Македонија
Секоја петта бремена Ромка е малолетничка
Ромките од Шуто Оризари и годинава се соочуваат со сериозни пречки во пристапот до основни здравствени услуги за репродуктивно здравје, што се потврдува и со загрижувачките податоци за бројот на малолетнички бремености меѓу Ромките.
Теренското истражување спроведено во 2017 година покажало дека дури 20 отсто од бремените Ромки од Шуто Оризари – или секоја петта бремена Ромка, се малолетнички. Раната бременост и родителство сериозно влијаат врз конкурентноста на пазарот на трудот и придонесуваат кон прекинување на понатамошното школување, со што се создава економска зависност и сиромаштија, се наведува во Иницијативата на жени од Шуто Оризари, по повод Меѓународниот ден на Ромите, 8 Април.
Ваквата состојба, како што се посочува, ја потврдува потребата од воведување едукација за младите и од услуги за заштита и унапредување на нивното репродуктивно здравје, што директно ќе придонесе кон намалување на бројот на малолетничките бремености. Едукацијата за начините на заштита од несакана бременост и од сексуално преносливи инфекции, според нив, ќе ги опреми младите со информации и знаења кои се неопходни за донесување на важните одлуки во животот.
Истото истражување покажа дека дури 82 отсто од Ромките од Шуто Оризари го платиле прегледот кај матичниот гинеколог иако според прописите од областа на здравствената заштита, оваа услуга им следува бесплатно.
„Согласно Програмата за активна здравствена заштита на мајки и деца, прегледите и лабораториските анализи во текот на бременоста им следуваат бесплатно на бремените жени без здравствено осигурување, жените без документи за лична идентификација, Ромките и жените од социјално ранливи категории, но според нашето истражување, ова се почитува во само 20 отсто од случаите, додаваат од Иницијативата.
Ваквата практика во ординациите на матичните гинеколози ги одвраќа жените редовно да ја следат бременоста и со тоа директно се загрозува нивното здравје и живот. Иницијативата на жени од Шуто Оризари бара институциите, пред се ФЗОМ и Министерството за здравство да им дадат врвен приоритет на здравјето и животот на бремените жени, односно да изнајдат трајно системско решение за целосно стопирање на практиката на незаконска наплата на здравствените услуги од страна на матичните гинеколози и да обезбедат целосно спроведување на мерките од превентивните програми на Министерството за здравство за унапредување на репродуктивното здравје на Ромките.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Минчев: Стоп за партиските вработувања, време е квалитетот да биде пред сѐ
Министерот за јавна администрација, Горан Минчев, денес во Битола ја отвори четвртата серија од генеричките обуки за административните службеници за 2025 година, овојпат наменети за институциите од Пелагонискиот регион.
Настанот се одржа во Офицерскиот дом во Битола, каде Министерството ја продолжи својата стратегиска агенда за создавање современа, професионална и европска јавна администрација.
Министерството за јавна администрација го заокружува годишниот процес на генерички обуки, преку кој во 2025 година беа опфатени над илјада јавни службеници од Скопскиот, Полошкиот, Источниот и Пелагонискиот регион.
Во 2026 година, како што најави министерот Минчев, обуките ќе продолжат со уште поголем интензитет, континуитет и систематичност.
Министерот истакна дека јавната администрација е „темелот и крвотокот на државата“ и дека нејзината професионализација претставува еден од најважните приоритети на Владата.
„Кога службеникот ќе постапи чесно, љубезно и професионално, граѓанинот не гледа политичка партија, туку држава. Овие обуки не се само дел од реформа, тие се дел од новата култура на јавна служба, култура на отчетност, стручност и достоинство“, нагласи Минчев.
Во своето обраќање, министерот го истакна и значењето на новиот Закон за стручно усовршување и обука на административните службеници, со кој се воспоставуваат системски основи за вистинска професионализација на јавната административна служба. Клучен столб на овој процес е формирањето на Академијата за јавни службеници, која ќе започне со работа во 2027 година.
„Академијата ќе биде куќа на знаењето, лабораторија на идеи, универзитет на практиката. Тоа е модел што ја носи Македонија чекор поблиску до европските стандарди“, истакна министерот.
Минчев најави и дека значаен дел од реформската агенда ќе биде и Законот за висока раководна служба, со кој ќе се воспостави професионален, стабилен и деполитизиран управувачки кадар.
„Овој закон е гарант на институционална зрелост. Тоа е крај на партизацијата во раководењето и почеток на нова ера на стабилно, транспарентно и професионално управување“, порача министерот.
Тој нагласи дека јавната администрација не е трошок, туку инвестиција во стабилноста, довербата и европската иднина на државата.
На крајот, министерот упати повик за заедничка посветеност кон реформите:
„Ова е нашата историска шанса, да создадеме администрација што ќе биде гордост, а не товар; институции што ќе бидат двигател на развојот; држава што ќе биде европска и по вредности и по резултати. Заедно можеме и заедно ќе успееме.“
Македонија
Димитровски: Билатералните прашања за историјата и за идентитетот мора да останат надвор од процесот на пристапување
Заменик-министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Зоран Димитровски, денеска, во Белград, учествуваше на вториот дел од состанокот на министрите за надворешни работи на земјите учеснички на Централноевропска иницијатива (ЦЕИ) во рамките на српското претседавање со иницијативата.
Фокусот на годинешните дискусии беше ставен на стратешката важност за изнаоѓање модалитети за зајакнување на регионот на земјите членки на ЦЕИ преку поврзаност, иновации и евроинтеграција.
Истовремено, беше потенцирано дека проширувањето на ЕУ не е само технички процес – тоа е геополитичка неопходност. „Процес кој е предвидлив, базиран на заслуги и со поголема вклученост на земјите кандидатки во политичките дијалози, програми и иницијативи на ЕУ, би дал посилна политичка порака и ќе може да се спротивстави на фрустрацијата и скептицизмот кај граѓаните во регионот“, нагласи Димитровски.
Особено акцентирајќи ја нашата позицијата, Димитровски укажа дека нашата земја има потреба од поверодостоен, конзистентен и сигурен процес на пристапување.
„Владата останува целосно посветена на европскиот пат барајќи конструктивни решенија базирани на компромис преку дијалог со нашиот сосед, Република Бугарија. Целосно се согласуваме дека билатералните договори со соседните земји треба да се спроведуваат со добра волја од сите страни“, истакна заменик-министерот.
Тој додаде дека билатералните прашања за историјата и за идентитетот мора да останат надвор од процесот на пристапување, а проширувањето мора да остане базирано на заслуги и на Копенхашките критериуми.
„Потребен е целосно ресетирање во дијалогот со Бугарија со цел обновување на довербата и напредно ориентиран пристап. Комуникацијата и соработката во рамките на проектот за Коридорот 8 е добар пример за билатерална соработка“, заклучи Димитровски.
Во смисла на регионалната соработка, за време на состанокот министрите уште еднаш ја потврдија улогата на ЦЕИ како иницијатива што придонесува за ефективно решавање на актуелните регионални прашања и истовремено претставува цврста основа за понатамошно продлабочување на соработката во сите сфери од заеднички интерес.
Македонија
Гаши: Ниедно билатерално прашање не смее да стане пречка на нашиот европски пат
Ниедно билатерално прашање не смее да стане пречка на нашиот европски пат. Ние остануваме подготвени за принципиелен дијалог со сите соседи, изјави претседателот на Собранието, Африм Гаши, на 8. пленарна конференција – „Национална конвенција за ЕУ“.
„Моја должност е да нагласам дека меѓу главните забелешки во извештајот беа уставните измени, кои несомнено остануваат и главен предизвик во оваа фаза од процесот. Знаете дека уставните процеси и билатералните теми создадоа значителни политички тензии, но сакам повторно да истакнам дека ниедно билатерално прашање не смее да стане пречка на нашиот европски пат. Ние остануваме подготвени за принципиелен дијалог со сите соседи“, рече тој.
Според Гаши, напредокот на Албанија и на Црна Гора е доказ дека политиката на проширување е жива и дека нашиот регион може да се движи напред.
„За нас, ова е момент за мотивација, а не за притисок“, рече Гаши.
Според него, интеграцијата во ЕУ не е ниту луксуз ниту опција, туку неопходност за безбедноста, стабилноста и за развојот на земјата.
„Исто како и пред една година, и денес би сакал да повторам уште еден важен елемент. Во еден турбулентен свет, со конфликти во Украина, на Блискиот Исток и пошироко, интеграцијата во ЕУ не е ниту луксуз ниту опција, туку неопходност за безбедноста, стабилноста и за развојот на земјата. Со членството во НАТО создадовме заштита, а со пристапувањето во Европската Унија се стремиме кон изградба на стабилност и одржлив економски, институционален и демократски развој“, рече тој.
Гаши нагласи дека Собранието на Република Северна Македонија ќе продолжи да биде доверлив партнер во овој процес.
„Ние сме посветени на унапредувањето на реформите, зајакнувањето на дијалогот, развивањето консензус и одржувањето на институционалната зрелост во време на предизвици. За нас, европската интеграција не се гради во Брисел, ниту во главните градови на регионот, туку се гради тука, во Скопје, во нашите институции, во нашите одлуки и во нашата подготвеност да ги надминеме политичките разлики во служба на државниот интерес“, рече Гаши.

