Министерот за животна средина и просторно планирање Насер Нуредини заедно со министерот за земјоделство, водостопанство и шумарство Арјанит Хоџа и градоначалникот на општина Ресен, Живко Гошаревски се обратија на јавната трибината која денеска се одржа во Ресен и на која се работеше на изнаоѓање на конкретните активности и мерки за заштита и надминување на алармантната состојба со водостојот на Преспанското Езеро.

На трибината се собраа претставници од стручната јавност, државните и општинските институции, проектните единици и меѓународните партнери кои работат на тематски активности во Преспанскиот регион, како и граѓанските организации и иницијативи.

Укажувајќи на суштинската важност на воспоставувањето на трилатералната соработка со државите со кои ги делиме водите на Преспанското Езеро, министерот Нуредини ја потенцираше важноста на активностите што и ние како држава ќе ги сработиме. При тоа, тој нагласи дека голем број на различни проекти, поврзани со Дримскиот Базен, со самото Преспанско Езеро или со природата во Преспа Паркот се реализираат во регионот и многу е јасно дека иницијалниот чекор за креирање на соодветни решенија е собирањето на постоечките податоци, споделувањето на сознанијата и консолидација на заклучоците до кои е дојдено во рамките на различните проекти.

Различни видувања на проблемот со алармантното намалување на водостојот на Преспанското Езеро, преку презентации дадоа од Сектор за животна средина на општина Ресен, од Македонското еколошко друштво, Хидробиолошкиот завод во Охрид, од Секторот природа на Министерството за животна средина и просторно плнирање, од тимот за ревизија на планот за управување со Споменикот на природата Преспанско Езеро и од Биотехнички факултет од Битола.

Усогласување на методологијата и обезбедување на континуиран мониторинг во трите држави кои го делат Препанското Езеро, вклучување и анализа на податоци за земјоделскиот сектор и неговото влијание во правец на испитување на влијанието на потрошувачката на вода за наводнување заради зголемувањето на земјоделскиот сектор во регионот, потребата од изнаоѓање алтернтивни начини на наводнување на земјоделските површини, како и изработка на сериозна научна студија за влезот и излезот на водите во Езерото се главните заклучоци донесени на крајот на дискусијата на сите засегнати страни.

Владата на својата 5. седница, одржана на 22 септември, го усвои и извештајот за работата на Комисијата за разгледување поднесени барања од страна на основачи на училиштата за организирање настава со физичко присуство за периодот од 2.9.2020 година до 14.9.2020 година.

Владата го прифати предлогот на Комисијата согласност за настава со физичко присуство да добијат 169 училишта, од кои: 6 државни училишта за деца со посебни образовни потреби, 1 приватно средно училиште со одобрение за експериментална настава во основно образование, 15 централни општински основни училишта, 147 подрачни основни училишта.

Извештајот констатира дека 32 централни општински основни училишта, 11 подрачни основни училишта и 2 приватни училишта не ги исполниле условите.

Според извештајот, за организирање настава со физичко присуство во средните училишта биле доставени вкупно 66 барања, од кои Комисијата предлага согласност да добијат 4 училишта, од кои: 2 државни училишта за деца со посебни образовни потреби, 1 приватно средно училиште, 1 општинско средно училиште. Делумна согласност за реализација само на стручните предмети и практичната настава да добијат 10 училишта (5 уметнички, 4 општински училишта и 1 државно училиште – Спортската академија).

На 5. седница Владата ги усвои предлозите на Комисијата, која, по разгледување на комплетните барања доставени од страна на општините, одобри изведување настава со физичко присуство на училишта за деца со посебни образовни потреби: ПОУ „Д-р Златан Сремец“ — Скопје; ПОУ „Иднина“ – Скопје; Заводот за рехабилитација на деца со оштетен слух, говор, глас и други проблеми во развојот „Кочо Рацин“ – Битола; Државното училиште за деца и младинци со оштетен вид „Димитар Влахов“ – Кисела Вода – за основно образование; ПОУ „Маца Овчарова“ – Велес; и Заводот за заштита и рехабилитација – Бања Банско, Струмица.

Поради актуелната епидемиолошка состојба и постоењето ризик кај оваа ранлива категорија деца, наставата треба да се реализира со мал број деца во смени со целосно почитување на епидемиолошките мерки во протоколите дадени од нивна страна и протоколот за настава со физичко присуство, а училиштата што имаат интернатско сместување да ги опфатат само своите ученици со максимално сместување до 2 деца во соба.

Од барањата на приватните основни училишта, одобрение доби француското интернационално училиште „Ефис“ од Скопје.

Согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение доби и Подрачното основно училиште (ПУ) „Мородвис“ во општина Зрновци.

Во општина Берово согласност добија ПУ с. Будинарци, ПУ с. Митрашинци; ПУ с. Ратево; ПУ с. Смојмирово; и ПУ с. Владимирово за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение.

Во општина Валандово согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение во смени со учениците од прво до трето одделение добија ПУ с. Чалакли; ПУ с. Казан Дол; и ПУ. с. Брајковци, а ПУ во Дедели, Башибос и во Грчиште добија согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение.

На подрачните училишта во с. Калково, с. Марвинци, и во с. Удово им се дава согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение во смени во групи по возраст (учениците од прв период во една смена, учениците од втор период во втора смена).

Општина Василево доби согласност за ПУ с. Доброшинци за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение во две смени; за ПУ с. Чанаклија и за ПУ с. Сушево, ПУ с. Владевци за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение и за реализација на настава во две смени со учениците од прво до петто одделение; ПУ с. Едрениково и во с. Седларци, и ПУ с. Радичево за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение, а за ПУ с. Дукатино е одобрена согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение со укажување наставата да се реализира во две смени со учениците од прво до петто одделение.

Во општина Петровец согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение добија ПУ с. Горно Коњари, ПУ с. Сушица и ПУ с. Чифлик.

Општина Пехчево доби согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение за ПУ с. Црник, ПУ с. Панчарево, ПУ с. Умлена и за ПУ с. Робово.

Во општина Новаци организирана настава со физичко присуство ќе има во ООУ „Славко Лумбарковски“ за учениците од четврто и петто одделение и во ПУ с. Бач за учениците од шесто до деветто одделение; во ПУ с. Живојно, ПУ с. Далбеговци, ПУ с. Агларци, ПУ с. Добромири, ПУ с. Рибарци и во ПУ с. Гермијан исто така за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение.

Во општина Могила, ПУ с. Д. Чарлија доби согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение; за ПУ с. Радобор се дава согласност за организирање настава со физичко присуство на ученикот од четврто одделение.

На ООУ „Браќа Миладиновци“ од с. Добрушево му е одобрена согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение, како и на ПУ с. Дедебалци, ПУ с. Мусинци, ПУ с. Ношпал, ПУ с. Трап и на ПУ с. Будаково.

Согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение добија и ООУ „Кочо Рацин“ во с. Ивањевци, како и ПУ с. Долно Српци, ПУ с. Волино и ПУ с. Трновци.

Општина Дебрца доби согласност за ООУ „Дебрца“ за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто до деветто одделение во смени, исто како и за ПУ с. Оровник и ПУ с. Требеништа, за ПУ с. Мешеишта, за ПУ с. Ботун.

ПУ с. Велмеј, ПУ с. Злести и ПУ с. Издеглавје во оваа општина добија согласност за организирање настава со физичко присуство на ученикот од петто одделение поради комбинирана паралелка, а ПУ с. Горенци и ПУ с. Лешани добија согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто до деветто одделение.

Во општина Лозово согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение доби ООУ „Методи Митевски – Брицо“, како и ПУ с. Дорфулија, ПУ с. Каратманово, ПУ с. Сарамзалино и ПУ с. Милино исто така за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение.

Општина Зелениково доби согласност за ПУ с. Страхојадица за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто до деветто одделение и за ПУ с. Орешани за настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение.

Во општина Карбинци согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение доби ООУ „Страшо Пинџур“ и ПУ с. Таринци, ПУ с. Балван, ПУ с. Прналија, ПУ с. Калаузлија, ПУ с. Радање, ПУ с. Кучица исто така за учениците од четврто и петто одделение, а ПУ с. Оџалија за ученикот од четврто одделение, ПУ с. Крупиште за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто до деветто одделение во две смени и ПУ с. Караорман за учениците од четврто и петто одделение во две смени.

Во општина Конче согласност добија ПУ с. Габревци, ПУ с. Ракитец, ПУ с. Долни Липовиќ, ПУ с. Горни Липовиќ и ПУ с. Дедино за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение.

Општина Богданци доби согласност за ПУ с. Ѓавото и ПУ с. Селемли за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение.

Во општина Македонска Каменица, ПУ с. Саса има согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто до деветто одделение во две смени, а ПУ с. Моштица и ПУ с. Цера 1 за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение.

Во општина Долнени ООУ „Пецо Даскалот“ од с. Долнени доби согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение, како и ПУ с. Сенокос, с. Браилово, ПУ с. Бело Поле, ПУ с. Костинци, ПУ с. Дупјачани, ПУ с. Дреновци, ПУ с. Небрегово, ПУ с. Кошино, ПУ с. Гостиражни и ПУ с. Заполжани, а во ПУ с. Вранче ќе се организира настава со физичко присуство на учениците од четврто до деветто одделение.

Во ООУ „Али Фетхи Окјар“ во с. Дебреште ќе се организира настава со физичко присуство на учениците од комбинираната паралелка (на албански наставен јазик) од четврто и петто одделение.

Во општина Старо Нагоричане, во ООУ „Христијан Тодоровски Карпош“ – с. Драгоманце, ќе се организира настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение, во ПУ с. Челопек и во ПУ с. Пелинце се дава согласност за организирање настава со физичко присуство на двата ученика од четврто одделение, а во ПУ с. Арбанашко ќе се организира настава со физичко присуство на ученикот од петто одделение.

Во оваа општина во ООУ „Христијан Карпош“ – с. Младо Нагоричане – се дава согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од петто одделение, исто како и во ПУ с. Облавце.

Во ПУ с. Ѓорговци настава со физичко присуство ќе има за учениците од четврто одделение, а во ООУ „Светозар Марковиќ“, во ПУ с. Алгуња и во ПУ с. Никуљане за учениците од четврто и петто одделение.

Во општина Сопиште настава ќе се организира во ООУ „Драга Стојановска“ во с. Ракотинци за учениците од четврто и петто одделение, исто како и во ПУ с. Добри Дол, и ПУ с. Долно Соње и ПУ с. Држилово, а во ПУ с. Патишка Река се дава согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто до деветто одделение.

Општина Илинден доби согласност за ПУ с. Мралино, ПУ с. Бунарџик и за ПУ с. Текија за физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение, а за ПУ с. Мршевци има согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение во две смени.

Во општина Кривогаштани, ООУ „Манчу Матак“ во с. Кривогаштани доби согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение, исто како и ПУ с. Крушеани, ПУ с. Славеј, ПУ с. Врбјани, ПУ с. Бела Црква и ПУ с. Боротино.

ПУ с. Подвис во оваа општина доби согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од петто одделение, а ПУ с. Годивје за учениците од четврто одделение.

Во општина Гевгелија, ООУ „Климент Охридски“ во с. Миравци ќе организира настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение, како и ПУ с. Давидово, ПУ с. Богородица, ПУ с. Мрзенци и во ПУ с. Прдејци, а во ПУ с. Милетково, во ПУ с. Моин и во ПУ с. Смоквица настава со физичко присуство ќе има за учениците од четврто одделение.

Во ПУ с. Кованец во оваа општина се дава согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од петто одделение.

Општина Битола доби согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од петто одделение во ПУ с. Братиндол и ПУ с. Брусник, за ПУ с. Дихово се дава согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто одделение, а во ПУ с. Трново настава со физичко присуство ќе има за учениците од прво до петто одделение (комбинирана паралелка од прво до петто одд).

И ООУ „Ѓорѓи Сугарев“, Битола, доби согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците во посебната паралелка од четврто до деветто одделение. Во ПУ с. Крклино ќе се организира настава со физичко присуство на учениците во комбинираните паралелки од прво до петто, а во ПУ с. Лопатица за учениците во комбинираните паралелки од второ до петто.

Во ПУ с. Црнобуки и во ПУ с. Лисолај во општина Битола ќе се организира настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение, во ПУ с. Габалавци за учениците од петто одделение, а во ПУ с. Драгожани за четврто одделение.

Во општина Битола, ОУ „Крсте Петков Мисирков“ во с. Бистрица ќе организира настава со физичко присуство на учениците од четврто и петто одделение, како и во ПУ с. Барешани, ПУ с. Велушина, ПУ с. Егри, ПУ с. Доленци , ПУ с. Граешница, ПУ с. Меџитлија, ПУ с. Кременица, ПУ с. Лажец, ПУ с. Кравари, ПУ с. Канино, ПУ с. Оптичари, ПУ с. Породин, а во ПУ с. Кишава, ПУ с. Острец и ПУ с. Олевени ќе се организира настава со физичко присуство на учениците од четврто одделение.

За ПУ с. Цапари се дава согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците од четврто до деветто одделение во смени.

За Јавната установа за деца со воспитно-социјални проблеми и нарушено поведение (објект Радишани и Визбегово), се дава согласност за организирање настава со физичко присуство за штитеници во установата.

Во делот на средното образование согласност за организирање настава со физичко присуство добија средните училишта за ученици со посебни образовни потреби – Државниот училиштен центар за образование и рехабилитација „Партенија Зографски“ Гази Баба – Скопје; и Државното училиште за деца и младинци со оштетен вид „Димитар Влахов“ Кисела Вода – Скопје.

Согласност за организирање настава за стручните предмети за соодветните видови подрачја со физичко присуство добија и средните уметнички училишта – Државното музичко училиште Битола; Државниот музичко-балетски училиштен центар „Илија Николовски Луј“ – Скопје; Државното музичко училиште „Тодор Скаловски-Тетоец“ – Тетово, Државниот музички училиштен центар „Сергеј Михајлов“ – Штип и Државното средно училиште за применета уметност „Лазар Личеновски“ – Скопје.

На овие средни училишта не им е дадена согласност за организирање настава со физичко присуство на учениците во наведените училишта за наставата по општообразовните предмети, теоретските предмети, солфеж, хор, оркестар и хорско пеење.

На Спортската академија „Центар“ ѝ е дадена согласност за реализација на стручните предмети (избран спорт: ракомет, фудбал, кошарка и тенис) во согласност со одобрените протоколи на соодветната федерација.

Во однос на приватните средни училишта согласност за организирање физичка настава доби Приватното средно училиште QSI INTERNATIONAL SCHOOL of Skopje – Скопје за учениците од прва до четврта година.

Во општина Битола согласност доби СОУ СОЗУ „Кузман Шапкарев“ за организирање настава во две смени со физичко присуство на учениците од прва до четврта година.

Во согласност со препораките на Комисијата, практичната настава во стручното образование учениците ќе ја реализираат со физичко присуство во согласноаст со одобрениот план и протоколите за средно образование, практична настава, феријална практика и учење преку работа.

„Чест ми што имам можност првпат да се обратам од името на Република Северна Македонија на овој глобален форум, кој годинава, поради околностите во кои се среќаваме, има уникатно издание – прв, и искрено се надевам последен пат, без наше физичко присуство во седиштето на нашата организација. Оваа 2020 година е несомнено една од најтешките години што ја живее човештвото во поновата историја. Пандемијата за само неколку месеци, освен што однесе безмалку еден милион човечки животи, остави длабоки последици во речиси секоја сфера од нашето живеење за што ќе ни бидат потребни години додека целосно закрепнеме. Ковид-19 предизвика тектонски промени во поредокот што го знаеме, но ни овозможи и реален увид во националните капацитети на јавното здравје за справување со кризи од планетарни димензии“, истакна во своето обраќање претседателот Стево Пендаровски на генералната дебата на 75. сесија на Генералното собрание на Обединетите нации.

„Според него, Ковид-19 е само уште една во целиот спектар од кризи со кои се соочуваме како човештво и ниту една од нив не е целосно изолирана од другите. Здравствената криза е истовремено и економска и социјална бидејќи предизвикува сиромаштија, а, сиромаштијата е плодна почва за екстремизам и конфликти. Конфликтите ги загрозуваат човековите права и слободи и предизвикуваат хуманитарни катастрофи и бегалски бранови. Овој вител на кризи и закани генерира страв, неизвесност и недоверба и ги поларизира односите меѓу државите, но и внатре во државите и, конечно, го поткопува мултилатерализмот, кој денес ни е повеќе од потребен.

2020 треба да биде пресвртна година за сите нас. Денес, наместо постојниот статичен поредок настанат по Втората светска војна, потребен ни е функционален и динамичен систем на споделени правила и принципи во кои веруваме, приспособени на новото време. Неопходен ни е нов модел на активен, инклузивен мултилатерализам, препознатлив по солидарноста меѓу нациите и хуманоста меѓу луѓето. Во овој контекст, една од големите задачи на Обединетите нации е да ни помогнат да го задржиме фокусот и да јги држиме будни колективната свест и совеста за глобалното добро“, рече Пендаровски и додаде:

„Кога се во прашање нашите заеднички цели, дозволете ми да потсетам на зборовите на поранешниот генерален секретар Даг Хамаршелд, кој рече: Целите на Повелбата се израз на универзално споделени идеали што не може да потфрлат; но, ние, луѓето, можеме да потфрлиме во нивното исполнување. Со други зборови, нашата организација може да биде ефикасна онолку колку што државите членки тоа ќе ѝ го дозволат. Затоа, за да го пребродиме овој период, неопходна ни е солидарност меѓу државите, што нема да се рефлектира само на здравствен план. Мора да бидеме солидарни и во поглед на иднината, која треба заеднички да ја изградиме“.

Пендаровски смета дека трагедијата предизвикана од Ковид-19 не би смеела да се користи за кревање геополитички тензии и зајакнување на геополитичкиот натпревар меѓу големите сили. Науката мора да остане настрана од логиката на профитот, но и од разорното дејство на пропагандата и дезинформациите. Политиките фокусирани на брзи резултати секогаш имаат краткорочен ефект. Ако кризите ги третираме изолирано една од друга, само ќе ги ублажуваме симптомите, без да го излечиме човештвото. Затоа е неопходен интегрален пристап.

„Пандемијата е можност и за преструктурирање на економиите, технологиите и начинот на живеење во согласност со принципите на одржливиот развој. Сиромаштијата нема да ја искорениме само со краткорочна финансиска помош за најсиромашните, туку преку системско оспособување на тие луѓе да имаат достоинствен живот и еднакви можности да работат, да заработат, да формираат семејства. Ако постапиме спротивно на ова, јазот меѓу сиромашните и богатите ќе се продлабочува, а нееднаквоста ќе продолжи да се пренесува од една генерација на друга.

Гледаме дека веќе надоаѓа и нова генерација нееднаквости поврзани со образованието, технологијата и климатските промени, што сигурно ќе предизвика нови големи поделби во општествата. Тоа веќе го гледаме кај младите. Додека едни, разочарани од бесперспективноста, ги напуштаат своите држави, други бегаат кон инстантни задоволства и површни вредности. Државите членки мора да продолжат да се залагаат за универзално образование за сите бидејќи токму образованието е најмоќниот гарант на човековите права и слободи“, вели претседателот.

Според Пендаровски, од нашите одлуки денес, во екот на пандемијата, зависи како ќе изгледа нашиот свет по пандемијата. Ова е ретка можност, поддржувајќи ја светската организација и поддржувајќи се меѓу себе, да направиме чекори кон создавање помирен и поправеден свет, во кој ќе биде обновена вербата во хуманизмот, слободата, солидарноста и почитување на човековото достоинство. Јасно е дека само ако вложуваме во Обединетите нации, ќе успееме да изградиме подобар свет и за сегашните и за идните генерации, додаде тој.