Македонија
„Во Северна Македонија се спроведува политика на културна нееднаквост, која систематски ја потиснува албанската културна продукција“, велат од ДУИ
„По молкот на институциите и одредени општествени актери во врска со реакцијата на ДУИ за очигледната дискриминација во распределбата на средствата за култура, принудени сме да се обратиме уште еднаш јавно до свеста на општеството. Наместо културната политика да служи како мост на поврзување меѓу различните заедници, во Северна Македонија се спроведува политика на културна нееднаквост, која систематски ја потиснува албанската културна продукција“, велат од ДУИ.
„Ова не е политички став – ова се официјални бројки од Министерството за култура.
Факти што не смеат да бидат игнорирани
Новата Годишна програма за култура за 2025 година открива екстремна нерамнотежа во распределбата на државните средства:
Театар и сценски уметности: Македонските проекти добиле 40 милиони денари, албанските помалку од 10%.
Музика и фестивали: Македонските проекти добиле 52 милиони денари, албанските само 7,5 милиони денари.
Издаваштво: Финансирани се 320 книги на македонски јазик со 39,5 милиони денари, додека само 60 книги на албански јазик добиле 6,6 милиони денари.
Визуелни уметности: Поддржани се 120 македонски проекти, наспроти само 16 албански, без значајни инвестиции за албанските уметнички институции.
Културна инфраструктура: Албанските културни институции остануваат без финансиска поддршка, што директно го загрозува нивното функционирање.
Ова не е случајност. Ова е системска политика на елиминирање на албанската култура од институционалната поддршка.
Дали ова е „држава еднаква за сите“?
Оваа состојба не може да се минимизира ниту да се игнорира. Културата е идентитет, културата е интеграција, културата е заедништво.
Ако институциите навистина веруваат во мултиетничка држава, тогаш треба да покажат дека државата подеднакво ја поддржува културата на сите нејзини граѓани.
Принципите на праведност и еднаквост во распределбата на државните фондови не се само прашање на култура – тие се тест за демократските вредности на земјата.
Јавен повик за корекција на оваа неправда.
Затоа, јавно бараме:
Министерството за култура да даде јасно образложение за критериумите за распределба на средствата и причините за ваквиот дисбаланс.
Итно преиспитување и корекција на Годишната програма за култура за 2025 година, за да се осигура дека сите заедници добиваат праведна поддршка.
Северна Македонија, како држава што стреми кон членство во Европската унија, мора да покаже дека може да обезбеди правичност, транспарентност и еднаков третман за сите заедници. Во спротивно, не зборуваме за европски вредности, туку за институционализирана дискриминација. Молкот не е одговор. Молкот е одобрување“, се наведува во соопштението на ДУИ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Мицкоски: Уставниот суд и Кацарска го укинаа линеарното зголемување на пензиите, над 70 проценти од пензионерите ќе земат помала пензија
„Точно е тоа дека е покрената постапка пред Уставниот суд и точно е дека таа судијка за којашто сите зборуваме, којашто беше архитип на неправдата во судството, заедно со една друга обвинителка, којашто беше исто така вториот столб на тој архитип на судството едно време, и којшто соучествуваа во онаа чанта од брендот Луј Витон, се тие на коишто денес им пречи линеарното зголемување на пензиите на пензионерите“, истакна премиерот Христијан Мицкоски на денешната собраниска седница за поставување на пратенички прашања.
Мицкоски додаде дека според последната информација, судијката на Уставниот суд, Кацарска ја има потпишано одлуката за укинување на линеарното зголемување на пензиите на пензионерите.
„Последните информации се дека веќе одлуката е донесена и потпишана од нејзина страна и дека пензионерите веќе нема да добиваат линеарно зголемување на пензиите, туку согласно процентите утврдени по законот. И тоа само за информација значеше дека 70 проценти од пензионерите ќе добиваат помала пензија од следниот месец, поради оваа иницијатива на оваа судијка која е дел од Уставниот суд“, рече тој.
Истакна дека ваквата одлука не е фер, бидејќи Уставниот суд ја укинува одлуката, а нема да се зачуди доколку истата судијка во Уставниот суд донесе одлука за одмрзнување на платите на судиите и обвинителите.
„Од аспект на фискален товар, помалку пари ќе даде Буџетот, но од аспект дали е тоа фер, не е фер затоа што во време на транзиција кога малкумина олигарски го приватизираа и разграбаа македонското стопанство или поголем дел го уништија, најголем дел од овие пензионери со ниски примања, 8.000, 9.000, 10.000 или 12.000 денари се резултат на тој процес во времето на транзицијата. И затоа тие добиваат така ниски пензии.
Целта на линеарното зголемување беше да се намали ХДИндексот, а да се зголеми стандардот на пензионерите и на тој начин да се намали степенот на сиромаштија“, нагласи Мицкоски и додаде:
„Замислете истовремено најверојатно следната одлука којашто ќе дојде од истиот суд е да ги одмрзнеме платите на судиите и обвинителите. Значи на пензионерите им се укинува правото, но затоа пак на овие обвинители и судии бидејќи се незадоволни со 2.500, 3000, 4.000 евра ќе треба да им се одмрзнат платите, а пензионерите со 10.000, 12.000 денари коишто треба да добијат 1000 денари зголемување сега овој месец, тие се побогати од овие малкумина судии и обвинители коишто ја контаминираат оваа професија“.
Според премиерот, ваквата одлука е неправда за пензионерите.
„Со ова ќе се нанесе неправда на пензионерите“, дециден е Мицкоски.
Македонија
Конечна одлука за т.н. линеарно зголемување на пензиите не е донесена, во тек е фаза на доставување мислења од Влада и Собрание, велат од Уставниот суд
Уставниот суд информира дека не е донесена конечна одлука за предметот У.бр.13/2025, за членот 2 од Законот за изменување и дополнување на Законот за пензиското и инвалидското осигурување со кој се зголемуваат пензиите (во јавноста познато како линеарно зголемување).
Судот укажува дека на 24. седница одржана на 19.11.2025 година со мнозинство гласови, изрази сомнеж во уставноста на членот 2 од Законот.
“Во тек е втората фаза од постапката во која се бараат мислења од доносителот и од предлагачите на Законот, по што ќе следува конечна одлука.
Јавноста ќе биде известена кога овој предмет ќе биде ставен на седница за гласање.
Во однос на прашањата, дали Уставниот суд поведе постапка за сите линеарни покачувања кои досега беа исплатени на пензионерите, Судот информира дека нема да ги преиспитува одредбите кои го опфаќаат зголемувањето на пензиите по 2500 денари (исплатени во септември 2024 и март 2025 година) бидејќи на седницата која се одржа на 19 ноември Судот ја отфрли иницијативата за преиспитување на членовите 3 и 18 кои го регулираа тоа прашање, поради фактот што истите беа од темпорален карактер и не се повеќе дел од правниот промет“.
Македонија
Ѓорѓиевски: Состојбата во градот ставена под контрола, ќе работиме дисциплинирано
По повеќе од три години застој, денес во просториите на Град Скопје се одржа првата седница на Координативното тело на градоначалници. Со повторното активирање на ова тело се воспоставува редовна и функционална пракса на координација меѓу сите општини, со цел навремено и системски решавање на проблемите во Скопје, информираат од Град Скопје.
Градоначалниците, како што е нагласено во соопштението, договориле заеднички пристап во креирањето на Буџетот на Град Скопје и во дефинирањето на приоритетите, со што, како што е нагласено ќе се овозможи поефикасно адресирање на наталожените предизвици, но и подобра усогласеност во реализацијата на нови проекти од интерес на граѓаните.
„Оваа соработка ќе значи брзи, координирани и практични решенија на терен.
Состојбите што ги наследи Градот беа критични – нарушена финансиска стабилност, нефункционални јавни претпријатија и нерешени комунални проблеми. По преземените мерки, ситуацијата е стабилизирана и ставена под контрола. Ги расчистивме големите и малите диви депонии, градот е значително почист, а јавните претпријатија кои со месеци немале примено плата во меѓувреме се консолидирани со уредени здравствени и пензиски придонеси.
Започнати се и тендерски постапки за клучни проекти предвидени во програмата: решавање на проблемот со Лимак, изградба на кружниот тек во Ѓорче Петров, стабилизација на водниот притисок во високите зони и серија други инфраструктурни и комунални зафати што директно ќе го подобрат животот на скопјани.
Еден од најзначајните и најдраги проекти што се најавуваат е Луна Паркот. По децении чекање, процесот конечно ќе започне, овозможувајќи им на најмладите долгоочекувано место за забава и рекреација“.
Паралелно, информираат надлежните, Градот спроведува динамична акција за отстранување на времените објекти кои го узурпираат јавниот простор.
„Целта е јасна – ослободување на тротоарите, уреден јавен простор и безбедно движење на пешаците.
Градот најавува интензивна работа во сите општини, паралелна реализација на повеќе проекти и темпо што ќе донесе видливи резултати за граѓаните.
„Следува многу работа и многу посветен труд. Ќе работиме дисциплинирано, координирано и со јасна цел – подобро Скопје за сите граѓани. Најдоброто допрва доаѓа,“ изјави градоначалникот Ѓорѓиевски.

