Македонија
„Меѓаши“: Сиромаштијата и нискиот степен на образование се главна причина за склучување малолетнички бракови
Првата детска амбасада во светот „Меѓаши“ со години вниманието го насочува кон проблемите што се појавуваат од малолетничките бракови и бракови под принуда.
„На 12 Април, кој е светски Ден за заштита на децата од улица, уште еднаш потсетуваме на напорите на Првата детска амбасада во светот „Меѓаши“, по однос на заштита на тие деца затоа што оставени на улица се најбрзи потенцијални жртви на насилство, злоупотреба, искористување како работна сила и за малолетнички брачни заедници под присила“, велат од „Меѓаши“.
Оттаму истакнуваат дека оваа појава на малолетнички бракови ја има насекаде во светот, меѓутоа помногубројни се во неразвиените земји бидејќи на Запад државата веднаш ги санкционира со високи казни.
„Според актуелниот закон во Република Македонија, брак може да склучат лица со навршени 18 години, а по исклучок надлежен суд може да дозволи и лице со наполнети 16 години да склучи брак ако утврди дека лицето достигнало телесна и душевна зрелост потребна за вршење на правата и должностите што настануваат во бракот за што треба да се набави мислење од здравствена установа и укажана стручна помош во Центарот за социјална работа. Според Кривичниот законик на РМ, во членот 197, кој се однесува на вонбрачен живот со малолетно лице, јасно стои дека полнолетно лице што живее во вонбрачна заедница со малолетно лице што навршило 14, а не 16 години, ќе се казни со затвор од три месеци до три години. Со истата казна ќе се казни и родителот, посвоителот или старателот, кој на малолетно лице што навршило 14, а не 16 години, ќе му допушти да живее во вонбрачна заедница со друго лице или ќе го наведе на тоа“, стои во соопштението.
Детската амбасада „Меѓаши“ смета дека треба да има измени и дополнувања во законот во Република Македонија дека ниедно дете не треба да склучи брак, односно да биде во брачна или вонбрачна зедница до наполнување 18 години, односно бараат зголемување на минималната граница на години која може да биде предвидена за склучување брак.
Велат дека и Комитетот за правата на детето при ООН во своите завршни забелешки упатени до Владата на Република Македонија искажал загриженост за праксата на рано и присилно стапување во брак на девојчињата од одредени заедници, вклучително и традиционалните бракови, кои не се регистрираат кај надлежните власти, а за пријавените случаи на продажба на деца заради стапување во брак, се забележува дека таквата пракса може да се влоши во време на економски тешкотии.
„Дојавувачите на СОС-телефонот за деца и млади во ’Меѓаши’ најчесто се обраќаат доколку постои насилство во самата заедница, но, за жал, не се јавуваат да пријават малолетнички брак или да се информираат за начините на кои ваквите случувања и бракови може да се санкционираат или да се спречат. Често се случува родителите што се необразовани и се социјално загрозени да инсистираат нивното дете порано да се омажи со цел да го спасат од сиромаштијата. Најчесто тоа е дел од културата што трансгенерациски се пренесува како модел на однесување“, се наведува во соопштението.
Од „Меѓаши“ истакнуваат дека според истражување спроведено од УНИЦЕФ во 2011 година, во Македонија бројот на млади девојки на возраст од 15 до 19 години што стапиле во брак или живеат во заедница на национално ниво е 4 отсто, кај Албанците е 6 отсто, кај Македонците е 2 отсто, а во ромските населби тој изнесува 22 отсто.
„Изминативе години има промена по однос на ова прашање, што се должи на поголемата процентуална образованост на децата Роми, но сепак недоволно за да се каже дека Македонија е на добар пат да го реши овој проблем“, се вели во соопштението.
На проблемот од над 2.000 фантоми во Македонија, со непознат стадиум на образование, Првата детска амбасада „Меѓаши“ укажува постојано.
„Тука е и основата за масовноста на малолетничките бракови. Со завршувањето на задолжителното средно бразование младите не само што ќе го прекинат синџирот на неписменост, сиромаштија и злоупотрба на трудот туку ќе им се даде и сериозна можност со едукација, барем да се намали бројката на малолетничките бракови. Очекуваме во следниот период да се најдат и законски, но и акциски решенија за оваа категорија малолетници што се принудени да влезат во брак, да се преземат соодветни мерки и да се почитува правото на децата да пораснат“, истакнуваат од Првата детска амбасада.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
ДЗС не е детективска служба да открива нелегални објекти, ги има околу 100.000, рече Шабан Салиу и тврди дека немал ништо со „Пулс“
Актуелниот министер без ресор, Шабан Салиу, обвинет за трагедијата во кочански „Пулс“ како директор на Дирекцијата за заштита и спасување во периодот од 2008-2017 година, заедно со двајцата негови бранител денес нешто повеќе од еден час даваше воведни зборови во судницата во Идризово. По неговите адвокати Димитар Дангов и Шенај Осмав, Салиу ја искористи можноста да ги дополни воведните зборови и кажа дека обвинението против него се темели на претпоставки место на докази оти во деветте години додека бил директор на Дирекцијата за заштита и спасување до него не стигнал никаков документ за мислење или согласност ниту пак претставка од кого било поврзана со безбедноста на „Пулс“. Обвинението смета дека е поднесено под притисок на јавноста и заткулисни политички игри и монтажи.
„Во текот на постапката ќе докажеме дека обвинението против мене не е основано. Обвинението е изградено врз претпоставки ’можел да знае’ , ’ требало да знае’, ’можеби имал обврска’ и слично“, рече Салиу.
Најави дека во текот на постапката ќе докажат колизија на која се заснова обвинението во врска со директорите на ДЗС кои се обвинети, а нема обвинет директор на Државниот пазарен инспекторат, институција која според Салиу има директни надлежности поврзани со дискотеката.
„Републичкиот јавен обвинител направи преседан кога на прес-конференција се произнесе дека нема одговорност за директорот на Државниот пазарен инспекторат употребувајќи го член 11 од Законот за инспекциски надзор, дека одговорност имаат само инспекторите. Според оваа теза, што ја сметам за правилна, зошто по аналогија, автоматизам, не важи и за директорите на ДЗС“, рече Салиу.
За делот од обвинението во кој се вели дека „директорите на ДЗС иако биле свесни дека поради нивното несторување може да настапи штетна последица, се согласиле со нејзиното настапување“ Салиу ја спомена Баба Ванѓа .
„Бог да чува. Значи обвинет сум за евентуална умисла дека јас уште во 2012 година па се до 2017 година сум бил свесен и сум знаел дека ќе се случи настанот на 16 март 2025 година. Ова за волја на вистината не може ни Баба Ванѓа да станела од гроб да го предвиди, а камо ли јас како обичен човек.“, рече Салиу.
Тој воведниот говор го искористи да коментира и за вчерашната собраниска анкетна комисија за трагедијата во Кочани и да се брани дека на судење не доаѓа со службен автомобил.
„Почитуван суде, останува на вас да веруваме во објективно судење и неселективна правда. Судење не под притисок на политиката и јавноста, порталите и медиумите. Пример за тоа е вчерашната седница на анкетната комисија каде го злоупотребуваа и моето име и мојот статус бидејќи јас наводно доаѓам тука со службена кола и доаѓам на овие рочишта што не е вистина. Тоа го зборува некоја Петрушова и некој пратеник Апасиев. Срамота е во една ваква постапка мене да ме обвинуваат уште неосуден. Тоа може да се види и од камерите дека не е вистина“, се бранеше Салиу.
Неведе уште една изјава на републичкиот обвинител која смета дека содржи правен основ врз кој тој може да биде ослободен, а се однесува на потврдата дека за постоењето и работењето на „Пулс“ ДЗС никогаш не била известена.
„ДЗС не е детективска служба да открива, пронаоѓа нелегални објекти, дивоградби, нерегистрирани согласно законите кои можеби низ селата и градовите на нашата држава ги има во поголем број, а надлежноста е на други органи и институции. Отприлика, според некои мои информации ги има околу 100.000 во нашата држава. Ќе докажам дека системската одговорност не може да се префрли на еден човек“, рече Салиу и по кој знае кој пат повтори дека Дирекцијата не знаела за објектот, тој не знаел за објектот и затоа не може да има вина за пожарот.
Сали побара и тој и сите директори на ДЗС да видат ослободени оти во идентични ситуации други директори на други институции не се гонат.
На крај од обраќањето кажа дека целиот живот го посветил на државата, на институциите, не бил казнуван со исклучок на една казна за брзо возење, немал кривична мерка и секогаш работел чесно.
„Да бидам обвинет за нешто што не сум можел да го знам, ниту спречам е болка која тешко се носи но верувам дека судот ќе одлучи правично врз основа на факти и докази и закон“, рече Салиу.
Обвинението уште еднаш го нарече несериозно, неодговорно и незаконско и политички мотивирано со цел да биде незаконски осуден и на него и на неговото семејство да им се причини огромна штета.
Судењето продолжи со одбраната на Аднан Џафероски, директор на ДЗС во периодот од 2017 до 2020 година, а неговата бранителка Сузано Јошевска-Анастасовска кажа дека обвинението за Џаероски е „промашена адреса за кривична одгворност“.
Македонија
Тројца бугарски државјани осомничени за неовластена трговија со македонски народни носии
Основното јавно обвинителство Битола отвори против тројца бугарски државјани, жители на Пловдив, поради основано сомнение дека вршеле кривично дело неовластена трговија со добра под привремена заштита, културно наследство и природна реткост.
Осомничените, во текот на месецот, во околината на Демир Хисар, заедно договорени, во група, неовластено купувале предмети – делови од македонски народни носии, кои претставуваат културно наследство според член 2 од Законот за заштита на културното наследство и чиј промет е забранет или ограничен.
Имале цел таквите предмети да ги изнесат во странство, односно во Република Бугарија, но на 9 декември биле затекнати од полициски службеници како ги пренесуваат натоварените предмети во едно товарно возило и еден автомобил.
Од МВР соопштија дека предметите се прегледани од етнолог од „Музеј Битола“ и констатирано е дека се работи за делови од македонски народни носии, кои претставуваат културно наследство, и се со забрана за промет и за продажба без нивна дозвола.
Тројцата се задржани во полициска станица и по целосно документирање на случајот, во координација со јавен обвинител, против нив ќе биде поднесена соодветна пријава.
фото/депозитфотос
Македонија
Димитровски: Нашето брзо членство во ЕУ е нужност и јасен безбедносен и стратешки приоритет за цела Европа
Замени-министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Зоран Димитровски, денеска учествуваше на состанокот на партнерската комисија на САД – Јадранската повелба (А5), што се одржа во Мостар, БиХ.
Министерскиот состанок, со кој се заокружи претседавањето на Босна и Херцеговина со САД – Јадранската повелба, собра претставници од земјите членки – Хрватска, Црна Гора, Албанија и САД, како и земјите набљудувачи од регионот – Србија, Косово и Словенија.
Состанокот беше искористен за размена на мислења во однос на актуелните безбедносни предизвици со кои се соочува регионот, како и за разгледување на можностите за понатамошно интензивирање на комуникацијата, координацијата и практичната соработка во справувањето со заедничките кризи и ризици. Посебен акцент беше ставен на досегашните постигнувања во рамките на А5 и перспективите на Јадранската повелба како значајна регионална платформа за градење стабилност, соработка и отпорност.
Дискусиите се фокусираа на современите хибридни закани, сајбер-ризиците, дезинформациските кампањи и последиците од природните непогоди. Учесниците ја нагласија потребата од координиран, конзистентен и засилен пристап, засилено партнерство, редовна размена на информации и развивање усогласени механизми за брза реакција.
Заменик-министерот Димитровски ја реафирмира силната посветеност на Република Северна Македонија кон зајакнување на улогата и релевантноста на САД – Јадранската повелба како уникатна регионална платформа, која придонесува за унапредување на стабилноста, безбедноста и евро-атлантската ориентација на земјите од Западен Балкан.
„Нашата силна посветеност кон САД – Јадранската повелба останува непроменета. Нашето брзо членство во Европската Унија, како и членството на сите земји од регионот, е нужност и јасен безбедносен и стратешки приоритет за цела Европа”, истакна Димитровски.
Во својата дискусија тој ја истакна и стратешката важност на унапредување на евро-атлантските процеси како алатка за зголемена отпорност и намалување на дестабилизирачките влијанија врз регионот.
Земјите членки на крајот од состанокот ја изразија поддршката за претстојното преземање на претседавањето во 2026 година од страна на Република Хрватска.

