Македонија
Поповска од ДОМ остро го критикува францускиот предлог во отворено писмо до Европските Зелени
Поранешна претседателка на првата парламентарна зелена партија во Македонија, ДОМ – Демократска обнова на Македонија, Лилјана Поповска напиша отворено писмо до Европските Зелени во кое бара помош за нормализација на процесот на отворање преговори со ЕУ за Македонија и за исправање на неправдата.
Во посмото вели дека во моментов на Македонија и се нуди целосно неприфатлив предлог, диктиран од Бугарија, напишан од Франција, а во преговарачката рамка е вградена целата негаторска политика на поголемиот дел од бугарската политичка елита за јазикот, идентитетот и историјата на Македонците и македонската држава.
Целото писмо на Поповска во прилог:
„Ви се обраќам како поранешна претседателка на првата парламентарна зелена партија во Македонија, ДОМ – Демократска обнова на Македонија, која е и Ваша полноправна членка. Долги години соработувавме како соборци за демократија, човекови права, заштита на климата и животната средина, културен диверзитет и социјална правда. Овде, во Македонија, со Ваша помош се собираа зелените партии од целиот Балкан, кога другите политички фамилии не можеа да најдат заеднички јазик. Ние, пак, заеднички го сонувавме зелениот европски сон, покажувајќи дека зеленото е моќна обединувачка идеја која надминува граници и предрасуди. Како што знаете, се повлеков од политиката целосно и трајно, дејствувајќи сега како граѓански активист за истите вредности во кои верувам.
Во свое лично име Ви се обраќам за да побарам помош за нормализација на процесот на отворање преговори со ЕУ за Македонија и за исправање на една голема неправда. Токму зборот НЕПРАВДА стана синоним за Македонија, зашто изгледа како секоја држава да добива право да си поигрува со нас, со нашата иднина и среќа. Премногу долго сме третирани како монета за поткусурување на интересите на „поголемите“ од нас. Веќе три децении сме под разни блокади, од кои две се во официјалната чекална на ЕУ, а сме имале неброени позитивни оценки за почеток на преговорите.
Во моментов на Македонија и се нуди целосно неприфатлив предлог, диктиран од Бугарија, напишан од Франција, а официјално поддржан од ЕУ. Се претставува како „компромисно решение за дигање на бугарското вето за почеток на преговорите со ЕУ“, иако е само грда уцена и измама, која не може дури ни да се реализира, и по цена некој да се обиде да ги исполнува бесмислените диктати од предлогот. Во преговарачката рамка е вградена целата негаторска политика на поголемиот дел од бугарската политичка елита за јазикот, идентитетот и историјата на Македонците и македонската држава. Од нас се очекува да „признаеме“ дека сме всушност Бугари со бугарски јазик, на кои Тито им го „свртел умот“, па се декларирале како Македонци од 1945 наваму. Ова треба потоа да го внесеме во учебниците, што ќе биде под строга „вето контрола“ на нашите соседи. А пред да почнат воопшто преговорите, треба да ги внесеме Бугарите во нашиот устав, но не како малцинска заедница, туку како конститутивен народ, за да можеле, како што велат, „да ги освестуваат“ заблудените Македонци одвнатре, како вградена мина во државната структура. Само да потсетам, истата држава не признава малцинства во својот устав и жестоко ги прогонува и забранува тамошните Македонци и нивните здруженија. За ова сте добро информирани, со оглед на тоа што Европските Зелени се со години особено активни во Советот на Европа со поддршка на нивните права, со што се издејствувани 16 пресуди на Европскиот суд за човекови права во нивна полза. Ниедна од овие пресуди не е реализирана!
Се разбира, целиот пакет со условувања во преговарачката рамка е спротивен на критериумите од Копенхаген, но и на сите повелби на ОН за човековите права и правото на самоизјаснување. Сепак, во овој миг, европските структури застанале зад ваквиот предлог и се прави непримерен притисок врз Владата и пратениците да го прифатат, во состојба на масовна огорченост и револт на граѓаните, кои се на улица. Не повикуваат да бидеме рационални, а не емотивни. Но токму во името на разумот не можеме да прифатиме уцени кои го засегаат идентитетското чувство. Исто така, не можеме да не бидеме емотивни кога сме понижени и загрозени, зашто ни е реално затворен патот за кој верувавме дека води кон подобро, поправедно и понапредно општество.
Само да потсетам, нашиот од по маките започна со блокадата од Грција и забрана на самиот збор Македонија во нашето име! ЕУ со Лисабонската декларација од 1992 првин го прифати ова, за да се повлече по наша реакција и на многу разумни личности од меѓународната сцена. Но грчкото вето за НАТО и ЕУ продолжи со долги и мачни преговори за името, во кои беше гмечено нашето достоинство, чувство за реалност и шанси за демократски и економски напредок. И за ова сте добро информирани, зашто Европските Зелени беа речиси единствените доследни борци за заштита на човековите права и европските принципи, инсистирајќи на деблокада на Македонија и невнесување на билатералните спорови во европската агенда. Преку Вашите претставници во Европскиот парламент и нивните амандмани, Македонија имаше свои претставници и заштитници на правата на обесправените!
Агонијата со името само формално заврши со Преспанскиот договор, зашто додавката пред нашето име ја мразиме и не сакаме ни да ја изговориме, а посебно не боли кога некој сака од неа да прави именки и придавки за идентитетот и јазикот. Освен приемот во НАТО што беше една од стратешките цели и кохезивен елемент меѓу македонските граѓани, добивме длабока граѓанска поделеност, но и ново вето од Франција заради нова методологија на прием, па уште едно вето од Бугарија поради идентитетски и историски причини. ЕУ, која беше гарант на договорот, не измами и остана затворена за нас.
Почитувани зелени пријатели, ова обраќање е молба да и помогнете на Македонија повторно и на Ваш начин, во името на правдата и вистинските европски вредности да го издејствувате невозможното – нова дебата во Европскиот парламент за отворањето на преговорите со Македонија. Европа се бори за правда во Украина, против присвојувањето на јазикот, идентитетот и територијата од страна на Русија. Зошто тогаш дозволува истото тоа да и го прави Бугарија на Македонија? Зарем правото на правда зависи од големината на земјата и од моменталните геостратешки интереси?
Молам за правда за Македонија, подеднаква како и за Украина и за секоја онеправдана земја! Помогнете ни да се одбраниме од империјалистичкото наметнување услови за тоа кои сме, кој е нашиот јазик, како ќе се нарекуваме и каква ќе биде нашата колективна меморија! Со Ваше заземање како најавтентични Европејци меѓу Европејците, ќе застанете и во одбрана на вербата дека Европската унија не е само нереален сон за целиот Балкан и пошироко.
Со почит и надеж,
Лилјана Поповска“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Лукаревска: Не се знае колку ќе трае супсензијата на ИПАРД, а во буџетот се кратат 185 милиони денари за земјоделците
Пратеничката на СДСМ Сања Лукаревска во рамките на амандманската расправа за буџетот за 2026 година во собраниската комисија за финансирање и буџет, ги повика пратениците да го преиспитаат намалувањето на средствата во програмата за рурален развој за скоро половина и да го прифатат предложениот амандман на СДСМ износот да остане ист како во 2025 година. Годишната стапка во буџетот беше околу 300 милиони денари.
-За 2026 година се предлага намалување на оваа ставка, скоро половина, односно 185,9 милиони денари, или намалувањето е во износ од 115 милиони денари, истакна Лукаревска.
Таа додаде дека суспензијата на ИПАРД, која е актуелна овие денови, создава и големи финансиски проблеми на самите корисници и во сегашно време, меѓутоа и во иднина.
Лукарецска стакна дека скратените буџетски средства се користат за кофинансирање на финансиска поддршка, која корисниците ја добиваат, и тоа ќе биде еден лош сигнал и за земјоделците, меѓутоа и за стопанствениците, коишто очекуваат од Владата, пред се од Министерството за финансии, како креатор на буџетот, паметно и прагматично да ги планира средствата.
-Ние не можеме да знаеме колку време ќе трае самата суспензија, а во тој период веќе ќе имаме одредени обврски коишто ќе мора да се спроведуваат, односно ќе доспее рокот за обврските коишто агенцијата ќе ги има кон корисниците, рече Лукаревска, додавајќи дека по враќањето на оваа програма повторно во сила ќе може да се компензираат овие средства преку средствата од Европската унија.
-Затоа е добро да се прифати овој амандман за доброто на земјоделците и за целиот тој засегнат – секој којшто е дел од столбовите во нашето општество за соодветен раст и развој, па дури и промоција, истакна пратеничката на СДСМ Сања Лукаревска пред собраниската комисија за финансирање и буџет.
Македонија
Сиљановска-Давкова ги додели стипендиите „Борис Трајковски“
„Изминативе дваесетина години се создаде почитувана, позната и експонирана заедница од над 300 успешни, реализирани личности, кои се издигнале над индивидуалните кариери и придонеле за општото добро“, оцени претседателката Гордана Сиљановска-Давкова, на доделувањето на стипендиите „Борис Трајковски“ за академската 2025/2026 година.
Според претседателката, оваа грчко-македонска образовна соработка е уште едно камче во мозаикот на искрена доверба меѓу двете држави и општества.
За неа е најважно државата да не ги заборави стипендистите по завршувањето на програмата и да ги вклучи во креирањето на јавни политики и вредности.
Упатувајќи честитки и посакувајќи им успех на годинешните добитници на стипендиите, министерката за образование и наука, Весна Јаневска, изрази задоволство од функционирањето на Европскиот кампус на Универзитетот Јорк, Сити Колеџ, којшто изнедри 20-тина генерации дипломирани студенти, успешно интегрирани во македонското општество.
За неа, стипендијата е признание за упорноста, талентот и потенцијалот на избраните студенти.
Директорот Јанис Верверидис ја истакна посебната вредност на студирањето на Европскиот кампус на Универзитетот Јорк, Сити Колеџ. Тој посочи дека Executive MBA е современа програма што се реализира заеднички со Универзитетот во Стразбур (високопрестижна француска институција со 18 добитници на Нобелова награда во својата историја) и води до две MBA дипломи: една од Универзитетот Јорк и една од Универзитетот во Стразбур.
Стипендиите „Борис Трајковски“ за студии од втор циклус на извршната МБА програма се доделуваат на 20 студенти веќе 22 години и се резултат на заедничката активност и соработка на Претседателот на државава, Министерството за образование и наука, Меѓународната фондација „Борис Трајковски“ и Европскиот кампус на Универзитетот Јорк, Сити Колеџ од Солун, Грција.
Македонија
Николовски: Програмата за рурален развој е преполовена, субвенции не се исплаќаат, суспендирани се 130 милиони евра од ИПАРД
Пратеникот на СДСМ Љупчо Николовски во рамките на амандманската расправа за буџетот за 2026 година во собраниската комисија за финансирање и буџет посочи на хаосот во земјоделството со кратење и суспендирање на програми.
-Имаме суспендирана програма од 130 милиони евра и сосема неодговорен пристап на орган надлежен за управување со ИПАРД. Гледаме дека министерот бега и се крие и ги крие информациите, па дава контрадикторни информации секој ден за вака сериозна тема. Прво, немаше суспензија, па после призна дека има суспензија, па не беа засегнати договори, па станаа 50 договори засегнати, истакна Николовски.
Тој нагласи дека според официјалните бројки потврдени од Министерството за финансии има 453 склучени договори, 270 делумно исплатени и 180 комплетно неисплатени.
-Програмата за рурален развој, од милијарда и 200 милиони е скратена на половина, на 650 милиони. Националното кофинансирање за ИПАРД во програмата за рурален развој е скратено, рече Николовски, додавајќи дека во времето на владата на СДСМ за еден повик, како овој каде што се фатени корупциски зделки, биле потребни 4 месеци, а сега се потребни 18 месеци, што може да се провери на страната на Делегацијата на Европската унија, но и на Платежната агенција.
Николовски нагласи дека јавно од собраниската говорница алармирал за овие состојби, меѓутоа не добил никаков одговор од министерството.
-Се крати на субвенциите, милијарда денари, не се исплатени субвенциите за овчарите, за млекото, укината е авансната исплата на субвенции, за која сега се измислуваат некакви причини зошто е скратена итн. Факт е дека земјоделците до крајот на годината нема да ги добијат за првпат овие 30%, а големите фирми ќе добијат по еден милион евра, рече Николовски, додавајќи дека се крати и ИПАРД-програмата и програмата за рурален развој, што претставува огромен шок и огромно кратење, буквално на секој поглед, во секоја програма, во секоја мерка во земјоделството.
Николовски истакна дека веднаш по објавата на скандалот има промена на 40% од раководниот кадар на ИПАРД, за којшто за да се промени треба да се пријави во Европската унија.
Таму има уште поголем проблем, затоа што во ваков скандал, со суспендирани пари, еден ден по завршувањето на изборите се носи решение за распоредување на 40% од кадарот кој го работеше најуспешниот ИПАРД-2 во регионот, каде што има 85% искористеност, најдобро од сите земји, истакна Николовски.
Наместо да откочиме и да ги ослободиме работите, се прават грешки во оваа нервоза, за да се заглават уште повеќе процедурите. Заедно со скратените износи за субвенции од 500 милиони денари и преполовената програма за рурален развој, се инвестициските мерки со укинатите програми за малите производители, но се форсираат големите компании. Со тоа што нема исплата на субвенции со месеци и нема аванс на исплата, сериозно ќе биде доведен доходот на земјоделците и нивната спремност за нова реколта. Со ова, мерките се креираат за големите фарми или една–две винарии преку програмите во владина процедура и одлуки на Собранието, каде што се гледа дека се форсираат големите компании, а треба да се гордееме на четири илјади мали производители и на постојана поддршка на малите земјоделци, а не на пет–шест големи компании, порача пратеникот на СДСМ Љупчо Николовски во обраќање пред собраниската комисија за финансирање и буџет.

