Македонија
(Видео) Зафировска: Пораката од Тито на старата железничка станица е извадена поради идеолошки причини
Првично, буквите од Тито што беа поставени на старата железничка станица во знак на ужасниот земјотрес што се случи во Скопје беа отстранети во 2000 или 2001 година по иницијатива на тогашниот министер за култура од идеолошки причини. Стиропорните букви беа лепени со квалитетно лепило кое може да издржи секакви временски услови и немаше никаква причина да бидат тргнати, вели в.д. директорката на Музејот на град Скопје, Фросина Зафировска.
Во тој период на власт во Република Македонија беше ВМРО-ДПМНЕ на чело со премиерот Љубчо Георгиевски. Владата беше избрана на изборите во 1998 година, но до 2000 година составот претрпе неколку измени. Првично, министер за култура во оваа влада беше Димитар Димитров, но во наредните две години тој е сменет по што на чело на Министерството за култура застана Ганка Самоиловска-Цветанова, која ја повела иницијативата за отстранување на буквите на Тито од старата железничка станица.
– Буквите беа направени од стиропор во осумдесеттите години, на заднина од иверка. Стиропорните букви беа лепени со квалитетно лепило што може да издржи секакви временски услови. Немаше никаква потреба да се вадат, извадени се од идеолошки причини – вели Зафировска.
Но, и покрај отстранувањето на буквите, граѓаните можеле да го прочитаат натписот поради лепилото што останало на таблите кои се тргнати седум години подоцна.
Како замена за отстранетите букви направена е табла како спомен-обележје на кое е ставен текстот од изјавата на Тито по стравотниот земјотрес. Таблата е во многу помал формат од првичните букви кои се отстранети и е поставена на влезот од Музејот на град Скопје.
Зафировска вели дека засега нема никаква одлука што да се прави со местото на кое порано беа поставени буквите по што додаде дека за каква било промена треба се разговара со Град Скопје.
Пред неколку дена група граѓани доставија барање до Град Скопје и Министерството за култура, со што започнаа иницијатива за повторно поставување на пораката од Тито на Музејот.
– Во колективната меморија на граѓаните на град Скопје испишаната порака на Јосип Броз Тито дадена по земјотресот од 26 јули 1963 имаше важно место и представуваше репер во постоењето и негувањето човечки релации во трагичните моменти на живеењето на еден град. Поттикнати од ехото на таа порака и потребата на нејзиното постоење за идните генерации, ние група граѓани поведуваме иницијатива за нејзино враќање на местото каде што била старата железничка станица, а денешен Музеј на град Скопје – велат од иницијативата.
Оттаму исто така велат дека во наредниот период очекуваат придружување на голем број граѓани, како и поддршка од одговорните институции и субјекти, дизајнери, архитекти и градежници и со тој гест да се одбележи 55-годишнината од земјотресот и Денот на солидарноста.
В.д. директорката Зафировска вели дека размислува за креирање поставка во Музејот, каде што би стоела пораката од Тито, како и други експонати поврзани со немилиот настан, но тоа вели дека не зависи само од неа.
– Треба да се слушнат и мислењата од Градот, Министерството за култура и Управата за заштита дали ние имаме право да направиме нешто такво на истото место – вели Зафировска.
Директорката на Музејот тврди дека истите букви не може да бидат вратени бидејќи не постојат. Според неа, потребно е ново решение, односно нови букви, кои ќе бидат изведени од професионалци.
– Можеби треба да се третира како спомен-обележје, а тогаш се знае по закон како оди таа постапка, но во секој случај јас сум за тоа да биде дизајнирано современо. И да се стават повторно буквите, тие не би биле од стиропор, туку од друг посовремен материјал. Јас лично немам против – вели Зафировска.
Виктор Јованов
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
ЕСМ го одбележува 60-годишниот јубилеј на хидроелектраната „Глобочица“ – шест децении енергија, традиција и напредок
АД ЕСМ и подружницата ХЕС „Црн Дрим“ денеска свечено го одбележаа големиот јубилеј – 60 години од пуштањето во употреба на хидроелектраната „Глобочица“, капитален проект од непроценливо значење за македонскиот електроенергетски систем.
Хидроелектраната „Глобочица“, дел од хидросистемот „Црн Дрим“, е пуштена во работа на 4 ноември 1965 година. Со инсталирана моќност од 42,5 MW, таа во изминативе шест децении произведе повеќе од 10.367 GWh електрична енергија, Средното годишно производство изнесува 175 GWh, а максималното е забележано во 2010 година – 292 GWh.
Во рамките на развојните програми на компанијата, „Глобочица“ претрпе повеќе ревитализации, со што нејзината првична инсталирана моќност е зголемена за дополнителни 9 MW. Денес, електраната претставува пример за успешно спојување на инженерската визија и одржливиот развој, обезбедувајќи чиста, обновлива енергија и намалување на јаглеродниот отпечаток.

Во рамките на Свечената академија, генералниот директор на АД ЕСМ Лазо Узунчев најави капитален проект кој ги опфаќа хидроелектраните Глобочица и Шпилје.
„До крајот на годинава очекуваме почеток со реализација на капиталниот проект „Ревитализација на хидроелектраните“ – Фаза 3, од кои една од главните придобивки ќе биде зголемување на вкупното производство од хидроенергија за 50 GWh, годишно. Од реализацијата на овој проект, најголема придобивка ќе имаат токму ХЕ „Глобочица“ и ХЕ „Шпилје“. Со овој зафат, гарантираме продолжување на нивниот животен век за најмалку уште три децении“ нагласи Узунчев.
Директорот на Подружницата ХЕС „Црн Дрим“, Гоце Божиновски, во своето обраќање пред присутните нагласи:
„Денес славиме 60 години од првите киловат-часови произведени во ХЕ „Глобочица“ – електрана која не е само инженерско чудо, туку и симбол на визија, истрајност и иновативен дух. „Глобочица“ е животна лекција дека човечката визија и природата можат хармонично да соработуваат. Оваа електрана останува трајно сведоштво за силата на знаењето, посветеноста и трудот на генерациите што ја создадоа и ја одржуваат.“, рече Божиновски.
АД ЕСМ и ХЕС „Црн Дрим“ изразуваат искрена благодарност до сите поранешни и сегашни вработени, инженери и техничари кои во изминатите шест децении го вложиле своето знаење и труд во развојот и одржувањето на хидроелектраната „Глобочица“.
Компанијата останува целосно посветена на својата зелена агенда – модернизација и изградба на нови обновливи извори на енергија, кои ќе обезбедат стабилна и одржлива енергетска иднина за Македонија.
Македонија
Беким Сали ќе го наследи Изет Меџити како прв вицепремиер
Портпаролот на коалицијата ВРЕДИ, Дритон Сулејмани, денеска потврди дека Беким Сали ќе биде новиот прв вицепремиер, на местото на Изет Меџити кој стана градоначалник на Општина Чаир.
За нов министер за животна средина и просторно планирање, на местото на Меџити, сè уште се одлучува.
Беким Сали претходно беше министер за здравство од 2022 до 2023 година.
Сулејмани истакна дека ВРЕДИ ќе продолжи да функционира како единствен политички субјект, без поделби по партии, како и досега.
Во осврт на изборните резултати, тој оцени дека локалните избори ја потврдиле новата политичка реалност во земјата и дека ВРЕДИ станува втора политичка сила на државно ниво, со доминација во албанскиот политички блок.
Како примери на успех, Сулејмани ги посочи победите на Билал Касами во Тетово, Фети Абази во Боговиње и Даут Мемиши во Теарце, а резултатот во Чаир го нарече јасна порака од граѓаните против старите политики.
Македонија
Утре променливо облачно време, од четврток до понеделник дожд, најавува УХМР
Времето утре ќе биде променливо облачно со сончеви периоди. Ќе дува слаб до умерен ветер од северен правец. Минималната температура ќе биде во интервал од 5 до 8, а максималната ќе достигне од 12 до 17 степени.
Во Скопје, променливо облачно претпладне со повремен слаб дожд. Ќе дува умерен, северен ветер. Минималната температура ќе се спушти до 7, а максималната ќе достигне до 15 степени.
Во среда и четврток во утринските часови има услови за појава на магла. Под влијание на влажна воздушна маса, од четврток од вечерните часови па се до понеделник, следува период на променливо облачно време со повремени локални врнежи од дожд, наместа пообилни.

