Македонија
Ѓуровски: Кина е системски конкурент на НАТО и западниот свет, со неа не делиме исти вредности
Канцеларијата на Фондацијата Конрад Аденауер во Северна Македонија во соработка со Канцеларијата на Фондацијата Конрад Аденауер во Црна Гора организираа онлајн-дискусија на тема „Стратегијата на Кина за Западен Балкан – преку економски до политички импликации”.
Главни говорници на дебата беа проф. д-р Марјан Ѓуровски, проректор на Универзитет Св. Климент Охридски – Битола и Ненад Копровиќ, експерт за европски прашања од Црна Гора.
„Јасно е дека Кина ја игра својата улога во регионот Западен Балкан, таа е веќе присустна тука и се повеќе е видлива. Во оваа смисла разбирливо би било да се гледа на Кина како на трговски партнер со кои делиме различни политики и оштествени вредности. Регионалната соработка заедно со евроинтегративниот процес треба да останат во фокусот на земјите од регионот и тие треба да имаат координиран пристап во поглед на соработка со Кина“, е пораката која ја испратија Даниел Браун, Директор на Фондацијата Конрад Аденауер во Северна Македонија и Косово и Норберт Бекман-Диркес, Директор на Фондацијата Конрад Аденауер во Србија и Црна Гора, во своето воведно излагање на темата.
„Неопходно е поголема вклученост на НВО секторот и медиумите во процесот на транспарентност на се што доаѓа од Кина и се финансира од таму. Нужно е потребен целосен скрининг на инвестициите од Кина. Бидејќи Босна и Херцеговина и Црна Гора се посебен пример за корозивниот капитал кој го создава НР Кина преку дипломатијата на лихаварство. Инвестирањето на критичната инфраструктура од НР Кина создава потенцијален ризик и последица за загрозување на безбедноста. Поради тоа ЕУ и САД треба да имаа проактивен однос преку нудење на можности од стратегијата Трите мориња во замена на процесот 17+1 која сериозно може да заземе замав овде на Балканот“, посочи професорот Ѓуровски.
Тој воедно нагласи дека Кина е системски конкурент на НАТО и западниот свет и со неа не делиме исти вредности.
„НР Кина, според проценката на многумина набљудувачи има за цел да го претвори инвестицискиот капитал од справувањето со пандемијата во политички, остварувајќи ги сопствените геостратешки интереси во Југоисточна Европа. Сведоци сме како преку примена на стратегијата се манифестира блага моќ со која се употребуваат методи за искористување на можностите за влијание надвор од политичката сфера, наспроти класичната надворешна политика. Со неизвесна европска иднина, се создава вакуум за влијание на новите актери, а Кина го користи тој простор. Вакцините што пристигнаа се само последните во низата чекори што Кина ги презеде за да стане релевантен и активен играч во регионот“, рече професорот Марјан Ѓуровски.
При тоа додаде дека на тој начин таа добива популарност, не само кај дел од политичките лидери, туку и кај обичното население, што и овозможува понатаму да се позиционира и уште повеќе да го утврдува своето присуство во регионот.
Подемот на НР Кина, според Ѓуровски, предизвикува фундаментално поместување на балансот на моќта глобално и ја подгрева трката за економски и технолошки поткопувања на поредокот заснован на правила на игра.
„НАТО земјите се 50 проценти од светскиот БДП и 50 проценти од светскиот пазар и тој факт кој се наведува и во анализите на фондацијата Конрад Аденауер не смее да се прескокне, зошто загрижува податокот дека 70 проценти од изградба на патна инфраструктура на Западниот Балкан го финансираат кинеските банки“, заклучи професорот Ѓуровски во своето изгалање на денешната дебата во организација на Фондацијата „Конрад Аденауер“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Јаневска: Исправивме голема неправда, во првото полугодие 30-тина деца на подолготрајно лекување редовно следеа настава
Учениците кои отсуствуваат од настава подолго од три недели, затоа што се на болничко лекување, можат да го продолжат образованието преку онлајн вклучување во наставата во реално време во својот клас, да ги користат доставените материјали и задачи од наставникот или пак, наставникот да организира индивидуална настава во зависност од состојбата на ученикот, по прилагодена наставна програма на таквата состојба и за тоа да се користат постојни дигитални алатки. За новото системско решение, кое стартуваше од почетокот на оваа учебна година, на денешната панел-дискусија говореа министерката за образование и наука Весна Јаневска, како и Милка Тримчевска – директорка на Бирото за развој на образованието, Марија Вук – претседателка на НВО „САНО“ и Маја Георгиева-Павловски, психотерапевт, семеен и системски советник.
„Исправивме една голема неправда од минатото и спречуваме еден облик на дискриминација да се провлекува во иднината. За да може да се реализира наставата, спроведовме обуки за над 160 наставници во 83 училишта. Подготвивме и прирачник за наставници со јасни инструкции како да ги вклучуваат децата во настава, преку која форма, како да водат педагошка евиденција, да го проверуваат знаењето на учениците.
„Според сите информации кои ги добивам од училиштата, од наставниците, родителите и здружението САНО, ова решение одлично функционира“, посочи Јаневска.
Изминатите четири месеци, на ваков начин триесетина деца биле вклучени во настава. Министерката рече дека реакциите на учениците, родителите и наставниците укажуваат дека ова решение, кое ја подигнува инклузивноста на нашиот образовен систем, е одржливо.
„Секогаш ќе има деца кои ќе се соочуваат со здравствени предизвици и ниту едно не смее да биде изолирано од настава. Затоа е важно да бидат информирани за можноста, а наставниците се тие што треба први да ги запознаат дека физичкото отсуство од училница не значи и застој во образованието. Изготвивме и брошура наменета и за ученици и за родители за да се запознаат со оваа можност“, укажа Јаневска, додавајќи дека новото решение може да функционира затоа што е резултат на заедничка заложба на невладиниот сектор, Бирото за развој на образованието и Министерството за образование и наука и Министерството за здравство.
Македонија
Се наплаќале ПАП-тестови и други услуги кои ги покрива Фондот за здравство: извршени контроли поради претставки од граѓаните
Денес, директорите на Управата за јавни приходи и Фондот за здравствено осигурување одржаа заедничка прес-конференција на која го презентираа извештајот од спроведените заеднички контроли.
Во ноември 2025 година извршени се заеднички контроли со Управата за јавни приходи (УЈП) во 49 ПЗУ (33% од вкупниот број договори).
Контролите, како што беше истакнато, биле извршени поради зачестени претставки од осигуреници за наплата на средства за прегледи кои не се наплатуваат.
„Фондот за здравствено осигурување на Македонија има склучено договор со вкупно 149 приватни здравствени установи (ПЗУ) за вршење на примарна здравствена заштита во дејноста гинекологија (матични гинеколози), истакна директорот на ФЗО, Сашо Клековски.
Заедничка контрола на ФЗО и УЈП за последен пат била направена во 2012 година.
Целта на контролите, како што беше посочено е проверка на придржување кон договорните обврски, особено кон одредбата дека: „Прегледот, ЕХО, колпоскопијата, земањето на брис за микробиолошко и цитолошко испитување (за ПАП-тест), како и сите други дијагностички и терапевтски процедури кои се согласно медицина заснована на докази кај избраниот лекар не се наплатуваат.“
Според извештајот од вкупно 49 контролирани ПЗУ, уредни односно без никакви неправилности ниту од ФЗОРСМ ниту од УЈП) биле 26 или (53,1%).
(Преглед по градови)

„Неуредни збирно се вкупно 23 ординации, од кои неправилности само кон ФЗО имаат три установи, само кон УЈП имаат 11, а кон двете институции има кај девет установи. Од утврдените 12 установи кон Фондот, главна неправилност е наплата на дополнителни средства од осигурани лица (кај осум ПЗУ) и неуредна евиденција (кај пет ПЗУ). Од УЈП се утврдени неправилности со фискализација кај 20 установи“.
Контролите како што информираа надлежните биле вршени во Скопје, Битола, Прилеп, Тетово, Штип и Струмица.
„Најнизок степен на уредност има во Струмица, каде што од пет контролирани установи, само една е со уредни наоди, а четири со неуредни. Со висока неуредност е и Скопје, каде што од 16 контролирани установи, седум се уредни, а девет се неуредни. Највисок степен на уредност имаат установите во Битола и Прилеп, каде 70 отсто се со уредни наоди“,
Од даночен аспект, посочија надлежните, здравствените услуги се ослободени од ДДВ, а најголем дел од овие установи плаќаат симболичен годишен данок на вкупен приход од 1% или се целосно ослободени.
„Тоа не значи дека неевидентирањето на прометот е без даночен ефект. Напротив, неевидентирањето на приходите остава простор за нивно користење како неоданочени лични примања, стекнување личен имот од неоданочен доход, како и за плаќања на набавки во готово што директно ја храни сивата економија. Оваа пракса го поткопува системот, создава нефер предност на сметка на оние што работат законски, а во поширок контекст прогресивно води до зголемени загуби на јавни приходи“.
Македонија
Хоџа: Нула толеранција за загадувачите
Денеска во просториите на Министерството за животна средина и планирање се одржа координативна средба на која покрај министерот Мухамед Хоџа, присуствуваа и заменик-министерката за животна средина и просторно планирање – Ане Лашкоска, директорката на Државниот инспекторат за животна средина – Ивана Гиновска, како и одговорни лица за квалитет на воздухот во министерството.
Министерот Хоџа побара од директорката Гиновска информации во врска со надзорот на работењето на Усје, како и да се изврши надзор над работењето на сите останати правни субјекти кои поседуваат А-интегрирани дозволи за кои е надлежно министерството.
Целта на ваквата постапка е заедно со вонредни инспекциски надзори да се испита состојбата на терен со обврските кои произлегуваат од поседувањето на вакви еколошки дозоволи, соопшти министерството.
Воедно, од одговорните лица е побарано известување за имплементација на актуелните мерки за справување со аерозагадувањето, и дадени се задолженија за проверка на степенот на нивна реализација.
Хоџа на средбата нагласи дека ова е само првиот чекор од низата на чекори кои како министер ќе ги преземе за справување со овој повеќедецениски сложен проблем, за чие решавање ја повика соработката и партнерството од сите кои сакаат да помогнат во намалувањето на загадувањето и обезбедувањето на почиста животна средина.

