Македонија
Поповска од ДОМ остро го критикува францускиот предлог во отворено писмо до Европските Зелени
Поранешна претседателка на првата парламентарна зелена партија во Македонија, ДОМ – Демократска обнова на Македонија, Лилјана Поповска напиша отворено писмо до Европските Зелени во кое бара помош за нормализација на процесот на отворање преговори со ЕУ за Македонија и за исправање на неправдата.
Во посмото вели дека во моментов на Македонија и се нуди целосно неприфатлив предлог, диктиран од Бугарија, напишан од Франција, а во преговарачката рамка е вградена целата негаторска политика на поголемиот дел од бугарската политичка елита за јазикот, идентитетот и историјата на Македонците и македонската држава.
Целото писмо на Поповска во прилог:
„Ви се обраќам како поранешна претседателка на првата парламентарна зелена партија во Македонија, ДОМ – Демократска обнова на Македонија, која е и Ваша полноправна членка. Долги години соработувавме како соборци за демократија, човекови права, заштита на климата и животната средина, културен диверзитет и социјална правда. Овде, во Македонија, со Ваша помош се собираа зелените партии од целиот Балкан, кога другите политички фамилии не можеа да најдат заеднички јазик. Ние, пак, заеднички го сонувавме зелениот европски сон, покажувајќи дека зеленото е моќна обединувачка идеја која надминува граници и предрасуди. Како што знаете, се повлеков од политиката целосно и трајно, дејствувајќи сега како граѓански активист за истите вредности во кои верувам.
Во свое лично име Ви се обраќам за да побарам помош за нормализација на процесот на отворање преговори со ЕУ за Македонија и за исправање на една голема неправда. Токму зборот НЕПРАВДА стана синоним за Македонија, зашто изгледа како секоја држава да добива право да си поигрува со нас, со нашата иднина и среќа. Премногу долго сме третирани како монета за поткусурување на интересите на „поголемите“ од нас. Веќе три децении сме под разни блокади, од кои две се во официјалната чекална на ЕУ, а сме имале неброени позитивни оценки за почеток на преговорите.
Во моментов на Македонија и се нуди целосно неприфатлив предлог, диктиран од Бугарија, напишан од Франција, а официјално поддржан од ЕУ. Се претставува како „компромисно решение за дигање на бугарското вето за почеток на преговорите со ЕУ“, иако е само грда уцена и измама, која не може дури ни да се реализира, и по цена некој да се обиде да ги исполнува бесмислените диктати од предлогот. Во преговарачката рамка е вградена целата негаторска политика на поголемиот дел од бугарската политичка елита за јазикот, идентитетот и историјата на Македонците и македонската држава. Од нас се очекува да „признаеме“ дека сме всушност Бугари со бугарски јазик, на кои Тито им го „свртел умот“, па се декларирале како Македонци од 1945 наваму. Ова треба потоа да го внесеме во учебниците, што ќе биде под строга „вето контрола“ на нашите соседи. А пред да почнат воопшто преговорите, треба да ги внесеме Бугарите во нашиот устав, но не како малцинска заедница, туку како конститутивен народ, за да можеле, како што велат, „да ги освестуваат“ заблудените Македонци одвнатре, како вградена мина во државната структура. Само да потсетам, истата држава не признава малцинства во својот устав и жестоко ги прогонува и забранува тамошните Македонци и нивните здруженија. За ова сте добро информирани, со оглед на тоа што Европските Зелени се со години особено активни во Советот на Европа со поддршка на нивните права, со што се издејствувани 16 пресуди на Европскиот суд за човекови права во нивна полза. Ниедна од овие пресуди не е реализирана!
Се разбира, целиот пакет со условувања во преговарачката рамка е спротивен на критериумите од Копенхаген, но и на сите повелби на ОН за човековите права и правото на самоизјаснување. Сепак, во овој миг, европските структури застанале зад ваквиот предлог и се прави непримерен притисок врз Владата и пратениците да го прифатат, во состојба на масовна огорченост и револт на граѓаните, кои се на улица. Не повикуваат да бидеме рационални, а не емотивни. Но токму во името на разумот не можеме да прифатиме уцени кои го засегаат идентитетското чувство. Исто така, не можеме да не бидеме емотивни кога сме понижени и загрозени, зашто ни е реално затворен патот за кој верувавме дека води кон подобро, поправедно и понапредно општество.
Само да потсетам, нашиот од по маките започна со блокадата од Грција и забрана на самиот збор Македонија во нашето име! ЕУ со Лисабонската декларација од 1992 првин го прифати ова, за да се повлече по наша реакција и на многу разумни личности од меѓународната сцена. Но грчкото вето за НАТО и ЕУ продолжи со долги и мачни преговори за името, во кои беше гмечено нашето достоинство, чувство за реалност и шанси за демократски и економски напредок. И за ова сте добро информирани, зашто Европските Зелени беа речиси единствените доследни борци за заштита на човековите права и европските принципи, инсистирајќи на деблокада на Македонија и невнесување на билатералните спорови во европската агенда. Преку Вашите претставници во Европскиот парламент и нивните амандмани, Македонија имаше свои претставници и заштитници на правата на обесправените!
Агонијата со името само формално заврши со Преспанскиот договор, зашто додавката пред нашето име ја мразиме и не сакаме ни да ја изговориме, а посебно не боли кога некој сака од неа да прави именки и придавки за идентитетот и јазикот. Освен приемот во НАТО што беше една од стратешките цели и кохезивен елемент меѓу македонските граѓани, добивме длабока граѓанска поделеност, но и ново вето од Франција заради нова методологија на прием, па уште едно вето од Бугарија поради идентитетски и историски причини. ЕУ, која беше гарант на договорот, не измами и остана затворена за нас.
Почитувани зелени пријатели, ова обраќање е молба да и помогнете на Македонија повторно и на Ваш начин, во името на правдата и вистинските европски вредности да го издејствувате невозможното – нова дебата во Европскиот парламент за отворањето на преговорите со Македонија. Европа се бори за правда во Украина, против присвојувањето на јазикот, идентитетот и територијата од страна на Русија. Зошто тогаш дозволува истото тоа да и го прави Бугарија на Македонија? Зарем правото на правда зависи од големината на земјата и од моменталните геостратешки интереси?
Молам за правда за Македонија, подеднаква како и за Украина и за секоја онеправдана земја! Помогнете ни да се одбраниме од империјалистичкото наметнување услови за тоа кои сме, кој е нашиот јазик, како ќе се нарекуваме и каква ќе биде нашата колективна меморија! Со Ваше заземање како најавтентични Европејци меѓу Европејците, ќе застанете и во одбрана на вербата дека Европската унија не е само нереален сон за целиот Балкан и пошироко.
Со почит и надеж,
Лилјана Поповска“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Родителите за загинатите деца во Пулс со порака: Пред Нова година и Божиќ кога сите се радуваат, ние живееме во болка
Со солзи и голема болка денеска маршираа низ кочанските улиците семејствата на загинатите млади луѓе во кочанската дискотека „Пулс“. Во емотивните говори на последниот Марш на ангелите оваа година порачаа дека ова не е само марширање, туку одење со срце што е скршено засекогаш.
-Ние сме родителите што нема да дочекаат матура. Нема да стојат гордо на дипломирање. Нема да облечат свечена облека за свадба. Нема да ги земат во раце своите внучиња. Сè што требаше да дојде — ни беше одземено – рече Васка Стојанова мајка на загинато момче пред зградата на Основниот суд во Кочани и Јавното обвинителство.
-Болка од последниот повик, од последната прегратка, од сознанието дека нашите деца умирале во ужас, во чад, во страв -оставени без заштита, без одговорност, без спас. Нашите домови се полни со тишина, со нивните соби што останаа исти, со облека што уште го носи нивниот мирис, со подароци што нема кому да се подарат. Пред Нова година и Божиќ, кога светот се радува, кај нас празниците болат најмногу. Ние ги броиме празните столчиња. Палиме свеќи таму каде што требаше да светат елки. Кај нас нема честитки — има солзи. Нема желби — има прашања без одговор. И не тагуваме само за нашите деца. Тагуваме и за нашите внучиња, деца што останаа без родители – порача Стојанова.
На 35. Марш на ангелите со емотивна порака се обрати и Мита Тасева мајка на диџејот, кој таа вечер пуштал музика и работел во дискотеката „Пулс“. Розета Блажева сестра на загинато момче ја прочита песната „Нова година без ѕвона“ посветена на 63-те жртви. Семејствата на загинатите млади луѓе денеска маршираа од Паркот на револуцијата, поминувајќи низ Трговскиот центар, Полициската станица и завршувајќи кај зградата на судот во Кочани. Порачаа дека бараат правда за предвреме згаснатите животи на нивните деца, браќа и сестри, а со Маршевите на ангелите продолжуваат наредната година по Божиќните празници.
За понеделник е закажано и ново судско рочиште за загинатите во дискотеката „Пулс“.
Македонија
Пешак тешко повреден во сообраќајна несреќа кај Брвеница
На 26 декември 2025 година околу 06:45 часот на регионалниот пат Тетово – село Брвеница, патничко возило „пежо“ со тетовски регистарски ознаки, управувано од 20-годишниот Б.Н. од Тетово, удрило во 35-годишниот пешак Б.С. од село Брвеница.
Пешакот се здобил со тешки телесни повреди, кои му биле констатирани во Клиничка болница Тетово. За настанот е известен јавен обвинител од Основното јавно обвинителство Тетово, а увид на местото на несреќата извршила екипа од СВР Тетово.
Македонија
Граѓанската иницијатива „Стоп за Усје“ ги објави заедничките усогласени барања
Граѓанската иницијатива „Стоп за Усје“ ги објави заедничките усогласени барања, кои, како што велат оттаму, се направени во отворена координација со сите граѓани кои се вклучија во иницијативата. Барањата ќе бидат официјално доставени до сите надлежни институции за понатамошно постапување.
Барањата ги пренесуваме во целост:
1. Мерната станица кај Усје, поставена од Општина Кисела Вода во 2023 г., да започне со континуирано 24/7 мерење и јавно прикажување на податоците во реално време. Истата да биде интегрирана со сите јавни апликации за квалитет на воздухот (пр. AirCare), наместо досегашното парцијално објавување резултати преку ПДФ документи на веб-страницата на општината. Дополнително, да се постават повеќе мерни станици во поширокиот простор околу Усје, со цел јавноста транспарентно и во реално време да го следи нивото на загадување.
2.Усје да инсталира автоматски CEMS (Continuous Emissions Monitoring System), директно поврзан со МЖСПП, кој ќе обезбедува континуирано следење и автоматски аларм ако мерната станица поставена во oџаците на УСЈЕ покаже загадување над дозволеното. При секое прекршување, веднаш да се изрекува казна по принципот „Safe city“, како и времена забрана за работа. Податоците од CEMS мерењата да бидат јавно и транспарентно достапни 24/7 за сите граѓани.
3.Да се ревидираат постојните мерки за прогласување вонредна еко-состојба, така што при температурна инверзија и надминување на граничните вредности на загадување, автоматски да стапува на сила мерка за целосен стоп на работата на Усје, вклучително и рудниците. Истата мерка да важи за сите иматели на интегрирана А-дозвола.
4.Важечките гранични вредности за ПМ10, ПМ2.5, NO₂ и други загадувачи да се усогласат со препораките на СЗО (Светска здравствена организација), односно да се намалат и заострат во однос на сегашните стандарди.
5.Целосно елиминирање на употребата на високо-загадувачки горива во производниот процес на Усје и премин кон почисти енергенси, како природен гас или водород.
6.Акредитација на државната лабораторија за мерење на аерозагадувањето.
7.Запирање на активностите на рудникот за лапорец.
8.Најстрого и целосно почитување на сите мерки предвидени во интегрираната А-дозвола за спречување на фугитивната прашина.
9.Поништување на одредбата за „деловна тајна“ од Законот за контрола на индустриски емисии, со цел целосна транспарентност кон јавноста

