Македонија
(Видео) ДОМ: Премин кон зелена економија како излез од корона-кризата

Денес, во организација на невладината организација „Зелен институт“ и ДОМ, со поддршка на фондацијата „Биро де Хелинг“ од Холандија, се одржа онлајн-конференција на тема: „Зелена економија за излез од корона-кризата“. На конференцијата воведни обраќања имаа Наташа Амдију, претседателка на Зелениот институт, и Маја Морачанин, претседателка на зелената партија ДОМ. На конференцијата, која ја модерира Лилјана Поповска, учествуваа и експерти од областа на животната средина, претставници на институции и граѓански организации.
Маја Морачанин истакна дека зелената економија, која ги интегрира социјалната правда, заштитата на животната средина и климата и одржливиот економски развој, е концептот за развој на македонското општество по корона-кризата.
На работната сесија на конференцијата говореа: Ана Петровска – државна секретарка во Министерството за животна средина и просторно планирање, која зборуваше за зелени работни места како потенцијал за вработување на младите, Кристијан Балевски од Првата органска задруга – Валандово, чија тема беше „Органско производство и здрава храна како предизвик за младите“, Ервин Реџепагиќ, инженер по електроника, од приватниот сектор, зборуваше за енергетиката, новите технологии и дигитализацијата.
Директорот на Агенцијата за промоција и поддршка на туризмот, Љупчо Јаневски, ги објасни предизвиците на екотуризмот – можност за локален економски развој, а Христина Оџаклиеска, планер со посебни овластувања во Агенцијата за просторно планирање, го презентира концептот на зелена економија во интерес на јавното здравје. Мирослав Богдановски, раководител на Градскиот инспекторат во Скопје, зборуваше за воведување еколошки стандарди во индустријата и инспекциски надзор.
По излагањето на сите учесници, се отвори дискусија, од која произлегоа следните заклучоци:
По корона-кризата, македонското општество треба да се развива според концептот на зелената економија по принципите на социјална правда, заштита на животната средина и климата и одржлив економски развој. Потребно е да се овозможи праведна енергетска транзиција од употреба на фосилни горива кон обновливи извори на енергија, учеството на ОИЕ од сончева енергија и ветер да биде најмалку 40 отсто до 2040 година, поддршка на граѓаните за производство на електрична енергија од ОИЕ, отстранување на ограничувањето од 4 KW на инсталирана моќност на постројки од фотонапонски панели за физички лица, инвестирање и поддршка за енергетска ефикасност на јавни, приватни објекти и индустриски процеси, инвестирање во истражувања и иновации. Отворање зелени работни места, со воведување соодветни програми во редовниот образовен систем на сите нивоа, и субвенционирање обуки за доквалификација и преквалификација на струките што се неопходни за премин кон зелената економија. Носење закон за социјално претприемаштво со цел формализирање на неформалната економија.
Производство на локална здрава храна и инвестирање во органското земјоделство за да биде примамливо и атрактивно за младите. Поддршка на задругарството како начин на здружување за зголемување на капацитетите, а во исто време и намалување на трошоците.
Зголемено искористување на ИПАРД-средствата, приспособување на критериумите, со цел овозможување брза имплементација, и да почне финансирањето преку Македонската банка за поддршка и развој.
Овозможување електрична енергија за секој земјоделски производствен капацитет, субвенционирање соларни панели и пумпи за наводнување, со што ќе се зголеми производството, и забрана за издавање дозволи за Г1-тешка индустрја во сите земјоделски региони во Македонија.
Развој на екотуризам и рурален туризам наместо масовен туризам, измена на Законот за туристичката дејност, носење стратегија за развој на туризмот, стратегија за екотуризам и рурален туризам.
Формирање агенција за дигитализација, воведување е-услуги на сите нивоа помеѓу институциите, помеѓу институциите и граѓаните и институциите и бизнис-секторот; имплементaција на концептот Smart City и интернет-систем, платформи за здравствена заштита и образование.
Воведување на концептот за зелени паметни градови за здраво и хумано живеење, доследна примена на новиот Закон за урбанистичкото планирање и Законот за урбаното зеленило, носење нов правилник за стандарди и нормативи за урбанистичко планирање, интегрирање зелена инфраструктура, воведување зелен транспорт, воведување зелени зони, без автомобили, во централните градски подрачја, повеќе пешачки зони, велосипедски патеки и зголемен процент на јавни простори.
Инвестиции во изградба на железничката мрежа, со цел поврзување на сите населени места со железнички сообраќај, субвенции за електрични и хибридни возила.
Изградба на пречистителни станици за отпадни води, доизградба на колекторскиот систем на Охридското Езеро, одземање на дозволите за санација на речно корито при злоупотреба со цел ископ на песок, санација на мрежата за водоснабдување за да се намалат загубите на вода, инвестирање во заштита од ризик од поплави.
Премин од линеарна кон циркуларна економија за намалена експлоатација на природните ресурси, поттикнување за реупотреба на производите, рециклирање и создавање што помала количина отпад за депонирање. Воспоставување интегрирано регионално управување со отпадот.
Попис на сите индустриски загадувачи во земјата со изработка на катастар на загадувачи, темелна ревизија на сите издадени еколошки дозволи и елаборати, ставање во законска рамка капацитети што работат без дозвола, континуирана обука на инспекторите и засилен инспекциски надзор.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Алиу ветува 205 милиони евра за болници кои инспирираат доверба, а не страв

Верувам дека здравството е повеќе од систем. Тоа е нераскинливо морално ветувањето што си го даваме едни на други: дека кога најмногу ни треба, ќе има некој тука за нас“, порачува во видео обраќање министерот за здравство, Азир Алиу.
Тој нагласува дека тоа ветување денес има потреба да се врати во системот, но без импровизирани одлуки, туку со јасна визија. Без носталгија, со податоци и храброст.
-Визијата станува реалност со голем прв чекор: 205 милиони евра за болници кои инспирираат доверба, а не страв, вели министерот Алиу, додавајќи дека во Штип ќе се гради модерна клиничка установа и Факултет за медицина за идните генерации лекари.
-Во Тетово, болницата ќе добие современа медицинска опрема и два нови објекти, со што ќе прерасне во симбол на грижа и достоинство. Во Кичево, каде што болницата остана нереализирано ветување од минатиот век, од темел ќе градиме нова, светла, топла и достојна за секој од вас, вели министерот Алиу.
Тој истакнува дека ова е само почеток, бидејќи хоризонтот на неговата визија е многу подалеку.
-Да изградиме модерно, хумано и дигитализирано здравство. Ние не сме тука да чекориме по патеки од минатото кои не водат никаде, ние сме овде да градиме доверба за идните генерации. И заедно со вас, ќе ја направиме оваа визија реалност, порачува министерот за здравство, Азир Алиу во неговото видео обраќање.
Македонија
Пожарот во кривопаланечкото село Нерав уште е активен, на терен се повеќе екипи

Пожарот во кривопаланечкото село Нерав уште е активен, на терен се повеќе екипи на територијалните противпожарни единици од Крива Паланка и Ранковце, припадници на МВР, на ЈП “Македонски шуми”- подрачно шумско стопанство Осогово, помагаат и мештаните, се на помош ќе пристигнат и припадници на АРМ, информира командирот на територијалната противпожарна единица од Крива Паланка, Иле Коцевски.
Според првичните проценки, опожарена е површина од околу сто хектари борова шума.
– Непристапниот терен и ветерот се главната причина што речиси и по триесет часа откако избувнал пожарот,да не можеме да го локализираме. Денес моравме да евакуираме и население и стока за да ги спасиме, за среќа спречивме ширењето да се направи кон куќите, но во овој пожар во повеќе наврати животите на пожарникарите,на моите колеги и на другите вклучени во гасењето, беа во опасност поради неконтролирано ширење и префрлање на пламените јазици. За жал дождот го заобиколи селото и не беше баш сојузник, така што, сѐуште сме на терен и очекуваме во секој момент да пристигнат и армиските сили за помош во справувањето со огнената стихија, изјави во телефонски разговор командирот на ТППЕ Крива Паланка, Коцевски.
Пожарот избувнал вчера околу пладне, а во ТППЕ Крива Паланка е пријавен во 14 часот.
Во текот на вчерашниот ден и ноќта пожарот активно го гаселе пожарникарите од Крива Паланка и Ранковце, Противпожарна единица од Трговиште, Србија, екипи од јавното претпријатие „Македонски шуми“ – Подрачно шумско стопанство “Осогово”,Крива Паланка и локално население од селата Нерав и Трговиште.
Македонија
Ангелов: До 13:30 часот се евидентирани 16 пожари на отворен простор

До 13:30 часот на 27 јули 2025 година, на територијата на државата се евидентирани вкупно 16 пожари на отворен простор, од кои осум се активни, шест се ставени под контрола и два се целосно изгаснати.
Како што информира директорот на Дирекцијата за заштита и спасување Стојанче Ангелов најтежок е пожарот на Планината Готен.
-Најсериозен и најкомплексен пожар со кој се соочуваме моментално е оној на планината Готен, која се наоѓа помеѓу општините Радовиш, Василево и Берово, изјави тој на прес-конференција.
Рече дека од страна на Радовиш, пожарот има развиен голем крак, кој од утрово е видлив и од патот Струмица–Радовиш, предизвикувајќи загриженост кај локалното население.
Додаде дека пожарот се шири во насока на населени места, а во текот на денешниот ден се очекува потенцијално приближување до селото Јаргулица, во зависност од насоката на ветрот.
Ангажирани се два хеликоптери на МВР: тип Bell 412 и Bell 212, и тие се активни од раните утрински часови до попладне.
Седум Пинцгауери на Дирекцијата за заштита и спасување, три „Хирмелини“ и 2 БТР-и, со планирано засилување во текот на денот, 50 припадници на Армијата се на терен од утрово. Има и пожарникарски единици од Радовиш, делумно од Струмица и околните општини како и Доброволци од селата, организирани ловци и месно население, чија примарна задача е одбрана на селата и имотите, во случај на проширување на пожарот.
Ангелов оцени дека сите сили и ресурси се ангажирани во борбата со огнот на планината Готен, кој моментално е најактивниот и најризичен пожар во државата. Истакна дела подготвени се дополнителни единици и средства за евентуално пресретнување на пожарот во насока на населени места.
-Со оглед на неповолните временски услови, и ограничената веројатност за врнежи, состојбата и понатаму се смета за критична и бара максимална мобилизација. Во моментов, на територијата на државата се води широка и интензивна борба со активни пожари на повеќе локации. Ангажирани се сите расположливи сили – пожарникари, припадници на Армијата, хеликоптери, теренски возила, доброволци – сите вложуваат натчовечки напори. Свесни сме дека за многу граѓани ова е ново, а за некои – за жал – веќе видено, но одамна заборавено искуство. Разбираме дека чувството на несигурност, страв и загриженост се сосема природни, особено кога огнот се приближува до домовите, изјави Ангелов.
Но, во овие моменти, додаде, најважно е сите заеднички, со трпение и разбирање, да се справиме со предизвикот.
Апелира до сите граѓани да се придржуваат кон упатствата на службите на терен, да не создаваат непотребна паника или притисок, да покажат трпение, дисциплина и доверба во надлежните и каде што можат и е безбедно – да помогнат или се приклучат на доброволни тимови.
Соопшти дека како дел од активната борба со пожарите низ државата, и натаму се водат интензивни теренски активности на повеќе критични точки.
Тоа се пожарите на планината Готен (општини Берово, Василево, Радовиш) каде пожарот се заканува да се прошири кон поквалитетна шума, што дополнително ја влошува ситуацијата.
На терен дејствуваат 40 припадници на Армијата, локални пожарникари од Берово, екипи од „Национални шуми“, на лице место се наоѓа заменик-директорот на „Национални шуми“, Кире Михаилов, кој ја координира акцијата, а има и поддршка од градоначалникот на Радовиш.
Во однос на пожарот кај село Косевица (Општина Македонска Каменица) се ангажирани локална противпожарна единица, јавно комунално претпријатие, доброволно противпожарно друштво и околу 30 припадници од месното население.
Засега пожарот е под контрола, но условите остануваат променливи.
Пожарот кај с. Неров (Крива Паланка, близу српската граница) кој избил вчера попладне, во близина на граничната линија активирани се два ертрактори, со по еден налет секој, еден „хермелин“, 20 припадници на Армијата се веќе на терен, а дополнителни 30 припадници се испратени поради влошување на состојбата.
Пожарот меѓу селата Црешево, Локвици и Крапа (Општина Македонски Брод) е активен повеќе од 10 дена, со екстремно тежок терен за гаснење. Досега се употребени ертрактори и хеликоптери, со ограничен ефект.
Ангелов рече дека непристапност на теренот во некои делови го оневозможува делувањето на сили од копно и дека има делумно ангажирање на локални пожарникари и вработени од „Национални шуми“
Ангелов истакна дека поради влошената и исклучително сериозна состојба со шумските пожари на територијата на државата, денеска бил активиран и Механизмот за цивилна заштита на Европската Унија.
-Оваа постапка е превентивна, со цел да испитаме дали постои можност некоја од државите-членки на ЕУ да ни понуди поддршка, особено во воздухопловни капацитети, бидејќи сили на терен (од земја) засега има доволно, истакна тој.
Меѓутоа, нагласи дела сите сили се веќе силно ангажирани и физички истрошени. Пожарите траат со денови, и секојдневната борба со огнот бара огромна физичка и психолошка сила. Возачите на специјалните возила, пожарникарите, припадниците на Армијата и сите доброволци се веќе на работ на издржливост, но продолжуваат со максимална пожртвуваност, за што заслужуваат целосна благодарност од целото општество.