Македонија
Здружено против нелегални активности во тешко пристапните предели на заштитените подрачја
Секој трет петок во месец мај низ светот се одбележува Денот на загрозените видови со идеја да се подигне свеста на јавноста за проблемите со кои се соочуваат овие видови и да ја поттикне да се вклучи во нивната заштита.
Живоиновиот смил од Националниот парк Галичица, салепот од Националниот парк Маврово и жолтата линцура од Споменикот на природата Вевчански извори се помалку познати примероци од ендемскиот див свет, кои можат да се најдат во планинските предели високи над 1650 мнв, во склоп на заштитените подрачја во Северна Македонија.
Жолта линцура од Споменикот на природата Вевчански извори
Заедничко за овие видови е тоа што имаат статус на загрозени видови. Дел од нив се наоѓаат на Националната црвена листа, па дури и на Црвената листа на Меѓународната унија за заштита на природата како видови кои треба да се заштитат.
Нивниот опстанок е под ризик поради нелегални активности на човекот како што е неконтролираното собирање или, пак, уништување на нивните живеалишта. Токму ваквите активности ќе бидат во фокус на проектот „Здружено против нелегални активности во тешко пристапните терени на заштитените подрачја“ кој НатураМК го започнува во соработка со ЈУНП Галичица, ЈУНП Маврово и СП Вевчански извори.
Живоиновиот смил од Националниот парк Галичица
„Одбравме да работиме за високопланинските предели на заштитените подрачја токму поради тоа што се тешко достапни, а воедно и податоците кои се однесуваат за овие предели се ретки и површни“, вели Анела Ставревска Панајотова од Натура МК.
„Тоа е во согласност со мисијата на Натура МК да нуди решенија со кои луѓето ќе бидат подобро поврзани со природата. Нашата визија е да создадеме поинаков свет во кој луѓето живеат во хармонија со природата“, додава таа. Во идниот период, НатураМК преку социјалните медиуми ќе споделува информативни објави и видео со кои ќе ја едуцира јавноста да ги препознае нелегалните дејствија кои ѝ штетат на природата и да ја ангажира да се вклучи во борбата против нив. Воедно, ќе побараат начин за нивно решавање во рамките на локалната заедница, но и на ниво на национални политики.
Во одбележувањето на Денот на загрозените видови се приклучија и од Националниот парк Галичица.
„ЈУНП Галичица во последниве неколку години прави сериозен напор да го рефокусира управувањето од одржливо користење на природните ресурси во интегрална заштита и зачувување на природните вредности на паркот кои биле причина за негово прогласување. Ваквата определба е придружена со активности на повеќе полиња од зголемувањето на базата на податоци за природното наследство, промоција и презентација на вредностите за подигнување на свеста за потребата од нивна заштита и подобрување на непосредната заштита“, вели Андон Бојаџи, раководител на Одделението за заштита на природа при ЈУНП Галичица.
Од септември 2019 година, општина Вевчани го презеде управувањето со заштитеното подрачје Споменик на природата „Вевчански извори“. Според градоначалникот Сашо Јанкоски, предизвиците за справувањето со нелегалните активности од аспект на човечки, технички и финансиски капацитети се големи. Тој забележува дека добрата соработка со невладините организации, државните органи и меѓународните фондови е од огромно значење за успешно спроведување на Планот за управување со СП „Вевчански извори“.
„Примарната цел на визијата утврдена во Планот за управување е да се обезбеди заштита и зачувување на природното наследство и животната средина, притоа овозможувајќи услови за развој на одржлив екотуризам во функција на локален економски развој и едукација со одржливо користење на природните ресурси. Целта на општина Вевчани со усвојувањето на оваа долгорочна визија е преку вклучување и активно учество на засегнатите страни, локалните чинители и невладини организации кои работат на ова поле, сè повеќе природните вредности да ги ставаат во функција на заштита, унапредување на животната средина и природата во локалитетот и пошироко“, изјави градоначалникот Јанкоски.
Активностите се дел од грантовата шема од проектот „Заштитени подрачја за природата и луѓето II 2019-2022 година“ спроведуван од Светскиот фонд за природа – WWF Adria, а поддржан од Шведската меѓународна агенција за развој и соработка – SIDA. Содржините и ставовите искажани се на авторите и не ги отсликуваат тие на SIDA.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Од ВМРО-ДПМНЕ велат дека планот за управување со квалитетот на воздухот во Скопје ќе го спремаат докажани експерти
Имплементацијата на мерки кои ќе бидат предвидени во План за управување со квалитетот на воздухот во Скопје ќе го спремаат експерти со докажано искуство и успешни проекти позади нив, а не ПР кампањџии, се вели во соопштението од Советничка група на ВМРО-ДПМНЕ и Коалицијата на Град Скопје.
Мерките од овој план ќе бидат поддржани од градските власти и ќе се бара мерливост на резултатите и отчетност во реализацијата.
За дел од мерките ќе бараме помош при финансирањето, а дел од мерките од овој план ќе се финансираат од пари на граѓаните и тие не смее веќе да се трошат како до сега, во проекти со сомнителен квалитет, без мерливи резултати и подготвувани од аматери.
Прашањето на чистиот воздух е прашање на нашето здравје. А нашето здравје и здравјето на нашите деца нема да им го довериме на оние кои својот успех го мерат само во бројот на лајкови кои ловат во матното поле на паниката која ја создаваат кај граѓаните, туку во мерливи резултати.
Прашањата поврзани со квалитетот на воздухот ќе ги решаваме со вклученост на вистински стручњаци, затоа што се работи за здравјето на нашите деца, а не на кариерата на некој опозициски советник.
Светските примери на градови кои влегле во борбата со аерозагадувањето и успешно се борат, покажуваат дека посветената борба трае долги години и не започнува со ПР акции на денот кога воздухот е најзагаден, туку со систематски поставен План за управување со квалитетот на воздухот и имплементација на неговите мерки.
Македонија
Сиљановска Давкова: Турската заедница има значаен придонес во сите сфери на општествениот развој на државата
Уште од формирањето на македонската држава е не само гарантирано, туку и практично овозможено правото на образование на турски јазик, како неразделно од етничкиот и културниот идентитет на Турците, рече претседателката Гордана Сиљановска-Давкова денеска во обраќање на приемот, којшто по повод 21 Декември, Денот на наставата на турски јазик, го организираше Сојузот на турски невладини организации во Македонија – МАТУСИТЕБ, со поддршка на Турската агенција за соработка и координација – ТИКА.
Сиљановска Давкова истакна дека македонската држава отсекогаш ги препознавала различните идентитети, вклучително и турскиот, како вредност, сила и предност.
– Со обезбедување не само индивидуални, туку и колективни права коишто, денес, ги надминуваат стандардите на многу високоразвиени демократии, успеавме да изградиме демократски модел на соживот! Сепак, свесна сум дека во реалната/практичната примена на уставно утврденото право на образование на турски јазик постојат недорешени прашања и потешкотии, но и решеност и подготвеност за нивно надминување преку координирана, одговорна и ефикасна соработка меѓу локалната самоуправа и централните институции, рече претседателката Сиљановска Давкова.

Нашите сограѓани од турско потекло овде, како и лицата од македонско потекло коишто живеат во Република Турција, наведе претседателката, се најцврстата човечка врска меѓу нас и пријателската Република Турција.
– Вие сте најсилната алка на македонско-турските односи. Верувам дека во периодот што следи, заедно со претседателот на Република Турција, господинот Реџеп Таип Ердоган, ќе продолжиме да ги продлабочуваме овие односи во духот на пријателството и на меѓусебната почит, подвлече претседелката Сиљановска Давкова.
Таа посочи дека празниците како овој не се само повод за радост и свеченост, туку и моменти кога повторно се потсетуваме на нашите обврски кон општеството и државата во којашто живееме.

– Основачот на модерна Турција и син на македонската држава, големиот Мустафа Кемал Ататурк, мудро рекол: „Татковината најмногу ја сака оној што најдобро ја извршува својата должност“. Водејќи се од оваа максима, нашата заедничка должност е јасна: каде и да се наоѓаме, што и да работиме, да ја извршуваме својата задача чесно, посветено и одговорно. Само така ќе придонесеме за нејзиниот развој и за нејзиното заслужено место меѓу европските држави, порача претседателката.
Според Сиљановска Давкова, наставниците се особено заслужни за едукацијата на турски јазик на бројни генерации ученици, воспитувајќи ги во духот на соживот и одговорност за заедничкиот живот во мултикултурното македонско општество.
Претседателката во обраќањето истакна дека припадниците на турската заедница имаат значаен придонес во сите сфери на општествениот развој на државата, почнувајќи од образованието и културата, до спортот и политиката.
Ја нагласи и важноста на интензивната турско-македонска меѓудржавна соработка и се заблагодари за континуираната турска финансиска подршка, особено преку ТИКА, со чие разбирање и помош се реновираа важни верски објекти, се подобрија здравствените капацитети, се модернизираа научните и образовни инстититуции, се подржааа земјоделските иновации.
За Сиљановска Давкова, сограѓаните од турска припадност, како и турските граѓани од македонско потекло во Република Турција, се најцврстата врска меѓу нас и Република Турција, што мора да се негува и зацврстува.

На настанот се обратија и: Фатих Улусој, турски амбасадор во земјава, Мустафа Шентоп, поранешен претседател на Големото национално собрание на Република Турција, како и организаторот на настанот, Тахсин Ибрахим, претседател на МАТУСИТЕБ, на кои, вклучувајќи ја и претседателката, им беа доделени признанија за истакнатата улога во градењето и зацврстувањето на турско-македонското пријателство.
– Доделените награди на најуспешните ученици на натпреварите во поезија, проза и цртање на Денот на наставата на турски јазик ја потенцираа важноста на знаењето, креативноста, стручноста и компетентноста, без коишто нема прогрес на заедницата, ниту европеизација на државата!, информира Кабинетот на претседателката.
Македонија
Грипот се шири брзо, раст од над 31 проценти за една недела
Во периодот од 8 до 14 декември, во Република Северна Македонија се пријавени 126 случаи на грип и заболувања слични на грип, што претставува зголемување од 31,3% во споредба со претходната недела, покажуваат најновите податоци од здравствените власти.
Најмногу заболени се регистрирани во Тетово (30 случаи) и Куманово (20), а веднаш потоа следи Македонски Брод (18). Во Скопје се пријавени 15 случаи. Иако по број на пријави не е прв, Македонски Брод има највисока инциденца – 178,0 заболени на 100.000 жители.
Според старосната распределба, најзасегната е групата 15–64 години со 97 случаи. Кај лицата над 65 години регистрирани се 16 случаи, додека кај децата бројките се пониски: 7 случаи кај групата 5–14 години и 6 случаи кај 0–4 години.
Во Институтот за јавно здравје (ИЈЗ) биле тестирани 24 материјали, при што се детектирани 4 позитивни случаи на грип: три Influenza A(H3) и еден Influenza A(H1)pdm09. Дополнително, регистриран е и еден случај на RSV тип B, додека SARS-CoV-2 не е детектиран.
Кумулативно, од почетокот на сезоната 2025/2026, регистрирани се 998 случаи на грип/заболувања слични на грип, што е зголемување од 51,2% во однос на истиот период минатата сезона.
Најголем број пријави има во Гостивар (244) и Куманово (241), а Македонски Брод повторно се издвојува со највисока инциденца – 583,5 на 100.000 жители.
Вакцинацијата против грип останува најсигурна заштита, посочуваат здравствените власти. За сезоната 2025/2026 обезбедени се 80.000 бесплатни четиривалентни вакцини за ризичните групи:
-
лица над 65 години,
-
деца од 6 до 59 месеци,
-
лица со хронични болести,
-
бремени жени,
-
здравствени работници.
Според досегашните податоци, вакцинирани се 78.730 лица (со бесплатни или комерцијални вакцини).
Епидемиолошкиот надзор покажува дека грипот сè уште има спорадична активност низ земјата, а процентот на позитивност е под 10%, што укажува дека сезоната не е во полн интензитет. Сепак, бројот на пријавени случаи постојано расте, па се апелира на зголемено внимание, особено кај ризичните групи.
Министерството за здравство и ИЈЗ препорачуваат:
-
често миење раце,
-
избегнување големи гужви,
-
топло облекување, доволен одмор и внес на течности/витамини,
-
доколку се разболите: останете дома, избегнувајте блиски контакти, покривајте нос и уста при кашлање/кивање и користете заштитна маска при контакт со блиски.

