Македонија
Блупринт групата: Предложените измени во Кривичниот законик ќе влијаат и врз судските постапки иницирани од СЈО, постои опасност од настапување на апсолутна застареност
Блупринт групата за реформи во правосудството изразува сериозна загриженост во однос на предлог законот за измени на Кривичниот законик по скратена постапка, што кон крајот на август 2023 Владата на РСМ го поднесе до Собранието на РСМ.
„Предлозите за кои реагираме се однесуваат на казните на неколку кривични дела, односно за значително намалените казни за различните облици на кривичното дело од член 353 „Злоупотреба на службена положба и овластување“ со намалување на казната од најмалку 3 години затвор на казна од 1 до 4 години затвор, како и членот 394 „Злосторничко здружување“ со намалување на казната до 10 години на казна до 3 години. Како Блупринт група сметаме за потребно да посочиме дека последиците што можат да настанат од вакви интервенции во законот ќе бидат погубни во борбата против организираниот криминал и корупцијата и ќе ја зголемат и така големата неказнивост за сторителите на овие дела“, пишува Блупринт групата за реформи во правосудството.
„Во достапните материјали во однос на предлогот, се наведува потреба од усогласување на КЗ со меѓународни стандарди и посебно со актите на ЕУ. Меѓутоа, во предлог текстот на законот, не е воопшто наведено зошто се намалуваат казните и кои се стандардите поради кои се предлага намалувањето. Од достапните коресподентни табели во кои е даден преглед на релевантните документи на ЕУ со кои прописот се усогласува, не се спомнати и оценети двете спорни одредби. Дополнително, во предлог текстот на законот како образложение е наведено дека постојат ургентни прашања, кои се појавиле во меѓувреме. За нив се смета дека е целисходно да бидат регулирани за пократок период, бидејќи во секој случај веќе подолг временски период се изработува нов КЗ, што е окарактеризиран како обемен и сложен процес. Кои се овие ургентни прашања не е познато.
Како Блупринт група на граѓански организации која со свој претставник учествува во работната група за изработка на нов Кривичен законик, не се согласуваме со ваквиот пристап, да заедно со измени кои неспорно се неопходни и потребни (на пример воведувањето нови кривични дела против животната средина) да поминат незабележани решенија кои уште повеќе ќе ја намалат довербата на граѓаните во правосудството. Овие предлози ниту се предложени, ниту дискутирани на работната група за изработка на нов Кривичен законик“, се наведува во соопштението на Блупринт групата.
„Сакаме да истакнеме и дека во 2018 година во постапка за усогласување на Кривичниот законик со Истанбулската конвенција беше извршено намалување на казните за определени кривични дела со што се овозможи во дел од предметите иницирани од СЈО да се изречат помали казни, вклучително и условни осуди, како на пример во предметот „Труст“. Дел од граѓанските организации и во тој период јавно реагираа и бараа предлогот да биде повлечен од собраниска процедура, меѓутоа тоа не се случи, а веднаш по донесувањето на конкретните измени истите имаа веќе ефективно влијание во гореспоменатиот предмет.
Последиците доколку овие предлози се донесат како закон ќе бидат особено погубни за борбата против криминалот и корупцијата. Покрај праќањето порака дека ова дело не е помалку општествено штетно од претходно (што се прави со намалувањето на казната) тоа ќе има влијание и преку намалувањето на рокот за настапување на апсолутна застареност. Ова од причина што, пресметувањето на роковите за застареност е директно поврзано и зависи од видот и висината на пропишаната казна за одделно кривично дело, без разлика дали станува збор за застареност на кривичното гонење или пак на извршувањето на казната. Следствено на ова, предложените измени во Кривичниот законик неспорно ќе имаат влијание и врз судбината на судските постапки иницирани од страна на Специјалното јавно обвинителство, а кај кои што постои опасност од настапување на апсолутна застареност, односно предметите со работен наслов: Титаник, Таргет/Тврдина, ТНТ, Титаник 2, Трезор, Талир, Шпански скали и Траекторија. Исто така би сакале да потенцираме дека одделението за организиран криминал и корупција и останатите кривични оддели имаат речиси идентична казнена политика по однос на изрекувањето на санкции иако во одделението за организиран криминал и корупција тежината на кривичните дела е значително поголема со оглед на видот на истите. Во таа насока, нејасна е потребата од дополнително намалување на санкциите за овие дела, имајќи предвид дека и со сегашните предвидени казни за овој вид дела, се изрекуваат значително ниски казни.
Уставот на РСМ иако забранува ретроактивна примена на прописи, прави исклучок доколку подоцнежниот пропис е поповолен за граѓаните. Со други зборови лицата кои ги сториле овие дела во последните 10 до 15 години ќе имаат непосредна корист и ќе избегнат кривична одговорност. Со оваа политика ќе се зголеми недовербата на граѓаните бидејки ефектот од истата е уште поголема неказнивост на сторителите на кривичните дела кои засегаат во сферата на јавниот интерес (корупција, организиран криминал итн).
За крај, не помалку важно, доколку овие измени бидат направени, а како што впрочем и самиот Кривичен законик предвидува, покрај остварувањето на правдата, постоењето на казнено-правниот систем има за цел и превенција, што значи дека со казнувањето треба да се овозможи и остварување на специјална и генерална превенција. Со ваквото намалување на пропишаните казни, а имајќи ја предвид исклучително тешката и сериозна моменталната состојба во државата во поглед на справувањето со организираниот криминал и корупцијата, навистина е дискутабилно дали во иднина ќе може да се постигне во прв план специјалната, а потоа секако и генералната превенција. Дотолку повеќе што, остварувањето на превентивната цел со казнувањето, било да станува збор за едниот или другиот вид на превенција, првенствено зависи од видот и висината на пропишаната казна, односно нејзината пропорционалност со тежината на стореното кривично дело.
Бараме од пратениците во Собранието на РСМ да се впуштат во подлабинско елаборирање на потребата од ваквата измена пред да пристапат кон понатамошниот процес. Ја повикуваме и експертската јавност да се произнесе за овие предлог измени и за евентуалните последици кои истите би ги имале во пракса“, се додава во соопштението на Блупринт групата за реформи во правосудството.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Британски медиуми објавија дека се преговара со Македонија за отворање центар за мигранти, СДСМ ја повика Владата да ја објави содржината на разговорите
Социјалдемократскиот сојуз на Македонија ја повика Владата веднаш да ја објави целата содржина на разговорите со Британија и да одговори јавно: дали за неколку милиони евра подготвува да ја претвори Македонија во најголемиот мигрантски центар на Балканот. Ова се случува откако британскиот медиум „Тајмс“, во текст насловен „Одбиените баратели на азил би можеле да бидат депортирани во Северна Македонија“ соопшти дека македонската Влада официјално преговара со Велика Британија за отворање центар за враќање на мигранти.
„Предавникот Мицкоски, кој се колнеше во татковина и викаше дека ‘шанса нема’ да има кампови, преговара да ја направи Македонија депонија за мигранти. Со ова предавство државата станува отпадна периферија на Европа. Според текстот, разговорите почнале уште во раната есен, во период кога Мицкоски во земјата глумеше патриот и уверуваше дека нема да се отвораат кампови. За секој примен мигрант, Мицкоски и владата ќе добиваат пари од Британија. Тоа значи дека Мицкоски ја продава државата, ја претвора во мигрантски логор за ситни пари. Ова е трговија со суверенитетот, со безбедноста и со иднината на нашите граѓани! Уште пострашно е што, според ‘Тајмс’ мигрантите ќе имаат можност да бараат азил и да работат во Македонија. Ова значи дека владата планира трајно населување и отворање на пазарот на труд за мигранти во градежништвото и други гранки“, велат од СДСМ.
Опозициската партија додава дека најостро се спротивставува на ваквите тајни договори и бара премиерот веднаш да ја објави целата содржина на разговорите со Британија и да одговори јавно: дали за неколку милиони евра подготвува да ја претвори Македонија во најголемиот мигрантски центар на Балканот.
Претходно денес, „Дели мејл“ повикувајќи се на „Тајмс“ пренесе дека Британија би можела да депортира одбиени баратели на азил во Северна Македонија според планот за отворање „центри за враќање“ на Балканот. Според извештаите земјата влегла во формални разговори со Обединетото Кралство во текот на есента за да биде домаќин на мигрантски „центар за враќање“.
Според предлогот, за кој јавуваат британските медиуми, Обединетото Кралство би ѝ плаќало на Северна Македонија за секој мигрант што ќе го прифати, заедно со инвестиции во земјата и помош за нејзината безбедност од Русија. Мигрантите потоа би имале можност да бараат азил во Северна Македонија или да добијат работни визи за работа во сектори со недостиг од работна сила. Тие не би биле задржувани во притвор и би имале можност да заминат кога ќе посакаат.
Британија исто така, според весникот, води разговори со Косово за отворање центар за враќање, но други земји – вклучително и Босна и Херцеговина – веќе ја исклучиле можноста да учествуваат.
Користењето трета земја како центар за враќање би му овозможило на Обединетото Кралство да отстранува мигранти кои доаѓаат од држави што се сметаат за небезбедни. Во моментов, мигрантите од овие земји можат да го преминат Ла Манш сигурни дека нема да бидат вратени дома.
На прашањето за извештаите дека министрите водат разговори со Северна Македонија за мигрантски центар за враќање, портпарол на Даунинг стрит рече: „Постојано нагласуваме дека нема да даваме тековни коментари за центрите за враќање. Оваа влада јасно кажа дека нема магично решение. Но, наместо лажни решенија и празни трикови, ги засукуваме ракавите и преземаме сериозни чекори кои се потребни за да се обезбеди граничната безбедност што јавноста ја очекува.“
Досега оваа година 39.292 мигранти со мали чамци пристигнале во Британија преку Ла Манш, што е за 17 проценти повеќе од истиот период лани.
Македонија
(Видео) Новo рисче на Шара – тимот на Националниот парк слави со мекици
Националниот парк „Шар Планина“ соопшти дека на една од нивните трап-камери била забележана мајка рис со малечко, при што и двете животни се во одлична здравствена состојба. Со ова, бројот на документирани рисови на Шара се зголемува од една на три единки.
Од паркот потсетуваат дека по успехот минатата година, кога првпат бил снимен мажјак на локалитетот Лешница, денес со радост објавуваат дека и мајка со младенче е регистрирана на територијата на Општина Боговиње. Според соопштението, станува збор за историски момент и резултат на долгорочна, упорна и стручно спроведена работа на тимот. Колегата кој ја регистрирал снимката ја добил честа да го даде и името на мајката рис, која е именувана Сибел.
Во објавата се наведуваат и интересни факти за балканскиот рис, меѓу кои тоа дека е територијално животно што зазема голема територија – понекогаш и над 40 km², како и дека неговата исхрана се состои од срна, дива коза, зајак, еребица, ситни цицачи и други видови од шумскиот екосистем. Од паркот додаваат дека популациите на пленот на Шар Планина полека, но стабилно растат, а ловот е целосно забранет, што придонесува за заштита на видот.
Од Националниот парк истакнуваат дека снимката ја потврдува важноста од континуираниот мониторинг и вложувањето во заштита на биодиверзитетот, потсетувајќи дека балканскиот рис е критично загрозен вид.
Паркот соопшти и дека по повод овој момент, тимот денес слави со мекици.
Македонија
Средба Фетаи–Лоутон: Продлабочување на партнерството меѓу Северна Македонија и САД
Заменик-претседателот на Владата задолжен за добро владеење, Арбен Фетаи, оствари работна средба со Даниел Џ. Лоутон, заменик-помошник државен секретар во Бирото за европски и евроазиски прашања (EUR) при Стејт департментот на Соединетите Американски Држави.
На средбата се разговараше за стратешкото партнерство меѓу Северна Македонија и САД, како и за продлабочување на соработката во областите на владеењето на правото, институционалните реформи, борбата против корупцијата и зајакнувањето на практиките на добро владеење. Заменик-претседателот на Владата Фетаи ја потенцираше посветеноста на Владата за унапредување на демократските стандарди, зголемување на транспарентноста и отчетноста, како и спроведување реформи кои обезбедуваат правично и ефикасно функционирање на јавните институции.
Заменик-помошник државниот секретар Лоутон ја реафирмираше силната поддршка на САД за реформските процеси во земјата, потенцирајќи ја важноста од продолжување на стабилните политики што го поттикнуваат евроатлантското интегрирање, институционалната стабилност и демократскиот развој. Заменик-претседателот на Владата Фетаи и заменик-помошник државниот секретар Лоутон се согласија да продолжат со редовна комуникација и координација за прашања од заеднички интерес, со посебен акцент на зајакнување на доброто владеење и институционалниот интегритет.
Во рамки на посетата, заменик-претседателот на Владата Фетаи оствари работна средба и со Марк Тервакоски, Директор на Канцеларијата за Европа и Азија при Бирото за Меѓународни Наркотични Прашања и Спроведување на Законот.

