Во рамки на работната посета на претседателот на Република Македонија Ѓорге Иванов на САД, сопругата на претседателот Маја Иванова, во Детроит ја посети Детската болница на Мичиген.

Сопругата на македонскиот претседател од менаџментот беше запозната со севкупната работа на оваа детска болница, идните планови во нејзината работа, а беше разговарано и за можностите за соработка на болницата со здравствени институции во Македонија. Иванова ги претстави нејзините активности поврзани со детското здравје, со посебен акцент на децата со аутизам, соопшти прес-службата на Кабинетот на претседателот.

„Често велам дека аутизмот не познава големи и мали држави, богати и сиромашни држави, туку тоа е проблем за којшто треба да се обединиме и да работиме сите. Активноста што ја започнав за аутизмот во Македонија, потекнуваше токму од овде, од Соединетите Американски Држави, кадешто присуствував на конференциите што се организираат од организацијата Autism Speaks и веднаш по враќањето ги продолжив моите активности во Македонија. Почнав да ја подигам јавната свест, да бидам гласноговорникот во Македонија за подигање на јавната свест дека аутизмот во Македонија постои, и треба да се обединат сите, да се соочат со тој проблем и едноставно да почнат со негово решавање. Меѓутоа не застанувам тука, затоа што аутизмот не познава само активности, туку познава обединување на сите оние што треба да работат на овој проблем, почнувајќи од образовниот систем, од здравствениот систем, од невладините организации. Посетата на оваа болница ми е големо искуство, затоа што видов дека овде здравствената заштита на децата е на највисоко можно ниво, со најсовремена опрема, со најмодерна опрема. Се надевам дека мојата посета овде ќе биде една иницијатива да се продолжи натаму со соработката помеѓу оваа болница и Детската болница во Скопје. Се надевам дека оваа посета ќе вроди со плод“, изјави Иванова.

Луан Евалд, главен извршен директор на Детската болница на Мичиген посочи дека разговарале за начините како може да разменат информации, како американските лекари можат да соработуваат со македонските, за подобро здравје на децата.

Иванова е носител на повеќе иницијативи за подобрување на здравјето и унапредување на здравствената заштита на децата. Нејзините напори и активности се првенствено насочени кон борбата против аутизмот и подигнувањето на јавната свест за постоењето на оваа болест. Меѓу бројните реализирани активности, под нејзино покровителство, во 2016 година во Скопје беше отворен Центарот за сензорна терапија за лица со аутистичен спектар на нарушувања, а во 2013 година беше отворен првиот Детски ургентен центар во Република Македонија.

За време на работната посета на претседателот Иванов на САД, предвидено е Иванова во Њујорк да присуствува на настанот со првите дами учеснички на 73. Генерално Собрание на ОН во организација на Првата дама на САД, Меланија Трамп, како и на настан на високо ниво кој го приредува првата дама на Република Турција, Емине Ердоган, додаваат од кабинетот на Иванов.

На вработените во градинките, училиштата и болниците септемвриската плата ќе им биде зголемена за пет отсто. Зголемената плата ќе им биде исплатена во октомври, најавија денес министрите за финансии, образование, здравство и труд и социјала. Покачена плата ќе добијат вкупно 53.656 вработени во основните и во средните училишта, во здравствените установи и во детските градинки.

Министерот за здравство Венко Филипче најави дека во неговиот сектор, зголемувањето од пет отсто значи покачување од 1050 – 5.300 денари на платите на здравствените работници.

„ Можеби пет проценти звучат помалку атрактивно но треба да се потенцира дека на наставниот кадар на хируршките гранки на универзитетските клиники во просек платата ќе се зголеми за 5.300 денари, на докторите специјалисти на универзитетските клиники ќе се зголеми за 4.500 денари, на медицинските сестри на универзитетските клиники со високо образование во просек за 2000 денари, на средно медицинскиот кадар  за околу 1500 денари. Во општите болници наставниот кадар ќе зема поголема плата за околу 4.700 денари, лекарите специјалисти во општите болници за 4060 денари, медицинските сестри со високо образование за 2050 денари, средно медицинскиот кадар во општите болници ќе зема плата поголема за 1050 денари“, образложи министерот за здравство Венко Филипче.

Тој нагласи дека освен покачувањето на платите на вкупно 19.123 вработени, постојано инвестираат во модернизирање на болниците.

Министерот за образование и наука Арбр Адеми смета дека постепено се враќа дигнитетот на просветителската дејност и нејзината важност во општеството.

„Неодамна потпишаната спогодба со нашиот најголем социјален партнер Синдикатот за образование, наука и култура на Македонија гарантира трајно зголемување на платите за пет отсто на сите вработени во јавните и државните основни и средни училишта во земјата, независно дали се ангажирани на определено или на неопределено работно време. Станува збор за околу 30.000 вработени од кои 21.288 во основно образование и 8950 во средно образование. Со потпишаните спогодби на  вработените им се гарантира и најнискиот износ на плата и тоа 12. 714 денари во основните училишта и 13.117 денари во средните училишта“, рече министерот Адеми.

Тој најави дека интенцијата на Владата е трендот на пораст на платите да продолжи и во периодот што следи.

Министерката за труд и социјална политика Мила Царовска, потсети дека ова е второ покачување на платите на варботените во градинките во последната година.

„ Поголема плата ќе добијат сите воспитувачки и негувателки кои работат во предучилишното образование. За зголемувањето Министерствто за труд обезбеди 15 милиони денари. На ова зголемување од пет проценти му претходеше зголемување од два проценти кои што се случи минатата година и не застануваме тука. Постојано со вработените и со синдикатите работиме на создавање на систем на професионален развој во предучилишно образование и кариерно зголемување на платите понатаму, рече Царовска.

Министерот за финансии Драган Тевдовски објасни дека покачувањето на платите на вработените во здравството и образованието е предвидено во Буџетот за 2018 година.

„Јасно ни е дека не се работи за голема промена. Промената е согласно со можностите  но насоката е јасна, за Владата зајакнувањето на јавното здравство и образованието е приоритет.  Не смееме да дозволиме земјата да биде на дното на ПИСА тестовите, не смееме да дозволиме докторите да се иселуваат или да си одат од јавното здравство. Ние сме решени да вложуваме во човечкиот капитал. На земјава и требаат среќни и квалитетни наставници кои ќе ги учат нашите деца, ни требаат задоволни и квалитетни доктори кои ќе не лекуваат во јавното здравство. Со години во минатото се запоставувале овие сектори, ресори. Владата уште со првите чекори покажа дека тоа нема да биде така“, рече министерот за финансии Тевдовски.

Министрите и најавувањето на зголемувањето на платите го искористија да укажат дека единствениот пат кон поголеми плати, подобро здравство и квалитетно образование е влезот на Македонија во ЕУ.

Набљудувањето на референдумот од страна на Граѓанската асоцијација МОСТ започна на 3 септември, со распоредување на 80 долгорочни набљудувачи, кои ги покриваат сите општини во Република Македонија. МОСТ ја следи работата на Државната изборна комисија, општинските изборни комисии, како и активностите на сите субјекти поврзани со претстојниот референдум.

Како што информираат од граѓанската асоцијација, согласно Законот за референдум и други облици на непосредно изјаснување на граѓаните, кампањата започна на денот на неговото распишување 30. јули, но активностите на субјектите се интензивирале од 31 август.

Од МОСТ истакнуваат дека анализирале 311 извештаи за кампања и 978 дневни извештаи за настани и случувања во општините, од кои може да се заклучи дека единствениот субјект кој има интензивни активности на терен е коалицијата „Заедно за европска Македонија“.

„Забележани се главно директни средби со граѓаните и повисок интензитет на т.н. кампања врата до врата. Забележан е и значително помал процент на активности на субјекти кои пропагираат граѓаните да не гласаат на референдумот. Во исто време, меѓународни и домашни организации и останати субјекти одржуваат информативни дебати и трибини. МОСТ цени дека овие информативни активности придонесуваат за зголемување на нивото на знаење и информираност на граѓаните“, се наведува во соопштението.

Од МОСТ истакнуваат дека апелот на претседателот на Владата до бизнисмените, финансиски да ги мотивираат вработените во нивните компании да гласаат, е неетички потег кој не треба да биде дел од еден ваков важен процес. Ваквото однесување поставува преседан кој во иднина може да стане составен дел од кампањите и однесувањето на политичарите.

„За поздравување е воведувањето на веб-алатката од Министерството за информатичко општество и администрација која овозможува пријавување притисоци во администрацијата. Особено позитивно е што алатката овозможува анонимно пријавување, што уште повеќе треба да ги охрабри вработените во администрацијата да пријават евентуални притисоци. Во текот на набљудуваниот период не бил пријавен ниту еден случај на оваа веб-алатка“, сметаат од граѓанската асоцијација.

Во однос на новиот состав на ДИК, од МОСТ потсетуваат дека истиот бил избран неспоредно пред распишување на референдумот, со мандат од 6 месеци.

„Претседателот и два члена беа избрани на предлог на опозицијата, додека потпретседателот и три члена на предлог на власта. Во набљудуваниот период ДИК работеше во колегијална атмосфера и сите одлуки ги донесе едногласно, што е за поздравување. Исто така, позитивно се оценува и транспарентноста на работата на ДИК, имајќи предвид дека првпат сите седници се јавни и за првпат се почитува обврската од Изборниот законик за редовно објавување на записниците од седниците на Интернет. Дополнително, ДИК ги одржува седниците во временскиот интервал пропишан со нејзиниот Деловник“ стои во соопштението.

Понатаму се додава дека, при разгледувањето на барањата за изземање од извршување на должност член на ОИК, ДИК прифати едно барање поради службени обврски, иако тоа не е предвидено со Изборниот законик. Оттаму, можеби е потребно да се разгледа можноста за проширување на основите по кои може да се бара изземање од членство во изборните органи. Забележани се и извесни пропусти во прирачникот за едукација на изборната администрација, како и неусогласеност на одредени делови со видео-прирачникот кој го подготви ДИК и кој се користи за обуките на изборната администрација.

МОСТ ја набљудуваше и постапката за дополнување на составот на избирачките одбори во 73 општински изборни комисии. Треба да се нотира дека истата заврши неколку дена по законски предвидениот рок. За првпат изборот не се вршеше паралелно за повеќе општински изборни комисии одеднаш, туку поединечно, што придонесе за зголемување на транспарентноста и можноста за набљудување и контрола на процесот. Генерален заклучок од набљудувањето е дека базата на службеници во администрацијата содржи неажурирани податоци кои го отежнуваат случајниот избор на членови на избирачките одбори. Дополнително се отвора дилемата дали одредени професии како што се на пример лекарите и останатите здравствени работници, коишто не се дел од администрацијата во потесна смисла на зборот, треба да бидат дел од базата од која се избираат членовите на изборните органи. Оттука, МОСТ препорачува да се подобри софтверот и базата за избор на членови на изборните органи, како и да се преиспита начинот на избор и составот на изборните органи.

МОСТ ги охрабрува сите граѓани да се информираат за секој аспект од референдумот, активно да се вклучат во носењето одлуки и својот глас да го дадат согласно нивното лично уверување и волја. Секаков притисок, уцена или заплашување на граѓаните се спротивни на демократските вредности и принципи.

МОСТ исто така ги поттикнува граѓаните да пријават какви било притисоци или нерегуларности на бесплатната телефонска линија 080-080-080.