Македонија
Меѓународен ден на аутизмот
Денеска е 2 Aприл, Светскиот ден за подигнување на свесноста за аутизам.
По тој повод, Министерството за здравство соопшти дека во согласност со своите приоритетни задачи за унапредување на здравственета заштита на децата со попреченост дава целосна поддршка за реформирање и отворање нови здравствени центри за рана интервенција, во кои од најраната возраст ќе се следи развојот на децата кај кои постојат и најмали индикации за постоење болести поврзани со попреченоста на децата и конкретно со аутистичкиот спектар на нарушувања.
„Потребно е да бидат отворени неколку центри за рана интервенција за деца со попреченост и поддршка и нивните семејствата. Со намера за обезбедување средства за отворање на ваквите центри за рана интервенција се обрати до претставништвото на ЕУ во Скопје со првична намера за обезбедување средства за изработка на физибилити-студија преку механизмот на Европската Унија“, велат од Министерството.
Посочуваат дека во изминатиот период во рамките на отворената соработка со граѓанскиот сектор, а по барање на здружението на граѓани за третман на лицата со аутизам – АДХД и Аспергеров синдром – „Во мојот свет“ од Скопје излезе во пресрет, им даде поддршка и им овозможи користење дел од неискористениот простор на ЈЗУ во Здравствениот дом Скопје, во Општата болница во Охрид, во Специјалната болница „Св. Еразмо“ и во Клиничката болница во Тетово за отворање центри за давање широк спектар на услуги, кои може да им помогнат на децата што имаат задоцнување во развојот или специфични здравствени состојби. Во овие центари е овозможено давање потребна поддршка на децата од разни видови професионалци на околу 200 деца (без центарот во Тетово, кој сѐ уште не ги примил своите корисници), во кои ќе им се помогне да го достигнат максималното можно развојно ниво, со што им се зголемуваат шансите за успех во подоцнежните години. Како карактеристично мора да се напомене дека покрај вообичаената форма, првпат центарот во Тетово ќе се карактеризира со дополнителна форма на мултиетнички центар за третмнан на деца со аутизам, АДХД и Аспергеров синдром. Отворањето на овие центри е во рамките на промоцијата на развојната соработка во областа на социјалната структура на децата и младите со попреченост по иницијатива и соработка на Амбасадата на Република Бугарија во Скопје, која преку граѓанскиот сектор најде начин како да ги финансира реновирањето и опремувањето на дел од наведните центри, како и финансирањето на годишните третмани за деца од ранливи категории со аутисични нарушувања од социјално ранливи семејства.
Аутизмот или аутистичниот спектар на нарушувања (autism spectrum disorderѕ, ASD) претставуваат широк спектар на состојби што се карактеризираат со предизвици во социјалните интеракции, говорот и невербалната комуникација, како и повторувачки однесувања. Иако аутизмот, како термин е дефиниран пред повеќе од 50 години, веројатно оваа состојба била дел од човечката состојба низ историјата.
Како термин, аутизмот е дефиниран пред повеќе од 50 години, а веројатно и многу повеќе од тоа. Статистиката вели дека аутизмот се појавува на 5 од 10.000 деца, но, за жал, последните истражувања покажуваат дека преваленцата е уште повисока (91 на 10.000), а кај машките деца се појавува четири пати повеќе отколку кај женските, а покрај тоа, многу луѓе со поблага форма на аутистичен спектар може да живеат без дијагноза. Поставувањето на дијагнозата на аутизмот може да одземе доста време поради комплицираната природа на аутистичната состојба. Во таа смисла раната дијагноза е од голема корист и овозможува да се преземе соодветна активност.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Ахмети од протестот на плоштадот „Скендербег“: Процесот во Хаг треба да заврши со ослободителна пресуда
Лидерот на ДУИ, Али Ахмети, денеска се обрати на протестот што се одржа на плоштадот „Скендербег“ во Скопје, организиран во знак на поддршка за поранешните команданти на Ослободителната војска на Косово (ОВК), на кои им се суди во Хаг за воени злосторства.
Ахмети порача дека судскиот процес треба да заврши со ослободителна пресуда, оценувајќи дека обвинетите се соочуваат со обвинувања за дела кои, како што рече, не ги сториле.
Тој нагласи дека ОВК не била насочена против ниту еден народ, туку дека се борела за слободата на албанскиот народ.
„Време е нашите синови да се вратат дома. Нашите синови се невини, нашата борба е чиста. Војната на ОВК е света и затоа сите ние, големи и мали, мажи и жени, сме ОВК“, рече Ахмети .
Лидерот на ДУИ оцени дека, по Тирана и Приштина, и Скопје го покажало својот став со поддршката за, како што наведе, слобода и правда за поранешните припадници на ОВК.
Меѓу обвинетите во Хаг се поранешниот косовски премиер Хашим Тачи и поранешниот косовски претседател Јакуп Красниќи.
Македонија
Затворен сообраќајот на граничниот премин Евзони
Од 11:00 часот граничниот премин Евзони (ГП Богородица) е затворен за сообраќај, соопшти АМСМ.
Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по претежно суви коловози.
Од 15.11.2025 година започна законската обврска за задолжително поседување на зимска опрема во возилата, без оглед на моменталната временска состојба. Оваа обврска ќе трае до 15.03.2026 година.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.
Македонија
За првпат во Македонија е изведена хируршка интервенција кај дете со ретка конгенитална деформација
На Универзитетската клиника за трауматологија, ортопедски болести, анестезија, реанимација, интензивно лекување и ургентен центар (ТОАРИЛУЦ) за прв пат во Македонија е изведена комплексна хируршка интервенција кај 4-годишно дете со редок конгенитален Спренгелов деформитет (Sprengel deformity), во соработка со проф. д-р Уфук Ајдинли од Република Турција.
Интервенцијата претставува значаен чекор во јакнење на капацитетите на македонскиот здравствен систем за третман на ретки и сложени ортопедски состојби во детската возраст, преку тимска работа, пренос на знаење и примена на современи оперативни техники.
„Оваа интервенција е резултат на врвна мултидисциплинарна координација – ортопедски тим, анестезија, интензивна нега и ургентна поддршка – со јасен фокус на сигурноста и квалитетот на самата постапка. Благодарение на соработката со проф. д-р Уфук Ајдинли, направивме значаен исчекор во третманот на ретки конгенитални деформации кај деца. Нашата цел е овој тип процедури да станат стандарден дел од клиничката пракса во земјата, со континуирана едукација и развој на домашните тимови,“ вели директорот на ТОАРИЛУЦ, проф. д-р Игор Мерџаноски.
Според министерот за здравство, Азир Алиу градењето доверба во здравствениот систем се прави со ваков вид на резултати, со знаење, со тимска работа и со создавање услови најсложените интервенции да се изведуваат во државата.
„Ова е пример како меѓународната соработка, размената на експертиза и знаење директно се претвораат во подобра грижа за пациентите. Министерството ќе продолжи да ја поддржува модернизацијата на клиниките, развојот на човечките ресурси и воведувањето современи медицински методи, со цел граѓаните да добијат модерен, функционален и одржлив здравствен систем“, вели министерот Алиу.
Спренгеловиот деформитет е ретка конгенитална состојба при која лопатката е поставена ненормално високо и е недоволно развиена поради неуспешна надолна миграција за време на ембрионалниот развој. Ова најчесто предизвикува видлива „испакнатина“ и ограничување на движењето на рамото. Состојбата неретко е поврзана и со други придружни наоди, како синдромот Клипел-Фил, сколиоза, а понекогаш и дополнителна коскена/влакнеста врска со ’рбетот (омовертебрална лента), поради што за прецизна дијагностика и планирање се користат снимања како КТ и/или МРИ. Оперативниот третман најчесто се резервира за потешки случаи во возраст од 3 до 8 години, со цел подобрување на функцијата и изгледот.

