Македонија
Османи: Како претседавачи со А5 ги поставивме основите за нов Стратешки концепт на Повелбата
Во рамки на претседавањето на Северна Македонија со САД – Јадранската Повелба, во Скопје се одржа завршниот состанок на Партнерската комисија на САД-Јадранската повелба (А5), со кој се заокружува нашето овогодишно претседавање со иницијативата.
Во фокус на дискусиите беа достигнувањата и иднината на Повелбата како и актуелните состојби во Западен Балкан.

„Изготвивме и усогласивме документ за ‘Нов политички пристап на Повелбата во третата деценија од нејзиното формирање’, со што ги поставивме основите за креирање на нов Стратешки концепт на А5. Тука главната цел е зајакнување на соработката на земјите од Повелбата кои се НАТО членки, како и овозможување поголем ангажман и доближување до вредностите на Алијансата на земјите од А5 кои сѐ уште не се НАТО членки. Дополнително, покрај традиционалните активности на А5, за време на нашето претседавање одржавме и низа други состаноци на министерско и експертско ниво, посветени на итни и актуелни теми и предизвици со кои се соочува регионот на Западен Балкан. Предложивме и усвоивме и заеднички изјави, со кои беше истакната меѓусебната соработка, релевантноста на А5 и заедничката поддршка на земјите – членки за Украина“, рече министерот Османи.
Министерот ја нагласи и работата за промовирање на регионалната соработка и нашето искуство за градење добрососедски односи како поттик за надминување на преостанатите отворени прашања на Балканот.
„Тука би сакал да се осврнам на неодамнешниот насилен напад во Бањскa, во северот на Косово од страна на српски паравоени, силно да го осудам и да повикам на одговорност за неговите извршители. Ваквиот тежок инцидент има потенцијал за дестабилизација не само на Косово, туку и на целиот регион, и затоа не смее да се повтори“, истакна Османи, и изрази очекување за поскоро членство на Косово во А5, што ќе придонесе за промовирање на инклузивност, соработка и стабилност во регионот.

Во 2024 година, со А5 ќе претседава Албанија, при што министерот Османи на новиот претседавач со иницијативата, министерот за надворешни работи на Албанија, Игли Хасани, му посака успех и целосна поддршка.
Северна Македонија претседаваше со А5 во година кога ја одбележавме 20 – годишнината од основањето на Повелбата, а ова претседавање беше прво како земја – членка на НАТО. Во иницијативата, покрај Северна Македонија, земји- членки се и Албанија, Босна и Херцеговина, Хрватска и Црна Гора, додека Косово, Словенија и Србија имаат статус на земји-набљудувачи. Посебна политичка тежина на иницијатива дава членството на нашиот стратешки партнер, САД.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
(Видео) Тренчевска: Власта ги остави граѓаните сами, упорно бега од покачување на минималната плата на 500 евра
Пратеничката на СДСМ, Јована Тренчевска, на денешната седница побара од министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, да објасни зошто Владата употрно одбива да ја покачи минималната плата барем на 500 евра, во услови на растечки трошоци, кога синдикалната потрошувачка кошница се зголемила за повеќе од 4.500 денари во последните 15 месеци.
„Индексот на трошоците на живот во октомври 2025 е за 4,5% повисок во однос на истиот месец лани. Кај храната и безалкохолните пијалаци инфлацијата изнесува 7%. Тоа значи дека инфлацијата систематски го јаде секој денар што граѓаните го земаат на крајот на месецот. Но, наместо да барате начин како да го затворите овој јаз, вие излеговте со изјава дека „проценките покажале оти со минимална плата од 500 евра може да се очекува инфлација од 8 до 9 проценти“. Со други зборови, според вашата логика, проблем не е тоа што граѓаните веќе плаќаат поскапени (повисоки) сметки, туку тоа што ако конечно добијат 500 евра минимална плата – тие ќе бидат виновни за нов бран инфлација.
Истовремено, синдикалната потрошувачка кошница се движеше нагоре како лифт кој ретко се симнува.
Дополнително, економските аналитичари укажуваат дека поради инфлацијата денешните 24.379 денари реално вредат колку околу 18.000 денари пред три години“.
Во оваа економска ситуација која е корозивна за животниот стандард на граѓаните, додава Тренчевска, барањето на синдикатите за минимална плата од најмалку 500 евра беше само обид за минимален праг на достоинство.
„Зошто Владата систематски бега од темата за минималната плата и во Буџетот за 2026 година не нуди јасен, временски прецизен план како и кога работниците ќе стигнат – па и ќе го надминат – прагот од 500 евра? И како очекувате граѓаните да веруваат во ПР приказни за „зголемени плати“, кога нивната минимална плата реално вреди колку 18.000 денари од пред три години?
Долги месеци од страна на Владата слушавме сè, од најави за буџетската дисциплина до големи најави за нови инвеститори, само не и јасен став за минималната плата“.
Сега, рече Тренчевска, во момент кога во јавноста отворено кружат идеи за реконструкција на Владата, одеднаш се појавувате со најава дека во март 2026 минималната плата ќе се зголеми за околу 2.000 денари. Таа бројка, според неа, звучи како лесен политички слоган, односно доволно голема за наслов на некои медиуми, но недоволно објаснета за да биде веродостојна.
„Во меѓувреме, Сојузот на синдикатите на Македонија веќе најави дека нивното барање за 500 евра минимална плата е застарено и дека ќе бараат износ над 500 евра, токму затоа што – парафразирам – „сите земји од регионот нè поминаа и со минимална и со просечна плата“. Додека кај соседите растот на минималната плата се брои во евра, кај нас уште се калкулира дали плус 1.500 или плус 2.000 денари ќе биде доволно за смирување на незадоволството.
Во целото тоа, социјалниот дијалог е практично парализиран. Економско-социјалниот совет не функционира како место каде што се договараат овие политики, туку како институција која постои само на хартија. Синдикатите бараат минимална плата на 500+ евра, работодавачите бараат предвидливост, а вие, односно Владата најавува „плус 2.000 денари“ без да објасни дали зад тоа стои реален трипартитен договор или само внатрепартиска пресметка.
Моето второ прашање до вас е, кога долги месеци избегнувавте да понудите јасен став за минималната плата, а сега во момент на најави за реконструкција на Владата одеднаш излегувате со бројка од плус 2.000 денари, на што точно е заснована оваа најава? Дали станува збор за бројка произлезена од реален и транспарентен социјален дијалог во функционален Економско-социјален совет или пак на примена на законската формула од 2022 година која ја врзува минималната плата со инфлацијата и просечната плата“, праша Тренчевска.
Македонија
Пратениците на СДСМ поднесоа иницијатива за основање Анкетна комисија за трагедијата во Кочани
Пратениците на СДСМ и Коалицијата, денеска поднесоа иницијатива за основање на Анкетна комисија за трагедијата во Кочани, на којашто, како што информираатм се придружија и пратениците од Левица а беше дел и од барањата на семејствата на загинатите и повредените.
Анкетната комисија, појаснуваат од СДСМ, треба да ја утврди целата вистина, како и на кој начин била загрозена безбедноста на присутните во објектот во Кочани, да ги утврди институционалните пропусти, прекршувањата на законските одредби, како и да лоцира политичка одговорност.
„Врз основа на наодите, пратениците предлагаат Анкетната комисија да изготви и на Собранието да му поднесе Извештај најдоцна еден месец по завршување со работа.
Ги повикуваме сите пратеници од сите политички партии да ја поддржат оваа иницијатива, активно да учествуваат во процесот, Собранието што поскоро да ја формира и Анкетната комисија да започне со работа“, се истакнува во соопштението.
Македонија
Минчев на регионален министерски состанок во Рим: Македонија значително напредува во административните реформи
Министерот за јавна администрација, Горан Минчев, денес учествуваше на регионален министерски состанок со колегите од земјите од Западен Балкан предводен од италијанскиот министер за јавна администрација, Паоло Зангрило.
Средбата се одржа на маргините на конференцијата „Партнерство за реформи: Министерски дијалог Западен Балкан – Италија“ во Рим.
Фокус на состанокот беше во насока на напредокот во реформите во регионот, зголемување на административните капацитети, дигиталната трансформација и подобрувањето на професионалниот развој и управувањето со човечките ресурси.
Во своето обраќање, Минчев ја истакна силната поддршка од Италија и значењето на партнерството со РеСПА:
„Оваа конференција и средба се силна потврда за посветеноста на Италија кон поддршката на реформите во јавната администрација во земјите од Западен Балкан и за нашата заедничка визија за модерна, ефикасна и европска администрација.“ – истакна Минчев.
Министерот ги презентираше клучните реформи што Република Македонија ги реализираше во 2025 година, со посебен акцент на пакетот системски закони за професионализација на администрацијата, воспоставувањето на мерит систем, зголемената мобилност и формирањето на новата Академија за јавни службеници.
Тој посочи дека следниот период ќе биде фокусиран на имплементација на новата законска рамка, целосно воведување на Информациониот систем за управување со човечки ресурси – ИСУЧР и зајакнување на капацитетите на Академијата за јавни службеници. Минчев ја нагласи и потребата од продлабочување на партнерствата со земјите членки на ЕУ, со особен акцент на Италија.
„Европскиот пат не е само стратегиска определба, тоа е обврска за резултати. Затоа поддршка од Италија и регионалната соработка ни овозможуваат да ги забрзаме реформите и да испорачаме администрација која работи брзо, професионално и во интерес на граѓаните.“ – истакна тој.
На крајот од состанокот, министрите се согласија дека 2026 мора да биде година на забрзана имплементација, регионална усогласеност и јасни мерливи резултати во јавната администрација – цел која, како што потенцираше Минчев, Македонија е подготвена да ја испорача.

