Македонија
Фронт 21/42 : Каква игра игра власта со новиот Закон за управување со Охридскиот регион?
Како се приближува рокот за исполнување на препораките од УНЕСКО, така манипулациите и игрите на актуелната власт со нашето најголемо природно и културно богатство стануваат сè поочигледни, а нивните одговори сè поапсурдни и очигледно невистинити, се вели во реакцијата на Фронт 21/42.
„Во ова ‘размислување на глас’ се фокусираме на темата ‘зошто го релативизираат и одолговлекуваат донесувањето на новиот Закон за управување со Охридскиот Регион’?
Според неодамна објавениот Акцискиот план за спроведување на Планот за управување со Охридскиот Регион, донесувањето на Законот за управување се планира до крајот на 2020 година. Истиот закон за кој актуелната власт во јули 2019 доби пофалба од УНЕСКО дека го усвоила! Минатата недела, на брифинг за новинарите на кој Владата го презентира ‘напредокот во исполнувањето на препораките од УНЕСКО’ на новинарско прашање зошто е повлечен Законот за Охридскиот Регион, министерот Адеми (одговорен за УНЕСКО и предводник на делегацијатаво Баку) даде одговор кој нема никаква логика – законот го повлекле ‘затоа што во меѓувреме општините донеле одлуки за мораториуми’ .
Одговорот на Адеми не само што нема никаква логика (значењето на законот не е само да воспостави мораториум, дополнително што истиот е многу поинаку регулиран во Законот отколку во општинските одлуки ), туку е уште една во низата флагрантни и многу очигледни невистини на оваа Влада – одлуките за т.н. мораториум општините не ги донесоа ‘во меѓувреме, по што Владата решила да го повлече Законот’, туку половина месец откако
Законот веќе беше повлечен од страна на Владата. Инаку, истиот министер пред цела меѓународна јавност во Баку ги презентираше ‘сериозните заложби на оваа Влада за зачувување на УНЕСКО-подрачјето’, меѓу останатите и „изработениот нацрт-план за управување и консултациите со јавноста за Извештајот за стратешка оцена кои се
во тек“ (на 3.7.2019) – овие консултации сега, кои всушност почнаа три месеци подоцна, на 2.10.2019″, се вели во реакцијата.
Според Фронт 21/42, стариот закон нема одредби кои упатуваат на прекршоци од областа на градењето и урбанизмот, така што сè додека е на сила стариот Закон нема правен механизам да се спречат и/или казнат прекршувањата на одлуките за мораториум, и/или на пример градење во строго заштитената зона.
„Во стариот нема ниту надлежен орган кој има законска ингеренција да врши инспекциски надзор на спроведувањето на мораториумот – во новиот Закон ова е јасно дефинирано. Не веруваме дека е случајно што во одлуките за ‘мораториум’ на двете општини е избегнат токму овој елемент – што ако не се спроведува и кој врши надзор (и
казнување) за неспроведувањето.
Во новиот Закон за Охридскиот Регион членот кој го уредува мораториумот навистина ја спроведува препораката на УНЕСКО – се однесува на сите урбани и крајбрежни трансформации, вклучувајќи ги и оние за кои се издадени решенија за градби и усвоени планови. Во одлуките на општините т.н. мораториум не се однесува на ваквите проекти и планови, како ни на серија други зафати (катни гаражи, паркиралишта, споменици, плоштади, итн.). „Мораториумот“ на општините не споменува ни можни трансформации „на мала врата“ и без учество на јавноста, како оние усвоени со
општ акт (урбанизација на Елшани)”, наведуваат од здружението.
Според нив, новиот Закон за Охридскиот Регион не само што ја дефинира содржината на Планот за управување, туку и начинот на неговото донесување, како и Совет кој ќе се грижи дека планот се почитува, односно ќе управува со регионот. Според новиот Закон, треба прво да се формира Советот, а потоа да се пристапи кон изработка на Планот. Во изработката и донесувањето на Планот, според новиот Закон, Советот (под претпоставка дека ќе биде составен од стручни лица) има клучна улога, исто и во неговото спроведување и мониторинг; јасно се дефинирани одредбите за транспарентност и отчетност во работењето на нејзините членови, како и губењето на статусот и исклучување на член на Советот. Новиот закон дефинира изготвување на годишен извештај за спроведување на Планот со учество на јавноста.
„Во отсуство на претходно формиран Совет, јасно дефиниран во закон, Планот за управување не е ништо повеќе од ‘листа на желби’ без никаква употребна вредност – кој ќе го спроведува, по кои правила, за што и како ќе одговара ако не се спроведува (итн.)?
Со други зборови, власта си дава една година вакум во кој (ко за пред УНЕСКО и сите гледачи на вести по дома) ќе има План за управување, одлуки за мораториум, регистар на дивоградби, итн. а во реалноста ќе се продолжи со реализација на сè што е испланирано, договорено, ветено… Ем волкот сит, ем овците на број.
Само што природата, автентичноста на пределот и културното наследство, вистинските исклучителни универзални вредности кои ги нема ниту едно друго место на планетава не се апстрактни концепти чија состојба ќе се подобри благодарение на кулата од карти што ја гради актуелната власт. Без разлика колку успешно ќе успеат да ја прикажат како цврста градба. Да не дозволиме да ни го уништат и нам и на нашите деца и внуци највредното!, се вели во реакцијата.
Фронт 21/42 бара Владата итно да пристапи кон финализирање на Законот за управување со Охридскиот Регион (да ги исклучи спорните одредби) и да го испрати на усвојување до Собранието, односно доследно да го почитува законски регулираниот начин на носење правни прописи. Дури по усвојување на Законот да ја започне постапката за носење на Планот.
„Пред сето ова, општина Охрид и Струга да ги ревидираат своите одлуки за т.н. мораториум и вистински да воведат мораториум на сите урбани и крајбрежни трансформации, а општина Дебарца конечно да донесе ваква одлука. Апелираме до сите граѓани кои сакаат да го зачуваат единственото УНЕСКО-подрачје во земјава. Додека го пишувавме овој текст се појави нова верзија на ‘мораториумот’ во општина Охрид – сега не важи ни за ‘отпочнатите постапки за отуѓување на градежно земјиште’. Одлуката е донесена на 26.09.2019, а Службениот гласник со истата е објавен на интернет на 7.10.2019.
Отуѓување на градежно земјиште значи дека општината дава нејзино градежно земјиште на некој (инвеститор) да гради наместо неа за одреден финансиски надомест, со други зборови еден чекор кон ново градење.Во истиот Службен гласник може да видите и дека општината одобрила нови градби и поголема катност – ова е јасно прекршување на препораката за мораториум од УНЕСКО, но сосема во согласност со одлуката за ‘мораториум’ на Општина Охрид”, се вели во соопштението.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Од ВМРО-ДПМНЕ велат дека планот за управување со квалитетот на воздухот во Скопје ќе го спремаат докажани експерти
Имплементацијата на мерки кои ќе бидат предвидени во План за управување со квалитетот на воздухот во Скопје ќе го спремаат експерти со докажано искуство и успешни проекти позади нив, а не ПР кампањџии, се вели во соопштението од Советничка група на ВМРО-ДПМНЕ и Коалицијата на Град Скопје.
Мерките од овој план ќе бидат поддржани од градските власти и ќе се бара мерливост на резултатите и отчетност во реализацијата.
За дел од мерките ќе бараме помош при финансирањето, а дел од мерките од овој план ќе се финансираат од пари на граѓаните и тие не смее веќе да се трошат како до сега, во проекти со сомнителен квалитет, без мерливи резултати и подготвувани од аматери.
Прашањето на чистиот воздух е прашање на нашето здравје. А нашето здравје и здравјето на нашите деца нема да им го довериме на оние кои својот успех го мерат само во бројот на лајкови кои ловат во матното поле на паниката која ја создаваат кај граѓаните, туку во мерливи резултати.
Прашањата поврзани со квалитетот на воздухот ќе ги решаваме со вклученост на вистински стручњаци, затоа што се работи за здравјето на нашите деца, а не на кариерата на некој опозициски советник.
Светските примери на градови кои влегле во борбата со аерозагадувањето и успешно се борат, покажуваат дека посветената борба трае долги години и не започнува со ПР акции на денот кога воздухот е најзагаден, туку со систематски поставен План за управување со квалитетот на воздухот и имплементација на неговите мерки.
Македонија
Сиљановска Давкова: Турската заедница има значаен придонес во сите сфери на општествениот развој на државата
Уште од формирањето на македонската држава е не само гарантирано, туку и практично овозможено правото на образование на турски јазик, како неразделно од етничкиот и културниот идентитет на Турците, рече претседателката Гордана Сиљановска-Давкова денеска во обраќање на приемот, којшто по повод 21 Декември, Денот на наставата на турски јазик, го организираше Сојузот на турски невладини организации во Македонија – МАТУСИТЕБ, со поддршка на Турската агенција за соработка и координација – ТИКА.
Сиљановска Давкова истакна дека македонската држава отсекогаш ги препознавала различните идентитети, вклучително и турскиот, како вредност, сила и предност.
– Со обезбедување не само индивидуални, туку и колективни права коишто, денес, ги надминуваат стандардите на многу високоразвиени демократии, успеавме да изградиме демократски модел на соживот! Сепак, свесна сум дека во реалната/практичната примена на уставно утврденото право на образование на турски јазик постојат недорешени прашања и потешкотии, но и решеност и подготвеност за нивно надминување преку координирана, одговорна и ефикасна соработка меѓу локалната самоуправа и централните институции, рече претседателката Сиљановска Давкова.

Нашите сограѓани од турско потекло овде, како и лицата од македонско потекло коишто живеат во Република Турција, наведе претседателката, се најцврстата човечка врска меѓу нас и пријателската Република Турција.
– Вие сте најсилната алка на македонско-турските односи. Верувам дека во периодот што следи, заедно со претседателот на Република Турција, господинот Реџеп Таип Ердоган, ќе продолжиме да ги продлабочуваме овие односи во духот на пријателството и на меѓусебната почит, подвлече претседелката Сиљановска Давкова.
Таа посочи дека празниците како овој не се само повод за радост и свеченост, туку и моменти кога повторно се потсетуваме на нашите обврски кон општеството и државата во којашто живееме.

– Основачот на модерна Турција и син на македонската држава, големиот Мустафа Кемал Ататурк, мудро рекол: „Татковината најмногу ја сака оној што најдобро ја извршува својата должност“. Водејќи се од оваа максима, нашата заедничка должност е јасна: каде и да се наоѓаме, што и да работиме, да ја извршуваме својата задача чесно, посветено и одговорно. Само така ќе придонесеме за нејзиниот развој и за нејзиното заслужено место меѓу европските држави, порача претседателката.
Според Сиљановска Давкова, наставниците се особено заслужни за едукацијата на турски јазик на бројни генерации ученици, воспитувајќи ги во духот на соживот и одговорност за заедничкиот живот во мултикултурното македонско општество.
Претседателката во обраќањето истакна дека припадниците на турската заедница имаат значаен придонес во сите сфери на општествениот развој на државата, почнувајќи од образованието и културата, до спортот и политиката.
Ја нагласи и важноста на интензивната турско-македонска меѓудржавна соработка и се заблагодари за континуираната турска финансиска подршка, особено преку ТИКА, со чие разбирање и помош се реновираа важни верски објекти, се подобрија здравствените капацитети, се модернизираа научните и образовни инстититуции, се подржааа земјоделските иновации.
За Сиљановска Давкова, сограѓаните од турска припадност, како и турските граѓани од македонско потекло во Република Турција, се најцврстата врска меѓу нас и Република Турција, што мора да се негува и зацврстува.

На настанот се обратија и: Фатих Улусој, турски амбасадор во земјава, Мустафа Шентоп, поранешен претседател на Големото национално собрание на Република Турција, како и организаторот на настанот, Тахсин Ибрахим, претседател на МАТУСИТЕБ, на кои, вклучувајќи ја и претседателката, им беа доделени признанија за истакнатата улога во градењето и зацврстувањето на турско-македонското пријателство.
– Доделените награди на најуспешните ученици на натпреварите во поезија, проза и цртање на Денот на наставата на турски јазик ја потенцираа важноста на знаењето, креативноста, стручноста и компетентноста, без коишто нема прогрес на заедницата, ниту европеизација на државата!, информира Кабинетот на претседателката.
Македонија
Грипот се шири брзо, раст од над 31 проценти за една недела
Во периодот од 8 до 14 декември, во Република Северна Македонија се пријавени 126 случаи на грип и заболувања слични на грип, што претставува зголемување од 31,3% во споредба со претходната недела, покажуваат најновите податоци од здравствените власти.
Најмногу заболени се регистрирани во Тетово (30 случаи) и Куманово (20), а веднаш потоа следи Македонски Брод (18). Во Скопје се пријавени 15 случаи. Иако по број на пријави не е прв, Македонски Брод има највисока инциденца – 178,0 заболени на 100.000 жители.
Според старосната распределба, најзасегната е групата 15–64 години со 97 случаи. Кај лицата над 65 години регистрирани се 16 случаи, додека кај децата бројките се пониски: 7 случаи кај групата 5–14 години и 6 случаи кај 0–4 години.
Во Институтот за јавно здравје (ИЈЗ) биле тестирани 24 материјали, при што се детектирани 4 позитивни случаи на грип: три Influenza A(H3) и еден Influenza A(H1)pdm09. Дополнително, регистриран е и еден случај на RSV тип B, додека SARS-CoV-2 не е детектиран.
Кумулативно, од почетокот на сезоната 2025/2026, регистрирани се 998 случаи на грип/заболувања слични на грип, што е зголемување од 51,2% во однос на истиот период минатата сезона.
Најголем број пријави има во Гостивар (244) и Куманово (241), а Македонски Брод повторно се издвојува со највисока инциденца – 583,5 на 100.000 жители.
Вакцинацијата против грип останува најсигурна заштита, посочуваат здравствените власти. За сезоната 2025/2026 обезбедени се 80.000 бесплатни четиривалентни вакцини за ризичните групи:
-
лица над 65 години,
-
деца од 6 до 59 месеци,
-
лица со хронични болести,
-
бремени жени,
-
здравствени работници.
Според досегашните податоци, вакцинирани се 78.730 лица (со бесплатни или комерцијални вакцини).
Епидемиолошкиот надзор покажува дека грипот сè уште има спорадична активност низ земјата, а процентот на позитивност е под 10%, што укажува дека сезоната не е во полн интензитет. Сепак, бројот на пријавени случаи постојано расте, па се апелира на зголемено внимание, особено кај ризичните групи.
Министерството за здравство и ИЈЗ препорачуваат:
-
често миење раце,
-
избегнување големи гужви,
-
топло облекување, доволен одмор и внес на течности/витамини,
-
доколку се разболите: останете дома, избегнувајте блиски контакти, покривајте нос и уста при кашлање/кивање и користете заштитна маска при контакт со блиски.

