Македонија
Отворен третиот Истражувачки филмски фестивал
Третиот Истражувачки филмски фестивал, во организација на Платформата за истражувачко новинарство и анализи – ПИНА, беше отворен вчеравечер во киното „Култура“. На првиот ден се обратија новинарката Ана Јакимовска, докторка на науки од областа на вештачката интелгиенција, која има работено во престижни британски медиуми како „Гардијан“, „Скај њуз“, Би-би-си и „Ченл 4“, и Марија Фернанда Лаурет од „Контраст“, која работи виар-новинарство.
„Уште додека студирав, беше јасно дека дигиталната ера ќе ја наруши секоја сфера од општеството, од финансиите, здравствениот систем до медиумите. Па кога помислив во кој дел може јас да дадам најголем придонес, секако дека тоа беа медиумите. Ова е и многу возбудливо време за работа со медиуми затоа што алатките се лесни за користење, а досегот до публиката е побрз и поопсежен од кога било претходно, на пример, на телевизијата ѝ беа потребни 68 години за да дојде до 50 милиони гледачи, а оваа бројка на корисници ‘Твитер’ ја достигна за само две години“, рече Јакимовска на дискусијата.
Taa додаде дека новинарството може апсолутно да преживее во оваа ера, но само вака:
„Апсолутно, може да преживееме во оваа ера, но новинарите мора да бидат подобри од интернетот. Тоа е голем предизвик, но тие мора да останат доследни на овој предизвик. ‘Интернетот е злобен, ни ја уништува работата’, со ваква мисла не може да победиме во играта. Тие мора да ѝ докажат на публиката што ги гледа дека знаат за што зборуваат, ги разбираат нештата и дека може да работат во синергија со технологијата“, рече Јакимовска.

Фернанда Лаурет објасни што значи виар-новинарството.
„Виртуелната реалност има навистина друг тек на работа. Многу сме зависни од технологијата. Работата вклучува многу етички прашања, мора да сме многу вниумателни кога снимаме и на луѓето од околината јасно да им се објасни дека се снима со 360 камера бидејќи таа практично го снима целиот простор, нема рамка. Работиме на многу важни теми, како, на пример, проблемите на бегалците. Виртуелната реалност овозможува да го почувствувате просторот, па гледајќи ги бегалските кампови, на пример, ја доживувате таа клаустрофобија. Едноставно, со помош на виртуелната реалност ги носиме гледачите во животите на луѓето, кои се дел од важни општествени теми“, рече таа.
Фестивалот го отворија Кристина Озимец, главен координатор на ИФФС, и Милан Живковиќ од „Фридрих Еберт Скопје“, кои се партнери на фестивалот.
На вториот фестивалски ден ќе се дискутира на темата „Студентски и младински новинарски иницијативи – потенцијалот на неформалното новинарско образование“. Гости на дебатата ќе бидат: Емилија Петреска, Сефер Селими, Ангела Петровска, Милена Атанасоска-Манасиева, а ќе ја модерира Даниел Евросимоски.
Потоа следуваат дури три работилници – „Новинарство со виртуелна реалност за заштита на правата на бегалците“, „Н3MAМ ШТ0 ДА КРИЈАМ“ и „Инстаграм за новинари“.
Во 17 часот е закажана проекција на филмот „Мрачно место“, а потоа во 18 часот следува дискусијата за програмата за жени новинарки, можности за промени во медиумската сфера.
Во 19 часот е закажана дебата на темата: „Владината борба против дезинформации – можност за цензура, неопходен чекор или само план на хартија?“ Гости на дебатата ќе бидат: Џелал Незири, Назим Рашиди, Жанета Трајкоска, Александар Србиновски, Зоран Бојаровски, а ќе ја модерира Васко Маглешов.
Во 20.30 часот е проекцијата на филмот „Времето на децентрализиран интернет доаѓа“, а со проекцијата на документарниот филм „Чистачите“ во 20.45 часот ќе биде затворен вториот фестивалски ден.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Родителите за загинатите деца во Пулс со порака: Пред Нова година и Божиќ кога сите се радуваат, ние живееме во болка
Со солзи и голема болка денеска маршираа низ кочанските улиците семејствата на загинатите млади луѓе во кочанската дискотека „Пулс“. Во емотивните говори на последниот Марш на ангелите оваа година порачаа дека ова не е само марширање, туку одење со срце што е скршено засекогаш.
-Ние сме родителите што нема да дочекаат матура. Нема да стојат гордо на дипломирање. Нема да облечат свечена облека за свадба. Нема да ги земат во раце своите внучиња. Сè што требаше да дојде — ни беше одземено – рече Васка Стојанова мајка на загинато момче пред зградата на Основниот суд во Кочани и Јавното обвинителство.
-Болка од последниот повик, од последната прегратка, од сознанието дека нашите деца умирале во ужас, во чад, во страв -оставени без заштита, без одговорност, без спас. Нашите домови се полни со тишина, со нивните соби што останаа исти, со облека што уште го носи нивниот мирис, со подароци што нема кому да се подарат. Пред Нова година и Божиќ, кога светот се радува, кај нас празниците болат најмногу. Ние ги броиме празните столчиња. Палиме свеќи таму каде што требаше да светат елки. Кај нас нема честитки — има солзи. Нема желби — има прашања без одговор. И не тагуваме само за нашите деца. Тагуваме и за нашите внучиња, деца што останаа без родители – порача Стојанова.
На 35. Марш на ангелите со емотивна порака се обрати и Мита Тасева мајка на диџејот, кој таа вечер пуштал музика и работел во дискотеката „Пулс“. Розета Блажева сестра на загинато момче ја прочита песната „Нова година без ѕвона“ посветена на 63-те жртви. Семејствата на загинатите млади луѓе денеска маршираа од Паркот на револуцијата, поминувајќи низ Трговскиот центар, Полициската станица и завршувајќи кај зградата на судот во Кочани. Порачаа дека бараат правда за предвреме згаснатите животи на нивните деца, браќа и сестри, а со Маршевите на ангелите продолжуваат наредната година по Божиќните празници.
За понеделник е закажано и ново судско рочиште за загинатите во дискотеката „Пулс“.
Македонија
Пешак тешко повреден во сообраќајна несреќа кај Брвеница
На 26 декември 2025 година околу 06:45 часот на регионалниот пат Тетово – село Брвеница, патничко возило „пежо“ со тетовски регистарски ознаки, управувано од 20-годишниот Б.Н. од Тетово, удрило во 35-годишниот пешак Б.С. од село Брвеница.
Пешакот се здобил со тешки телесни повреди, кои му биле констатирани во Клиничка болница Тетово. За настанот е известен јавен обвинител од Основното јавно обвинителство Тетово, а увид на местото на несреќата извршила екипа од СВР Тетово.
Македонија
Граѓанската иницијатива „Стоп за Усје“ ги објави заедничките усогласени барања
Граѓанската иницијатива „Стоп за Усје“ ги објави заедничките усогласени барања, кои, како што велат оттаму, се направени во отворена координација со сите граѓани кои се вклучија во иницијативата. Барањата ќе бидат официјално доставени до сите надлежни институции за понатамошно постапување.
Барањата ги пренесуваме во целост:
1. Мерната станица кај Усје, поставена од Општина Кисела Вода во 2023 г., да започне со континуирано 24/7 мерење и јавно прикажување на податоците во реално време. Истата да биде интегрирана со сите јавни апликации за квалитет на воздухот (пр. AirCare), наместо досегашното парцијално објавување резултати преку ПДФ документи на веб-страницата на општината. Дополнително, да се постават повеќе мерни станици во поширокиот простор околу Усје, со цел јавноста транспарентно и во реално време да го следи нивото на загадување.
2.Усје да инсталира автоматски CEMS (Continuous Emissions Monitoring System), директно поврзан со МЖСПП, кој ќе обезбедува континуирано следење и автоматски аларм ако мерната станица поставена во oџаците на УСЈЕ покаже загадување над дозволеното. При секое прекршување, веднаш да се изрекува казна по принципот „Safe city“, како и времена забрана за работа. Податоците од CEMS мерењата да бидат јавно и транспарентно достапни 24/7 за сите граѓани.
3.Да се ревидираат постојните мерки за прогласување вонредна еко-состојба, така што при температурна инверзија и надминување на граничните вредности на загадување, автоматски да стапува на сила мерка за целосен стоп на работата на Усје, вклучително и рудниците. Истата мерка да важи за сите иматели на интегрирана А-дозвола.
4.Важечките гранични вредности за ПМ10, ПМ2.5, NO₂ и други загадувачи да се усогласат со препораките на СЗО (Светска здравствена организација), односно да се намалат и заострат во однос на сегашните стандарди.
5.Целосно елиминирање на употребата на високо-загадувачки горива во производниот процес на Усје и премин кон почисти енергенси, како природен гас или водород.
6.Акредитација на државната лабораторија за мерење на аерозагадувањето.
7.Запирање на активностите на рудникот за лапорец.
8.Најстрого и целосно почитување на сите мерки предвидени во интегрираната А-дозвола за спречување на фугитивната прашина.
9.Поништување на одредбата за „деловна тајна“ од Законот за контрола на индустриски емисии, со цел целосна транспарентност кон јавноста

