Македонија
(Видео) Праведната транзиција треба да овозможи квалитетен живот и економски развој на регионот

Кој е патот што Македонија треба да го оди за да реализира праведна транзиција, пред сè во енергетскиот сектор? Имаме ли ние точно издефинирано што подразбира праведна транзиција и дали ги опфаќа само вработените луѓе во одреден рудник или фабрика?
Ова се дел од прашањата што беа отворени на тркалезната маса на тема „Праведна транзиција“, што се одржа на зум-платформата во рамките на Националната конференција за клима.
Патот по кој нашата земја се движи e почнат, но мора да се вклучат сите релевантни институции, граѓанскиот сектор, локалното население, се согласија учесниците. Транзицијата на рудникот „Осломеј“ од Кичево беше земен како пример на кој конкретно се работи.
„Транзицијата не ги допира само вработените во одредена фабрика, но ги засега сите граѓани на различен начин. Влијанијата се и економски, социјални и културни. Проблемот не застанува кај вработените, овие нови невработени се соочуваат со големи проблеми во нивниот живот. Им се намалува нивната економска моќ, влијае на локалните текови во местото на живеење. Намалувањето на економската моќ на новоневработените и кога се случува на индивидуално ниво, не претставува проблем за заедницата, но кога станува збор за поголема група на луѓе, влијанието е големо. Ова влијае и на нивниот културен живот“, смета Смилевска и додава дека треба навремено да се провери дали тие работници можат да се преквалификуваат или можеби предвреме да се пензионираат.
Дали за случајот со Кичево се размислува во насока на развој на нови индустриски гранки, продолжува Смилевска.
„Многу е важно во која мерка кичевчани се воопшто консултирани, а според нас, нивната вклученост во одлуките не е доволна. Граѓаните имаат свои идеи за развој на нивниот регион. Задачата на оние што ја планираат праведната транзиција е да го овозможат квалитетниот живот и регионот да напредува, дури и кога ќе се затвори индустријата. Институциите, работниците, малите бизниси мора да се вклучат во тие консултации“, вели таа.
Таа посочи дека граѓанскиот сектор мора да се потруди најдобро што може да ги информира локалните заедници за процесите кои се случуваат.
Елена Николовска од „Екосвест“ се осврна на тоа што досега е направено како чекор напред кон праведната транзиција, конкретно во Кичевскиот Регион. Таа посочи дека во македонската легислатива засега не е добро издефинирано што точно подразбира праведната транзиција, зашто, како што истакна, добрата дефиниција ќе значи и правилно планирање на сите процеси што треба да ги опфати таа.

Елена Николовска од „Еко-свест“
Николовска истакна дека е донесена енергетска стратегија 2020-2040, која предвидува напуштање на јагленот како енергенс до 2028 година. Се предвидува енергетска транзиција на Осломеј со 120МW фотоволтаични централи на местото на поранешниот рудник. Изработена е нацрт-програма за имплементација на стратегијата за енергија – програма за праведна транзиција една од мерките во документот. Македонија е земја потписничка на декларацијата на Шилезија декларацијата за праведна транзиција и солидарност и ова значи дека сме се обврзале да преземеме некакви активности во оваа насока.
Свој придонес во дискусијата даде и Александру Мустата, претставник на CEE Bankwatch, низ конкретни примери од фабрики во Европа, посочи каков е процесот на праведна транзиција.
-Индустријата со јаглен отпушта многу работници, а постојат и нови алтернативни начини за производство на енергија. Меѓународните синдикати предлагаат решенија за работниците бидејќи нивните работни места беа под закана. Ако еден регион се фокусира само на туризам, на пример, еве посебно во период на пандемија, ќе се соочи со тешка ситуација. Кога се мисли на креирање работни места, не е непходно тоа повторно да биде некој голем работодавач. Никој не вели дека треба веднаш да се префрлите на обновливи видови енергија, можеби немате потенцијал за соларна енергија…Поентата е да не се најдете во иста ситуација, за 10 години пак да треба да ја менувате индустрија што загадува. Важно е да се мисли за алтернативи со нула емисии на јаглерод – вели Мустата.

Александру Мустата, претставник на CEE Bankwatch
Тој посочи дека и Македонија треба да користи што е можно повеќе фондови кои даваат поддршка во оваа област.
Смилевска објасни дека постојат финансиски средства кои можат да се искористат за помагање на оваа транзиција.
-Очекувам дека ќе се отворат нови фондови за земјите од Западен Балкан, зашто дел од европските фондови моментално не ни се достапни. Праведната транзиција се состои и во планирањето на финансисите. Ќе беше идеално ако почневме за Кичевскиот Регион да мислиме уште во 2012 година. Планирањето создава финансии, непланирањето создава проблем! – категорична е Смилевска.
Валентина Старделова од секторот енергија при Министерството за економија посочи дека праведната транзиција бара човечки кадар силно посветен на оваа проблематика.
-Кога зборуваме за праведна транзиција треба да имаме комплексен приод. Не треба да мислиме само на Битола и Кичево, туку да ја опфатиме целата држава. Не за џабе светот зборува за циркуларна економија. Треба да бидеме посветени систематски. Мораме да тргнеме од регулатива, да имаме правна основа за акција.
Во моментов работиме на нов закон за биогорива. Енергетската ефикаснот создава неограничени можности. Тоа е добра можност за да се промовира секторот на услуги. Јавните инситуции треба да го поддржат процесот на транзиција – вели Старделова.
Лилјана Јоноски од Рурална коалиција, појасни дека иако повеќе од 10 години е дел од граѓанскиот сектор во Кичево, не добила можност јавно да изрази свој став или да биде консултирана.
– Овој објект е клучен и кон него народот пристапува и со многу емоции. Тешко е да се прифаќаат промените. Граѓаните мора да бидат повеќе вклучени во целиот процес на транзиција – смета Јоноски.
Националната конференција за клима ја организираат „Екосвест“, CNVP и Движењето на еколозите на Македонија, со поддршка на Европската Унија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
ВЛЕН: Отворен Балкан, казина и корупција: наследството на ДУИ

Партијата на Црната листа, Демократската Унија за Интеграција, со функционери обвинети за корупција и контрола над судството, која им служеше на антиалбанските интереси повеќе од две децении, денес има дрскост да обвини дека наводно Република Северна Македонија се внесува во „српскиот свет“, велат од ВЛЕН.
„Токму оваа политичка партија со години ги затвораше очите пред дестабилизирачките проекти на Србија во регионот, станувајќи нивна алатка на сметка на Албанците и граѓаните на оваа земја. Тоа е партијата чии главни функционери се обидоа по секоја цена да го вратат Никола Груевски на власт и да го ослободат Сашо Мијалков. Јавно прашуваме, дали заборавија дека токму поранешните функционери на ДУИ ентузијастички ја прифатија иницијативата „Отворен Балкан“, најважниот српски геополитички проект по распадот на Југославија, само за да ги зачуваат привилегиите на својот политички клан? Дали заборавија дека токму тие се наредија рамо до рамо со Вучиќ и Дачиќ, станувајќи промотори на идејата „Отворен Балкан“ во време кога Албанците гласно се спротивставуваа на овој проект што им служеше на српските интереси и беше целосно против Република Косово? Да не заборавиме, дали токму моќните на ДУИ, Артан Груби и Перпарим Бајрами, главни партнери во бизнисот со казината беа високи експоненти на српското подземје. Замислете ја иронијата, ДУИ, која сервилно ги пречекуваше и ги придружуваше српските функционери со црвени теписи во Македонија, денес продава патриотизам преку стерилни изјави. Отидоа дотаму што Бујар Османи го донесе шефот на руската дипломатија, Сергеј Лавров, во Македонија. Целата нивна „патриотска“ пропаганда е само фасада за да ги сокријат неуспесите и корупцијата што ја имаат на своите рамена“, велат од коалицијата.
ВЛЕН додава дека тие се истите оние што денес врескаат од страв да не изгубат на следните локални избори, од страв дека албанските граѓани повеќе нема да можат да ги измамат со лагите и лажниот патриотизам што ги користат само кога се во опозиција.
„ВЛЕН ќе продолжи да работи за граѓаните, за владеењето на правото, за европската интеграција и за заштитата на албанските интереси без да се замори од празните обвинувања на оние кои повеќе од две децении се збогатуваа и ја користеа власта само за нивниот тесен семеен круг. Со голема посветеност, го градиме Коридорот 8 и го зајакнуваме стратешкото партнерство со САД. Северна Македонија е во сигурни раце и ќе се движи кон ЕУ, без корупциските кланови кои станаа потпора на секој проект што доаѓа од Белград, само за да ја зачуваат својата моќ и богатство“, велат од ВЛЕН.
Македонија
ВМРО-ДПМНЕ: 38 возила ставени во употреба за гаснење пожари, Владата има конкретен план за справување со пожарите во претстојната сезона

„За разлика од годините наназад оваа година Владата одвои повеќе ресурси и средства со коишто борбата против пожарите ќе се поедностави, а капацитетите се зголемуваат. СДС ја оставија државата без опрема за гаснење пожари и без луѓе. СДС 7 години не набави ниту едно возило за гаснење на пожари. За разлика од тогаш денес Владата има конкретен план за справување со пожари во претстојната сезона“, велат од ВМРО-ДПМНЕ.
„38 возила се ставени во употреба за гаснење на пожарите, Македонија за прв пат со оваа Влада добива интервентна пожарна со 50 специјализирани возила за гаснење на шумски пожари, кои имаат одлични карактеристики и капацитети за справување со тешко достапни терени.
Досега имаше само територјални противпожарни единици но немаше ниту едно шумско возило или возило за отворен пожар.
Армиските и полициските возила се пренаменети и ставени на располагање на Владата и на Дирекцијата за заштита и спасување со цел зголемување на капацитетите за справување со пожарите во земјава.
Со пренамена на полициски и армиски возила државата заштедува неколку десетици милиони евра а се зголемуваат капацитетите за гаснење на пожари.
Исто така се очекува во текот на неделата да стигне од сервис и вториот авион којшто беше на сервис, а третиот се очекува да дојде до крајот на месецот или почетокот на август.
На располагање се и по два полициски и армиски хеликоптери кои се подготвени доколку има поголеми пожари и огнени стихии.
Со цел подобрување на состојбите во противпожарните единици ширум Македонија, кои од минатата власт беа оставени во катастрофална состојба без соодветни технички услови и човечки ресурси, се работи и на засилување кадровскиот потенцијал.
Владата предводена од ВМРО-ДПМНЕ работи на сериозна и целосна трансформација на целиот систем за управување со кризи.
Владата предводена од ВМРО-ДПМНЕ работи посветено и има план за полесно справување во претстојната сезона на пожари“, се наведува во соопштението на ВМРО-ДПМНЕ.
Македонија
ДУИ: Мицкоски призна дека предлогот за оданочување на невенчаните била ‘фрлена’ тема за намерно одвлекување внимание од итните прашања со кои се соочува државата

„Демократската унија за интеграција изразува длабока загриженост за правецот што го зазеде новата влада и за нејзините намерни обиди да го дефокусира јавниот дискурс од стратешките прашања од клучно значење за државата, а особено од европската интеграција. Сме сведоци дека вчера самиот премиер Христијан Мицкоски јавно призна дека предлогот за оданочување на невенчаните лица била ‘фрлена’ тема со цел да се предизвика дебата, односно намерно средство за одвлекување на вниманието од реалните и итни прашања со кои се соочува државата“, велат од ДУИ.
„Ова признание од страна на премиерот е алармантно, бидејќи потврдува дека оваа влада не се води од долгорочна визија за државата, туку од дневно политички калкулации, со цел да се прикријат неуспесите и вистината да се држи далеку од јавноста.
Вистината е дека Северна Македонија сè повеќе тоне во изолација. Тоа го потврдува и последниот извештај на Европскиот парламент, во кој се истакнува стагнацијата на државата во процесот на интеграција, зголемениот руско влијание и концептот на „српскиот свет“ во внатрешната политика, како и недостатокот на демократски напредок.
Јасно е дека руското влијание и концептот на „српскиот свет“ имаат за цел да ја држат Северна Македонија изолирана, далеку од Европската унија и западните вредности. Дел од ова сценарио е и систематското исклучување на Албанците од институциите, од носењето одлуки и од јавниот живот.
Оваа влада, наместо да биде фактор на обединување, се движи по опасен пат кој има за цел меѓуетничка поделба, маргинализација на Албанците и ослабување на евроатлантската ориентација на државата.
ДУИ ќе продолжи цврсто да стои во одбрана на евроатлантските интереси на граѓаните и на државата, спротивставувајќи се на секој обид за изолација, дефокусирање или исклучување“, се наведува во соопштението на ДУИ.