Македонија
Апликацијата „Кико“ ќе им чита текст на слепите и лицата со оштетен вид
Претседателот на Владата, Зоран Заев, заедно со првиот заменик-претседател на Владата и министер за политички систем и односи меѓу заедниците, Артан Груби, како и со министерката за труд и социјална политика, Јагода Шахпаска денеска присуствуваа на промоција на дигиталната алатка, аудиочитач симболично наречен „Кико“.
„Оваа апликација, која е лесно применлива за сите возрасти, користејќи го системот претворање ‘слика или текст во глас’, ќе овозможи непречена комуникација, непречено движење и целосно вклучување во општеството и достоинствен живот на нашите сограѓани. Исклучително е значајно што со апликацијата аудиочитач ‘Кико’ лицата со оштетен вид за првпат добиваат функционална, современа и соодветна алатка, која во секојдневниот живот ќе им помага и овозможува поголема самостојност, и тоа во сите сфери“, истакна премиерот Заев и изрази задоволство што софтвер-апликацијата за првпат ќе им овозможи на над 3.000 слепи и лица со оштетен вид пишаниот текст да го слушнат и разберат во аудиоверзија.
Заев подвлече дека Владата целосно ја презеде обврската, како членка на Обединетите нации, да работи постојано на имплементација на Конвенцијата на Обединетите нации за правата на лицата со попреченост.
„Нашата земја во 2011 година ја ратификуваше Конвенцијата на Обединетите нации за правата на лицата со попреченост и оваа Влада целосно ја презеде обврската, како членка на Обединетите нации, да работи постојано на имплементација на Конвенцијата, притоа обезбедувајќи еднакви права и можности за достоинствен и независен живот на лицата со попреченост, како и на останатите граѓани“, истакна премиерот Заев и ја повика и бизнис-заедницата, особено телекомуникациските компании, да изработуваат говорна поддршка за што е можно повеќе услуги.
„Апликацијата ‘Кико’ може да послужи како основа, односно како база, врз која може да се надградуваат други програми со чија помош на лицата со попреченост ќе им се овозможи еднакво да учествуваат во градењето на едно здраво и напредно општество и на социјален и на економски план. Да работиме заедно, уште повеќе за надминување и на најмалите бариери во насока на обезбедување еднаков пристап до образование, вработување, здравствен, социјален и културен живот на еднаква основа, за сите граѓани на нашата земја“, подвлече премиерот Заев.
Министерката за труд и социјална политика, Јагода Шахпаска, објасни дека апликацијата, освен лицата со оштетен вид, може да ја користат и лицата со тешкотии во учењето, лицата со дислексија и сите оние лица кои информациите најдобро или полесно ги разбираат во аудиоформат.
„Грижата за ранливите категории на граѓани за нас како Влада и посебно како Министерство за труд и социјална политика е приоритет. Градиме политики и преземаме активности за да одговориме на нивните потреби. Мотото на лицата со попреченост ‘ништо за нас – без нас’ е основата на која се темелат нашите политики кои ги градиме заедно со лицата со попреченост“, рече министерката Шахпаска и додаде дека за разлика од порано, кога се слушаа роботски гласови, сега аудиочитачот звучи природно, лесно разбирливо,и е достапна во мобилна и десктоп верзија создадена согласно современите технолошки трендови.
Постојаната претставничка на Програмата за развој на Обединетите нации, УНДП, Нарине Сахакјан истакна дека Конвенцијата ја потврдува максимата за уживање и почитување на сите човекови права и фундаментални слободи на сите, но посебно внимание посветува на заштитата на достоинството на лицата со попреченост.
„Со денешното претставување на ‘Кико’ верувам дека сме чекор поблиску кон вистинско остварување на таа заложба. По повеќе од десет години напорна работа и посветеност во поддршката на националните партнери за исполнување на начелата од Конвенцијата на ОН за правата на лицата со попреченост, денеска ‘Кико’ претставува многу значајно достигнување во таа заложба“, рече постојаната претставничка на УНДП, Нарине Сахакјан.
Претседателот на Сојузот на слепи лица, Жарко Селковски, рече дека алатката е од големо значење бидејќи самостојно слепите лица може да работат, читаат, да праќаат мејлови и слично.
„Ова помагало е бесплатно, прво од овој вид, брзо, јасно и чисто. Горд сум што секаде на моите колеги ќе кажуваме дека имаме говорна програма. Голема благодарност до премиерот, министерката, УНДП и заложбите за олеснување на нашиот секојдневен живот“, рече Селковски.
Дигиталната апликација аудиочитач е креирана на иницијатива на Министерството за труд и социјална политика, Програмата за развој на Обединетите нации и во партнерство со Националниот сојуз на слепи лица.
Апликацијата е бесплатна и достапна на македонски јазик, а во тек е изработка и на неговата албанска верзија, која ќе биде достапна за неколку месеци. Пристапот до апликацијата е едноставен. Доволно е да се пристапи на Google Play Store и да се симне апликацијата RHVoice. Откако ќе се инсталира оваа апликација потребно е да се одбере „македонски“ на листата со јазици, веднаш до називот „Кико“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Родителите за загинатите деца во Пулс со порака: Пред Нова година и Божиќ кога сите се радуваат, ние живееме во болка
Со солзи и голема болка денеска маршираа низ кочанските улиците семејствата на загинатите млади луѓе во кочанската дискотека „Пулс“. Во емотивните говори на последниот Марш на ангелите оваа година порачаа дека ова не е само марширање, туку одење со срце што е скршено засекогаш.
-Ние сме родителите што нема да дочекаат матура. Нема да стојат гордо на дипломирање. Нема да облечат свечена облека за свадба. Нема да ги земат во раце своите внучиња. Сè што требаше да дојде — ни беше одземено – рече Васка Стојанова мајка на загинато момче пред зградата на Основниот суд во Кочани и Јавното обвинителство.
-Болка од последниот повик, од последната прегратка, од сознанието дека нашите деца умирале во ужас, во чад, во страв -оставени без заштита, без одговорност, без спас. Нашите домови се полни со тишина, со нивните соби што останаа исти, со облека што уште го носи нивниот мирис, со подароци што нема кому да се подарат. Пред Нова година и Божиќ, кога светот се радува, кај нас празниците болат најмногу. Ние ги броиме празните столчиња. Палиме свеќи таму каде што требаше да светат елки. Кај нас нема честитки — има солзи. Нема желби — има прашања без одговор. И не тагуваме само за нашите деца. Тагуваме и за нашите внучиња, деца што останаа без родители – порача Стојанова.
На 35. Марш на ангелите со емотивна порака се обрати и Мита Тасева мајка на диџејот, кој таа вечер пуштал музика и работел во дискотеката „Пулс“. Розета Блажева сестра на загинато момче ја прочита песната „Нова година без ѕвона“ посветена на 63-те жртви. Семејствата на загинатите млади луѓе денеска маршираа од Паркот на револуцијата, поминувајќи низ Трговскиот центар, Полициската станица и завршувајќи кај зградата на судот во Кочани. Порачаа дека бараат правда за предвреме згаснатите животи на нивните деца, браќа и сестри, а со Маршевите на ангелите продолжуваат наредната година по Божиќните празници.
За понеделник е закажано и ново судско рочиште за загинатите во дискотеката „Пулс“.
Македонија
Пешак тешко повреден во сообраќајна несреќа кај Брвеница
На 26 декември 2025 година околу 06:45 часот на регионалниот пат Тетово – село Брвеница, патничко возило „пежо“ со тетовски регистарски ознаки, управувано од 20-годишниот Б.Н. од Тетово, удрило во 35-годишниот пешак Б.С. од село Брвеница.
Пешакот се здобил со тешки телесни повреди, кои му биле констатирани во Клиничка болница Тетово. За настанот е известен јавен обвинител од Основното јавно обвинителство Тетово, а увид на местото на несреќата извршила екипа од СВР Тетово.
Македонија
Граѓанската иницијатива „Стоп за Усје“ ги објави заедничките усогласени барања
Граѓанската иницијатива „Стоп за Усје“ ги објави заедничките усогласени барања, кои, како што велат оттаму, се направени во отворена координација со сите граѓани кои се вклучија во иницијативата. Барањата ќе бидат официјално доставени до сите надлежни институции за понатамошно постапување.
Барањата ги пренесуваме во целост:
1. Мерната станица кај Усје, поставена од Општина Кисела Вода во 2023 г., да започне со континуирано 24/7 мерење и јавно прикажување на податоците во реално време. Истата да биде интегрирана со сите јавни апликации за квалитет на воздухот (пр. AirCare), наместо досегашното парцијално објавување резултати преку ПДФ документи на веб-страницата на општината. Дополнително, да се постават повеќе мерни станици во поширокиот простор околу Усје, со цел јавноста транспарентно и во реално време да го следи нивото на загадување.
2.Усје да инсталира автоматски CEMS (Continuous Emissions Monitoring System), директно поврзан со МЖСПП, кој ќе обезбедува континуирано следење и автоматски аларм ако мерната станица поставена во oџаците на УСЈЕ покаже загадување над дозволеното. При секое прекршување, веднаш да се изрекува казна по принципот „Safe city“, како и времена забрана за работа. Податоците од CEMS мерењата да бидат јавно и транспарентно достапни 24/7 за сите граѓани.
3.Да се ревидираат постојните мерки за прогласување вонредна еко-состојба, така што при температурна инверзија и надминување на граничните вредности на загадување, автоматски да стапува на сила мерка за целосен стоп на работата на Усје, вклучително и рудниците. Истата мерка да важи за сите иматели на интегрирана А-дозвола.
4.Важечките гранични вредности за ПМ10, ПМ2.5, NO₂ и други загадувачи да се усогласат со препораките на СЗО (Светска здравствена организација), односно да се намалат и заострат во однос на сегашните стандарди.
5.Целосно елиминирање на употребата на високо-загадувачки горива во производниот процес на Усје и премин кон почисти енергенси, како природен гас или водород.
6.Акредитација на државната лабораторија за мерење на аерозагадувањето.
7.Запирање на активностите на рудникот за лапорец.
8.Најстрого и целосно почитување на сите мерки предвидени во интегрираната А-дозвола за спречување на фугитивната прашина.
9.Поништување на одредбата за „деловна тајна“ од Законот за контрола на индустриски емисии, со цел целосна транспарентност кон јавноста

