Министерството за јавна администрација, денеска, го одржа првиот дел од најголемата програма за професионален развој на административни службеници во историјата на државата. Генеричките обуки, кои се спроведуваат под слоганот „Инвестицијата во административните службеници е инвестиција во иднината на јавниот сектор“, во првата фаза ќе опфатат 1.000 службеници од разни институции. Првите обуки почнуваат во Скопје со учество на над 500 административни службеници, кои ќе минат низ систематски и стандардизирани тренинзи.

На свеченото отворање, на кое присуствуваа претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, многубројни министри, претставници на дипломатскиот кор, претставници на меѓународните и на граѓанските организации и други гости, обраќања имаа премиерот Христијан Мицкоски и министерот за јавна администрација, Горан Минчев, кој истакна дека генеричките обуки се првиот чекор кон создавање професионална, етичка и одговорна администрација, која работи во служба на граѓаните.

„Тие се првиот чекор кон создавање службеници што ќе ја познаваат суштината на јавната служба, како и професионалноста, етиката, одговорноста, транспарентноста. Без овие основни вредности, ниеден закон, ниедна стратегија, ниедна визија нема да може да се реализира. Но, она што е особено важно е дека овие обуки не се само за административните службеници – тие, пред сè, се во функција за граѓаните. Со овие обуки ние инвестираме во вработените затоа што посилна и пообучена администрација значи посилна и поуспешна држава за сите нас“, рече министерот Минчев.

Тој ја нагласи и важноста на Академијата за јавни службеници, прва институција од ваков вид во земјата, која ќе претставува „срце на модерната администрација, куќа на знаењето и лабораторија на нови идеи“.

„Со зајакнување на знаењето на службениците ја зајакнуваме државата“, рече министерот.

Министерството работи и на усогласување на законската регулатива со онаа на Европската Унија во делот на јавната администрација.

„Сакам да потенцирам дека историски исчекор во реформата претставува донесувањето на пакетот реформски закони – Законот за вработените во јавниот сектор, Законот за административните службеници, Законот за инспекцискиот надзор и Законот за стручно усовршување и обука на јавните службеници. Овие четири закони се темелот на новата визија и претставуваат почеток на севкупната реформа на јавната администрација во нашата држава“, вели министерот Минчев.

Обуките се реализираат со поддршка на меѓународни партнери и експерти, вклучувајќи ја и соработката со РЕСПА, ЦЕФ, Агенцијата за стручни обуки од Франција, Институтот „Вита“ и Економскиот факултет при УКИМ.

Покрај обуките што се реализираат во Скопје, во наредните месеци ќе се спроведуваат и регионални обуки во Источниот, Полошкиот и во Пелагонискиот Регион со цел да се опфатат сите административни службеници во земјата.

Пилинг-кремови од отпад од кафе, полнети играчки со сено и мед со лековити билки – овие иновативни зелени бизниси се победничките идеи на натпреварот „Зелени идеи 2025“, кој го организира АРНО. Жири-комисијата во категоријата ембрионски идеи ги избра „Мирис на сено во сечиј дом“ на здружението „Ума сто“ и „Природен пилинг-крем од отпадоци на кафе“ на тимот EcoScrub. Победничка идеја во категоријата зелени бизниси е „Медена долина – живееме со природата“ на здружението „Медена долина“. На финалето презентираа 10 идеи од вкупно 39 пристигнати апликации. Натпреварот во 2025 година се одликува со поголем број ембрионски концепти и со доминација на идеи од руралните средини.

„Нашите полнети играчки би претставувале сувенир за здружението, а воедно и маскота, со оглед на тоа што селото Умин Дол било познато по гуски. Во изработката на играчките ќе бидат вклучени жените од селото. Играчките ќе бидат полнети со сено и додаток на ароматични билки. Полнењето е биоразградливо и може да се замени по одредено време“, изјави Роза Трајковиќ од здружението „Ума сто“.

„Медена долина“ произведува мед и мед со еколековити билки во мали практични пакувања. Важно е да се нагласи дека запуштените ниви во Белица и регионот се обработуваат и претвораат во медоносни површини, без да се уништи природното наследство“, изјави Мена од Здружението за развој на пчеларството, заштита и опстанок на пчелите и екосистемот „Медена долина“, с. Белица.

„ECoScrub е зелена идеја што го претвора отпадот од кафе во природни пилинг-кремови за тело – производ што ја негува кожата и ја штити планетата. Наместо да завршува на депонии, кафето станува суровина со додадена вредност. Нашиот слоган ја пренесува мисијата: Love yourself, love your planet as much as you love your coffee. Успешно екстрахиравме масла од отпадоци од кафе и покажавме дека од отпад може да произлезе вистинска вредност“, вели Зимере Саити-Муслији, член на тимот од тројца доктори на науки кои стојат зад идејата.

Жирито што ги оценуваше апликациите беше составено од Робертина Брајаноска од Македонско еколошко друштво (МЕД), Бесијана Мустафа од Стопанската комора на северозападна Македонија, Тодор Стојчевски од „МКА2000“, Добринка Стефанова-Ѓоргиева од Прокредит банка и Бојана Киселовски од „Македонија 2025“. За националните победници партнерите обезбедија поддршка: бесплатна регистрација на платформата Connect2MK, двегодишно членство во Стопанската комора на северозападна Македонија и ваучери за консултантски услуги од „МКА2000“. Во 2025 година на трите национални победници АРНО им додели и ваучер за полугодишно користење на платена верзија на ChatGPT Plus.

„Годинава изненади одѕивот на граѓаните кои имаат само идеја, а не почнат бизнис. Сепак, загрижува фактот што се намалуваат програмите за поддршка на зелено социјално претприемништво. АРНО во следните три години ќе работи на формирање локален фонд за импакт-претприемништво. Ќе мора да смислиме како со локална поддршка да обезбедиме континуитет во финансирање на импакт-бизнисите – нов термин, кој ги обединува зелените и социјалните бизниси. Учиме за ова од европските партнери Impact Europe од проектот Impact4Change“, изјави Ирина Јаневска од АРНО.

„Зелени идеи“ е годишен натпревар, кој поддржува развој на мали, локални и одржливи бизнис-идеи во Македонија, Албанија, Косово, Босна и Херцеговина, Црна Гора, Србија и во Грција. Секоја година по тројца претставници од секоја земја учествуваат на регионалниот натпревар, а четворица победници добиваат поддршка од 5.000 или 10.000 долари за реализација на своите идеи.

Здружението за социјални иновации АРНО 11-та година по ред го администрира националниот натпревар „Зелени идеи“ и се гордее што досега земјата има регионални победници и вкупна инвестиција од 100.000 долари за развој на зелени бизниси во земјата: првата кооператива на органски потрошувачи „Наша добра земја“ (2015 год.), инцијативата за репарирање стар мебел, која прерасна во мал бизнис воден од архитектката Марта Мојсова – „СПИН“ (2016 год.), платформата за продажба на евтини оброци „Храна за сите“ (2017 година), едукација преку илузионистички екопораки „Грин меџик продакшн“ (2017 год), „Биосмарт ориз“ – производство на ориз на одржлив начин (2019), Challenger – мобилна апликација која ги наградува граѓаните за сите зелени километри поминати со пешачење (2019) ,„Вајс адитив“, која произведува прехранбен адитив со преработка на комиње (2020) , „О-круг“ (2021) – циркуларен стартап, кој од лушпи од портокал произведува еколошки есенцијални масла и освежувачи, „Инсект пилот-соба“ (2022 год.) – производство нa протеинска храна за миленици од инсекти, Мирјана Јосифоска, која произведува дизајнерски шапки до текстилни остатоци (2023) и Трајче Рушев, иноватор на пренослив шпорет (2025)

Викторија Андоновска oд ВМРО-ДПМНЕ изјави дека градоначалниците на оваа партија во изминатите четири години ја оправдале довербата на граѓаните и со посветена работа успеале да ги трансформираат општините.

Таа нагласи дека локалната власт предводена од владејачката структура ги вратила општините на вистинскиот пат по блокирани сметки и големи финансиски проблеми.

Според податоците што ги презентираше, од 2021 година до денес се изградени и реконструирани над 770 километри патишта во вредност од 100 милиони евра, поставени 138.000 метри водоводна и канализациона мрежа и изградени 12 пречистителни станици. Повеќе од 400 училишта се реконструирани и модернизирани со услови за едносменска настава, а учениците од прво до петто одделение во дел од општините добија бесплатна храна и летување. Дополнително, на училиштата се поставени фотоволтаици, а во делот на социјалната заштита беа реконструирани 70 детски градинки и изградени нови, со инвестиции над една милијарда денари.

Андоновска потсети дека во последните 15 месеци централната власт вложила 500 милиони евра во капитални проекти за локален развој преку два јавни повици, на кои општините поднеле стотици апликации.