Македонија
„Екосвест“: Битолската електрана емитува повеќе сулфур диоксид отколку сите електрани во Германија
Загадувањето од ТЕЦ Битола и ТЕЦ Осломеј во 2020 година е на истото високо ниво како и во 2019 година, посочува новиот извештај од CEE Bankwatch Network и Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA), подготвен во соработка со „Екосвест“.
„Емисиите на сулфур диоксид остануваат најголем проблем кога станува збор за електраните на јаглен. Двата оџаци на битолската електрана, Битола Б1+Б2 (60.422 тони) и Битола Б3 (24.091 тони), остануваат најголем извор на сулфур диоксид во земјата. Ова се количини што се девет пати над она што е дозволено да емитува електраната и се повисоки од вкупните емисии на сулфур диоксид од сите електрани во Германија“, се наведува во извештајот.
Емисиите на прашина (ПМ честички), велат од „Екосвест“, исто така, остануваат сериозен проблем. Од таму наведуваат дека со 3.684 тони од ТЕЦ Битола и ТЕЦ Осломеј заедно, нивото е речиси исто како во 2019 и 2018 година – повеќе од двојно повисоко од тоа што е дозволено за земјата.
Директивата за големи согорувачки капацитети – ЕУ Директива за намалување на емисиите на опасни супстанци, којашто е пренесена и во македонското законодавство како дел од претпристапните обврски за ЕУ преку Спогодбата за Енергетската зедница, наложува земјава да ги има намалено емисиите од големите капацитети заклучно со јануари 2018 година. Сепак, велат од Екосвест, како што покажува извештајот, во 2020 година емисиите и панатаму се на опасно високи нивоа, повеќе пати над дозволеното.
„Во трите години откако Директивата стана задолжителна за имплементација во земјите од регионот, електраните во Србија, Босна и Херцеговина, Северна Македонија и Косово редовно емитуваат шест и повеќе пати повеќе сулфур диоксид отколку што е дозволено. Како резултат на ова, од 2018 до 2020 година, се проценува дека само од електраните на јаглен од Западен Балкан се предизвикани околу 19.000 предвремени смртни случаи. Речиси12.000 од овие се предизвикани поради надминувањата на граничните вредности за емисии на загадувачи, што значи дека би можеле да се спречат доколку земјите ги исполнеле своите законски обврски“, велат од „Екосвест“.
Од таму тврдат дека РЕК Битола е меѓу поопасните по здравјето на луѓето во регионот. Доколку емисиите биле доведени во законските граници, се наведува во соопштението, само во 2020 година би можеле да се спречат скоро 300 предвремени смртни случаи од рак, респираторни и кардиоваскуларни заболувања.
„Во последните 10 години нема речиси никаков прогрес во намалување на загадувањето од електраните на јаглен. Земјава и понатаму е сериозно зависна од јагленот како енергенс и покрај најавите за негово постепено напуштање. Но, дури и ако се остварат стратешките определби да се затворат двете електрани во наредните пет до седум години, недозволиво е тие да продолжат да загадуваат на овие нивоа. РЕК Осломеј мора итно да се престане да работи без понатамошни одложувања, а ТЕЦ Битола мора да ги намали работните часови за да намали барем дел од загадувањето што го предизвикува“, вели Невена Смилевска од „Екосвест“.
„Северна Македонија официјално има план за престанок на употребата на јаглен и ова е пример што треба да следат земјите од регионот. Но, работите мора да се одвиваат побрзо за да се овозможи максимална заштита на здравјето на луѓето. Мора интензивно да се инвестира во енергетска ефикасност, како и во сончева и ветерна енергија, за да може што побрзо да се случува планираната енергетска транзиција“, изјави Давор Пехчевски, координатор за аерозагадување за Балканот во CEE Bankwatch Network.
„Секако, овој процес мора да е по принципите на праведна транзиција, каде што работниците и заедниците што зависат од работата на електраните на јаглен нема да бидат заборавени. Мора веднаш да се започне со изработка на планови за оваа транзиција со сите релевантни страни, особено со најзасегнатите заедници“, дополни Смилевска.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Финалната битка започнува: Викендов ќе го добиеме првиот средношколец милионер
Викендов започнува највозбудливиот дел од натпреварот „Средношколец милионер“.
По десетици илјади гласови и одличната промотивна работа која ја завршија учесниците во најголемиот средношколски натпревар во Македонија досега, најдобрите 20 бизнис идеи на средношколски тимови во Македонија ќе излезат на сцената да се борат за ТОП 10 и големото финале во недела.
Ова не е само натпревар – ова е најголемата младинска претприемачка платформа во државата. Ќе гледаме идеи кои решаваат проблеми што со години нѐ оптоваруваат: финансиска едукација за младите, дигитализација на здравството, паркинг хаос, безбедност во сообраќајот, ментално здравје, локално производство, creator економија, превенција на ризици и уште многу други.
Секоја од овие идеи има потенцијал да стане вистински стартап
Конкуренцијата е огромна – а токму затоа финалето во недела ќе биде местото каде што ќе се роди првиот средношколец милионер. Но пред тоа, во сабота 29 ноември полуфиналистите ќе имаат прилика преку 90-секунден „elevator pitch“ на основачот на Бреинстер групацијата Петар Ниновски да му ја „продадат“ својата идеја за бизнис, а најдобрите 10 истото ќе го прават во големото финале во недела, пред 5 вистински инвеститори. Победникот ќе однесе дома 1 милион денари, вредност еднаква на сумата која пред 10 години Ниновски ја добил од „бизнис ангели“ за да го започне Бреинстер како приказна, која денес на општеството, особено младите, им враќа со давање можности – во иста мера.
Ова се најдобрите 20 идеи според гласовите од публиката кои ќе се борат за еден милион денари
1. Nex$tep Finance – КешКидс
Финансиска едукација што ги учи младите да управуваат со пари паметно. Интерактивни алатки кои ги претвораат трошоците во игра. Платформа за родители кои сакаат деца со вистински финансиски навики.
2. AI StockBroker – WallStreet Minds
AI симулатор што ги учи младите да инвестираат без ризик. Модерна алатка за анализа на трендови и сценарија. Идеја која ги носи светските инвестициски стандарди кај средношколци.
3. ПаметПакет – Академија Разлика
Апликација која ги анализира твоите сметки и препорачува поевтини пакети. Ги намалува месечните трошоци со паметен алгоритам. Прво решение кое реално може да ти заштеди пари уште првиот месец.
4. StreetSafe – LightTheWay
Паметни светилки за побезбедни улици. Сензори кои детектираат движење и го минимизираат криминалот. Идеја што директно спасува животи.
5. Revola – RonaldoCR7
Електричен тротинет со подобрена безбедност. Дизајн кој спречува незгоди и ја зголемува стабилноста. Хардверско решение со огромен пазар и реална потреба.
6. ПаркПат – Паркинг Патролa
Систем што го открива неправилното паркирање. Јасен партнерски модел со општини и приватни оператори. Вовед во паметни градови.
7. Систем 4 – StayBe
Сензорски систем за детекција на опасности. Иновативен пристап кон домашна и јавна безбедност. Препознатлива технологија со јасна примена.
8. Quick-Med – Ви-Ши
Апликација за брзи медицински насоки. Корисниците добиваат информации за симптоми и препораки. Прв чекор кон дигитално здравство кај младите.
9. MindMap – BeWell
Дигитален дневник за ментална хигиена. Алатка за подобри навики и самосвест. Модерно решение за генерација што сака да се грижи за себе.
10. HYDRO BAND – ХИДРО ЅВЕЗДИ
Нараквица што следи хидратација во реално време. Апликација која те потсетува кога и колку треба да пиеш вода. Продукт што ја комбинира технологијата со здравите навики.
11. Паркирај Паметно – Демиркапијци
Платформа која покажува каде има слободно паркинг место. Заштедува време, нервози и гориво. Локално решение со голем потенцијал за ширење.
12. DWear – ЈКЦ Милионерс
Паметна облека со интегрирани микрочипови. Модерна wearable технологија со функција, не само стил. Интересна фузија од ИТ и текстил.
13. EduLink – LinkLabs
Поврзува ученици со тутори, инструктори и ментори. Дигитална училница со практична примена. Платформа со можност за регионален раст.
14. KupuvajLokalno.mk – Локални Херои
Платформа за локални производи и ракотворби. Поддршка за мали производители и занаетчии. Мисија за зајакнување на локалната економија.
15. Dexiverse – Team Dexi
VR светови создадени од ученици. Гејмификација за учење, забава и тренинг. Идеја што ги спојува технологијата и креативноста.
16. FanForge – Forgelab
Македонски Patreon за млади креатори. Алка за поддршка на уметници, стримери и иноватори. Платформа што го поттикнува creator economy кај младите.
17. Работи бе! – Џекпоц
Апликација за краткорочни хонорарни работи. Ги поврзува младите со реални можности. Едноставно решение за економска активност меѓу тинејџери.
18. Паметен SOS накит – Иновативци
Безбедносен накит за девојки и ранливи групи. Со еден клик праќа SOS сигнал. Едноставен дизајн со голем импакт.
19. Превентика – Тим Превентика
Апликација за превенција преку навики и анализа. Личен дигитален советник за здравје. Фокус на рано препознавање ризици.
20. Апликација „Мој Лек“ – Мој Лек
Дигитална евиденција за терапии и лекови. Потсетници, распореди и здравствена контрола. Решение за секој што води грижа за своето здравје.
Со цел да се подготват најдобро што можат, тимовите минатата недела одржаа менторски сесии со експерти од Бреинстер групацијата, на кои учеа дополнителни вештини пред полуфиналето и финалето. Овие сесии беа отворени и за 33-те бизнис идеи и тимови кои не успеаја да влезат во претпоследната рунда, бидејќи организаторот верува во потенцијалот на секоја идеја која дојде до напредните фази на натпреварот и сака да биде платформа која ќе продолжи да го поддржува претприемништвото и визионерството кај најмладите, луѓето кои утре ќе го дизајнираат светот во кој живееме.
ПР
Македонија
Поради обилни врнежи од дожд повторно надојде Калковска Река, сообраќајот е пренасочен
Попладнево во 17:45 часот Регионалниот пат Р1105 делница село Јосифово село Пирава поточно кај место м.в Калковска Река поради обилни врнежи од дожд, повторно надојдена Калковска Река, сообраќајот е пренасочен за сите видови на моторни возила и е пренасочен према магистралниот пат А1 од село Удово кон село Марвинци, извести АМСМ.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата, соопшти АМСМ.
Македонија
(Фото) Сиљановска-Давкова од Подгорица: Време е за стратешки чекор на ЕУ кон Западниот Балкан
Време е за стратешки чекор на ЕУ кон Западниот Балкан. По долгата, па и маратонска евроинтеграција, заедничката географија, историја и култура треба да се заокружат со отворање на вратите за членство на балканските држави, порача претседателката Гордана Сиљановска-Давкова на Балканскиот форум за интеграција 2025, во Црна Гора.
Таа укажа дека пристапувањето мора да биде кредибилен процес заснован единствено на Копенхагенските критериуми, а Унијата мора да ги брани своите принципи и вредности. Двојните стандарди го комплицираат процесот и не смеат да се уважуваат.

Според неа, членството во ЕУ е најдобриот начин за отпорност на регионот на трети центри на моќ.

Сиљановска-Давкова нагласи дека во регионални рамки го надминуваме просекот на усогласеност со европското законодавство во сите шест кластери, стопроцентно сме усогласени со заедничката надворешна и безбедносна политика на ЕУ и заслужуваме да бидеме охрабрени и да добиеме шанса за почеток на преговори.

Во дискусијата „Претседателите за ЕУ интеграциите – Имаме ли план?“, со којашто модерираше претседателот на Европското движење во Црна Гора, Момчило Радуловиќ, учествуваше и црногорскиот претседател, Јаков Милатовиќ.

Учесниците се заложија дека земјите на Западен Балкан мора стратешки и усогласено да пристапат кон справувањето со феноменот на „одливот на мозоци“.

