Македонија
Кој ги штити новинарите, работилница на Google News Lab, истражувачкото новинарство во Германија – темите на 3. ден на ИФФС
„Безбедноста на новинарите во Европа – Кој го штити новинарството“ е тема на дебатата што ќе се одржи денеска во 12.30 часот во Кино Култура, во рамките на Истражувачкиот филмски фестивал Скопје. Само во една година се случија повеќе убиства на новинари во Европа, со сомнежи дека мотивите на убиствата може да се бараат токму во нивната работа. Безбедноста на новинарите станува сѐ поголема грижа во многу земји, велат од фестивалот во образложението на дебатата.
Ќе дискутираат: Карло Бонини, новинар на Ла Република, Мет Сарнецки од Проектот за организиран криминал и корупција и Кристина Озимец, претседател на Платформата за истражувачко новинарство и анализи и координатор на ИФФС.

Веднаш по дебатата, гостин на фестивалот ќе биде Ивор Фука, основачот на хрватскиот портал „Лупига“. Тој ќе и сподели на публиката како независните медиуми можат да постигнат успех со кампања за crowd-funding, односно со поддршка на читателите.
Една од најголемите глобални измами „Рајските документи“ на филм ќе биде прикажана во 17 часот во Кино Култура. „Рајски документи: Вистинската приказна позади тајната деветмесечна истрага“ на Ерик Вајнриб ќе овозможат увид во тајната истрага од првиот ден на протекувањето.
Гостинот од Google News Lab, Даниел Жонса во 18.30 часот ќе одржи работилница за новите онлајн-базирани алатки и како да се искористат во новинарството.
„Истражувачкото новинарство во Германија: Предизвици и моментална состојба“ е темата на дискусијата што е закажана за 19.45 часот. Гости се врвни новинари од Германија, земјата која ги има едни од најдобрите истражувачки медиуми во светот. Ќе дискутираат: Анете Довидајт, Оливер Шрем, Фолкер Штајнхоф, а модератор ќе биде Владимир Мирчески.
Со филмот „Убивањето на Павел“ во 21 часот ќе биде затворено второто издание на Истражувачкиот филмски фестивал Скопје.
Филмот е посветен на Павел Шеремет, наградуваниот белоруски новинар кој живееше во Украина, на 20 јули 2016 година беше убиен од автомобил-бомба во Киев.
Интересни и конструктивни дебати се случија вчера на вториот ден на ИФФС. Се дискутираше за тоа владиниот пиар и социјалните медиуми и за тоа до каде е границата за користењето на социјалните медиуми за промоција на владината агенда. Бранко Героски, Бојан Кордалов, Божидар Божиновски, Васко Малгешов и Марјан Забрчанец ги споделија своите мислења на темата. Дебатата предизвика и бројни прашања од публиката.

Голем интерес покажа публиката и за дебатата на тема „Истражувачкото новинарство во Македонија – предизвици и како понатаму“. За ова новинарство треба пари и време, се согласија учесниците – Васко Попетрески, Александра Денковска, Фуркан Салиу, Елiда Зулбеари и Петар Клинчарски.
Истражувачкото новинарство треба да се изучува уште на факултет, меинтрим-медиумите да го сфатат сериозно и да вложуваат, новинарите меѓу себе да се инспирираат кога еден медиум ќе започне приказна, други да ја продолжат, а пред сѐ, да постои солидарност во професијата, тоа беа дел од заклучоците на дебатата.
Гостин на вториот ден беше Карло Бонини, кој го претстави неговиот филм „Дафне: Егзекуцијата“. Тој ја импресионираше публиката со неговиот филм за убиството на новинарката од Малта, Дафне Каруана Галиција и сподели како е работен филмот. Два македонски документарци беа прикажани – „Случајот Дрисла: Не смрди само ѓубрето“ и „Водомила“.
Истражувачкиот филмски фестивал Скопје го организира Платформата за истражувачко новинарство – ПИНА, во соработка со ФЕС – Скопје. Сите детали за фестивалот може да ги следите на веб-страниците: www.pina.mk и www.iffs.mk, како и на Фејсбук, Твитер и Инстаграм.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Родителите за загинатите деца во Пулс со порака: Пред Нова година и Божиќ кога сите се радуваат, ние живееме во болка
Со солзи и голема болка денеска маршираа низ кочанските улиците семејствата на загинатите млади луѓе во кочанската дискотека „Пулс“. Во емотивните говори на последниот Марш на ангелите оваа година порачаа дека ова не е само марширање, туку одење со срце што е скршено засекогаш.
-Ние сме родителите што нема да дочекаат матура. Нема да стојат гордо на дипломирање. Нема да облечат свечена облека за свадба. Нема да ги земат во раце своите внучиња. Сè што требаше да дојде — ни беше одземено – рече Васка Стојанова мајка на загинато момче пред зградата на Основниот суд во Кочани и Јавното обвинителство.
-Болка од последниот повик, од последната прегратка, од сознанието дека нашите деца умирале во ужас, во чад, во страв -оставени без заштита, без одговорност, без спас. Нашите домови се полни со тишина, со нивните соби што останаа исти, со облека што уште го носи нивниот мирис, со подароци што нема кому да се подарат. Пред Нова година и Божиќ, кога светот се радува, кај нас празниците болат најмногу. Ние ги броиме празните столчиња. Палиме свеќи таму каде што требаше да светат елки. Кај нас нема честитки — има солзи. Нема желби — има прашања без одговор. И не тагуваме само за нашите деца. Тагуваме и за нашите внучиња, деца што останаа без родители – порача Стојанова.
На 35. Марш на ангелите со емотивна порака се обрати и Мита Тасева мајка на диџејот, кој таа вечер пуштал музика и работел во дискотеката „Пулс“. Розета Блажева сестра на загинато момче ја прочита песната „Нова година без ѕвона“ посветена на 63-те жртви. Семејствата на загинатите млади луѓе денеска маршираа од Паркот на револуцијата, поминувајќи низ Трговскиот центар, Полициската станица и завршувајќи кај зградата на судот во Кочани. Порачаа дека бараат правда за предвреме згаснатите животи на нивните деца, браќа и сестри, а со Маршевите на ангелите продолжуваат наредната година по Божиќните празници.
За понеделник е закажано и ново судско рочиште за загинатите во дискотеката „Пулс“.
Македонија
Пешак тешко повреден во сообраќајна несреќа кај Брвеница
На 26 декември 2025 година околу 06:45 часот на регионалниот пат Тетово – село Брвеница, патничко возило „пежо“ со тетовски регистарски ознаки, управувано од 20-годишниот Б.Н. од Тетово, удрило во 35-годишниот пешак Б.С. од село Брвеница.
Пешакот се здобил со тешки телесни повреди, кои му биле констатирани во Клиничка болница Тетово. За настанот е известен јавен обвинител од Основното јавно обвинителство Тетово, а увид на местото на несреќата извршила екипа од СВР Тетово.
Македонија
Граѓанската иницијатива „Стоп за Усје“ ги објави заедничките усогласени барања
Граѓанската иницијатива „Стоп за Усје“ ги објави заедничките усогласени барања, кои, како што велат оттаму, се направени во отворена координација со сите граѓани кои се вклучија во иницијативата. Барањата ќе бидат официјално доставени до сите надлежни институции за понатамошно постапување.
Барањата ги пренесуваме во целост:
1. Мерната станица кај Усје, поставена од Општина Кисела Вода во 2023 г., да започне со континуирано 24/7 мерење и јавно прикажување на податоците во реално време. Истата да биде интегрирана со сите јавни апликации за квалитет на воздухот (пр. AirCare), наместо досегашното парцијално објавување резултати преку ПДФ документи на веб-страницата на општината. Дополнително, да се постават повеќе мерни станици во поширокиот простор околу Усје, со цел јавноста транспарентно и во реално време да го следи нивото на загадување.
2.Усје да инсталира автоматски CEMS (Continuous Emissions Monitoring System), директно поврзан со МЖСПП, кој ќе обезбедува континуирано следење и автоматски аларм ако мерната станица поставена во oџаците на УСЈЕ покаже загадување над дозволеното. При секое прекршување, веднаш да се изрекува казна по принципот „Safe city“, како и времена забрана за работа. Податоците од CEMS мерењата да бидат јавно и транспарентно достапни 24/7 за сите граѓани.
3.Да се ревидираат постојните мерки за прогласување вонредна еко-состојба, така што при температурна инверзија и надминување на граничните вредности на загадување, автоматски да стапува на сила мерка за целосен стоп на работата на Усје, вклучително и рудниците. Истата мерка да важи за сите иматели на интегрирана А-дозвола.
4.Важечките гранични вредности за ПМ10, ПМ2.5, NO₂ и други загадувачи да се усогласат со препораките на СЗО (Светска здравствена организација), односно да се намалат и заострат во однос на сегашните стандарди.
5.Целосно елиминирање на употребата на високо-загадувачки горива во производниот процес на Усје и премин кон почисти енергенси, како природен гас или водород.
6.Акредитација на државната лабораторија за мерење на аерозагадувањето.
7.Запирање на активностите на рудникот за лапорец.
8.Најстрого и целосно почитување на сите мерки предвидени во интегрираната А-дозвола за спречување на фугитивната прашина.
9.Поништување на одредбата за „деловна тајна“ од Законот за контрола на индустриски емисии, со цел целосна транспарентност кон јавноста

