Македонија
Од партнерите очекуваме разбирање и праведно деблокирање на преговорите со ЕУ, порача Сиљановска-Давкова од Пелинце
Илинденците, просперитетот на државата, иселувањето на младите и европските интеграции беа темите на кои се осврна претседателката Гордана Сиљановска-Давкова во Меморијалниот центар на АСНОМ во Пелинце, по повод Денот на републиката, 2. Август.
Во своето обраќање, Сиљановска-Давкова најпрвин рече дека говорот ќе го одржи како партизанска ќерка и исткна дека пред точно 80 години, делегатите на АСНОМ ја воспоставија слободната македонска држава врз републикански, демократски и антифашистички основи. Асномските документи, како што посочи, пулсираат со европските прогресивни идеали и се повикуваат на правото на самоопределување и рамноправност меѓу народите. И денес, рече претседателката Сиљановска Давкова, нашата независна република е компатибилна со проектот за обединета Европа бидејќи во нашите асномски темели се препознаваат напредните европски вредности.
Успехот на републиката, како што рече Сиљановска, се мери според тоа дали таа е пристојно место за живеење и дали им нуди еднакви шанси за напредок на сите.
Претседателката воочи и на проблемот дека се’ повеќе млади луѓе бараат среќа во странство, а тоа се должи не само на животниот стандард, туку и на корупцијата и непотизмот во изминатите години и децении, но и долгогодишните неправедни блокади на нашите европски и евроатлантски интеграции коишто ја исцрпуваа државата.
Сиљановска во илинденскиот говор спомена дека битката за младите луѓе е битка за четвртата македонска република, а во таа насока како предуслов ја истакна битката за знаењето наспроти незнаењето, за извонредноста наспроти просечноста, за креативноста наспроти деструктивноста, битката за заштита на нашите шуми, на животите и имотите на нашите граѓани од огнените стихии.
„Оваа битка ќе ја добиеме само со европеизација на државата, со владеење на правото, со борба против корупцијата, со ефикасни институции, со компетитивна економија, со демократски вредности и демократска политичка култура, со човекови права и слободи, конечно, со функционални системи што ќе можат да се справат со пожарите, поплавите и другите елементарни непогоди. За да ја добиеме оваа битка, мора да ги вклучиме младите во секоја етапа на носење одлуки што се однесуваат на нив и на нивната иднина. Ние не смееме да носиме одлуки за младите без младите. Оваа битка е и нивна битка, ваша битка, што можете да ја водите само тука, во својата татковина“, рече Сиљановска-Давкова.
Вистинскиот патриотизам, вели таа, се докажува не со празни зборови, не со гола реторика, туку со работа и со труд.
Според претседателката Сиљановска Давкова, македонските институции се подготвени за европските реформи. Но, како што посочи, од нашите европски и стратешки партнери очекуваме разбирање и праведно деблокирање на процесот на преговорите. Нашето место, рече претседателката, беше и е во Европа, но со заштитен македонски идентитет, јазик, култура и историско паметење, меморија.
„На нашиот пат кон полноправно членство во Европската Унија, сѐ уште се соочуваме со непринципиелни услови што постојано се менуваат. Но, знаеме дека меѓу земјите членки имаме многу пријатели коишто се застапуваат за нас и ја будат европската совест кон случајот со нашето маратонско интегрирање. Ние мора да им помогнеме со тоа што нема да отстапиме од зацртаниот европски пат. Тоа е и нашиот пат. Македонските институции се подготвени за европските реформи. Но, од нашите европски и стратешки партнери очекуваме разбирање и праведно деблокирање на процесот на преговорите“, изјаави Сиљановска-Давкова.
Како врвен приоритет ја посочи соработката со нашите стратешки партнери и европски пријатели, бидејќи покрај географски, ние и вредносно, политички и економски припаѓаме кон големото европско семејство.
Говорот го заврши со „Копачите“ на Кочо Рацин, коментирајќи дека во фашистичкиот мрак којшто во тој период веќе се спушти над Европа, авторот на оваа книга ги навести белите мугри на македонската слобода.
„’Се к’ти ноќта црна!
Се рути карпа – мрак!
И петли в село пеат
и зората се зори −
над карпа в крв се мие
и темнината пие
cилнo
светнал
ден!’
И навистина. Пет години подоцна, на Илинден, силно светна денот за нашата слобода“, рече Давкова.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Насилство врз жените во политиката е насилство врз целата демократија
Клубот на пратенички во соработка со Меѓународната фондација за изборни системи (IFES) Канцеларија Скопје и Центарот за интернет, развој и добро управување IMPETUS денеска организираа работна средба и дискусија на тема: „Насилство врз жените во политиката и изборите Линија „Биди безбедна“ локални избори 2025 – предизвици и понатамошни чекори“.
На средбата свои воведни обраќања имаа Јована Тренчевска, претседателка на Клубот на пратенички, Весна Ѓорѓиева, заменик – претседателка на Комисија за еднакви можности и Афердита Хaџијаxа Имери, IFES.
Претседателката на Клубот, Тренчевска изрази задоволство што оваа средба се оддржува денеска на почетокот на кампањата „16 дена активизам против насилство врз жените и девојките“. Таа информираше дека пратеничките веќе излегоа на терен и делеа информативен флаер на граѓаните кој беше изработен на иницијатива на Комисијата за еднакви можности на жените и мажите, со цел директно да ја приближат кампањата и пораката за спречување на насилството врз жените и девојките.
Тренчевска ја поздрави иницијативата на IFES I IMPETUS за безбедност на жените во кампањата и изборните процеси.
Насилството не е само физичко може да биде во повеќе облици психичко, преку закана, потценувачки коментар, и тн., овие напади не се само напади врз жените во политиката, туку и врз целата демократија – рече заменик – претседателка на Комисија за еднакви можности, Весна Ѓорѓиева.
Афердита Хaџијаxа – Имери, од IFES сподели дека насилството врз жените во политиката е најсериозна пречка за учество и го нарушува целиот изборен процес.
Лилјана Пецова, од IMPETUS – Центар за интернет, развој и добро управување презентираше како функционирала Линијата „Биди безбедна“ за време на локаните избори (26 септември – 25 октомври) 2025 година, каде имало вкупно 6 пријави од кои 3 консултативни, 2 барање за информации и една пријава за социјална мрежа.
По презентацијата следуваше дискусија на присутните каде во фокус беа: формите на насилство врз жените во политиката, каде е границата помеѓу легитимната политичка критика и говорот на омраза, дали онлајн нападите влијаат врз одлуката на жените во однос на нивните кандидатури, каде жена политичарка може да се обрати и што се случува потоа?
Исто така беа споделени и можните насоки за понатамошна поддршка на жените во политиката, особено во контекст на изборните процеси.
Македонија
Гаши – Зомер: Македонија и Швајцарија одржуваат одлични билатерални односи
Претседателот на Собранието на Република Северна Македонија, Африм Гаши, денес оствари средба со новоименуваниот амбасадор на Швајцарската Конфедерација во земјава, Кристоф Зомер. Претседателот Гаши му упати искрени честитки за стапувањето на должноста, посакувајќи му успешен и плодотворен мандат, како и продолжување на пријателската и конструктивна соработка меѓу двете држави.
Во разговорот беше нагласено дека Република Северна Македонија и Швајцарија одржуваат одлични билатерални односи, засновани на доверба, почит и континуирана партнерска соработка. Посебно беше истакната поддршката што Швајцарија ја обезбедува во процесот на европската интеграција на нашата држава, како и значењето за натамошниот развој на парламентарната соработка меѓу двете законодавни тела.
Претседателот Гаши изрази благодарност за поддршката во рамки на Програмата за поддршка на Собранието, со посебен акцент на развојот и зајакнувањето на институционалните капаците на Собранието, меѓу другото и на Парламентарниот институт, проект кој претставува трајно наследство и пример за успешно партнерство.
Амбасадорот Зомер се заблагодари за топлото гостопримство и ја пофали досегашната соработка меѓу двете земји, особено на парламентарно ниво. Тој истакна дека започнува мандат во период одбележан со значајни постигнувања во билатералните односи и изрази очекување дека со заеднички напори ќе продолжи унапредувањето на соработката во сите области, вклучително и дополнително поттикнување на економската соработка.
Двете страни изразија подготвеност за продолжување на заедничките проекти, продлабочување на институционалната соработка и јакнење на партнерството меѓу двете држави.
Македонија
Алиу на 11. турски медицински конгрес: Дигитализацијата не е избор, тоа е вратата низ која секој здравствен систем мора да помине
Министерот за здравство, Азир Алиу, денеска, се обрати на 11. турски медицински конгрес, кој се одржува во Анкара на покана на Министерството за здравство на Република Турција.
Во своето обраќање истакна дека нашата земја се соочува со истите предизвици, како и другите здравствени системи, а тоа е ограничен број специјалисти во клучни области, застарена инфраструктура, дигитални системи што функционираат, но не секогаш меѓусебно поврзано, здравствен кадар под огромен товар, а пред се, граѓани кои заслужуваат побрз пристап до здравствена заштита.
– Дигитализацијата е почетната точка на реформата. Дигитализацијата не е избор, тоа е вратата низ која секој здравствен систем мора да помине. Таа не подразбира заменување на лекарите со компјутер, туку ослободување на лекарите од задачи кои никогаш и не им припаѓале. Воедно, дигиталните алатки му овозможуваат на еден систем со ограничени ресурси да прави скокови за кои порано беа потребни децении, потенцираше министерот Алиу.
Воедно, министерот истакна дека напредните здравствени системи веќе се фокусирани на новини како што се „дигитални двојници“ кои ги симулираат исходите кај пациентите, тријажа поддржана од вештачка интелигенција која открива ризик пред да се појават симптомите, роботска хирургија на далечина и геномска медицина прилагодена на секој поединец.
– Овие иновации можеби сè уште не се наша реалност, но тие се сигнали каде се движи светот и показател на што мора да се подготви секоја држава. Верувам во иднина во која здравството не е реактивно, туку предиктивно, не е бавно, туку интелигентно. Во таа насока се подготвува мојата земја. Тоа е иднината што можеме да ја изградиме заедно почнувајќи од сега, заклучи министерот Алиу.

