Македонија
Блупринт групата: Предложените измени во Кривичниот законик ќе влијаат и врз судските постапки иницирани од СЈО, постои опасност од настапување на апсолутна застареност
Блупринт групата за реформи во правосудството изразува сериозна загриженост во однос на предлог законот за измени на Кривичниот законик по скратена постапка, што кон крајот на август 2023 Владата на РСМ го поднесе до Собранието на РСМ.
„Предлозите за кои реагираме се однесуваат на казните на неколку кривични дела, односно за значително намалените казни за различните облици на кривичното дело од член 353 „Злоупотреба на службена положба и овластување“ со намалување на казната од најмалку 3 години затвор на казна од 1 до 4 години затвор, како и членот 394 „Злосторничко здружување“ со намалување на казната до 10 години на казна до 3 години. Како Блупринт група сметаме за потребно да посочиме дека последиците што можат да настанат од вакви интервенции во законот ќе бидат погубни во борбата против организираниот криминал и корупцијата и ќе ја зголемат и така големата неказнивост за сторителите на овие дела“, пишува Блупринт групата за реформи во правосудството.
„Во достапните материјали во однос на предлогот, се наведува потреба од усогласување на КЗ со меѓународни стандарди и посебно со актите на ЕУ. Меѓутоа, во предлог текстот на законот, не е воопшто наведено зошто се намалуваат казните и кои се стандардите поради кои се предлага намалувањето. Од достапните коресподентни табели во кои е даден преглед на релевантните документи на ЕУ со кои прописот се усогласува, не се спомнати и оценети двете спорни одредби. Дополнително, во предлог текстот на законот како образложение е наведено дека постојат ургентни прашања, кои се појавиле во меѓувреме. За нив се смета дека е целисходно да бидат регулирани за пократок период, бидејќи во секој случај веќе подолг временски период се изработува нов КЗ, што е окарактеризиран како обемен и сложен процес. Кои се овие ургентни прашања не е познато.
Како Блупринт група на граѓански организации која со свој претставник учествува во работната група за изработка на нов Кривичен законик, не се согласуваме со ваквиот пристап, да заедно со измени кои неспорно се неопходни и потребни (на пример воведувањето нови кривични дела против животната средина) да поминат незабележани решенија кои уште повеќе ќе ја намалат довербата на граѓаните во правосудството. Овие предлози ниту се предложени, ниту дискутирани на работната група за изработка на нов Кривичен законик“, се наведува во соопштението на Блупринт групата.
„Сакаме да истакнеме и дека во 2018 година во постапка за усогласување на Кривичниот законик со Истанбулската конвенција беше извршено намалување на казните за определени кривични дела со што се овозможи во дел од предметите иницирани од СЈО да се изречат помали казни, вклучително и условни осуди, како на пример во предметот „Труст“. Дел од граѓанските организации и во тој период јавно реагираа и бараа предлогот да биде повлечен од собраниска процедура, меѓутоа тоа не се случи, а веднаш по донесувањето на конкретните измени истите имаа веќе ефективно влијание во гореспоменатиот предмет.
Последиците доколку овие предлози се донесат како закон ќе бидат особено погубни за борбата против криминалот и корупцијата. Покрај праќањето порака дека ова дело не е помалку општествено штетно од претходно (што се прави со намалувањето на казната) тоа ќе има влијание и преку намалувањето на рокот за настапување на апсолутна застареност. Ова од причина што, пресметувањето на роковите за застареност е директно поврзано и зависи од видот и висината на пропишаната казна за одделно кривично дело, без разлика дали станува збор за застареност на кривичното гонење или пак на извршувањето на казната. Следствено на ова, предложените измени во Кривичниот законик неспорно ќе имаат влијание и врз судбината на судските постапки иницирани од страна на Специјалното јавно обвинителство, а кај кои што постои опасност од настапување на апсолутна застареност, односно предметите со работен наслов: Титаник, Таргет/Тврдина, ТНТ, Титаник 2, Трезор, Талир, Шпански скали и Траекторија. Исто така би сакале да потенцираме дека одделението за организиран криминал и корупција и останатите кривични оддели имаат речиси идентична казнена политика по однос на изрекувањето на санкции иако во одделението за организиран криминал и корупција тежината на кривичните дела е значително поголема со оглед на видот на истите. Во таа насока, нејасна е потребата од дополнително намалување на санкциите за овие дела, имајќи предвид дека и со сегашните предвидени казни за овој вид дела, се изрекуваат значително ниски казни.
Уставот на РСМ иако забранува ретроактивна примена на прописи, прави исклучок доколку подоцнежниот пропис е поповолен за граѓаните. Со други зборови лицата кои ги сториле овие дела во последните 10 до 15 години ќе имаат непосредна корист и ќе избегнат кривична одговорност. Со оваа политика ќе се зголеми недовербата на граѓаните бидејки ефектот од истата е уште поголема неказнивост на сторителите на кривичните дела кои засегаат во сферата на јавниот интерес (корупција, организиран криминал итн).
За крај, не помалку важно, доколку овие измени бидат направени, а како што впрочем и самиот Кривичен законик предвидува, покрај остварувањето на правдата, постоењето на казнено-правниот систем има за цел и превенција, што значи дека со казнувањето треба да се овозможи и остварување на специјална и генерална превенција. Со ваквото намалување на пропишаните казни, а имајќи ја предвид исклучително тешката и сериозна моменталната состојба во државата во поглед на справувањето со организираниот криминал и корупцијата, навистина е дискутабилно дали во иднина ќе може да се постигне во прв план специјалната, а потоа секако и генералната превенција. Дотолку повеќе што, остварувањето на превентивната цел со казнувањето, било да станува збор за едниот или другиот вид на превенција, првенствено зависи од видот и висината на пропишаната казна, односно нејзината пропорционалност со тежината на стореното кривично дело.
Бараме од пратениците во Собранието на РСМ да се впуштат во подлабинско елаборирање на потребата од ваквата измена пред да пристапат кон понатамошниот процес. Ја повикуваме и експертската јавност да се произнесе за овие предлог измени и за евентуалните последици кои истите би ги имале во пракса“, се додава во соопштението на Блупринт групата за реформи во правосудството.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Бојковска: Додека со СДС и ДУИ имавме урнисано образование, ова Влада прави реформски чекори за поквалитетно образование за нашата младина
Образованието е темел на секое општество, но просветните работници се столбот врз којшто се гради иднината на државата. Токму затоа прашањата за нивниот статус и достоинство мора да биде високо на агендата на секоја одговорна влада. Го поздравувам договорот кој беше постигнат меѓу владата и СОНК, со што се утврди јасна и предвидлива методологија за растот на платите на просветните работници. Ова решение беше позитивно поздравено и од синдикатот, затоа што за прв пат нуди системски решавања, рече пратеничката од ВМРО-ДПМНЕ, Драгана Бојковска на денешната собраниска седница за пратенички прашања, прашувајќи го претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, за колкав процент ќе се зголемат платите во 2026 година и дали овие средства се обезбедени во буџетот, со оглед на тоа што владата вети раст на платите на просветните работници.
Бојковска додаде дека за разлика од ова, претходната влада на СДС и ДУИ не успеа да потпише колективен договор за претходните работници, оставајќи го образовниот кадар без јасни гаранции, со ад хок решенија и празни ветувања.
„Додека со нив имавме урнисано образование, ова влада прави реформски чекори за поквалитетно образование за нашата младина. Со квалитетно образование, но и со квалитетен, мотивиран и задоволен образован кадар сигурна сум дека Македонија ја очекува успешна иднина. Нашите млади умови и нашите просветни работници, нашите вредни млади кадри се, исто така, нашата иднина. Јас силно ги уверувам дека со оваа Влада имаат сигурен партнер и затоа да продолжат да вложуваат во своето образование“, рече Бојковска.
Во однос со реформската агенда, Бојковска потенцираше дека во изминатиот период во владата имаше бројни работни состаноци поврзани со нејзиното спроведување, што јасно укажува дека ова прашање е висок нејзин приоритет.
„Во јавноста веќе истакнавте дека постои јасен план и фокус, особено во делот на законите од областа на енергетиката, на пазарот на електрична енергија, како и на реформските закони во правосудството. Тука би сакала да го потенцирам и Планот за реформи и раст што Европската Унија го одобри второто ослободување на средствата за Република Македонија во рамките на инструментот за реформи и раст за Западен Балкан. Со оваа одлука се одобрува вкупен нето износ од 16 милиони евра, како и комбинирана поддршка. Дел неповратни средства, дел заем. Со оглед на тоа дела дел од овие процеси се комплексни и со среднорочна временска рамка, а истовремено се од големо значење за граѓаните и за европската агенда на државата, моето прашање би било, каква е динамиката што владата ја има за спроведување на реформската агенда во наредниот период, кои се клучните чекори коишто следуваат и што конкретно може да очекуваме како резултат во текот на следните месеци“, праша, меѓу другото, пратеничката Бојковска.
Македонија
(Видео) Станкоска: Системските пропусти во јавниот превоз Орце ги решава со кампањи за подигање на свеста на граѓаните
Со небулози не можат да се покријат системските пропусти за нефункционирањето на јавниот превоз, констатираше советничката од редовите на партијата Левица во Град Скопје Евгенија Станкоска, коментирајќи ги предлог програмите на градоначалникот Орце Ѓеорѓиевски кои предвидуваат проекти за подигање на свеста за користење на јавниот превоз.
„Искрено, не сметам дека е соодветно да се троши време на банална програма. Сакам да ви прочитам само една точка. ‘Поддршка на проекти за подигање на свеста преку кампањи и друг вид на иницијативи за користење на јавниот превоз, користење на велосипедот како средство за превоз и подигање на свеста за јавната хигиена.’“
Според Станкоска, власта наместо да го лоцира коренот на проблемот, а тое е нефункционалниот јавен превоз, таа го лоцира проблемот во граѓаните.
„Не знам во кој град живееме? – Граѓаните чекаат 5-ка, чекаат 57-ца, чекаат 15-ка и чекаат по 45 минути или час. Граѓаните се многу повеќе од свесни дека треба да користат јавен превоз, но тој не е функционален. И вие, сега ќе решавате системски пропусти, со небулози. Покренувате иницијатива за подигнување на свеста на граѓаните.“
На крајот советничката од партијата Левица истакна дека поради неможност да се направат конкретни реформи и промени, власта го обвинува поединецот, во насока дека граѓаните се криви за состојбата во јавниот превоз или со отпадот.
Македонија
Мицкоски: Очекувам државниот јавен обвинител да се занимава со кривичните пријави во фиоките на обвинителите
На денешната седница на Собранието посветена на пратенички прашања, претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, одговараше на прашање посветено на изборот на в.д. државен јавен обвинител и очекувањата од сферата на обвинителството во идниот период. Мицкоски посочи дека од информациите кои ги има, процедурата за избор на државниот обвинител во Собранието треба да заврши за 2 месеци. Критериумите за избор, според Мицкоски, се донесени согласно Законот за јавно обвинителство усвоен од страна на претходната власт на СДСМ и ДУИ и со нив се забрани можноста професори, адвокати и истакнати правници да бидат бирани за државен јавен обвинител.
„Очекувам во рамките на овој период да се избере јавен обвинител и тој јавен обвинител да се зафати со темелна и напорна работа. Многу го чека. Во неформален разговор со колегите во Владата и институциите во овие година и половина, повеќе или помалку обесхрабрувачки за сите нас, имаше една појава во која институциите поднесуваат кривични пријави, а обвинителството молчи. И ако направите еден разговор со членовите на Владата и институциите, ќе видите дека станува збор за неколку стотици такви случаи. Ние што сме добро воспитани и не правиме естрада или не се обидуваме да правиме упад во домови наутро, пред децата на осомничените, па под превезот на истрага да снимаме со камери, како што беше некогаш, тоа не значи дека не се поднесени тие поднесоци. Логично е што граѓаните често пати и негодуваат“, посочи Мицкоски.
Мицкоски рече дека ги разбира граѓаните, но мора да се знае дека повеќе стотици такви предмети стојат во фиоки во обвинителството. Обвинителот треба да ја врати довербата во институцијата Јавно обвинителство, а потоа преку процесите и довербата во судовите.
„Се надевам дека кој и да биде јавен обвинител во иднина ќе се позанимава многу повеќе и подетално со ова. Ова е суштинската реформа. Не е суштинска реформа повисока плата, повисок буџет. Суштинска реформа е борбата за правда. Народот е жеден и гладен за правда и сака да види вистинска борба. Ние како влада не сме судска власт, не сме обвинители. Ние можеме да доставиме пријава. Од тој момент па натаму обвинителите и судиите се тие коишто обвинуваат и тие што судат“, рече Мицкоски.
Премиерот истакна дека не може да се очекува успех во кое било поле без силна правна држава.
„Ова е многу важно за периодот којшто следи, бидејќи голем дел од законите коишто се дел од реформската агенда, поврзани со интегрирањето во Европската Унија, ќе бидат пред вас. Дел од нив го поминале оној филтер на Венецијанската комисија. Еден таков е Законот за судски совет, којшто е веќе влезен во собраниска процедура и очекувам во една плодна дебата да се донесе. Потоа ќе се најде Законот за Совет на јавни обвинители, па Законот јавнообвинителска служба, за судска служба, отприлика еден сет од закони кои очекувам во јануари месец да се најдат овде во Собранието“, истакна Мицкоски и дополни дека како Влада се сложува со барањето на јавните обвинители и судиите за плановите на вработувања и унапредување да ги одобрува Советот на обвинители и Судскиот совет, а Владата да биде само информирана.
„Дадовме насока да се направи мапирање на потребите на судовите и јавните обвинителства за вработени кои се дел од службата, ИТ експерти, сметководители, технички асистенти итн. и врз основа на тоа мапирање ние како Влада да обезбедиме средства со буџет, да дополниме со ребалансот и тие да бидат пополнети. Сето она кое тие го бараат од нас ние го исполнивме“, кажа премиерот.
Претседателот Мицкоски, потсети на измените на Кривичниот законик кои се направија од страна на минатата влада, за да се обезбеди политичка амнестија за голем дел од поранешните функционери.
„Сега гледаме излегуваат и критикуваат ќе има можности за условни казни, па мали биле казните. Не. Направете компаративна анализа и ќе видите дека сме повторно поригорозни од сите земји од регионот. Не газиме на трула штица“, заклучи Мицкоски.
(Видео) Филипче до Мицкоски: Граѓаните ли се талог затоа што ја критикуваат власта?
Претседателот на СДСМ, Венко Филипче, на денешната седницата за пратенички прашања во Собранието го праша премиерот Христијан Мицкоски дали кога...
Од водите на Вардар извлечено тело на машко лице
Вчера во 14:20 часот во СВР Скопје е пријавено дека околу 11:00 часот во водите на река Вардар, во атар...
Мицкоски: Груби побара да се избрише балансерот и за тоа ДУИ им должи извинување на граѓаните Албанци
Претседателот на Владата, Христијан Мицкоски на денешната собраниска седница за пратенички прашања истакна граѓаните треба да ја знаат вистината дека...
(Видео) Дали Венко, кој има златна виза за Дубаи, е партнер на Заев во градењето на 40-катницата во Дубаи, прашува Манасиевски
„Денес откриваме нови факти за бизнисите на Зоран Заев и Венко Филипче во Дубаи. По сведоштвото од страна на Томе...
Нацев кажа дека не бил во земјата кога се случи пожарот во „Пулс“ и се пожали на медиумски и јавен линч од безбедносни аналфабети
Судот ги слушна воведните зборови на сите 35 физички и три правни лица обвинети за пожарот во кочанската дискотека „Пулс“,...
Ѓорѓиевски за состојбата во која е затекнат Градот: Наследивме катастрофални 40, а сега имаме 400 милиони денари на сметка
На денешната седница на Советот на Град Скопје, Орце Ѓорѓиевски, градоначалник на град Скопје, се обрати со јасна и отворена...
(Фото) Спречен нелегален транспорт на оружје од Турција во Македонија
Вчера, со брза размена на информации преку центарот SELEC со Бугарската генерална дирекција за борба против организираниот криминал и Царинската...
Денес завршуваат воведните зборови на одбраната и почнува сослушувањето сведоци за пожарот во „Пулс“
Со воведни зборови на бранителите на агенцијата за обезбедување „Рубикон“, на компанијата „ММММ кафе“ и на Александар Нацев како неформален...
ВМРО-ДПМНЕ: Наводите за висококатницата на Заев во Дубаи добија сведоштво: „Тоа се милиони евра“
ВМРО-ДПМНЕ соопшти дека, според нивни наводи, поранешниот премиер Зоран Заев инвестира во изградба на 42-катна зграда во Дубаи, а заедно...
Тошковски: Прекршок ќе се регистрира од 57 километри на час при дозволени 50, толеранцијата како кај полициските радари
Толеранцијата на камерите од системот „Безбеден град“ ќе биде иста како онаа што се применува кај другите полициски радари, изјави...
Католиците во светот денес го слават Божиќ
Католиците, протестантите и другите верници кои се придржуваат до грегоријанскиот календар, денес ширум светот го одбележуваат еден од најрадосните празници...
Трката по суперинтелигенција: технологија што го менува светот или опасна илузија
Колумнистот на „Гардијан“, Рафаел Бер, пишува дека ако вештачката интелигенција не им го променила животот на луѓето во 2025 година,...
ФБИ пронајде повеќе од еден милион нови документи поврзани со случајот на Епстин
Американското Министерство за правда соопшти дека се откриени повеќе од еден милион дополнителни документи кои би можеле да бидат поврзани...
Променливо облачно со дожд и снег на планините, од утре стабилизирање на времето
Времето денеска ќе биде променливо облачно со повремени локални врнежи од дожд, особено претпладне во источните делови од земјата. На...
Апелација ја зголеми затворската казна за двајцата директори поради пожарот во модуларната болница во Тетово
Апелационен суд Гостивар ја преиначи пресудата за случајот со модуларната болница во Тетово и на двајцата обвинети им ја зголеми...
Бугарија понуди мазут за Македонија, од Владата уверуваат дека не е потребна надворешна помош
Бугарија ѝ понудила на Македонија итни залихи на мазут, со цел да помогне во надминување на кризата во снабдувањето со...
Мухамет Хоџа и Беким Сали се новите министри во Владата
Собранието ги избра Мухамет Хоџа за министер за животна средина и просторно планирање и Беким Сали за министер за европски...
Вработените во Народниот правобранител алармираат: Се наоѓаме во безизлезна состојба
Вработените во Народниот правобранител и двајцата преостанати заменици на народниот правобранител велат дека се наоѓаат во безизлезна состојба и дека...
Николоски: Владата ќе донира 100 нови комби-возила за „Пошта“
Работиме за Македонска пошта како државна пошта конечно да ја издигнеме со квалитет и да обезбедува најквалитетни услуги на пазарот....
Мицкоски со порака до граѓаните што заминале во странство: Каде и да одите, колку и да сте успешни, таму секогаш ќе бидете дојденци
Вашето враќање е порака дека Македонија не е заборавена, корените не се пресечени и дека љубовта кон домот не исчезнува,...
