Македонија
Отворен третиот Истражувачки филмски фестивал
Третиот Истражувачки филмски фестивал, во организација на Платформата за истражувачко новинарство и анализи – ПИНА, беше отворен вчеравечер во киното „Култура“. На првиот ден се обратија новинарката Ана Јакимовска, докторка на науки од областа на вештачката интелгиенција, која има работено во престижни британски медиуми како „Гардијан“, „Скај њуз“, Би-би-си и „Ченл 4“, и Марија Фернанда Лаурет од „Контраст“, која работи виар-новинарство.
„Уште додека студирав, беше јасно дека дигиталната ера ќе ја наруши секоја сфера од општеството, од финансиите, здравствениот систем до медиумите. Па кога помислив во кој дел може јас да дадам најголем придонес, секако дека тоа беа медиумите. Ова е и многу возбудливо време за работа со медиуми затоа што алатките се лесни за користење, а досегот до публиката е побрз и поопсежен од кога било претходно, на пример, на телевизијата ѝ беа потребни 68 години за да дојде до 50 милиони гледачи, а оваа бројка на корисници ‘Твитер’ ја достигна за само две години“, рече Јакимовска на дискусијата.
Taa додаде дека новинарството може апсолутно да преживее во оваа ера, но само вака:
„Апсолутно, може да преживееме во оваа ера, но новинарите мора да бидат подобри од интернетот. Тоа е голем предизвик, но тие мора да останат доследни на овој предизвик. ‘Интернетот е злобен, ни ја уништува работата’, со ваква мисла не може да победиме во играта. Тие мора да ѝ докажат на публиката што ги гледа дека знаат за што зборуваат, ги разбираат нештата и дека може да работат во синергија со технологијата“, рече Јакимовска.

Фернанда Лаурет објасни што значи виар-новинарството.
„Виртуелната реалност има навистина друг тек на работа. Многу сме зависни од технологијата. Работата вклучува многу етички прашања, мора да сме многу вниумателни кога снимаме и на луѓето од околината јасно да им се објасни дека се снима со 360 камера бидејќи таа практично го снима целиот простор, нема рамка. Работиме на многу важни теми, како, на пример, проблемите на бегалците. Виртуелната реалност овозможува да го почувствувате просторот, па гледајќи ги бегалските кампови, на пример, ја доживувате таа клаустрофобија. Едноставно, со помош на виртуелната реалност ги носиме гледачите во животите на луѓето, кои се дел од важни општествени теми“, рече таа.
Фестивалот го отворија Кристина Озимец, главен координатор на ИФФС, и Милан Живковиќ од „Фридрих Еберт Скопје“, кои се партнери на фестивалот.
На вториот фестивалски ден ќе се дискутира на темата „Студентски и младински новинарски иницијативи – потенцијалот на неформалното новинарско образование“. Гости на дебатата ќе бидат: Емилија Петреска, Сефер Селими, Ангела Петровска, Милена Атанасоска-Манасиева, а ќе ја модерира Даниел Евросимоски.
Потоа следуваат дури три работилници – „Новинарство со виртуелна реалност за заштита на правата на бегалците“, „Н3MAМ ШТ0 ДА КРИЈАМ“ и „Инстаграм за новинари“.
Во 17 часот е закажана проекција на филмот „Мрачно место“, а потоа во 18 часот следува дискусијата за програмата за жени новинарки, можности за промени во медиумската сфера.
Во 19 часот е закажана дебата на темата: „Владината борба против дезинформации – можност за цензура, неопходен чекор или само план на хартија?“ Гости на дебатата ќе бидат: Џелал Незири, Назим Рашиди, Жанета Трајкоска, Александар Србиновски, Зоран Бојаровски, а ќе ја модерира Васко Маглешов.
Во 20.30 часот е проекцијата на филмот „Времето на децентрализиран интернет доаѓа“, а со проекцијата на документарниот филм „Чистачите“ во 20.45 часот ќе биде затворен вториот фестивалски ден.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Ахмети од протестот на плоштадот „Скендербег“: Процесот во Хаг треба да заврши со ослободителна пресуда
Лидерот на ДУИ, Али Ахмети, денеска се обрати на протестот што се одржа на плоштадот „Скендербег“ во Скопје, организиран во знак на поддршка за поранешните команданти на Ослободителната војска на Косово (ОВК), на кои им се суди во Хаг за воени злосторства.
Ахмети порача дека судскиот процес треба да заврши со ослободителна пресуда, оценувајќи дека обвинетите се соочуваат со обвинувања за дела кои, како што рече, не ги сториле.
Тој нагласи дека ОВК не била насочена против ниту еден народ, туку дека се борела за слободата на албанскиот народ.
„Време е нашите синови да се вратат дома. Нашите синови се невини, нашата борба е чиста. Војната на ОВК е света и затоа сите ние, големи и мали, мажи и жени, сме ОВК“, рече Ахмети .
Лидерот на ДУИ оцени дека, по Тирана и Приштина, и Скопје го покажало својот став со поддршката за, како што наведе, слобода и правда за поранешните припадници на ОВК.
Меѓу обвинетите во Хаг се поранешниот косовски премиер Хашим Тачи и поранешниот косовски претседател Јакуп Красниќи.
Македонија
Затворен сообраќајот на граничниот премин Евзони
Од 11:00 часот граничниот премин Евзони (ГП Богородица) е затворен за сообраќај, соопшти АМСМ.
Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по претежно суви коловози.
Од 15.11.2025 година започна законската обврска за задолжително поседување на зимска опрема во возилата, без оглед на моменталната временска состојба. Оваа обврска ќе трае до 15.03.2026 година.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.
Македонија
За првпат во Македонија е изведена хируршка интервенција кај дете со ретка конгенитална деформација
На Универзитетската клиника за трауматологија, ортопедски болести, анестезија, реанимација, интензивно лекување и ургентен центар (ТОАРИЛУЦ) за прв пат во Македонија е изведена комплексна хируршка интервенција кај 4-годишно дете со редок конгенитален Спренгелов деформитет (Sprengel deformity), во соработка со проф. д-р Уфук Ајдинли од Република Турција.
Интервенцијата претставува значаен чекор во јакнење на капацитетите на македонскиот здравствен систем за третман на ретки и сложени ортопедски состојби во детската возраст, преку тимска работа, пренос на знаење и примена на современи оперативни техники.
„Оваа интервенција е резултат на врвна мултидисциплинарна координација – ортопедски тим, анестезија, интензивна нега и ургентна поддршка – со јасен фокус на сигурноста и квалитетот на самата постапка. Благодарение на соработката со проф. д-р Уфук Ајдинли, направивме значаен исчекор во третманот на ретки конгенитални деформации кај деца. Нашата цел е овој тип процедури да станат стандарден дел од клиничката пракса во земјата, со континуирана едукација и развој на домашните тимови,“ вели директорот на ТОАРИЛУЦ, проф. д-р Игор Мерџаноски.
Според министерот за здравство, Азир Алиу градењето доверба во здравствениот систем се прави со ваков вид на резултати, со знаење, со тимска работа и со создавање услови најсложените интервенции да се изведуваат во државата.
„Ова е пример како меѓународната соработка, размената на експертиза и знаење директно се претвораат во подобра грижа за пациентите. Министерството ќе продолжи да ја поддржува модернизацијата на клиниките, развојот на човечките ресурси и воведувањето современи медицински методи, со цел граѓаните да добијат модерен, функционален и одржлив здравствен систем“, вели министерот Алиу.
Спренгеловиот деформитет е ретка конгенитална состојба при која лопатката е поставена ненормално високо и е недоволно развиена поради неуспешна надолна миграција за време на ембрионалниот развој. Ова најчесто предизвикува видлива „испакнатина“ и ограничување на движењето на рамото. Состојбата неретко е поврзана и со други придружни наоди, како синдромот Клипел-Фил, сколиоза, а понекогаш и дополнителна коскена/влакнеста врска со ’рбетот (омовертебрална лента), поради што за прецизна дијагностика и планирање се користат снимања како КТ и/или МРИ. Оперативниот третман најчесто се резервира за потешки случаи во возраст од 3 до 8 години, со цел подобрување на функцијата и изгледот.

