Македонија
Годишнина од смртта на Светлана Антоновска, основоположник на современата македонска статистика
На денешен ден, пред три години во Скопје почина истакнатиот општественик, статистичарката Светлана Антоновска (1952-2016).
Антоновска е основоположник на современата македонска статистика – прв предводник на процесот на трансформација на македонската статистика и втемелувач на европските стандарди во македонскиот статистички систем, прв директор на македонскиот Завод за статистика по осамостојувањето на нашата држава.
Уште во 1986 година, кога за првпат е именувана за директор на македонскиот Завод за статистика, којшто тогаш функционира под раководство на Сојузниот завод за статистика задолжен за координирање на статистичкиот систем на југословенско ниво, Антоновска се истакнува со нејзините заложби за унапредување на статистиката во духот на европските стандарди, при што успева во рамки на дадените можности под сојузно раководство.
По осамостојувањето на нашата држава, Светлана Антоновска со целосна одговорност го презема предизвикот за трансформација и осовременување на македонскиот статистички систем и за вклучување на македонската државна статистика во европското и воопшто во меѓународното семејство на статистички институции. Нејзиното учество на Конференцијата на европските статистичари во Економската комисија за Европа, одржана во јуни 1993 година е прво официјално претставување на нашата држава во Обединетите нации, по обраќањето на претседателот Киро Глигоров во оваа меѓународна организација во април истата година. Со учеството на овој настан од историско значење за македонската статистика, Антоновска го има започнато долгиот и тежок пат за вклучување на нашиот Завод за статистика во европското и меѓународното семејство на статистички институции. И успева во тоа. За кратко време македонскиот Завод за статистика воспоставува соработка со повеќе меѓународни и европски статистички институции и организации, меѓу коишто се и Статистичката служба при Европската комисија – Евростат, Статистичката служба на Меѓународниот монетарен фонд, статистичките оддели на ФАО, ИЛО и други.
Под нејзино раководство, во 1994 година македонскиот Завод за статистика го спроведе и првиот меѓународно признат попис на населението, домаќинствата и становите по прогласување на независноста на нашата држава, спроведен според сите меѓународни норми и стандарди.
Со првата Глобална оцена за нашиот статистички систем, спроведена од Евростат во 2001 година, беа потврдени сите залагања да се усогласат националните со европските стандарди за статистика. Согласно таа оцена, уште во 2001 годин, Заводот за статистика, предводен од Антоновска, имаше капацитет за продукција на релевантни, навремени и точни статистики на ниво на просечна земја членка на Европската Унија, на полето на демографијата, економијата и во сите оние области од социјалната статистика за кои Заводот е одговорен. Во тој период нашиот Завод за статистика е регионален лидер меѓу националните статистички институции, а според институционалниот капацитет, во повеќе сфери е многу чекори понапред од другите институции во нашата држава. Но сепак, во јуни 2001 година Светлана Антоновска е разрешена од функцијата во Заводот, по што сè до пензионирањето работи во други институции.
Таа има објавено голем број научни трудови од областа на статистиката, а како меѓународно признат и потврден експерт беше и член на Меѓународниот институт за статистика (од 1996 година – во тој момент единствен статистичар во Институот од просторите на поранешна Југославија), Конференцијата на европски статистичари, Асоцијацијата на балкански статистичари, на која беше и потпретседател, итн. Основач е на Здружението на статистичари на Република Македонија.
За нејзините заложби во општествено-политичкиот живот и за нејзините достигнувања во науката, добитник е на голем број меѓународни признанија и одликувања, при што во периодот 2000-2001 година беше вброена и меѓу водечките интелектуалци на светско ниво. Во 1986 година е одликувана со Орден за заслуги за народ со сребрена ѕвезда. За жал, нејзините постигнувања не се валоризирани со национална награда по осамостојувањето на нашата држава.
Во 2017 година беше објавена монографијата „Светлана Антоновска – македонската челична дама“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Муцунски со членовите на Комисијата за надворешни работи на шпанскиот Сенат: евроинтегративниот процес треба да биде предвидлив и ненаметнат од билатерални прашања
Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, денес во Скопје оствари средба со делегација од шпанскиот Сенат, составена од сенатори – членови на Комисијата за надворешни работи.
Муцунски изрази задоволство од посетата, која претставува потврда за одличните односи меѓу двете земји. Тој ја нагласи важноста на парламентарната дипломатија и континуираниот политички дијалог, истакнувајќи ја потребата од почести контакти меѓу претставниците на двата парламенти, со очекување оваа динамика дополнително да се интензивира во претстојниот период.
Говорејќи за европската интеграција, министерот посочи дека процесот треба да биде предвидлив и ненаметнат од билатерални прашања. Потсети и на отстапките направени во изминатите години и долготрајниот период низ кој поминува нашата држава, нагласувајќи дека граѓаните на Република Северна Македонија доследно ги споделуваат европските вредности.
Сенаторите од Шпанија потврдија дека нивната земја останува силен пријател и поддржувач на Република Северна Македонија, вклучително и во однос на членството во Европската унија. Тие ја нагласија важноста од интегрирањето на државата во европското семејство, како основа за понатамошно продлабочување на соработката.
Во разговорот беше посочена и одличната динамика на билатералните односи, како и потенцијалот за нивно дополнително унапредување, со акцент на економијата, инвестициите, културата и туризмот. Беше оценето дека оваа средба, како и активностите во рамки на посетата, ќе придонесат за натамошно јакнење на блиските и пријателски односи меѓу двете земји.
Македонија
ЛДП: Македонија под европскиот демократски штит од 2026 година
На 209-от состанок на Извршниот Комитет на Либералната Интернационала, што се одржа во Хаг, Холандија, едногласно беше усвоена предлог-резолуцијата поднесена од Либерално-демократската партија (ЛДП) од Северна Македонија. Со резолуцијата се поздравува и силно се поддржува предлогот на Европската Комисија за изградба на таканаречениот „Европски демократски штит“ за одбрана на демократијата во земјите-членки и во земјите кандидати од малигно надворешно влијание. Со овој чин, македонската демократија ќе биде ставена под заедничкиот европски штит од штетните и злонамерни влијанија кои имаат за цел да создадат недоверба во демократските институции, да предизвикаат опасна политичка поларизација во општеството и да внесат раздор меѓу европските земји, информираат од партијата.
Во усвоената резолуција, како што појаснуваат, ИК на Либералната Интернационала бара Европскиот демократски штит да биде ставен во функција веќе наредната 2026 година, со што ќе се обезбеди континуирана одбрана на либералните вредности и ќе се зацврсти патот кон солидно проширување на ЕУ. Комитетот, исто така, повикува да се одвојат неопходните финансиски средства кои експлицитно ќе ја штитат и Северна Македонија од злонамерните влијанија, особено од оние што доаѓаат од Руската Федерација и другите надворешни актери кои се обидуваат да ја поткопаат европската интеграција и демократскиот развој на земјата. Делегацијата на ЛДП ја предводи Емил Кирјас, потпретседател на ЛИ.
„Премногу често гледаме како официјална Москва, преку твитер профилите на своите амбасади во Скопје и соседните држави, подгрева раздор и недоверба кон институциите, демократскиот развој и односите со соседите. Тие објавуваат сосема спротивни твитови во Скопје и Софија за важни датуми, како што е денот кога ги чествуваме Светите Кирил и Методиј, или за оние кои го негираат геноцидот во 90-тите. Тие ставови подоцна стануваат дел од дискурсот на одредени политички актери и создаваат раздор. Очигледно е дека тоа не е добронамерно. Македонските граѓани мора да бидат сигурни дека самите ќе одлучуваат за сопствената иднина врз основа на добрите намери на домашните, а не на странските политички актери. Тоа е основата на секоја демократија. Европа може да се одбрани само со заеднички напори“, истакна потпретседателот на ЛИ, Емил Кирјас.
Македонија
Муртезани со корејскиот амбасадор Донгбае – Зајакнување на билатералната соработка и поддршката во развојни проекти
Министерот за европски прашања и национален координатор за странска помош, Орхан Муртезани, денеска оствари средба со нерезидентниот амбасадор на Република Кореја, со седиште во Софија, Ким Донгбае, на која се разговараше за унапредување на билатералната соработка, со посебен акцент на развојната помош, економските односи и можностите за идни заеднички проекти во области од заемен интерес. Муртезани изрази искрена благодарност за континуираната поддршка на Владата и народот на Република Кореја, особено за грант-помошта во вредност од околу 440 илјади американски долари за набавка на осум електрични возила и осум полначки станици за потребите на здравствените инспекторати.
Министерот нагласи дека Министерството за европски прашања, како институција надлежна за координација на процесот на европска интеграција, има клучна улога и во хоризонталната координација на странската помош во земјата, вклучувајќи ја и поддршката од Европската Унија и другите билатерални партнери. Во таа насока, беше изразена благодарност за минатогодишната грант-донација на Република Кореја која овозможи значајно подобрување на ИТ инфраструктурата во МЕП.
Муртезани ја истакна и успешната соработка меѓу царинските управи на двете земји, реализирана преку заеднички проекти за поддршка на малите и средни претпријатија и развој на е-трговијата, во вредност од околу 700 илјади долари, како и втората фаза на проектот, во износ од околу пет милиони евра, насочена кон унапредување на системите за управување со податоци и ризици. Муртезани и Донгбае ја потврдија подготвеноста за продлабочување на соработката во приоритетни области како дигитализацијата, сајбер безбедноста, здравствените услуги, јавната администрација, зелената агенда и енергетската транзиција.
Тој го информираше амбасадорот Ким за тековниот напредок на Северна Македонија во процесот на пристапување кон Европската Унија и ја потенцираше важноста од поддршката на пријателските земји, како Република Кореја, во остварувањето на стратешките цели на државата.

