Македонија
Македонија првпат ќе тестира дали има храна третирана со јонизирачко зрачење

Агенцијата за храна и ветеринарство првпат ќе врши испитувања дали на македонскиот пазар има храна третирана со јонизирачко зрачење во согласност со мониторинг-програма за безбедност на храна.
Испитувањата ќе се вршат во интегрираната лабораторија за примена на јонизирачки зрачења при Факултетот за електротехника и информациски технологии. Агенцијата ќе зема мостри од храната, а во лабораторија на ФЕИТ ќе се вршат испитувањата на храната што се увезува во Македонија.
„Почнувајќи од оваа година, во согласност со мониторинг-програмата за контрола и безбедност на храната, Агенцијата за храна и ветеринарство ќе спроведе испитувања дали храната што се продава на македонскиот пазар е третирана со јонизирачко зрачење. Станува збор за употреба на една од поновите технологии со кои се продолжува рокот на траење на производите и се подобрува нивниот квалитет и безбедност, но, чија употреба, според законските прописи, треба да биде означена на производот. Во согласност со Правилникот за посебните барања за безбедност на храната третирана со јонизирачко зрачење, дозволено е да се врши третман на суви билки, зачини, суво овошје и зеленчуци затоа што тој е усогласен со европската легислатива“, вели Зоран Атанасов, директор на Агенција за храна и ветеринарство на Република Македонија.
Според него, во Македонија засега нема одобрени објекти за третман на храната со јонизирачко зрачење.
„Објектите во кои храната може да се третира со јонизирачки зраци треба да бидат одобрени од Дирекцијата за радијациона сигурност и од Агенцијата за храна и ветеринарство. Се работи за прашање за заштита на правата на потрошувачите кои треба да знаат каква храна консумираат. Никако не станува збор за штетна, за небезбедна храна. Со увозот, веројатно, влегува таква храна. Сега ќе се вршат контроли дали увезената храна која е третирана со јонизирачки зраци е означена, но и дали навистина таквата храна е третирана со јонизирачки зраци “, дообјасни Атанасов.
Според професор д-р Христина Спасевска, национален координатор на проектот, интегрираната лабораторија за примена на јонизирачки зрачење при ФЕИТ засега има две методи со кои може да се вклучи во реализација на мониторинг-програмата на Агенцијата за тестирање на производи според правилникот, како што се зачини, чаеви, суво овошје и зеленчук.
На Факултетот изминативе неколку дена се случуваат настани поддржани од Меѓународната агенција за атомска енергија, меѓу кои обука и работилница од странски експерти за тоа што значи третирање на храната со јонизирачко зрачење и колку таа е безбедна за консумирање. Националната работилница се организира под покровителство на Меѓународната агенција за атомска енергија во рамките на регионалниот проект „Користење напредни технологии за третирање материјали со јонизирачко зрачење“.
„МААЕ промовира безбедна и мирољубива примена на нуклеарните технологии. Преку проектите за техничка поддршка ги зајакнуваме капацитетите за примена на технологиите со јонизирачко зрачење. Се надевам дека Македонија ќе има голем бенефит од примената на нуклеарните технологиите и информациите и знаењето во оваа област ќе придонесе за подобар социо-економски развој на земјата“, вели програмскиот офицер на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ), Томако Фурусава, задолжена за сите проектни активности за Република Македонија.
Професор д-р Маргарита Гиновска од Факултетот за електротехника и информациски технологии ги презентира активностите на интегрираната лабораторија.
„Целта на оваа лабораторија е да дејствува како центар за испитување на разни материјали со примена на напредни технологии, пренесување знаења и искуства во таа област, со посебен акцент кон соработката и иновативните услуги што ги нуди лабораторијата на индустријата, националните центри и агенции, владините институции, истражувачките центри, научните институти и други. Планираме лабораторијата да прерасне во национален центар за примена на напредните технологии за третирање и испитување материјали со јонизирачко зрачење градејќи широка мрежа за национална и регионална соработка во таа област“, рече Гиновска.
Агенцијата за храна и ветеринарство, во партнерство со Факултетот за елетротехника и инфомациски технологии во Скопје и Биотехничкиот факултет од Битола, ќе спроведат нов двегодишен проект „Зголемување на капацитетите во Република Македонија за користење нуклеарни техники за безбедност и детекција на храна третирана со јонизирачко зрачење“, кој комплетно е финансиран од Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ). Со овој проект ќе се обезбеди и опрема за детектирање храна од месо и млечни производи. Исто така, ќе се обучат и инспекторите од Агенцијата за храна и ветеринарство за земање мостри што лабораториски ќе бидат тестирани на ФЕИТ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Максим Димитриевски оди во втор круг во трката за Куманово

Актуелниот градоначалник на Куманово од редовите на ЗНАМ, Максим Димитриевски во вториот изборен круг ќе се бори за нов мандат.
Според податоците објавени на страницата на Државната изборна комисија, Димитриевски освоил 37,89 отсто од гласовите или 16.183 гласа, додека втор е независниот Горан Стојковски со 13,92 проценти од гласовите, односно 5.946 гласови.
Според досега објавените податоци, третопласиран во Куманово е Селвер Ајдини од ДУИ со 5.905 гласа, а зад него е кандидатот на СДСМ, Мартин Костовски со 5.793 гласа. Пребројани во оваа општина засега се 98,80 проценти од гласовите.
Димитриевски синоќа изјави дека води убедливо во однос на сите останати шест кандидати, или за споредба, колку што имаат вкупно останатите шест кандидати толку тој како кандидат на ЗНАМ со поддршка на ВМРО-ДПМНЕ има добиено гласови. Ако има втор круг, рече синоќа Димириевски, ЗНАМ ќе биде дефинитивно победник на претстојните избори на локално ниво, а граѓаните го препознаваат континуитетот и сакаат Куманово да продолжи да се развива во тој дух.
Македонија
ВМРО-ДПМНЕ добива 32 градоначалника во првиот круг, Влен зад нив со победа во пет општини

ВМРО-ДПМНЕ е убедлив победник во првиот круг од локалните избори, со освоени 32 општини, покажуваат утрово податоците објавени на страната на Државната изборна комисија, според избројни 99 отсто од гласовите.
Според резултатите, кандидатите на партијата победија во општините Битола, Велес, Струмица, Штип, Охрид, Прилеп, Делчево, Радовиш, Гази Баба, Кисела Вода, Ѓорче Петров, Илинден, Кавадарци, Вевчани, Свети Николе, Новаци, Берово, Бутел, Петровец, Василево, Карбинци, Зелениково, Кратово, Градско, Демир Хисар, Пехчево, Ново Село, Сопиште, Ресен, Јегуновце, Гевгелија и Босилово.
Кандидатите на коалицијата ВЛЕН („Вреди“) победија во пет општини: Чаир, Арачиново, Желино, Сарај и Теарце.
СДСМ освои три градоначалнички мандати во првиот круг, во Богданци, Крива Паланка и Кривогаштани, додека коалицијата НАИ, предводена од ДУИ, победи во Гостивар, Чашка, Липково и Пласница.
Изборите не успеаја во три општини – Центар Жупа, Врапчиште и Маврово Ростуше – поради недоволен одѕив на гласачите.
ВМРО-ДПМНЕ има убедливо водство и во Скопје, но градончалник ќе биде избран во вториот круг. Тука силите ќе ги соочат Орце Ѓеорѓиевски и Амар Мециновиќ од Левица. Според последните податоци на ДИК, Ѓеорѓиевски има 39,43 отсто, или 91.582 гласа, додека Мециновиќ освои 13,20 проценти, односно 30.659 гласа. Зад нив се кандидатот од „Вреди“, Башким Бакиу со освоени 12 отсто, 27.864 гласа, Каја Шукова од СДСМ со 11,50 отсто, односно 26.714 гласа и Скендер Реџепи од ДУИ со 26.062 гласа.
Македонија
Министерката Јаневска на министерски состанок на земјите од Западен Балкан во Подгорица

Министерката за образование и наука проф. д-р Весна Јаневска ќе учествува на министерски состанок на земјите од Западен Балкан за истражувања и иновации кој ќе се одржува во Подгорица, Црна Гора на 20 и 21 октомври 2025 година.
Дводневниот настан предвидува повеќе панел дискусии посветени на можностите за развој и поврзување на истражувачката инфраструктура на земјите од Западен Балкан, анализа на ефективноста на Планот за раст и националните стратегии за паметна специјализација на државите од регионот, како и за примената на вештачката интелигенција во науката и истражувањето, извести МОН.
Освен учество на панел дискусиите, министерката Јаневска ќе оствари и билатерални средби со еврокомесарката за истражување и иновации Екатерина Захариева, директорката на Заедничкиот истражувачки центар на Европската комисија, Сабине Хенцлер, претседателката на Европската мрежа за соработка во областа на истражувањето и технологијата (COST) Асе Горницка и со црногорската министерка за образование, истражување и иновации Ангела Јакшиќ Стојановиќ, соопшти МОН.