Македонија
Ѓуровски: Кина е системски конкурент на НАТО и западниот свет, со неа не делиме исти вредности
Канцеларијата на Фондацијата Конрад Аденауер во Северна Македонија во соработка со Канцеларијата на Фондацијата Конрад Аденауер во Црна Гора организираа онлајн-дискусија на тема „Стратегијата на Кина за Западен Балкан – преку економски до политички импликации”.
Главни говорници на дебата беа проф. д-р Марјан Ѓуровски, проректор на Универзитет Св. Климент Охридски – Битола и Ненад Копровиќ, експерт за европски прашања од Црна Гора.
„Јасно е дека Кина ја игра својата улога во регионот Западен Балкан, таа е веќе присустна тука и се повеќе е видлива. Во оваа смисла разбирливо би било да се гледа на Кина како на трговски партнер со кои делиме различни политики и оштествени вредности. Регионалната соработка заедно со евроинтегративниот процес треба да останат во фокусот на земјите од регионот и тие треба да имаат координиран пристап во поглед на соработка со Кина“, е пораката која ја испратија Даниел Браун, Директор на Фондацијата Конрад Аденауер во Северна Македонија и Косово и Норберт Бекман-Диркес, Директор на Фондацијата Конрад Аденауер во Србија и Црна Гора, во своето воведно излагање на темата.
„Неопходно е поголема вклученост на НВО секторот и медиумите во процесот на транспарентност на се што доаѓа од Кина и се финансира од таму. Нужно е потребен целосен скрининг на инвестициите од Кина. Бидејќи Босна и Херцеговина и Црна Гора се посебен пример за корозивниот капитал кој го создава НР Кина преку дипломатијата на лихаварство. Инвестирањето на критичната инфраструктура од НР Кина создава потенцијален ризик и последица за загрозување на безбедноста. Поради тоа ЕУ и САД треба да имаа проактивен однос преку нудење на можности од стратегијата Трите мориња во замена на процесот 17+1 која сериозно може да заземе замав овде на Балканот“, посочи професорот Ѓуровски.
Тој воедно нагласи дека Кина е системски конкурент на НАТО и западниот свет и со неа не делиме исти вредности.
„НР Кина, според проценката на многумина набљудувачи има за цел да го претвори инвестицискиот капитал од справувањето со пандемијата во политички, остварувајќи ги сопствените геостратешки интереси во Југоисточна Европа. Сведоци сме како преку примена на стратегијата се манифестира блага моќ со која се употребуваат методи за искористување на можностите за влијание надвор од политичката сфера, наспроти класичната надворешна политика. Со неизвесна европска иднина, се создава вакуум за влијание на новите актери, а Кина го користи тој простор. Вакцините што пристигнаа се само последните во низата чекори што Кина ги презеде за да стане релевантен и активен играч во регионот“, рече професорот Марјан Ѓуровски.
При тоа додаде дека на тој начин таа добива популарност, не само кај дел од политичките лидери, туку и кај обичното население, што и овозможува понатаму да се позиционира и уште повеќе да го утврдува своето присуство во регионот.
Подемот на НР Кина, според Ѓуровски, предизвикува фундаментално поместување на балансот на моќта глобално и ја подгрева трката за економски и технолошки поткопувања на поредокот заснован на правила на игра.
„НАТО земјите се 50 проценти од светскиот БДП и 50 проценти од светскиот пазар и тој факт кој се наведува и во анализите на фондацијата Конрад Аденауер не смее да се прескокне, зошто загрижува податокот дека 70 проценти од изградба на патна инфраструктура на Западниот Балкан го финансираат кинеските банки“, заклучи професорот Ѓуровски во своето изгалање на денешната дебата во организација на Фондацијата „Конрад Аденауер“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Мециновиќ: Додека претседателката зборува за топење на глечери, граѓаните се гушат од загаден воздух
Пратеникот од Левица, Амар Мециновиќ, на денешната прес-конференција по годишното обраќање на претседателката Гордана Сиљановска-Давкова оцени дека во нејзиниот говор изостана визија за реалната состојба во државата. Тој истакна дека наместо анализа на проблемите со кои секојдневно се соочуваат граѓаните, обраќањето беше сведено на флоскули и претставување на владината агенда на ДПМНЕ, а не на политичка слика што ги опфаќа сите граѓани во Република Македонија.
Мециновиќ нагласи дека во говорот на Давкова сосема изостана осврт кон уништувањето на реките, загадувањето на воздухот и системското разорување на животната средина, што претставува политичка порака дека загадувањето, зголемените заболувања, доминацијата на интересите на крупниот капитал над здравјето на граѓаните се прифатливи и нормализирани.
Тој сублимираше дека ова претставува морална мапа за ургентните прашања, и дека сведочиме на апстрактни говори за стабилност и глобални климатски промени, преку кои всушност се избегнува соочување со конкретните причинители и одговорности кај нас. Таквиот пристап, како што велат од партијата, ја штити нерегулираната индустрија и интересите на крупниот капитал, а штетата по граѓаните се третира како колатерална и неизбежна.
Додаваат дека, иронично, зад говорите за енергетска независност истовремено застана реалноста на поскапена струја и продлабочена енергетска сиромаштија, што повторно покажува отсуство на приоритети насочени кон граѓаните. Затоа, пратеникот од Левица најави и итна законска интервенција како одговор на енергетската криза во која државата веќе се наоѓа.
Од Кабинетот на претседателката посочија дека во нејзиниот говор воопшто не се спомнати глечери, како што наведува Мециновиќ, и дека говорот содржеше повеќе теми поврзани со екологијата.
Македонија
СДСМ: Кризна состојба за покривање на криминалните тендери
Криминални политики со тендери и неспособност во енергетиката се двете единствени причини поради која сите граѓани на Македонија ќе плаќаат поскапа струја и поради што се воведува кризна состојба, велат од СДСМ преку соопштение.
„За само година и половина владата на Мицкоски ја доведе најголемата државна енергетска компанија ЕСМ до финансиски и производствен колапс.
Оваа година има историски најниско производство на домашна струја, нема ниту 3.000 GWh од планирани 5.100 GWh. Катастрофално лошо.
За да се надминат овие загуби власта купува скапа струја од увоз, за многу повисоки цени отколку што би било ЕСМ да ја произведува дома.
Колку тоа ги чини граѓаните? 77 милиони евра е официјална загуба за само првите два квартали од 2025 години, со проекција од над 100 милиони евра загуба до крајот на 2025 година.
Дополнително, над 110 милиони евра ЕСМ има земено нови кредити за само 18 месеци. Тоа се над 200 милиони евра!
Дали сега е јасно?
Ова не е „надворешна криза“ и нема врска со протестите во Грција.
Ова е внатрешно предизвикана катастрофа, резултат на криминални тендери, скап увоз на струја и неспособност на власта на Мицкоски.
КЛУЧНОТО ПРАШАЊЕ Е: ЗОШТО НАВРЕМЕ НЕ СЕ ОБЕЗБЕДЕНИ ЕНЕРГЕНСИ?
Зошто во сред зима нема најмалку 300.000 тони јаглен на депонија, како основен услов за сигурно зимско производство? Зошто мазутот не е набавен навреме, туку сега панично се бара решение? Прашуваме: Дали постои веќе избрана фирма за снабдување со мазут?
Затоа се прогласува кризна состојба и затоа власта удри по џебот на граѓаните. Нема пари, има буџетска дупка од 1 милијарда евра, но не се откажува од криминалните тендери и скапот увоз на струја, а сега и на мазут.
Сметката за ова на крај ја плаќа народот, сите граѓани на Македонија!“, се додава во партиското соопштение.
Македонија
Разгледан клучниот План за праведна транзиција за 2026: Фокус на имплементација и координација
Денеска се одржа состанок на Советот за праведна транзиција, на кој беше разгледан Годишниот план за имплементација на праведната транзиција за 2026 година.
На состанокот беше нагласено дека Планот за 2026 е клучен документ за насочување на активностите во процесот на праведна транзиција и за исполнување на обврските на државата во рамки на Реформската агенда и Планот за раст, при што Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини го координира неговото финализирање.
Фокусот на дискусијата беше ставен на тоа Планот да биде оперативен и имплементациски, со јасно дефинирани активности и проекти, одговорни институции, временска рамка, потребни ресурси и механизам за следење на напредокот.
Министерката Божиновска истакна дека “успешната имплементација во 2026 година бара силна меѓуинституционална координација, јасни улоги и активна вклученост на сите релевантни институции, со редовно известување за напредокот преку Советот и работните групи”.
По денешната дискусија и усогласување, Планот ќе биде подготвен за понатамошно формално усвојување, со цел државата да влезе во 2026 година со јасна насока, приоритети и засилен фокус на спроведување и резултати во рамките на зелената транзиција.

