Македонија
Нуредини: Имаме амбициозни цели за намалување на влијанието на климатските промени
Со воведно обраќање, во кое ја акцентира поврзаноста на животната средина, отпорноста кон климатските промени и исполнувањето на целта 7 од целите за одржлив развој на ОН, министерот за животна средина, Насер Нуредини, го отвори вториот ден од „Македонскиот енергетски форум 2021: Мапирање на енергетската иднина“ (МЕФ), насочен кон енергетската иднина на регионот и мапирање на енергетската иднина на земјите од Западен Балкан.
„Тоа е посебен знак кога Министерството за животна средина е покането двапати во рок од една недела на форум за финансии и енергија. Тоа покажува дека го прифаќаме фактот дека животната средина е клучот за нашата иднина и дека климатските промени имаат значајно влијание врз нашата егзистенција, меѓутоа она за што треба да се подготвиме се импликациите што ќе ги има врз нашите животи во иднината и егзистенцијата на нашите деца и идните генерации“, рече Нуредини.
Според министерот, неодамнешните природни непогоди предизвикани од климатските екстреми, како што беа поплавите во Њујорк, пожарите што ги зафатија нашите шуми и слично, јасно го покажуваат лицето на климатските промени и на потребата од концентрирање на ублажување на овие настани и градење на инфраструктура отпорна на последиците од климатските промени.
Нуредини укажа и на амбициозниот национален придонес кон договорот од Париз, со кој како држава поставивме цел до 2030 година да ги намалиме емисиите на стакленички гасови за 52 % или нето од 85 % до 2030 година во споредба со 1990 година.
„За земја во транзиција звучи како многу амбициозен план, сепак ние сме посветени да го зголемиме својот удел во производството на обновлива енергија со инвестирање во соларна енергија, енегија од ветер, во изградба на ‘Чебрен’, голема ХЕ, која треба да обезбедува повеќе од 300 мегавати елекрична енергија, што ќе игра клучна улога во балансирањето на нашата електрична мрежа. Понатаму, ние сме посветени да имаме разновидно портфолио за производство на енергија. Инвестирањето во гасоводите и инфраструктурата за дистрибуција на гас ќе помогне во транзицијата од нашите погонски горива РЕК ‘Осломеј’ и особено од РЕК ‘Битола’. Наша цел е да го исклучиме РЕК ‘Битола’ најдоцна до 2030 година“, рече Нуредини.
Од друга страна, напуштањето на јагленот како гориво и инвестирањето во обновлива енергија има силно влијание и врз решавањето на проблемот со загадувањето на воздухот.
„Треба да го разгледаме прашањето за енергетска ефикасност и поддршка на нашите граѓани да инвестираат во своите домови. Со ова не мислам само на индивидуалните домаќинства, туку и на многу институционални згради. Ги задолживме сите наши државни институции и им препорачавме на нашите општини да ги идентификуваат и мапираат сите згради што не користат еколошки системи за затоплување и каде што може да инвестираат во енергетска ефикасност. Исто така, побаравме институциите да предвидат средства во нивниот буџет“, нагласи Нуредини.
На крајот, министерот ја нагласи потребата од поддршка од страна на развиените држави во процесот на енергетската транзиција.
„Кога станува збор за климатските промени, тоа е глобално прашање, а не локално. Затоа, од најголема важност е да се поддржат овие промени финансиски или само технички. И она што би сакал да го потенцирам е потребата да оствариме праведна транзиција за чија реализација верувам и се надевам на помош од ЕУ, особено ако целта е Европа да биде првиот јаглеродно неутрален континент до 2050 година“, рече тој.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
МОН доделува 50 стипендии за академски студии од втор циклус и 20 стипендии за академски студии од трет циклус
Министерството за образование и наука ги објави конкурсите за доделување стипендии за академски студии од втор и трет циклус во земјава и истите можат да се погледнат на следниот линк.
Стипендиите се однесуваат на студенти кои се запишани на втор или трет циклус на студии во земјата, на едно од следниве научни подрачја: природно-математичките науки (биологија, физика, гео-физика, геологија и минералогија, хемија, биохемија, математика и информатика) или на инженерство и технолошки науки (електротехника, електро-машинство, електроника и автоматика, енергетика, геодезија, градежништво и водостопанство, хемиско инженерство, хемиска технологија, компјутерска техника и информатика, машинство, материјали, металургија, применета геологија и геофизика, рударство, сообраќај и транспорт, технологија на прехранбени производи, текстилна технологија и телекомуникациско инженерство, инженерство за заштита на животна средина, инженерство за заштита на работна средина и индустриско инженерство и менаџмент); хуманистички науки; општествени науки.
Сите останати услови можат да се погледнат во конкурсите.
Висината на стипендијата за студии од втор циклус во земјата изнесува 9.000 денари и се исплаќа девет месеци во годината, додека стипендијата за трет циклус на студии чиј износ е 18.000 денари, се доделува за дванаесет месеци во годината.
Аплицирањето е електронски. Студентите кои ги исполнуваат условите, треба да пополнат електронска пријава и да прикачат соодветната документација на http://e-uslugi.mon.gov.mk најдоцна до 20.2.2026 година.
фото/депозитфотос
Македонија
Клековски: Нема застој во исплатите на породилното и капитацијата на лекарите
Фондот за здравствено осигурување денес одржа прес-брифинг на кој беа презентирани информации поврзани со исплатата на породилни отсуства, капитацискиот модел за матичните лекари, како и достапноста на здравствените услуги во делот на анализите за тумор-маркери.
„Во врска со поединечни наводи за заостанување во исплатите за породилно отсуство, Фондот за здравствено осигурување јасно информира дека не постои одложување во исплатите. Сите обврски се извршуваат редовно и согласно законските рокови“, изјави директорот на Фондот, Сашо Клековски.
Тој кажа дека исплатите се реализираат континуирано и без прекин, а сите барања кои ги исполнуваат условите се процесуираат навремено.
Во врска со капитацијата за матичните лекарите, Клековски, кажа дека се исплаќа навреме и со зголемување од 33%.
„Фондот одлучно ги демантира објавите за наводно задоцнување на капитацијата за матичните лекари. Според договорните обврски, Фондот има рок од 60 дена за исплата по прифаќањето на фактурите. Матичните лекари ги доставуваат фактурите за претходниот месец од 1 до 10 во тековниот месец. Исплатата во ноември 2025 (во износ од 493.127.241 денари) е во тек и се реализира согласно роковите“, рече тој.
Дополнително, додаде Клековски, од прегледот на исплатите јасно се согледува дека договореното зголемување на капитациите од 33% се спроведува. Во моментов активни се: 948 договори за општа медицина, 972 за општа стоматологија и 149 за гинекологија.
Директорот, исто така, информира дека во 2025 година се извршени четвртина милион анализи за тумор-маркери во 2025 година.
„До октомври 2025 година, во државата се извршени 238.744 анализи за тумор-маркери – што претставува значајна достапност на лабораториската дијагностика. Тестовите се изведуваат во повеќе јавни здравствени установи: Клиничка биохемија – речиси 49.000 анализи, како и во „8 Септември“, Куманово, Битола, Охрид, Штип, Тетово, Гостивар и други градови. Најбарани се: PSA (простата) – над 65.000 CEA (дебело црево и бели дробови) – над 43.000 CA 19-9 (панкреас) – над 35.000 CA-125 (јајници) – над 25.000 CA 15-3 (дојка) – над 21.000“, рече Клековски.
Истакна дека само во 2024 година, 3,06 милијарди денари се исплатени за лабораториски услуги.
Македонија
МОН воведува нови стипендии, конкурсите се веќе објавени
По воведувањето на стипендии за стимулирање на средношколци за упис на прв циклус на студии по македонски јазик за тековната академска година, Министерството за образование и наука годинава исто така за прв пат ќе додели и 7 стипендии за втор и 5 стипендии за трет циклус на студиски програми за изучување на македонскиот јазик.
Конкурсите се веќе објавени.
За стипендија за втор циклус на студии чиј износ е 9.000 денари и се доделува 9 месеци во годината, можат да аплицираат државјани на Македонија кои имаат завршено прв циклус на студии со најмалку 8,00 просечен успех, да се запишани на акредитирана студиска програма по македонски јазик на втор циклус за прв пат во академската 2025-2026 година и да не се корисници на стипендија од други даватели.
Кандидатите пак, за стипендија за трет циклус на студии чиј износ е 18.000 денари и се доделува 12 месеци во годината, треба да се државјани на Македонија со завршен втор циклус на студии со најмалку 8,00 просечен успех, да се запишани на акредитирана студиска програма по македонски јазик на трет циклус за прв пат во академската 2025-2026 година, да не се корисници на стипендија од други даватели и да имаат две препораки од универзитетски професори.
Аплицирањето е исклучиво електронски. Студентите кои ги исполнуваат условите, пополнуваат електронска пријава и ја прикачуваат соодветната документација на http://e-uslugi.mon.gov.mk заклучно со 9.1.2026 година.

