Пратеничката од Социјалдемократаскиот сојуз на Македонија, Јованка Тренчевска, на денешните пратенички прашања, укажа дека се уште до Собранието не се доставени измените на Законот за социјална заштита и Законот за детска заштита со кои треба да се зголеми износот на надоместокот за правото на попреченост и посебниот додаток за децата со попреченост, и покрај тоа што амандманот за зголемување на надоместокот беше прифатен со ребалансот на Буџетот во јули 2025 година. Тренчевска упати прашање до заменик-министерот за социјална политика, демографија и млади, Ѓоко Велковски, кога ќе се донесат измените и дали ќе има зголемување во 2026 година на сите права од детска и социјална заштита.

„Со ребалансот на Буџетот во јули 2025 година беше прифатен амандман со кој се обезбедија дополнителни средства од 50 милиони денари за да се овозможи зголемување на износот на надоместокот за правото на попреченост и посебниот додаток за децата со попреченост.

Денеска сме 27 ноември, покачување нема, а ниту има доставено до Собранието измени на Законот за социјална заштита и Законот за детска заштита, како би можеле овие права да се зголемат во 2025 година.

Заменик-министер, им ја убивте надежта на лицата со попреченост дека ќе имаат повеќе приход во семејството. Си поигравте и со нив предизборно, ветувајќи им зголемување на надоместокот. Завршија изборите, тие ви поверуваа, а вие ги изневеривте“.

Тренчевска праша кога да се очекуваат во Собрание предлог-измените на Законот за социјална заштита и Законот за детска заштита со цел зголемување на овие права.

„И дали ќе има зголемување во 2026 година на сите права од детска и социјална заштита, со оглед на намалените средства во буџетот за 2026 година во делот на правата и надоместоците, кои се намалени за близу 2 милијарди денари“.

Премиерот Христијан Мицкоски на денешната седница во Собранието за пратенички прашања истакна дека в година главен фокус на Владата ќе бидат капиталните инвестиции и се очекува тие да бидат главен двигател во економијата, исто како што и оваа година од 3 % дојдовме на 3,4 % од БДП, а за третиот квартал се очекува и повеќе имајќи предвид дека само во градежништвото има раст поголем од 34 % во реализација и на капиталните и на приватните инвестиции во третиот квартал.

„Нашата цел е да дојдеме до реален раст на БДП од 4 % и повеќе во услови на ваква криза, особено во автомобилската индустрија и во услови на геостратешките политички консталации не само во Европа туку и пошироко и да дојдеме до номинален раст на БДП помеѓу 7,5 и 8 %, што веќе го правиме, бидејќи во првиот квартал беше 7,5 %, во вториот 7,8 %. Ова е она што претставува наша амбиција во ова време и да ги намалиме во тие услови и јавниот и државниот долг“, посочи Мицкоски.

Додаде дека ако ги гледаме 2025 година и додадената вредност, која ја креираме во економијата, и споредиме со задолжувањата, ќе видиме дека тоа е во однос 2 спрема 1 и затоа кога ќе прашаат каков е јавниот и државниот долг, одговорот е дека едниот е речиси 2,8 %, а другиот 3,5 % помал од оној што бил на крајот на 2024 година.

„Ако споредите со седум години СДСМ и ДУИ, ќе видите дека поголемо е задолжувањето отколку креираната додадена вредност во економијата. Тоа значи дека се задолжувале, а не создавале вредност, а ние во оваа година двојно повеќе создаваме вредност отколку што ја задолжуваме државата. Оваа влада домаќински се грижи за народните пари и може да ги планира соодветно, распределува, да инвестира соодветно за граѓаните да почувствуваат дека нешто добро се случува во државата во споредба со тоа како беше по принципот ‘како до сега’. И никогаш нема да ја научат лекцијата, им ги слушам пораките, дискусиите овде и сфаќам дека не сакаат да ја научат. Си кажуваат една работа, комотно им е тука во парламентот, убаво им е на малкумина, без да водат сметка како е во државата и каква одговорност имаат што седат во овие пратенички клупи“, потенцира Мицкоски.

Нагласи дека главна цел на Владата е да ги реализира капиталните инвестиции и во таа насока посочи дека сите капитални инвестиции, кои се дел од општините и ги финансира централната влада, „а вкупниот обем на тие, ако на тоа се додадат и програмите преку министерствата, доаѓаме до бројка од половина милијарда евра, додавајќи дека дел е досега завршен, дел во фаза на реализација, овие капитални инвестиции очекувам дека од 75 до 80 % ќе бидат готови.

Очекувам да бидеме при крај со автопатот Кичево – Охрид, во завршна фаза или најдоцна до првиот квартал во 2027 година, имаме мал проблем со проектирањето на косините, кои треба да ја стабилизираат земјата за да не ни се свлече за да нема инциденти, на линија се со потпретседателот на Владата и жестоки сме со компанијата, која си игра мајтап со трпението, и мислам дека треба да престанат да си играат мајтап и да го заврши она што требаше во февруари, па се продолжи до октомври и сега пак бара рок до февруари. Жестоко работиме на реализација на коридорите 8 и 10 д, очекувам да имаме огромен напредок, очекувам завршување на реализацијата на капиталните во други сегменти и почнување нови“, изјави Мицкоски.

Пратеникот и претседател на Постојаната анкетна комисија за заштита на човековите слободи и права, Димитар Апасиев, на денешната прес-конференција соопшти дека закажува редовна седница по поднесената претставка од здружението „16 Март“ – здружението на родителите на загинатите деца од Кочани. Седницата ќе се одржи на 9 декември 2025 година со цел да не се преклопи со судските рочишта и поради симболичната поврзаност со 10 Декември – Светскиот ден на човековите слободи и права.

На седницата се поканети сите членови и заменици на Комисијата, претседателот и потпретседателите на Собранието, координаторите на пратеничките групи, премиерот, министерот за внатрешни работи, претседателот на државата, како и подносителите на претставката, кои ќе имаат право на обраќање.

Апасиев нагласи дека ова не е ниту надзорна ниту јавна расправа, туку редовна седница, што Комисијата ја одржува кога постапува по претставки на граѓани – пракса што и претходно постоела во парламентот. Тој потсети дека постоеле три неуспешни обиди оваа точка да се стави на дневен ред поради што е поведена и управна постапка против претседателот на Собранието.

Во однос на паралелните иницијативи за анкетни комисии од власта и опозицијата, Апасиев објасни дека тие се ад хок тела со ограничен рок и квазиистражни функции, а Постојаната комисија има континуитет и редовни обврски.

Во делот на новинарските прашања, тој истакна дека клучната цел е, конечно, родителите да добијат институционална можност да се обратат во Собранието – нешто што со месеци им било блокирано.

Очекувањата од седницата се да се отвори плодна дискусија и да се понудат заклучоци со конкретни законски измени, кои ќе адресираат системски пропусти и ќе лоцираат политичка одговорност.

Се додава дека правната постапка продолжува во судот и парламентот во неа не може да се меша, но има обврска да ги утврди политичката страна на одговорноста и институционалните пропусти што доведоа до трагедијата во Кочани.