Македонија
Поповска од ДОМ остро го критикува францускиот предлог во отворено писмо до Европските Зелени
Поранешна претседателка на првата парламентарна зелена партија во Македонија, ДОМ – Демократска обнова на Македонија, Лилјана Поповска напиша отворено писмо до Европските Зелени во кое бара помош за нормализација на процесот на отворање преговори со ЕУ за Македонија и за исправање на неправдата.
Во посмото вели дека во моментов на Македонија и се нуди целосно неприфатлив предлог, диктиран од Бугарија, напишан од Франција, а во преговарачката рамка е вградена целата негаторска политика на поголемиот дел од бугарската политичка елита за јазикот, идентитетот и историјата на Македонците и македонската држава.
Целото писмо на Поповска во прилог:
„Ви се обраќам како поранешна претседателка на првата парламентарна зелена партија во Македонија, ДОМ – Демократска обнова на Македонија, која е и Ваша полноправна членка. Долги години соработувавме како соборци за демократија, човекови права, заштита на климата и животната средина, културен диверзитет и социјална правда. Овде, во Македонија, со Ваша помош се собираа зелените партии од целиот Балкан, кога другите политички фамилии не можеа да најдат заеднички јазик. Ние, пак, заеднички го сонувавме зелениот европски сон, покажувајќи дека зеленото е моќна обединувачка идеја која надминува граници и предрасуди. Како што знаете, се повлеков од политиката целосно и трајно, дејствувајќи сега како граѓански активист за истите вредности во кои верувам.
Во свое лично име Ви се обраќам за да побарам помош за нормализација на процесот на отворање преговори со ЕУ за Македонија и за исправање на една голема неправда. Токму зборот НЕПРАВДА стана синоним за Македонија, зашто изгледа како секоја држава да добива право да си поигрува со нас, со нашата иднина и среќа. Премногу долго сме третирани како монета за поткусурување на интересите на „поголемите“ од нас. Веќе три децении сме под разни блокади, од кои две се во официјалната чекална на ЕУ, а сме имале неброени позитивни оценки за почеток на преговорите.
Во моментов на Македонија и се нуди целосно неприфатлив предлог, диктиран од Бугарија, напишан од Франција, а официјално поддржан од ЕУ. Се претставува како „компромисно решение за дигање на бугарското вето за почеток на преговорите со ЕУ“, иако е само грда уцена и измама, која не може дури ни да се реализира, и по цена некој да се обиде да ги исполнува бесмислените диктати од предлогот. Во преговарачката рамка е вградена целата негаторска политика на поголемиот дел од бугарската политичка елита за јазикот, идентитетот и историјата на Македонците и македонската држава. Од нас се очекува да „признаеме“ дека сме всушност Бугари со бугарски јазик, на кои Тито им го „свртел умот“, па се декларирале како Македонци од 1945 наваму. Ова треба потоа да го внесеме во учебниците, што ќе биде под строга „вето контрола“ на нашите соседи. А пред да почнат воопшто преговорите, треба да ги внесеме Бугарите во нашиот устав, но не како малцинска заедница, туку како конститутивен народ, за да можеле, како што велат, „да ги освестуваат“ заблудените Македонци одвнатре, како вградена мина во државната структура. Само да потсетам, истата држава не признава малцинства во својот устав и жестоко ги прогонува и забранува тамошните Македонци и нивните здруженија. За ова сте добро информирани, со оглед на тоа што Европските Зелени се со години особено активни во Советот на Европа со поддршка на нивните права, со што се издејствувани 16 пресуди на Европскиот суд за човекови права во нивна полза. Ниедна од овие пресуди не е реализирана!
Се разбира, целиот пакет со условувања во преговарачката рамка е спротивен на критериумите од Копенхаген, но и на сите повелби на ОН за човековите права и правото на самоизјаснување. Сепак, во овој миг, европските структури застанале зад ваквиот предлог и се прави непримерен притисок врз Владата и пратениците да го прифатат, во состојба на масовна огорченост и револт на граѓаните, кои се на улица. Не повикуваат да бидеме рационални, а не емотивни. Но токму во името на разумот не можеме да прифатиме уцени кои го засегаат идентитетското чувство. Исто така, не можеме да не бидеме емотивни кога сме понижени и загрозени, зашто ни е реално затворен патот за кој верувавме дека води кон подобро, поправедно и понапредно општество.
Само да потсетам, нашиот од по маките започна со блокадата од Грција и забрана на самиот збор Македонија во нашето име! ЕУ со Лисабонската декларација од 1992 првин го прифати ова, за да се повлече по наша реакција и на многу разумни личности од меѓународната сцена. Но грчкото вето за НАТО и ЕУ продолжи со долги и мачни преговори за името, во кои беше гмечено нашето достоинство, чувство за реалност и шанси за демократски и економски напредок. И за ова сте добро информирани, зашто Европските Зелени беа речиси единствените доследни борци за заштита на човековите права и европските принципи, инсистирајќи на деблокада на Македонија и невнесување на билатералните спорови во европската агенда. Преку Вашите претставници во Европскиот парламент и нивните амандмани, Македонија имаше свои претставници и заштитници на правата на обесправените!
Агонијата со името само формално заврши со Преспанскиот договор, зашто додавката пред нашето име ја мразиме и не сакаме ни да ја изговориме, а посебно не боли кога некој сака од неа да прави именки и придавки за идентитетот и јазикот. Освен приемот во НАТО што беше една од стратешките цели и кохезивен елемент меѓу македонските граѓани, добивме длабока граѓанска поделеност, но и ново вето од Франција заради нова методологија на прием, па уште едно вето од Бугарија поради идентитетски и историски причини. ЕУ, која беше гарант на договорот, не измами и остана затворена за нас.
Почитувани зелени пријатели, ова обраќање е молба да и помогнете на Македонија повторно и на Ваш начин, во името на правдата и вистинските европски вредности да го издејствувате невозможното – нова дебата во Европскиот парламент за отворањето на преговорите со Македонија. Европа се бори за правда во Украина, против присвојувањето на јазикот, идентитетот и територијата од страна на Русија. Зошто тогаш дозволува истото тоа да и го прави Бугарија на Македонија? Зарем правото на правда зависи од големината на земјата и од моменталните геостратешки интереси?
Молам за правда за Македонија, подеднаква како и за Украина и за секоја онеправдана земја! Помогнете ни да се одбраниме од империјалистичкото наметнување услови за тоа кои сме, кој е нашиот јазик, како ќе се нарекуваме и каква ќе биде нашата колективна меморија! Со Ваше заземање како најавтентични Европејци меѓу Европејците, ќе застанете и во одбрана на вербата дека Европската унија не е само нереален сон за целиот Балкан и пошироко.
Со почит и надеж,
Лилјана Поповска“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Родителите на починатите деца од „Пулс“ бараат новиот јавен обвинител да го преиспита случајот
Родителите на починатите во пожарот во „Пулс“ денеска на 34. Марш за ангелите во Кочани побараа проширување на истрагата, утврдување на индивидуална одговорност и јавно образложение зошто одредени лица досега не се опфатени со постапка. Исто така, тие испратија порака до новиот државен јавен обвинител – да се преиспита целокупниот предмет од самиот почеток, од денот на трагедијата, како што рекоа, за да се утврди кој знаел, кој дозволил, кој премолчел и кој не постапил.
-Гневни сме затоа што постојат и други лица за кои јавноста, а и ние како семејства, основано знаеме дека носат вина, а истите не се ниту осомничени, ниту предмет на видлива и транспарентна истрага. Нашите деца не се бројка. Тие имаат имиња. Имаат приказни. Имаат семејства што засекогаш ќе ги чекаат. Овој марш е порака: дека сме тука, дека паметиме, и дека нема да дозволиме вистината да се закопа заедно со нашите деца, рече Александар Наунов, татко на починато девојче од пред полициската станица во Кочани.
Пред зградата на Судот и Обвинителството во Кочани, Верица Трифунова, мајка на починатата Моника Спасова, нагласи дека оставката на државниот јавен обвинител, Љупчо Коцевски е задоцнета.
-Денес, во време кога ние повторно чекориме со сликите на нашите деца во срцата, државниот обвинител Коцевски поднесе неотповиклива оставка. Оставка што доаѓа предоцна. Затоа што немаше храброст и волја самостојно да го отвори предметот од денот на трагедијата. Наместо вистинска истрага, тој бараше информации од МВР, а постапките што следеа беа насочени кон лица осомничени уште од 2024 година и претходно, додека вистинските носители на моќ и одговорност останаа заштитени, децидно рече Трифунова.
Таа смета дека новиот државен обвинител треба да го преиспита целокупниот предмет од самиот почеток, од денот на трагедијата, да се утврди кој знаел, кој дозволил, кој премолчел и кој не постапил, и на обвинителна клупа да се најде секој што директно или индиректно придонел за убиството на нивните деца.
Протестниот марш, вообичаено, започна од „Паркот на Револуцијата“, преку Трговскиот центар и Управата за јавни приходи, кон полициската станица и Судот. На двојниот мост кај кружниот тек на улицата „Стево Теодосиевски“, запирајќи, родителите направија застој во сообраќајот, на што возачи реагираа со свирежи од нивните автомобили и не знајќина од кои причини е стојат подолго време во место.
Македонија
Петти конгрес на ДУИ – Ахмети бара нов историски договор
Претседателот на Демократската унија за интеграција, Али Ахмети, на денешниот Конгрес на партијата во Скопје најави нов „Национален договор за напредок“ и побара целосен ветинг со меѓународен надзор за сите носители на јавни функции во последните 34 години. Ахмети предложи и воведување на „извршен Бадентер“ при избор на Владата, примена на Бадентеровиот принцип во Уставниот суд и нова фаза на функционална и фискална децентрализација.
Лидерот на ДУИ истакна дека иницијативите имаат за цел да го зајакнат унитарниот карактер на државата преку еднакво партнерство на сите заедници, да ја зацврстат довербата во институциите и да обезбедат стабилна, функционална и праведна држава.
– Унитарната држава може да биде функционална и стабилна само доколку се темели врз довербата и лојалноста на сите заедници што живеат во неа. Во таа насока, предлагаме три клучни мерки кои обезбедуваат правична застапеност, функционална еднаквост и општествена кохезија, во духот на Рамковниот договор од Охрид. Прво, избор на Владата со двојно мнозинство, односно извршен Бадентер; Секој нов состав на Владата да ја добие довербата на Собранието не само со мнозинство од вкупниот број пратеници, туку и со мнозинство од пратениците кои ги претставуваат немнозинските заедници, смета Ахмети.
Ова, според него, ќе овозможи Владата да ужива двоен легитимитет и реално да ги претставува сите заедници. – Овој механизам обезбедува двоен демократски легитимитет и гарантира реална застапеност на сите етнички заедници, како и зачувување на меѓуетничката кохезија на највисоките нивоа на извршната власт, рече Ахмети.
Како втора мерка, лидерот на опозициската ДУИ ја посочи примената на Бадентеровиот принцип во Уставниот суд.
-Законите усвоени со двојно мнозинство во Собранието не смеат да бидат поништени од Уставниот суд без двојно мнозинство и во рамките на судскиот состав. Предлагаме уставно-правни измени со кои одлуките што ги засегаат правата на немнозинските заедници нема да се донесуваат без заемна согласност меѓу судиите, рече Ахмети.
Трета мерка, додаде, е продлабочување на децентрализацијата и локалната самоуправа, односно, како што рече, „финансиска автономија на единиците на локалната самоуправа, преку правична распределба и враќање на даночните и таксените приходи во општините каде што тие се создаваат“.
Во делот за владеењето на правото, Ахмети изјави дека ДУИ ја поддржува идејата за темелна истрага на потеклото на имотот, приватизацијата и дејствијата на безбедносните служби од 1945 година до денес, нагласувајќи дека „правдата не смее да биде селективна“.
Најави дека нивниот предлог за „Национален договор за напредок“ ќе ги обедини сите заедници и експерти за заедничка визија на државата „во која достоинството е гарантирано, а соништата се остварливи“. На крајот од обраќањето Ахмети упати повик до младите, жените, професионалците и дијаспората активно да се вклучат во, како што рече, процесот за изградба на европска иднина, бидејќи „иднината не се гради со поделби, туку со еднаквост, не со експерименти, туку со државничка одговорност“.
На Конгресот, партијата усвои четири резолуции – за зајакнување на унитарниот карактер на државата и консолидирање функционална еднаквост, за владеење на правото, независното судство и враќање на довербата во институциите, за национален договор за напредок и одржливиот развој на државата и за европската интеграција.
Македонија
Откажани летови и отежнат авиосообраќајот на скопскиот аеродром поради маглата
Како резултат на ниската видливост предизвикана од густата магла што ја зафати скопската котлина денеска до 14 часот на Меѓународниот Аеродром Скопје има пет откажани, два пренасочени и шест летови со доцнење. Од 12 часот временските услови се подобрени, така што три лета пристигнаа, еден полета, а три лета се спремни да полетаат, информираат од ТАВ Македонија.
Од ТАВ Македонија апелираат до сите патници дека временските услови се менуваат постојано и во однос на нивните летови да ги следат насоките кои им ги дава нивната авиокомпанија.
-Денеска, 20 декември 2025, од 00:00 часот до 14 часот, на Меѓународниот Аеродром Скопје има 5 откажани летови, 2 пренасочени летови и 6 летови со доцнење, како резултат на ниската видливост предизвикана од густата магла што ја зафати скопската котлина. Од 12 часот временските услови се подобрија, така што 3 лета пристигнаа (од Дортмунд, Истанбул и Париз), 1 лет полета (за Истанбул), а 3 лета се спремни да полетаат (за Осло, Љубљана и Баден-Баден), информираат од ТАВ Македонија.
Маглата, што го зафати денеска Скопје го отежнува авиосообраќајот на скопскиот аеродром, каде, според податоците од официјалната веб-страница, има откажани и летови што се реализираат со задоцнување, додека сообраќајот на државните патишта се одвива непречено по суви коловози, но со намалена видливост на одредени патни правци.

