, со почеток во 20 часот, во Кинотеката ќе се одржи Вечер на новоприбрани архивски материјали, во која ќе бидат прикажани дел од филмовите набавени во 2025 година преку откуп на материјал или меѓу-архивска размена. Проекцијата на оние филмски материјали кои намаат звук ќе бидат прикажани со музичка придружба во живо на ИВЛ.
Една од основните дејности на Кинотеката, поточно на Филмскиот архив (односно Одделението за прибирање, заштита, обработка и чување на филмови и филмски материјали) при оваа институцаја е токму прибирањето на филмови и филмски материјали кои се поврзани со Македонија. Кинотеката години наназад води истражување, идентификација, пронаоѓање и прибирање на филмови и филмски материјали кои се однесуваат или се снимени во Македонија со цел збогатување на збирките, фондовите на кинотека и нивно зачувување.
Вечерта на 27 декември, сабота, ќе бидат прикажани дел од набавените архивски материјали – репортажите на „Филмске новости“ и патеписната репортажа „Од Сава до Вардар“ преземена од Белгискиот филмски архив.
Музичка придружба: ИВЛ.
Влезница: 150 мкд.
Култура
„Виртуози на хорна“ – завршен концерт на јубилејното издание на Скопскиот брас-фестивал
На 29 декември 2025 година, со почеток во 19:00 часот, во малата сала на Филхармонија ќе се одржи концертот „Виртуози на хорна“, последниот настан од петтото јубилејно издание на Скопски Брас Фестивал.
Покрај домашниот хорнист Благоја Василевски, на концертот ќе настапат и реномирани музичари од регионот: Михајло Булајиќ, прва хорна во Лондонски симфониски оркестар и Оркестарот на РТВ Словенија, Никола Чириќ, прва хорна во Белградска филхармонија, Илир Кодима, прва хорна во Косовска филхармонија и професор на Факултетот за музичка уметност во Тирана, како и Милан Роксандиќ од Театарот во Нови Сад.
Настанот претставува пример за меѓународна соработка и културна размена, со фокус на камерната музика за хорни и современ пристап кон брас сцената во регионот. Публиката ќе има можност да слушне програма што ги истакнува изразните можности на инструментот, со дела од класичниот репертоар и божиќни аранжмани за ансамбл хорни.
На програмата се најавени „Унгарска рапсодија бр. 5“ од Јоханес Брамс, „Радецки марш“ од Јохан Штраус, како и избор на божиќни композиции во аранжмани за хорни.
Култура
Белград се сеќава на Зафир Хаџиманов: музичка вечер во македонскиот КИЦ
Македонскиот КИЦ во Белград во своите простории на Македонска 30, на 26 декември 2025 година во 19 часот, организира музичка вечер посветена на Зафир Хаџиманов.
Настанот ќе го отвори директорот на КИЦ Белград Васко Шутаров, со краток осврт за културата на сеќавање кон големиот бард на културата Зафир Хаџиманов, за огромното културно наследство кое го остави како на македонската, така и на српската култура.
„Јас сонувам, јас творам, јас водам љубов на двата јазика”, знаеше често да каже Зафир, во неговите интервјуа за српските и македонските медиуми.
Вечерта посветена на Зафир Хаџиманов, ќе започне со неколку одбрани музички инсерти и грст фотографии, меѓу кои неколку и за првпат јавно презентирани, а ќе продолжи со интимен концерт посветен нему, со неговите најблиски, Бисера Велетанлиќ и Васил Хаџиманов.
Потретот на Зафир Хаџиманов е инициран и организиран од македонскиот КИЦ во Белград и поддржан од Министерството за култура и туризам.
Зафир Хаџиманов е роден на 25 декември 1943 година во Кавадарци. Дипломирал на Факултететот за драмски уметности во Белград, во 1967 година. Тој речиси целиот животен век го поминал во Белград, во брак со една од најпознатите југословенски пејачки Сенка Велетанлиќ – Хаџиманов, со која го добиле синот Васил Хаџиманов, познат џез-музичар. Значаен е како пејач кој настапувал на голем број фестивали, композитор, поет и актер, со препознатлив придонес во македонската и српската култура, особено преку спојот на традиционалните македонски музички елементи со современи и популарни форми. Во 1991 година, Хаџиманов бил еден од основачите на друштвото за македонско-српското пријателство „Шар Планина“ и на здружението на Македонците во Белград, „Македониум“. Поради неговите заслуги за промоцијата на македонската култура во Србија, во 2007 година, тој бил промовиран во почесен амбасадор на културата на Македонија во Србија.
Хаџиманов почина на 27 март 2021 година, на 77-годишна возраст, од компликации предизвикани од Ковид-19. Постхумно беше одликуван со „Златен медал за заслуги“ од претседателот на Србија, како и со „Орден за заслуги за Република Северна Македонија“ од претседателот Стево Пендаровски, за неговиот исклучителен придонес во уметничкото и музичкото творештво.

