Македонија
Лекарската комора: Пациентите со цироза на црниот дроб имаат голем ризик за смртност од Ковид-19
„Eдна третина од пациентите со Ковид 19 имаат нарушена црнодробна функција, а оние кои имаат цироза на црниот дроб за 32 отсто имаат поголеми шанси за смртен исход од вирусот“, истакна д-р Бети Тодоровска од Клиниката за гастроентерохепатологија на редовните онлајн едукации кои секој недела ги организира Лекарската комора на РСМ со цел да се оствари подобра комуникација и размена на искуства и сознанија меѓу лекарите од сите нивоа на здравствениот систем за унапредување на третманот на пациентите со Ковид-19.
Претседателот на Лекарската комора проф. д-р Калина Гривчева Старделова која беше модератор на настанот истакна дека имајќи во предвид дека Ковид-19 е системско заболување, тоa може да предизвика оштетувања и на црниот дроб и на гастроинтестиналниот систем, за што во почетокот на пандемијата постоеја помалку информации и податоци, но сега веќе лекарите овие манифестации полесно ги препознаваат и успешно ги лекуваат.
Оштетување на црниот дроб кај заболен од Ковид 19 може да настане поради директно токсично дејство на самиот вирус или преку имунолошки механизам познат како цитокинската бура. Црниот дроб страда и кога не добива доволно кислород (хипооксија) во случаите на нарушена работата на срцето и на белите дробови, но тој може да се оштети и од лековите кои се даваат во третманот на Ковид-19, како што се антипиретиците и антивирусните лекови. Вирусот кај пациентите со хронична болест на црниот дроб може да предизвика нејзина значителна прогресија и влошување.
„Ковид-19 најчесто предизвикува хепатоцелуларно оштетување на црниот дроб, при што се зголемуваат трансаминазите (AST, ALT), а поретко се работи за холангиоцелуларна оштета, при што се покачуваат холестатските ензими (GGT, ALP), но за среќа, ретки се случаите каде овие оштетувања доведуваат до акутна црнодробна слабост”, истакна д-р Тодоровска.
Научните истражувања покажуваат дека пациентите кои имаат неалкохолно замастен црн дроб и кои се заразени со Ковид-19 имаат стабилен тек на болеста во 80 отсто од случаите, но оние кои имаат и покачен крвен притисок, дебелина или дијабетес мелитус тип 2 развиваат потешка клиничка слика на Ковид-19. Оваа категорија на пациенти се повеќе склони и кон појава на оштетување на црниот дроб предизвикано од лекови.
Пациентите со црнодробна цироза имаат за 32 отсто зголемен ризик од смртен исход од Ковид-19.
„Пациентите со цироза на црниот дроб кои се Ковид-19 позитивни задолжително треба да се хоспитализираат, потребно е активно мониторирање на влијанието на антивирусната терапија врз црнодробната функција, како и активен третман на компликациите поврзани со цирозата“, објаснува д-р Тодоровска.
Важно за исходот на лекувањето е пациентите со веќе дијагностицирана црнодробна болест строго да се придржуваат кон вообичаените правила за заштита од Ковид-19 и редовна да ја примаат препишаната терапија. Д-р Тодоровска препорачува дека лекарите треба задолжително да ги следат црнодробните тестови кај сите заболени пациенти од Ковид-19, со особен осврт кон пациентите со претходно дефинирана црнодробна болест, додека пак оние со цироза на црниот дроб веднаш да бидат испратени на болничко лекување поради ризикот од лош исход.
Се уште нема јасни препораки околу вакцинацијата на пациентите со хронично заболување на црниот дроб, но со оглед на ризикот од летален исход кај пациентите со црнодробна цироза сепак мора да мислиме на заштита на оваа вулнерабилна група на пациенти.
„Со оглед дека вакцините на Моderna, Pfizer/BioNTech и AstraZeneca не содржат ниту жив, ниту ослабен вирус, се чини малку веројатно дека имунизацијата претставува закана по безбедноста за пациентите со црнодробна цироза. Од друга страна, кај пациенти кои имаат имунокомпромитирана состојба или пак примаат имуносупресивна терапија, како што се оние со автоимуна болест на црниот дроб и со трансплантиран црн дроб, генерално не се препорачува да примаат вакцина заснована на т.н. mRNA технологија” порачува д-р Тодоровска.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Битиќи: Владата ја занемарува правичноста во зголемувањето на платите
Владата да обезбеди правичност и системски пристап во зголемувањето на платите на работниците, порача пратеникот од СДСМ, Фатмир Битиќи, поставувајќи пратеничко прашање до министерката за финансии, Гордана Димитриеска-Кочоска.
Посочувајќи на контрадикциите во предложениот Буџет за 2025 година, Битиќи истакна дека бруто платите за 359 вработени во Владата се предвидени да се зголемат за речиси 54%, од 90.488 денари на 137.226 денари, со нето просечни плати кои ќе достигнат 90.000 денари. За вработените во новоформираното Министерство за енергетика, се предвидува просечна нето плата од 105.000 денари.
„СДСМ и идеолошки а и принципиелно секогаш е за зголемување на платите и го поздравува секое унапредување на правата на работниците и работничките – но не’ зачудува тоа што за вработените во Собранието е предвидено е намалување на платите, што дополнително отвора прашања за принципите на правичност и усогласеност при планирањето на буџетот“, рече Битиќи.
Битиќи истакна дека за јавноста е клучно да разбере како Владата ги дефинира приоритетите при планирањето на буџетот и кој е принципот што води до овие големи разлики во пристапот кон различни категории на вработени. Притоа тој потсети дека Владата го отфрли предлогот на СДСМ за зголемување на минималната плата на 450 евра, што ќе овозможеше подобрување на животниот стандард на над 22.000 работници.
„Кои се принципите што ги следите во распределбата на јавните средства и планирањето на платите? Како се осигурува правичноста и транспарентноста при дефинирањето на приоритетите, особено кога гледаме големи разлики помеѓу различните сектори? Како Владата планира да обезбеди системски мерки кои ќе го подобрат стандардот на сите граѓани, а не само на одредени категории во јавниот сектор?
И чуму ваков, ад-хок пристап на зголемување на платите на неколку институции, наместо изнаоѓање на системско решение“, праша пратеникот Битиќи и појасни дека како пример треба да се земе Општиот колективен договор за јавниот сектор, во кој минатата година заедно со Сојузот на синдикатите на Македонија се поставија основите за просечната плата да биде „коефициентот 1“ за платите во јавниот сектор од јануари 2025-та година.
Македонија
Мицкоски најави инспекции на универзитетите: „Тие кои нема да ги отстранат недостатоците ќе бидат санкционирани“
Претседателот на Владата, Христијан Мицкоски на денешната собраниска седница за пратенички прашања најави инспекции за сите универзитети кои ќе добијат временски период да ги отстранат недостатоците, а доколку не го направат тоа ќе бидат санкционирани.
Воедно потенцираше дека реформите во високото образование ќе се случат и ќе напредуваме како држава.
„Инспектори од државниот просветен инспекторат ќе има на сите универзитети и сите ќе добијат разумен рок доколку не ги исполнуваат условите да ги отстранат, а доколку тоа не се случи ќе бидат санкционирани согласно закон како што е предвидено. Треба и ќе има реформи во високото образование тоа да бидете сигурни и дека ќе напредуваме на скалите и дека ќе имаме нов закон за високото образование“, изјави премиерот Мицкоски.
Премиерот Мицкоски посочи дека за брзо ќе се вратат и „Web of science“ и „Scopus“ како референтни бази на научни списанија од кои ќе се напредува и многу скоро ќе биде бесплатно за сите универзитети, да може сите работници на универзитетите бесплатно да го користат сите тие списанија од овие две научни бази.
Во однос на прашањето од пратеникот Димитар Апасиев за образованието на директорот на АНБ, премиерот Мицкоски посочи дека документите за универзитетот кои пратеникот не се целосни, а инспекција на тој универзитет ќе има како и за сите останати.
„Можеби ги доставил некој документите до господинот Апасиев, но не му се тие целосни. Би сакал да дадам неколку аргументи, уверение за положени испити од прв циклус издадено на 27.12.2022 година, го имате ли тоа од истиот универзитет кој го цитирате? Тоа е дека студентот Бојан Христовски се стекнал со 180 кредити и истите овие предмети се препишани на уверението една година подоцна 14 август 2023 година, вкупно 39 заклучно со дипломскиот труд. Првичното уверение има 31 испит од 27.12.2022 тоа се 180 кредити и за една година се положени уште 8 предмети за стекнати 240 кредити“, изјави премиерот Мицкоски.