Контакт

Македонија

Ќулавкова: Научно неосновано е да се тврди дека македонскиот јазик е „писмено-регионална норма на бугарскиот јазик“

Објавено пред

Академик Катица Ќулавкова на 7 јули имаше обраќање на промоцијата на четири тома посветени на македонскиот јазик. За оваа проблематика на есен таа ќе објави подолгата верзија во списанието на Институтот за македонски јазик. Обраќањето е насловено „Македонскиот јазик – континуитет во време и простор“ каде што полемизира околу актуелни прашања за македонбскиот јазик.

dobivaj vesti na viber

„ Во 19 век имало одредени обиди за создавање заеднички словенски јазик врз основата на македонското и бугарското наречје. Тогаш македонскиот учен полиглот Партениј Зографски предложил основата на тој заеднички јазик да бидат југозападните македонски говори, затоа што – смета тој – се поубави од бугарските. Таа иницијатива не била прифатена од бугарските филолози, за што подоцна има полемики меѓу нив. Во услови на укината Охридска архиепископија која, од Х век до XVIII (1767), претставувала заштитен јазичен и културен, а не само православен чинител на Македонците, во услови на вековна јазична, економска, политичка и образовна доминација на византиските Грци, во услови на нееднаков однос на западноевропските политички центри спрема балканските народи, во услови на извесна воздржаност на младата македонска буржоазија која не ги поддржувала финансиски македонските јазични и национални процеси, подоцна, кон крајот на 19 век, и во услови на недвосмислени антимакедонски пропаганди, било цело чудо како се јавувале индивидуални обиди да се создаде граматика на македонскиот јазик.

Па сепак се создавале, и сепак најчесто биле цели изданија уништени и исчезнати по печатниците во Цариград, Солун и Софија. Такви се граматиките на Партениј Зографски (1858) и Венијамин Мачуковски (1872), на Крсте Мисирков (1903), па и на Димитрија Чуповски (1902) и неговото Македонско научно-литературно друштво во Петроград. И покрај сѐ, денес располагаме со неколку значајни изданија за македонската јазична и национална посебност. Сите обиди да се проучат и да се покажат спецификите на македонските народни говори, вклучително и оние кои се плод на запишувањето на македонската усна книжевност, претставуваат обиди за кодификација на македонскиот јазик и ја испишуваат предисторијата на кодификацијата на современиот македонски книжевен јазик. И сите сведочат за природниот историски развој на македонскиот јазик: во соодветни историски услови се добиваат и соодветни резултати. Со други зборови, анахроно е денес, и научно неосновано, да се тврди дека македонскиот јазик е „писмено-регионална норма на бугарскиот јазик“ и дека треба да се третира како „официјален јазик на Северна Македонија“. Македонскиот јазик има свој особен развоен, граматички и дијалектен систем различен од бугарскиот и српскиот. Блискоста меѓу јазиците не ги негира разликите кои постојат меѓу нив“, пишува во дел од обраќањето на Ќулавкова.

Таа нагласува дека во овој том се застапени студии на академик Поп-Атанасов и на колегите од Филолошкиот факултет, Институтот за македонски јазик и Институтот за македонска книжевност: Емилија Црвенковска, Лилјана Макаријоска, Илија Велев, Александра Ѓуркова, Димитар Пандев, Веселинка Лаброска, Елка Јачева-Улчар, Симона Груевска-Маџоска и Валентина Миронска-Христовска и на крајот додава, “би сакала да верувам дека научната аргументација за македонскиот јазик, изнесена во овој и во другите изданија на МАНУ и на ИЦАЛ „Божидар Видоески“, ќе добие третман на стратешки интерес на македонската држава во нејзините внатрешни и меѓународни политики“.

Македонија

Намалена видливост поради магла на планиските премини Ѓавато и Страцин

Објавено пред

Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено во зимски услови, по наместа влажни коловози. Намалена видливост до 50 метри поради појава на магла има на планиските премини Ѓавато и Страцин.

dobivaj vesti na viber

Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна нема подолги задржувања за влез и излез од државата.

АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.

Прикажи повеќе...

Скопје

Дел од неколку општини во Скопје без струја

Објавено пред

Од ЕВН Македонија АД известуваат дека без електрична енергија ќе останат:

dobivaj vesti na viber

· во периодот од 07.00 до 16.00 часот, дел од корисниците од с.Сопиште, околина кај маркет Давидов, дел од Теферич, према Сопиште.(општина Сопиште)

· во периодот од 08.50 до 16.00 часот, корисниците од с.Мирковци, с.Горно Оризари, с.Глуво, с.Бразда. ( општина Чучер Сандево )

· во периодот од 08.00 до 12.00 часот, дел од корисниците од Радишани (Радишански пат лево).( општина Бутел)

· во периодот од 08.30 до 13.30 часот, полициска станица ,,Бит Пазар, корисниците на ул. Војдан Чернодрински, ул. Алберт Станиќ, дел од ул. Исмаил Кадире, ОУ Јашар Бег- Скупи. (општина Чаир)

· во периодот од 09.00 до 13.45 часот, корисниците од

ул.4 с.Горно Соње.(општина Сопиште)

· во периодот од 11.00 до 16.00 часот, дел од корисниците од ул.Леринска.(општина Карпош)

· во периодот од 10.00 до 14.30 часот, дел од корисниците од ул. 81, 87 во с. Волково. (општина Ѓорче Петров)

Прикажи повеќе...

Македонија

Променливо облачно со сончеви периоди, претпладне по одделни котлини ќе има појава на магла

Објавено пред

Времето денеска, променливо облачно со сончеви периоди. Претпладне по одделни котлини ќе има појава на магла и ниска облачност. Ќе дува слаб ветер од променлив правец. Минималната температура ќе биде во интервал од -2 до 4, а максималната ќе достигне од 6 до 14 степени.

dobivaj vesti na viber

Во Скопје наутро со појава на магла и ниска облачност, а преку денот променливо облачно и тивко. Минималната температура ќе се спушти до 3, а максималната ќе достигне до 10 степени.

До петок ќе преовладува променливо облачно време со сончеви периоди. По котлините ќе има појава на магла или ниска облачност и пониска дневна температура. Во сабота кон крајот на денот и во недела ќе има повремени локални врнежи од дожд, а на планините од снег.

Прикажи повеќе...

Најново

Свет23 минути

(Видео) Израелските сили извршија околу 480 напади во изминатите два дена врз Сирија

Падот на режимот на Башар ал Асад во Сирија предизвика интензивен израелски воен одговор, вклучувајќи воздушни и копнени операции низ...

Свет58 минути

Полицијата упадна во канцеларијата на претседателот на Јужна Кореја, поранешен министер се обиде да се самоубие

Полицијата во Јужна Кореја изврши рација во претседателската канцеларија во Сеул, по неуспешниот обид на претседателот Јун Сук Јеол да...

Европа1 час

(Видео) Русија: Го транспортиравме Асад на најбезбеден начин

Русија го транспортираше Башар ал Асад, кој беше соборен со молскавична офанзива од позицијата на претседател на Сирија, на „најбезбеден...

Свет2 часа

Новиот сириски премиер: Време е луѓето да уживаат во стабилност и мир

Новиот премиер задолжен за транзицијата во Сирија, Мохамад ал-Башир, во интервју за Ал Џезира вети стабилност и мир на сирискиот...

Македонија13 часа

„Тие што треба да не штитат, не трујат со наши пари“: Граѓаните со протестен марш против загадувањето

Со протестен марш, кој започна пред Министерството за животна средина, попладнево иницијативата „Зелен хуман град“ заедно со други граѓански организации...

Македонија15 часа

Под истрага 23 лица во акцијата „Адитив“

По двонеделна предистражна постапка што започна да се спроведува од 21.11.2024 година кога предметот е доставен на надлежно постапување на...

Македонија18 часа

За Мицкоски, ДУИ е политички глодач: Знаат дека утре ништо нема да се случи со Законот за јазиците, но ќе излезат и ќе кажат дека поради нивниот притисок, сè е одложено

На членовите на Демократската унија за интеграции им е многу јасно дека утре не може ништо да се случи со...

Македонија18 часа

Доказите за црната листа на САД се лесно достапни, македонските институции може самите да ги обезбедат, рече американската амбасадорка Агелер

Американската амбасадорка Ангела Агелер вели дека се разгледува можноста за дополнителни санкции за поранешниот вицепремиер Артан Груби и за судијата...

Македонија18 часа

Васко Ковачевски не е во државата веќе подолго време, но Мицкоски очекува бргу денеска да биде обезбеден и вратен

Васко Ковачевски не е во државата подолго време, но очекувам и да го обезбедиме и да го вратиме во државата,...

Македонија19 часа

Силјановска-Давкова очекува судот и Обвинителството да постапaт по црната листа на САД

Лицата што се нашле на црната листа на САД не треба да продолжат со редовни активности, смета претседателката Гордана Силјановска-Давкова...

Македонија19 часа

Петрушевски за полициската акција: ЕСМ и РЕК „Битола“ беа користени од поранешните функционери за испумпување милиони преку тендери

ВМРО-ДПМНЕ ги охрабрува институциите да продолжат во спроведување на законот и овозможување на правдата во врска со денешната полициска акција...

Топ21 час

Македонец почина во зимски центар во Бугарија

51-годишен маж од Македонија почина на патеката Шилигарник над Банско во Бугарија, објави „Бгнес“. Веројатна причина за смртта на мажот...

Македонија22 часа

ДУИ: Ја почитуваме одлуката на Стејт департментот

Демократската Унија за Интеграција соопшти дека ја почитува одлуката на Стејт Департментот на САД. „Како партија, остануваме посветени на стратешката...

Македонија22 часа

Голема акција на МВР поврзана со РЕК „Битола“

Голема акција на Министерството за внатрешни работи поврзана со работењето во РЕК Битола. Утрово има големи претреси во Битола, Велес,...

Македонија22 часа

Парламентот да усвои закон за политичка одговорност за сите што се на црната листа на САД, предлага Демократскиот сојуз

Демократски сојуз смета дека сите што се на црната листа на САД поради криминал, треба да понесат политичка и кривична...

Македонија23 часа

ВМРО-ДПМНЕ: Со одлуката за црната листа на САД се докажа дека претходната влада е до гуша во корупција

Власта на СДС и ДУИ, предводена од Артан Груби, се докажа дека е до гуша во корупција, Груби и Беџети...

Свет23 часа

Победниците и губитниците од падот на Асад

Oткако бунтовниците брзо го зазедоа Дамаск и го принудија на бегство сирискиот моќник Башар ал-Асад, светот се обидува да го...

Европа1 ден

Ердоган: Останаа двајца искусни лидери во светот

Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган вчера изјави дека во светот останале само двајца лидери со долгогодишна служба и искуство во...

Свет1 ден

Орбан се сретна со Трамп и Маск на Флорида

Унгарскиот премиер Виктор Орбан синоќа се сретна со Доналд Трамп и милијардерот Илон Маск во домот на новоизбраниот американски претседател...

Македонија1 ден

СДСМ ја поздрави одлуката на Стејт департментот: Сите сомнежи за корупција мора да бидат санкционирани без компромис

СДСМ ја поздравува одлуката на Стејт департментот на САД за ставaње на нови лица од државата на црната листа. СДСМ...