Македонија
(Видео) СДСМ: Предлог-законот за верски средни училишта го крши уставниот принцип на секуларност

„Предлог-законот за установите за средно образование на верските заедници, што очигледно ВМРО-ДПМНЕ го турка со цел да исполни желба на својот политички партнер, е противуставен. Додворувањето на владејачката коалиција ВМРО-ДПМНЕ – ВЛЕН на најголемите верски заедници, МПЦ и ИВЗ, оди директно спротивно на уставниот поредок и принципот на одвоеност на верата од државата“, кажа Кристина Костова, потпретседателка на СДСМ.
„Обидот на ВМРО-ДПМНЕ да ги интегрира верските училишта во јавниот образовен систем претставува директно кршење на уставноста и на принципот на секуларност кој е длабоко загрозен од ваквиот потег на власта.
Потсетуваме дека само пред неколку месеци Уставниот суд ја укина Одлуката на Владата за давање одобрение за основање на Приватно средно училиште „Медресеја Иса Беу“во Кондово.
Сега, одејќи спротивно на одлуката на Уставниот суд и на уставниот поредок, ВМРО-ДПМНЕ се обидува да ги озакони противуставните одлуки на Владата.
Социјалдемократскиот сојуз на Македонија нема да даде поддршка на Предлог-законот за установи за средно образование на верски заедници.
Нагласуваме дека, Предлог-законот е спротивен на Уставот кој јасно ја гарантира секуларноста на државата и ја одвојува верата од образованието како дејност од јавен интерес.
Овој предлог-закон директно го прекршува членот 7 од Законот за средно образование, според кој во средните училишта е забрането верско организирање, дејствување и истакнување на верски обележја.
Дополнително, предлогот создава нерамноправен третман и дискриминаторски услови со тоа што фаворизира конкретни институции, православната богословија и исламската медреса, и на тој начин отвора можност за воспоставување на паралелен образовен систем надвор од стандардите на државното образование.
Прашуваме, дали е прифатливо ученици со програма која содржи доминантен наставен план со верски содржини, да се стекнуваат со диплома еквивалентна на гимназиска, и потоа да се запишуваат на факултети за медицина, право, општествени и природни науки?
СДСМ укажува дека верските училишта веќе имаат регулиран статус преку Законот за правна положба на црква, верска заедница и религиозна група, каде е прецизирано дека тие имаат право да основаат образовни установи за школување свештени лица, но не и за општо средно образование. Овој закон е lex specialis и не може да биде дерогиран со нов закон кој би го проширил нивниот опсег надвор од првичната намена.
Очигледно е дека ВМРО-ДПМНЕ се обидува да протурка закон кој не е во согласност со уставниот поредок и законските одредби, исполнувајќи политички желби на својот коалициски партнер, без почитување на уставните и образовните принципи, и на јавниот интерес.
Заради сите наведени причини, СДСМ нема да учествува во амандманска расправа по предложениот закон, ниту ќе прифати да даде легитимитет на содржината која се коси со Уставот, законите и демократските вредности на секуларна држава“, изјави Кристина Костова, потпретседателка на СДСМ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Потпишани договори за 40 научно – истражувачки проекти на универзитетите, научните институти и МАНУ

Министерството за образование и наука потпиша договори за финансирање на 40 научно-истражувачки проекти со државни факултети, научни институти и МАНУ.
Од нив, 15 проекти се од природно-математичките науки, инженерството и технологијата, медицинските и здравствените науки како и од земјоделските и ветеринарните науки.
Исто толку проекти се од општествените и хуманистичките науки.
За прв пат оваа година, се финансираат 10 проекти од областите кои со Стратегијата за паметна специјализација се утврдени дека имаат висок иновациски, истражувачки и економски потенцијал: паметното земјоделство и храна со повисока додадена вредност, ИКТ технологиите, електромашинската индустрија и одржливите материјали и паметни згради.
Проектите беа одбрани на јавен конкурс, вкупниот износ за финансирање по проект изнесува до 8 милиони денари, а истражувачките тимови треба да ги завршат до крајот на октомври 2026 година.
Министерската за образование и наука Весна Јаневска рече дека ова е трет конкурс по кој се одобруваат средства за финансирање на научно-истражувачки проекти, што јасно ја покажува насоката кон која сакаме да ја придвижиме државата.
„За оваа Влада науката е стратешки ресурс за развој. Затоа ги интензивираме вложувањата во научно-истражувачки проекти, врз основа на прецизни критериуми за селекција: поттикнуваме оригинални и иновативни идеи, поддржуваме млади истражувачи и меѓународно конкурентни и релевантни проекти. Наша цел е да создадеме услови за квалитетна наука која носи реални резултати и има потенцијал да го забрза општествено-економскиот развој на државата“, нагласи Јаневска.
Претходно, Министерството за образование и наука одобри и средства за пет научно-истражувачки проекти од посебен научен и јавен интерес кои се резултат на соработката помеѓу академскиот и бизнис секторот во рамки на паметната специјализација на државата, во вкупен износ од 30,4 милиони денари.
Минатата недела беа склучени договори со осум јавни научни установи за финансирање на научно-истражувачки проекти, во вкупен износ од 23,7 милиони денари.
Оваа година Министерството за образование и наука издвои буџет од 680 милиони денари за финансирање на наука, што е речиси двојно зголемување во споредба со Буџетот од 2024 година.
Македонија
Германски државјанин протеран од државата: на натпреварот Шкендија-Карабаг во Скопје веел знаме „Голема Албанија“

По извршена идентификација и поднесена кривична пријава, Основното јавно обвинителство Скопје по итна постапка процесуираше државјанин на Германија за кривично дело – Предизвикување омраза, раздор или нетрпеливост врз национална, расна, верска и друга дискриминаторска основа.
Против него беше поднесено обвинение, бидејќи на 5 август, непосредно пред фудбалскиот натпревар помеѓу ФК „Шкендија“ и ФК „Карабаг“ што се одигра на градскиот стадион во Скопје, со истакнување и веење знаме на „Голема Албанија“ и со натпис „Автохтона“, предизвикал чувство на омраза, раздор и нетрпеливост врз основа на етничка припадност. Тоа го забележале полициски службеници, кои го лишиле од слобода.
Врз основа на обезбедените докази во координација меѓу полицијата и надлежното обвинителство, Основниот кривичен суд Скопје веднаш изрече пресуда со која обвинетиот го огласи за виновен и го осуди на условна казна затвор од две години, која нема да се изврши доколку осудениот не стори ново кривично дело во следните 5 години.
Во исто време, бидејќи станува збор за странски државјанин, Судот донесе одлука да го протера и да му забрани влез во државава во следните пет години.
Од Обвинителството најавија дека тие и МВР продолжуваат да преземаат координирани активности за откривање и идентификување на сторители на кривични дела на ширење на омраза и нетрпеливост поврзани со спортски натпревари. Веднаш по идентификацијата на сторителите, тие ќе бидат процесуирани во согласност со надлежностите на јавното обвинителство.
Македонија
Одложени активности на отворено: Министерството за здравство со препораки поради најавите за високи температури

Министерството за здравство информира дека во согласност со најновата прогноза од Управата за хидрометеоролошки работи (УХМР) во периодот од 8 до 13 август 2025 година се очекува значително зголемување на дневните температури, кои во одделни региони може да достигнат до 39°C.
Поради тоа, потсетуваат на почитување на општите препораки за заштита на населението од високи температури:
„Престојувајте во затворени, разладени простории, особено во периодот од 11 до 17 часот;
Внесувајте доволно течности избегнувајќи алкохол и засладени пијалаци;
Носете лесна, светла облека и користете заштита за главата и за очите;
Избегнувајте физичка активност во најтоплите часови од денот;
Посветете внимание на децата, старите лица, лицата со хронични заболувања и на бремените жени – овие групи се особено чувствителни на високи температури;
Во случај на симптоми, како вртоглавица, главоболка, гадење или забрзан пулс, веднаш побарајте медицинска помош;
Одложете активности на отворено во најтоплиот дел од денот;
Обезбедете микроклиматски услови (разладени простории со температура до 25°C) на работното место и во домот“.
Министерството, како што велат, внимателно ја следи состојбата на дневна основа и ќе постапува во согласност со процените и потребите.