Македонија
Годишнина од смртта на Светлана Антоновска, основоположник на современата македонска статистика
На денешен ден, пред три години во Скопје почина истакнатиот општественик, статистичарката Светлана Антоновска (1952-2016).
Антоновска е основоположник на современата македонска статистика – прв предводник на процесот на трансформација на македонската статистика и втемелувач на европските стандарди во македонскиот статистички систем, прв директор на македонскиот Завод за статистика по осамостојувањето на нашата држава.
Уште во 1986 година, кога за првпат е именувана за директор на македонскиот Завод за статистика, којшто тогаш функционира под раководство на Сојузниот завод за статистика задолжен за координирање на статистичкиот систем на југословенско ниво, Антоновска се истакнува со нејзините заложби за унапредување на статистиката во духот на европските стандарди, при што успева во рамки на дадените можности под сојузно раководство.
По осамостојувањето на нашата држава, Светлана Антоновска со целосна одговорност го презема предизвикот за трансформација и осовременување на македонскиот статистички систем и за вклучување на македонската државна статистика во европското и воопшто во меѓународното семејство на статистички институции. Нејзиното учество на Конференцијата на европските статистичари во Економската комисија за Европа, одржана во јуни 1993 година е прво официјално претставување на нашата држава во Обединетите нации, по обраќањето на претседателот Киро Глигоров во оваа меѓународна организација во април истата година. Со учеството на овој настан од историско значење за македонската статистика, Антоновска го има започнато долгиот и тежок пат за вклучување на нашиот Завод за статистика во европското и меѓународното семејство на статистички институции. И успева во тоа. За кратко време македонскиот Завод за статистика воспоставува соработка со повеќе меѓународни и европски статистички институции и организации, меѓу коишто се и Статистичката служба при Европската комисија – Евростат, Статистичката служба на Меѓународниот монетарен фонд, статистичките оддели на ФАО, ИЛО и други.
Под нејзино раководство, во 1994 година македонскиот Завод за статистика го спроведе и првиот меѓународно признат попис на населението, домаќинствата и становите по прогласување на независноста на нашата држава, спроведен според сите меѓународни норми и стандарди.
Со првата Глобална оцена за нашиот статистички систем, спроведена од Евростат во 2001 година, беа потврдени сите залагања да се усогласат националните со европските стандарди за статистика. Согласно таа оцена, уште во 2001 годин, Заводот за статистика, предводен од Антоновска, имаше капацитет за продукција на релевантни, навремени и точни статистики на ниво на просечна земја членка на Европската Унија, на полето на демографијата, економијата и во сите оние области од социјалната статистика за кои Заводот е одговорен. Во тој период нашиот Завод за статистика е регионален лидер меѓу националните статистички институции, а според институционалниот капацитет, во повеќе сфери е многу чекори понапред од другите институции во нашата држава. Но сепак, во јуни 2001 година Светлана Антоновска е разрешена од функцијата во Заводот, по што сè до пензионирањето работи во други институции.
Таа има објавено голем број научни трудови од областа на статистиката, а како меѓународно признат и потврден експерт беше и член на Меѓународниот институт за статистика (од 1996 година – во тој момент единствен статистичар во Институот од просторите на поранешна Југославија), Конференцијата на европски статистичари, Асоцијацијата на балкански статистичари, на која беше и потпретседател, итн. Основач е на Здружението на статистичари на Република Македонија.
За нејзините заложби во општествено-политичкиот живот и за нејзините достигнувања во науката, добитник е на голем број меѓународни признанија и одликувања, при што во периодот 2000-2001 година беше вброена и меѓу водечките интелектуалци на светско ниво. Во 1986 година е одликувана со Орден за заслуги за народ со сребрена ѕвезда. За жал, нејзините постигнувања не се валоризирани со национална награда по осамостојувањето на нашата држава.
Во 2017 година беше објавена монографијата „Светлана Антоновска – македонската челична дама“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Јанев се обрати пред Генералното собрание на ИНТЕРПОЛ, Лукас Филип избран за нов претседател
По четири дена интензивни, продуктивни и содржајни дискусии за клучните прашања од меѓународната полициска соработка, денес во Маракеш, Мароко, заврши 93. сесија на Генералното собрание на ИНТЕРПОЛ. На овој највисок форум на Организацијата беа избрани нови членови на Извршниот комитет, меѓу кои и францускиот претставник Лукас Филип, кој ја презема функцијата претседател на ИНТЕРПОЛ, соопшти МВР.
„Директорот на БЈБ, Александар Јанев, се обрати пред Генералното собрание, со што уште еднаш се потврди силната позиција на македонската полиција во рамките на глобалната безбедносна соработка – како стабилен, доверлив и активен партнер на сите 196 земји членки во справувањето со транснационалниот криминал и современите безбедносни предизвици“, се наведува во соопштението.
Во рамки на сесијата беа усвоени повеќе значајни резолуции, меѓу кои и оние поврзани со промовирањето на ратификацијата на Конвенцијата на ООН за борба против сајбер-криминалот, зајакнувањето на регионалното присуство и оперативниот капацитет на ИНТЕРПОЛ, заедничкиот одговор за сузбивање на центрите за онлајн измами, финансискиот извештај за 2026 година, како и стратешката рамка и програмата за активности за периодот 2026–2030.
Македонија
(Фото) Свлечиште во Шипковица, во опасност четири куќи
Поради обилните врнежи на дожд кои го зафатија западниот регион, преку единствениот број за итни повици 112 е добиена пријава за настанато свлечиште во селото Шипковица.
Од Центарот за управување со кризи информираат дека свлечиштето е во населено место кое претставува опасност за жителите, каде што директно се загрозени четири куќи.
Активиран е Кризниот штаб на Општина Тетово, а на терен се излезени лица од ЦУК, СВР Тетово и Градежен инспекторат од Општина Тетово.
„Во моментот се превземаат мерки и се дадени насоки на месното население да го напуштат живеалиштето поради опасност од појавување на нови свлечишта“, информира ЦУК.
Исто така, на територијата на Општина Штип евидентирани се одрони на камења на патниот правец Делчево – Истибања каде што екипи на ЈП Македонија пат редовно интервенираат и нема застои во сообраќајот.
Одроните на патот кон с.Моштица во Општина Македонска Каменица, од страна на екипи на ЈП Камена река е извршено чистење на одронот и сообраќајот на тој патен правец се одвива редовно.
Македонија
Битиќи: На крај на годината во буџетската каса фалат една милијарда евра
На денешната седница за пратенички прашања, пратеникот од Социјалдемократскиот сојуз на Македонија, Фатмир Битиќи, предупреди дека фискалните показатели објавени на 25 ноември откриваат сериозен јаз во приходната реализација на Буџетот.
Наместо планираната динамика, рече тој, државата досега наплатила близу 299 милијарди денари, што е само 82,32% од годишниот план, оставајќи дупка од над 64 милијарди денари или 1,04 милијарди евра, средства кои треба да се обезбедат до 31 декември годинава.
Во прашањето уaптено до заменик министерот за финансии, Николче Јанкуловски , пратеникот Битиќи праша по кои ставки, во кои износи и од кои извори ќе се обезбедат приближно 64,07 милијарди денари (околу 1,04 милијарди евра) за целосна приходна реализација до 31.12.2025 година, дали со дополнително задолжување и на кои финансиски пазари, дали со вонредни и еднократни приходи и дали може јавно да се гарантира дека заради „буџетско затворање“ на годината нема да се доцни со поврат на ДДВ, нема да се создаваат нови доспеани, а неплатени обврски кон фирмите и нема дополнително да се кратат капиталните расходи.
„Евидентно е дека приходната страна на Буџетот не ја следи сопствената проекција и од ден во ден, како се приближува крајот на годината, расте ризикот или потребата од ново задолжување, одложување на финансиски обврски кон стопанството и граѓаните, селективни доцнења на поврат на ДДВ. Заклучно со 31.10.2025 даночните приходи и придонесите се реализирани со 78,61% од планираното (од 250,922 милијарди денари), што значи дека во последните два месеци од годината треба да се „надомести“ повеќе од една петтина од целата годишна наплата, амбиција која историски ретко е остварлива без вонредни мерки. Подсекторскиот пресек е уште поалармантен. Оваа приходна конфигурација на Буџетот зборува за тоа дека е производ на преценета наплата, потценети ризици и затворен процес на планирање кој ја оддалечува фискалната политика од развојните цели“, образложи Битиќи.

