Пратеникот од Левица, Димитар Апасиев, на собраниска седница го критикуваше предложениот закон за судството оценувајќи дека станува збор за козметички, а не за суштински промени, кои нема да ја искоренат корупцијата во правосудството.

„Како што велеше често на предавањата почитуваната професорка, која што го спомна патем и овој закон во годинешното обраќање, правен илузионизам е да сметаме дека ние со промена на законот ќе ја промениме и перцепцијата за судството и корупцијата во судството“, порача Апасиев, потсетувајќи на римската мисла „Corruptissima respublica, plurima leges“ – колку повеќе закони толку повеќе корупција.

Тој посочи дека во Македонија има околу 800 важечки закони кои создаваат „каша-попара“ во правниот систем, до степен што, како што рече, „и самите судии не знаат кои одредби важат, а кои се укинати“.

Според него клучниот проблем е што законот не го воведува изборот на најдобриот кандидат за судија како задолжителен критериум. „Ако сакаме објективни критериуми, има да воведеме првиот од ранг листата да мора да биде избран, да не зависи од волjата на овие во Советот“.

Апасиев предложи радикални резови како ограничување на мандадтот на судиите на девет години без можност за реизбор, воведување на објективни критериуми за автоматско разрешување како и укинување на фактичката неодговорност на судиите. „Не може лекар да одговара за лекарска грешка, а судијата да не одговара за незаконска примена на правото“.

Во своето излагање се задржа и на слободното судско уверување кое го нарече „системска корупција“.

„Сум бил сведок, како тогашен асистент, кога го фатија еден судија со две искуцани пресуди. Едната одбивателна, другата усвојувачка. И сега кој ќе даде повеќе пари, таа ќе ја пушти. Па зошто ќе ја пушти? Па ќе ја пушти оти има слободно судиско верување“, кажа пратеникот.

Апасиев предупреди и на непостоење на антинепотистички механизми во правосудството и истакна дека цели апелациони подрачја се окупирани, од како што рече, фамилијарни кланови.

„Не може мајката да е судијка, синот адвокат, ќерката е во обвинителството, мажот е нотар, зетот е извршител. До кога така? Барем на ниво на апелационно подрачје имаме правна можност како држава да го решиме, а да не биде дискриминација, нели? Детето на судија нема да биде адвокат во истото апелационо подрачје на неговата мајка. Многу елегантно можеме тоа да го решиме, но не сакаме, немаме политичка волја тоа да го направиме“, посочи тој.

Како дополнителни системски слабости ги наведе заедничката обука на судии и обвинители, недостатокот на централна база на судиски одлуки, непостоење на јавни биографии на судиите, слабата дигитализација и ниските плати на судските службеници.

„Се правиме при очи слепи. Со вакви закони не се чисти византиска корупција“, заклучи Апасиев.

Собранието го донесе Предлог Законот за Судски совет со 73 гласови ,, за” и 1 ,, воздржан“, информираат од Министерството за правда.

Овој закон, како што појаснуваат, ја поставува основата за силен, независен и транспарентен Судски совет, со цел да ја зајакнеме довербата на граѓаните во судството.

„Клучни новини: Јавност во постапката за разрешување на претседател на Советот.
Прецизирање на критериумите за избор на „истакнат правник“.
Јавна расправа при избор на кандидати за не-судски членови за поголема транспарентност.
Зајакнување на критериумите за избор, одговорност и разрешување на членови од редот на судиите.
Јасни правила за дисциплинска одговорност на судиите и членовите на Советот.
Обврска за образложени одлуки при избор и утврдување одговорност на судиите.
Рокови за преземање дејствија и прецизирање на постапката за жалба против одлуки на Советот.
Бројни други решенија во согласност со препораките на ЕУ“.

Со реформите што ги преземаме, Судскиот совет, додаваат од ресорното министерство, ќе биде силен гарант за владеење на правото и доверба во судството.

Денеска ќе прочитаме наводи од писмо на вработен во Пошта А.Д. исто така доставено до нас, со основано сомнение за тоа како преку овој тендер се пумпаат пари од граѓаните,  изјави Александар Саша Димитријевиќ од СДСМ.

„Одиме по ред. ‘Пријавувам организирана кражба на 25.000 евра евра месечно или 300.000 евра годишно преку договорот со фирмата БС КЛИНИНГ ДООЕЛ’ наведува свиркачот, вработен во Пошта во писмото.

Според тендерот за хигиена во сите 14 поштенски подржуници задолжително треба да има по 2 хигиеничари/ки а во Пошта 2 задолжително по 10 хигиеничари.

А каква е реалната состојба? Само во 4-5 подужници има по 2 и работата само неколку часа дневно. Во другите 10 подружници има само по 1. Во Пошта 2 само 6-7. Значи постојано недостасуваат околу 14 хигиеничари.

Спроед тендерот треба да има во сите 14 подружници по 2 хигиеничари.

И така, преку константен недостатокот на 14 хигиеничари како и скратеното работно време на останатите кој реално работат, доаѓаме до пресметката за тоа колку пари месечно е загубата, ако се земе предвид дека за сите хигеничари (и тие што не работат и тие што работат само неколку часа во денот) се плаќаат целосни износи, согласно спецификацијата и договорот склучен со АД Пошта.

„Месечен трошок за еден хигиеничар е над 40.000 денари“.

Недостауваат 14 хигиеничри, значи тоа се над 560.000 денеари месечно.

Постоечките 25-26 хигиениари работат само 50% од времето, тоа се нови 550.000 денари.

Заедно со другите давачки уште 200.000 денари доаѓаме до речиси 25.000 евра месечно.

Тоа се 300.000 евра годишно! Ете ја шемата, ете ја корупцијата.

Како се прикрива ова?

Според писмото на вработениот во Пошта, со потпишување на лажни дневници за целосно отсустните хиниеничари и со лажни извештати за реализирани генерални чистења, кој воопшто не се реализираат а вработените работат во прљавштина и супстандардни услови.

Сите овие наводи ги објавуваме, заедно со целата содржина на писмото и бараме Јавното обвинителство да отвори истрага и да ги истражи по допрен глас.

Во чии џепови завршуваат испумпаните пари?

Кој ќе одговара?

АКТ продолжува со откривање на сите криминални тендери. Институциите мора да постапат.

Работата не е завршена“, рече Димитријевиќ.