Македонија
„Меѓаши“: Сиромаштијата и нискиот степен на образование се главна причина за склучување малолетнички бракови
Првата детска амбасада во светот „Меѓаши“ со години вниманието го насочува кон проблемите што се појавуваат од малолетничките бракови и бракови под принуда.
„На 12 Април, кој е светски Ден за заштита на децата од улица, уште еднаш потсетуваме на напорите на Првата детска амбасада во светот „Меѓаши“, по однос на заштита на тие деца затоа што оставени на улица се најбрзи потенцијални жртви на насилство, злоупотреба, искористување како работна сила и за малолетнички брачни заедници под присила“, велат од „Меѓаши“.
Оттаму истакнуваат дека оваа појава на малолетнички бракови ја има насекаде во светот, меѓутоа помногубројни се во неразвиените земји бидејќи на Запад државата веднаш ги санкционира со високи казни.
„Според актуелниот закон во Република Македонија, брак може да склучат лица со навршени 18 години, а по исклучок надлежен суд може да дозволи и лице со наполнети 16 години да склучи брак ако утврди дека лицето достигнало телесна и душевна зрелост потребна за вршење на правата и должностите што настануваат во бракот за што треба да се набави мислење од здравствена установа и укажана стручна помош во Центарот за социјална работа. Според Кривичниот законик на РМ, во членот 197, кој се однесува на вонбрачен живот со малолетно лице, јасно стои дека полнолетно лице што живее во вонбрачна заедница со малолетно лице што навршило 14, а не 16 години, ќе се казни со затвор од три месеци до три години. Со истата казна ќе се казни и родителот, посвоителот или старателот, кој на малолетно лице што навршило 14, а не 16 години, ќе му допушти да живее во вонбрачна заедница со друго лице или ќе го наведе на тоа“, стои во соопштението.
Детската амбасада „Меѓаши“ смета дека треба да има измени и дополнувања во законот во Република Македонија дека ниедно дете не треба да склучи брак, односно да биде во брачна или вонбрачна зедница до наполнување 18 години, односно бараат зголемување на минималната граница на години која може да биде предвидена за склучување брак.
Велат дека и Комитетот за правата на детето при ООН во своите завршни забелешки упатени до Владата на Република Македонија искажал загриженост за праксата на рано и присилно стапување во брак на девојчињата од одредени заедници, вклучително и традиционалните бракови, кои не се регистрираат кај надлежните власти, а за пријавените случаи на продажба на деца заради стапување во брак, се забележува дека таквата пракса може да се влоши во време на економски тешкотии.
„Дојавувачите на СОС-телефонот за деца и млади во ’Меѓаши’ најчесто се обраќаат доколку постои насилство во самата заедница, но, за жал, не се јавуваат да пријават малолетнички брак или да се информираат за начините на кои ваквите случувања и бракови може да се санкционираат или да се спречат. Често се случува родителите што се необразовани и се социјално загрозени да инсистираат нивното дете порано да се омажи со цел да го спасат од сиромаштијата. Најчесто тоа е дел од културата што трансгенерациски се пренесува како модел на однесување“, се наведува во соопштението.
Од „Меѓаши“ истакнуваат дека според истражување спроведено од УНИЦЕФ во 2011 година, во Македонија бројот на млади девојки на возраст од 15 до 19 години што стапиле во брак или живеат во заедница на национално ниво е 4 отсто, кај Албанците е 6 отсто, кај Македонците е 2 отсто, а во ромските населби тој изнесува 22 отсто.
„Изминативе години има промена по однос на ова прашање, што се должи на поголемата процентуална образованост на децата Роми, но сепак недоволно за да се каже дека Македонија е на добар пат да го реши овој проблем“, се вели во соопштението.
На проблемот од над 2.000 фантоми во Македонија, со непознат стадиум на образование, Првата детска амбасада „Меѓаши“ укажува постојано.
„Тука е и основата за масовноста на малолетничките бракови. Со завршувањето на задолжителното средно бразование младите не само што ќе го прекинат синџирот на неписменост, сиромаштија и злоупотрба на трудот туку ќе им се даде и сериозна можност со едукација, барем да се намали бројката на малолетничките бракови. Очекуваме во следниот период да се најдат и законски, но и акциски решенија за оваа категорија малолетници што се принудени да влезат во брак, да се преземат соодветни мерки и да се почитува правото на децата да пораснат“, истакнуваат од Првата детска амбасада.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Утре сончево време со температура до 15 степени
Времето утре ќе биде сончево и релативно топло со мала до умерена облачност. Во утринските часови наместа ќе има појава на магла и зголемена облачност која во текот на денот ќе се намали. Ќе дува слаб до умерен, а наместа долж Повардарието повремено засилен ветер од северозападен правец.
Минималната температура ќе биде во интервал од -3 до 4, а максималната ќе достигне од 10 до 15 степени.
Во Скопје, претпладне во делови од котлината ќе има услови за појава на слаба магла. Во текот на денот времето ќе биде сончево со мала до умерена облачност. Ќе дува слаб до умерен ветер од северен правец. Минималната температура ќе се спушти до -1, а максималната ќе достигне до 12 степени.
Под влијание на висок воздушен притисок продолжува периодот на претежно сончево и тивко време. Во ноќните и претпладневните часови наместа ќе има појава на магла и зголемена облачност.
Македонија
Утре без вода за пиење делови од општина Бутел
Од ЈП Водовод и Канализација известуваат дека утре ( петок ) поради змена на вентил во шахт Ф 2“1/2“ (два и пол цола) на улица Натанаил Кучевишки бб. градинката 11-ти Октомври со прекинато водоснабдување ќе бидат дел од корисниците на улицата Натанаил Кучевишки, Краишка и Хо Ши Мин.
Водоснабдувањето ќе биде прекинато од 10:30 часот до завршување на работните активности.(општина Бутел )
Македонија
Предлог-Законот за Судски совет едногласно го помина првиот собраниски филтер, поддршка доби и од опозицијата
Комисијата за политички систем и односи меѓу заедниците и Законодавно-правната комисија ја усвоија потребата од донесување на новиот Предлог Закон за Судски совет кој претставува основа за суштинска реформа во правосудството. Предлог законот доби поддршка од сите членови на комисиите, вклучително и од опозицијата.
Министерот за правда , Игор Филков образложувајќи ја потребата од носење на законот истакна дека со него се поставуваат темелите на независна и функционална судска власт, што е предуслов за владеењето на правото.
„Денеска почнуваме со сетот реформски закони – нешто што сме го ветиле на изборите и го испорачуваме пред граѓаните.Постоечкиот закон од 2019 година, според сите релевантни анализи – Европската комисија, Стејт департментот, експертската јавност и граѓанскиот сектор укажаа на сериозни недостатоци:
Недоволна транспарентност при избор и разрешување на судии,
Можност за политичко влијание,
Нејасни критериуми за избор и оценување на судиите,
Неефикасни механизми за утврдување одговорност на членовите на Советот и на самите судии, што често во минатото доведуваше до кочење на работата на Советот, проследено со немили сцени во јавноста што секако влијаеше на кредибилитетот и интегритетот на самата институција”, рече Филков.
Овие слабости, како што посочи министерот, ја наметнале потребата од целосно редефинирање на положбата, надлежностите и критериумите за работа на Судскиот совет, со јасна цел – враќање на довербата во правосудството.
,,Со овој закон во Министерството е започната нова ера на работа и функционирање, во којашто секој битен и суштински закон за граѓаните на Република Македонија ќе се изготвува низ отворен, јавен и транспарентен процес. Фокусот на изготвувањето на законите е, донесување на квалитетни законски решенија – нешто што досега не било пракса во Министерството за правда,” потенцира Филков.
Клучни новини во предложениот Закон се:
Јавност во постапката за разрешување на претседател на Судскиот совет,
За прв пат прецизирање на критериумите за избор на „истакнат правник“.
Воведување јавна расправа при избор на кандидатите за не-судски членови со цел поголема транспарентност и одговорност,
Зајакнување на критериумите за избор, одговорност и разрешување на членови на Советот од редот на судиите,
Јасно прецизирање на постапката за дисциплинска одговорност на судиите, но и на членовите на судскиот совет,
Воспоставување обврска Судскиот совет да ги прецизира, индивидуализира и образложи одлуките за избор и утврдување одговорност на судиите,
Утврдување на рокови за преземање дејствија за дисциплинска одговорност на судиите, како и прецизирање на основите и постапката за жалба против одлуката на Судскиот совет, како и
бројни други решенија за унапредување на целокупната правна рамка согласно препораките на ЕУ.
Министерството за правда спроведе транспарентен процес на изработка на законот:
-Експертска оценска мисија на Европската комисија (септември–декември 2023),
-Јавни консултации низ државата (ноември–декември 2024),
-Работна група составена од експерти, судии, членови на Советот и граѓанскиот сектор (2025),
-Објавување на нацрт-законот на ЕНЕР и разгледување на сите пристигнати коментари,
-Комплетна интеграција на препораките на Венецијанската комисија (јуни 2025).
Предлог Законот за Судски совет ќе се најде на дневен ред на собраниска седница на 16 декември.

