Македонија
Драстично намалени казните во Законот за укажувачи

Со усвојување на Законот за изменување на Законот за заштита на укажувачи, објавен во „Службен весник на РСМ“ бр. 257 од 29.10.2020 година, се извршија измени во прекршочите одредби на Законот за заштита на укажувачи со тоа што глобите за одговорни лица во правни лица и за правните лица се значително намалени. На овој начин законодавецот наместо да покаже заложба за подобрување на примената на овој закон и да обезбеди соодветни ресурси и буџет, ја олеснува неговата непримена и непочитување на начин што ќе го загрози идентитетот на укажувачите и целисходноста на постоењето на овој закон. Наместо намалување на глобите, законодавецот треба да ја искористи законски предвидената можност од Законот за прекршоците, за одредени прекршоци да мора и да може да се изрекуваат и повисоки глоби. Оваа можност треба да се однесува и на одредбите на антикорупциските закони, како што е законот за укажувачи, соопшти Транспаренси интернешнл – Македонија.
„Со намалени глоби се овозможува и понатаму да не функционира системот, бидејќи полесно ќе биде да се платат казните, отколку да се расчисти состојбата, односно да се сносат последиците ако станува збор за незаконити дејства. Законот и досега имаше слаба или незначителна примена за да може да се оцени дали нешто треба да се менува во него. Прво требаше да се настојува сите институции да воспостават систем на пријавување од страна на укажувачи, а потоа да се види како тој систем функционира и дали има потреба од некаква интервенција во законот. Вака уште повеќе само се дерогира неговото значење и потребата од примена”, изјави Слаѓана Тасева, претседател на ТИ Македонија.
При тоа висината на глобите за правните лица е димензионирана во сооднос со големината на трговецот и институцијата од јавниот сектор пресметано според бројот на вработени, при што глобите за некои прекршоци се драстично намалени. Со измените во Законот, исто така, има драстично намалување на глобите и, за овластените лица во правните лица, во приватниот и јавниот сектор, задолжени да ги примат пријавите на укажувачите, да постапат по нив, како и да го заштитат нивниот идентитет, нивните права од работниот однос и нивната безбедност: наместо од 2.000 до 4.000 евра, како досега, со измените глобата треба се движи од 250 до 500 евра.
Предвидените глоби за правните лица се намалени за повеќе од половина. Глобите што беа предвидени за необјавување и правење на достапни за сите вработени на актите за внатрешно пријавување во приватниот и јавниот сектор со законските измени се намалени и се движат од 250 до 2000 евра казна како максимална која важи за големи трговци и институција со повеќе од 50 вработени лица. Пред измените казните се движеа од 2.000 до 4.000 евра без оглед на големината и бројот на вработени во правното лице од јавниот или приватниот сектор. Исто така казните за непочитување на одредбите за заштита на податоците на пријавувачот врз основа на кои може да се открие неговиот идентитетот, глобите за правните лица со законските измени се градирани во однос на големината на правното лице според бројот на вработени, а казните за овластените лица за прием на пријави од укажувачи изнесуваат 500 евра.
„Големината на корупцијата и борбата против неа не зависат од големината на субјектите. Укажувачите како важна алка во борбата против корупцијата се еднакво значајни без оглед на големината и бројот на вработени на институцијата или трговецот каде тие работат или соработуваат. Обврската за заштита на укажувачите треба да важи подеднакво за сите. Нелогични се измените во членот 20 каде се предвидени глоби за непостапување по пријава на укажувач од страна на институциите задолжени за заштитено надворешно пријавување. Глобата за непостапување на овие институции во законскиот рок изнесуваше 6.000 евра. Сега висината на овие глоби е рангирана според големината на субјектот, што навистина не соодветствува со целите на законот каде како субјектите, односно органите задолжени за заштитено надоврешно пријавување се Државната комисија за спречување на корупцијата, Народниот правобранител, Инспекцискиот совет, Министерството за внатрешни работи и до Јавното обвинителство на Република Македонија“, се вели во соопштението.
Глобите, пак, за неподнесување на извештаи до ДКСК од страна на институциите задолжени за прием на пријави од укажувачи од заштитено внатрешно и заштитено надворешно пријавување со измените се движат од 1.000 до 4.000 евра. Пред законските измени оваа глоба изнесуваше 4.000 евра. Со Законот за прекршоци („Службен весник“ бр.96 од 17.05.2019 година) се воведува неколкукратно намалување на висината на глобите преку утврдување на точен распон на висината на прекршочните глоби и усогласување на сите материјални закони во правец на нивно усогласување со предвидената висина на глобите во Законот за прекршоците. Сепак, како што е оставена можност за одредени прекршоци да мора и да може да се изрекуваат и повисоки глоби, би требало таа можност да се однесува и на одредбите на антикорупциските закони, како што е Законот за укажувачи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Концентрациите на ПМ10 честичките во зоната на Трубарево се во рамките на дозволените граници, објави Министерството за животна средина

Министерството за животна средина и просторно планирање информира дека во периодот од 17.09.2025 (09:30 часот) до 18.09.2025 (09:30 часот) беа спроведени индикативни мерења на суспендирани цврсти честички со големина до 10 микрометри (PM₁₀), на мерното место во зоната на Трубарево.
Мерењата, како што е појаснето, се извршени со автоматскиот систем AMBICON RTM–PM, нефлометар кој овозможува реално време следење на концентрациите на честички во воздухот, со селекција на фракцијата PM₁₀.
„За мониторинг беше користен инструмент ES-642, METONE, USA, сертифициран за индикативни мерења согласно MCERTS, UK.
Резултати од мерењата:
Просечна концентрација: 10.9 µg/m³
Максимална измерена вредност: 25.6 µg/m³
Моментална вредност: 16.5 µg/m³
Според добиените резултати, просечните концентрации на PM₁₀ честички се во рамките на дозволените граници и не е евидентирано надминување на граничните вредности.
Концентрациите се движат во рамките на 24-часовната гранична вредност за заштита на здравјето на луѓето, согласно Уредбата за гранични вредности за загадувачки супстанции во амбиентниот воздух („Службен весник на РМ“, бр. 183/17)“.
Министерството, како што најавуваат од таму, ќе продолжи со редовно информирање на јавноста и следење на состојбата со квалитетот на воздухот.
Македонија
Мицкоски: Да создадеме јавен сектор кој ќе биде двигател на развојот, партнер на граѓаните и гарант на европската иднина на државата

„Денес сме собрани со исклучително важна цел – да потврдиме дека реформите не се само зборови во програма, туку дела што се гледаат и чувствуваат. Нема модерна држава без модерна администрација. Нема напредна економија без функционален јавен сектор. Нема доверба во институциите без професионални, одговорни и мотивирани службеници“, порача Христијан Мицкоски, претседател на Владата денес во своето обраќање на настанот „Инвестиција во административните службеници е инвестиција во иднината на јавниот сектор“ во организација на Министерството за јавна администрација.
Премиерот Мицкоски нагласи дека инвестиција во административните службеници е инвестиција во иднината на јавниот сектор, односно како што рече ова не е само слоган, туку е визија и обврска пред граѓаните.
„Кога велиме ‘инвестиција во административните службеници е инвестиција во иднината на јавниот сектор’, тоа не е само слоган – тоа е нашата визија и обврска пред граѓаните.
Јавната администрација е темелот на државата. Таа сте вие – луѓето кои секојдневно го носат товарот на институциите. Вашата работа е лицето на државата, вашиот став е впечатокот кој граѓаните го добиваат за институциите.
Овој прв циклус на генерички обуки – со 600 учесници од локално и централно ниво – е јасен сигнал дека оваа Влада не се плаши од промени, туку ги носи. Обезбедивме врвни меѓународни обучувачи, современи програми и методологии кои не само што го пренесуваат знаењето, туку ја менуваат и културата на работење“, истакна тој и додаде:
„Да се потсетиме каде бевме:
Неодамна, јавната администрација беше сведена на политички плен. Наместо развој – партизација. Наместо мотивација – страв и реваншизам. Наместо обука – клиентелизам.
Претходната влада ја остави администрацијата демотивирана, со нарушена доверба, со луѓе кои се чувствуваа оставени на цедило. Чекавме со години за нормални системи за обука, а резултатите беа стагнација и загубени генерации на службеници кои немаа пристап до современи знаења.
Тоа време заврши. Денес јавно кажуваме: јавната администрација нема повеќе да биде партиски плен. Ќе биде професионална, ефикасна и ќе работи за граѓаните.
Естонија ни покажа дека малите земји можат да бидат големи по иновации. Словенија покажа дека администрацијата може да биде мотор на реформите. Тоа се приказни кои почнале како што ние почнуваме денес – со луѓе кои решиле да се обучуваат, да се менуваат и да ја менуваат својата земја.
Нашиот пат кон Европската Унија е повеќе од хармонизација на закони – тоа е создавање институции кои работат по европски стандарди. Овие обуки се доказ дека не чекаме да ни биде кажано што да правиме. Ние сме генерацијата што ја презема иницијативата и сака да ја донесе Европа дома – преку современ јавен сектор.
Апел до министрите и градоначалниците: Ве повикувам сите министри, директори и градоначалници: продолжете да ги поддржувате ваквите програми. Осигурете се дека секој вработен во вашите институции ќе има пристап до обука, менторство и можност за професионален развој. Ова не е трошок – ова е најпрофитабилната инвестиција за државата“.
Мицкоски порача дека заедно можеме да создадеме јавен сектор кој нема да биде само апарат на државата, туку двигател на развојот, партнер на граѓаните и гарант на европската иднина на Македонија.
„Ова е само почеток. Верувам дека секој од вас ќе биде амбасадор на промената во својата институција. Ќе ја понесете оваа енергија и ќе ја претворите во резултати што граѓаните ќе ги почувствуваат.
Времето на Македонија е сега. Ние сме генерацијата која мора да ја извлече државата од мракот на партизацијата и да ја однесе во светлината на европската иднина.
Ве повикувам – учете, прашувајте, дискутирајте. Бидете храбри да воведувате нови практики. Бидете тие кои ќе ја остават администрацијата поефикасна, почесна и посилна од кога било.
Заедно ќе создадеме јавен сектор кој нема да биде само апарат на државата, туку двигател на развојот, партнер на граѓаните и гарант на европската иднина на Македонија“, изјави премиерот Мицкоски.
Македонија
Асфалтирање на краци од улица „500“ во Марино, општина Илинден

Во рамки на програмата за реконструкција, рехабилитација и изградба на локални улици и патишта, општина Илинден продолжува со активности за подобрување на патната инфраструктура, известуваат од Општината.
Како дел од овие активности, целосно се реконструирани и асфалтирани три краци (крак 1, крак 4 и крак 5) од улицата „500“ во населбата Марино, во вкупна должина од приближно 230 метри, велат од општина Илинден.
Градоначалникот Александар Георгиевски изврши увид во градежните зафати и нагласи дека претходно на овие улици е поставена фекална канализација, по што се пристапува кон финализирање со асфалтирање. Во наредниот период се предвидува продолжување со слични зафати на други улици, со цел унапредување на условите за сообраќај, зголемување на безбедноста и подобрување на квалитетот на живот на жителите.
Проектот е целосно финансиран од буџетот на Општина Илинден, со што значително ќе се подобри локалната патна инфраструктура, се додава во соопштението.