Македонија
Заев и Царовска: Средното стручно образование обезбедува повисок квалитет на живот
Премиерот Зоран Заев денеска во Богданци беше гостин на дебатата која ја организираше Министерството за образование и наука со поддршка на Амбасадата на Швајцарија во Северна Македонија.
Дебатата е дел од серијалот настани кои се поврзани со реформата во образованието со посебен аспект на стручното образование под слоганот: „Учи паметно, работи стручно“.
Серијата трибини од кампањата „Учи паметно, работи стручно“ на Владата на Република Северна Македонија и на Министерството за образование и наука, во соработка со локалните самоуправи, е дел од приоритетната агенда на Владата чија цел е идентификацијата на потребите на пазарот на труд врз основа на што ќе се прават модификациите во образовниот систем.
„Оваа година ја променивме политиката за стипендирање и за првпат се воведоа стипендии за стручните училишта. Го зголемивме бројот на стипендии за електротехничката струка, којашто е значаен дел од нашата индустрија, како и бројот на стипендии во машинската, земјоделско- ветеринарна, текстилно-кожарска и градежно-геодетската струка. Ова го правиме за да ја намалиме хиперпродукцијата на непродуктивни кадри и за да го стимулираме образованието кон градење високостручни кадри кои се веднаш подготвени да одговорат на современите потреби на новата македонска економија“, истакна Заев.
„Компаниите имаат потреба од квалитетни работници, а Министерството за образование и наука преку социјален дијалог ги поттикнува на соработка со локалните самоуправи, средните стручни училишта и стопанските комори да воспостават заеднички систем на образование. Цел на дебатите кои низ целата држава се водат под мотото ‘Учи паметно, работи стручно’ е да ги идентификуваме потребите за одредени образовни профили, да ги прилагодиме наставните програми и уписните политики и преку квалитетно образование да овозможиме подготовка на стручен кадар кој ќе биде лесно вработлив и реалната економија ќе може брзо да го апсорбира“, рече министерката за образование и наука Мила Царовска.
Билјана Пеева Ѓуриќ, извршен директор на Стопанската комора на Македонија, рече дека им помагаат на компаниите да го совладаат клучниот предизвик – обезбедување квалитетен кадар.
„Обучуваме ментори кои работат со учениците на усвојување на стручните знаења и во практичната работа во самата компанија. Во изминатите две години обучивме и сертифициравме 300 ментори од 245 компании. Компаниите покажуваат голем интерес директно да се вклучат во процесот на стручно образование и преку креирање на образовни програми да си обезбедат потребен кадар”, рече Пеева Ѓуриќ.
На дебатата учествуваа и швајцарската амбасадорка Сибил Сутер, градоначалникот на Богданци Блаже Шапов, градоначалникот на Гевгелија Сашо Поцков, градоначалникот на Валандово Перо Костадинов, претставници на бројни компании и гости од средните стручни училишта во регионот.
Серијалот општествени дебати со цел подобрување на образованието во Северна Македонија е помогнат од страна на швајцарската амбасада, која издвојува финансиски средства за овие програми и реформи и е активен чинител со своите искуства.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
МОН доделува 50 стипендии за академски студии од втор циклус и 20 стипендии за академски студии од трет циклус
Министерството за образование и наука ги објави конкурсите за доделување стипендии за академски студии од втор и трет циклус во земјава и истите можат да се погледнат на следниот линк.
Стипендиите се однесуваат на студенти кои се запишани на втор или трет циклус на студии во земјата, на едно од следниве научни подрачја: природно-математичките науки (биологија, физика, гео-физика, геологија и минералогија, хемија, биохемија, математика и информатика) или на инженерство и технолошки науки (електротехника, електро-машинство, електроника и автоматика, енергетика, геодезија, градежништво и водостопанство, хемиско инженерство, хемиска технологија, компјутерска техника и информатика, машинство, материјали, металургија, применета геологија и геофизика, рударство, сообраќај и транспорт, технологија на прехранбени производи, текстилна технологија и телекомуникациско инженерство, инженерство за заштита на животна средина, инженерство за заштита на работна средина и индустриско инженерство и менаџмент); хуманистички науки; општествени науки.
Сите останати услови можат да се погледнат во конкурсите.
Висината на стипендијата за студии од втор циклус во земјата изнесува 9.000 денари и се исплаќа девет месеци во годината, додека стипендијата за трет циклус на студии чиј износ е 18.000 денари, се доделува за дванаесет месеци во годината.
Аплицирањето е електронски. Студентите кои ги исполнуваат условите, треба да пополнат електронска пријава и да прикачат соодветната документација на http://e-uslugi.mon.gov.mk најдоцна до 20.2.2026 година.
фото/депозитфотос
Македонија
Клековски: Нема застој во исплатите на породилното и капитацијата на лекарите
Фондот за здравствено осигурување денес одржа прес-брифинг на кој беа презентирани информации поврзани со исплатата на породилни отсуства, капитацискиот модел за матичните лекари, како и достапноста на здравствените услуги во делот на анализите за тумор-маркери.
„Во врска со поединечни наводи за заостанување во исплатите за породилно отсуство, Фондот за здравствено осигурување јасно информира дека не постои одложување во исплатите. Сите обврски се извршуваат редовно и согласно законските рокови“, изјави директорот на Фондот, Сашо Клековски.
Тој кажа дека исплатите се реализираат континуирано и без прекин, а сите барања кои ги исполнуваат условите се процесуираат навремено.
Во врска со капитацијата за матичните лекарите, Клековски, кажа дека се исплаќа навреме и со зголемување од 33%.
„Фондот одлучно ги демантира објавите за наводно задоцнување на капитацијата за матичните лекари. Според договорните обврски, Фондот има рок од 60 дена за исплата по прифаќањето на фактурите. Матичните лекари ги доставуваат фактурите за претходниот месец од 1 до 10 во тековниот месец. Исплатата во ноември 2025 (во износ од 493.127.241 денари) е во тек и се реализира согласно роковите“, рече тој.
Дополнително, додаде Клековски, од прегледот на исплатите јасно се согледува дека договореното зголемување на капитациите од 33% се спроведува. Во моментов активни се: 948 договори за општа медицина, 972 за општа стоматологија и 149 за гинекологија.
Директорот, исто така, информира дека во 2025 година се извршени четвртина милион анализи за тумор-маркери во 2025 година.
„До октомври 2025 година, во државата се извршени 238.744 анализи за тумор-маркери – што претставува значајна достапност на лабораториската дијагностика. Тестовите се изведуваат во повеќе јавни здравствени установи: Клиничка биохемија – речиси 49.000 анализи, како и во „8 Септември“, Куманово, Битола, Охрид, Штип, Тетово, Гостивар и други градови. Најбарани се: PSA (простата) – над 65.000 CEA (дебело црево и бели дробови) – над 43.000 CA 19-9 (панкреас) – над 35.000 CA-125 (јајници) – над 25.000 CA 15-3 (дојка) – над 21.000“, рече Клековски.
Истакна дека само во 2024 година, 3,06 милијарди денари се исплатени за лабораториски услуги.
Македонија
МОН воведува нови стипендии, конкурсите се веќе објавени
По воведувањето на стипендии за стимулирање на средношколци за упис на прв циклус на студии по македонски јазик за тековната академска година, Министерството за образование и наука годинава исто така за прв пат ќе додели и 7 стипендии за втор и 5 стипендии за трет циклус на студиски програми за изучување на македонскиот јазик.
Конкурсите се веќе објавени.
За стипендија за втор циклус на студии чиј износ е 9.000 денари и се доделува 9 месеци во годината, можат да аплицираат државјани на Македонија кои имаат завршено прв циклус на студии со најмалку 8,00 просечен успех, да се запишани на акредитирана студиска програма по македонски јазик на втор циклус за прв пат во академската 2025-2026 година и да не се корисници на стипендија од други даватели.
Кандидатите пак, за стипендија за трет циклус на студии чиј износ е 18.000 денари и се доделува 12 месеци во годината, треба да се државјани на Македонија со завршен втор циклус на студии со најмалку 8,00 просечен успех, да се запишани на акредитирана студиска програма по македонски јазик на трет циклус за прв пат во академската 2025-2026 година, да не се корисници на стипендија од други даватели и да имаат две препораки од универзитетски професори.
Аплицирањето е исклучиво електронски. Студентите кои ги исполнуваат условите, пополнуваат електронска пријава и ја прикачуваат соодветната документација на http://e-uslugi.mon.gov.mk заклучно со 9.1.2026 година.

