Македонија
Пандемијата покажа дека е потребен комплетен ресет на општествениот систем, рече професорот Даниловски
Пандемијата ја истакна важноста на глобалната соработка, ни покажа дека целото човештво се наоѓа на ист брод, дека сите сме делови од еден затворени систем на врзани садови, а вирусот може да се победи некаде, само ако е поразен насекаде. Но пандемијата покажа и дека е потребен комплетен ресет на општествениот систем, истакна епидемиологот проф. д-р Драган Даниловски, кој беше предавач во онлајн дискусија што секоја недела ја организира Лекарската комора на РСМ, со цел размена на најновите сознанија и искуства во лекувањето на Ковид-19 меѓу здравствените професионалци.
„Стана јасно дека никој не може да се преправа дека може да постигне безбедност само во своите граници. Се поставува и прашање зошто одговорните политичари ширум светот не се собраа во меѓународните институции и не се договорија државните и мултилатералните цели меѓусебно да ги усогласат и надополнат“, рече проф. д-р Даниловски.
Пандемијата направи да ја цениме улогата на некои луѓе чија улога во општеството обично е потценета, како што се медицинските сестри, болничарите, касиерите, куририте за брза пошта, без кои системот не може да функционира.
„Пандемијата, исто така, на најдиректен начин покажа дека докторите и другите здравствени работници во ковид центрите се херои кои што покажуваат огромна храброст и посветеност наспроти сите потешкотии низ кои поминуваат. Важна улога играат и лекарите од примарната здравствена заштита кои на сопствените плеќи ја држат пирамидата на здравствениот систем и се грижат да го сочуваат здравјето на граѓаните“, рече проф. д-р Даниловски.
Во вториот дел од своето обраќање истакнатиот епидемиолог осврнувајќи се кон негативните ефекти од вирусот Ковид-19, истакна дека иако има уште многу неизвесности, се побројни се доказите дека причините за појава на болеста, но и мулти општествените засегања зависат од повеќе системи: системот на животна околина, здравствениот систем, политичкиот систем, економскиот систем, социјалниот систем и системот за снабдување со храна.
„Се мислеше дека потеклото на вирусот е преку трансмисија од лилјаци на луѓе, сепак последната мисија на СЗО не е убедлива дека е тоа така. Значи останува нејасно од кои природни жаришта потекнува вирусот. Но јасно е дека неговото потекло и потеклото на некои слични РНК вируси лежи во човечките интервенции врз системот на животна средина секогаш водејќи се од економски мотиви. Активностите како што се уништување на шуми, населувањето на подрачја кои не се погодни за живот на луѓето, рударство, градење на транспортна инфраструктура, сето тоа доведува до интеракција на човечката популација со одредени патогени организми кои имаат природни жаришта во тие предели. Податоците покажуваат дека 71 отсто од сите заразни болести се пренесени на луѓето од дивиот свет, а се смета и дека таа стапка интензивно ќе се зголеми. Некои активности на човекот кои во некои култури се помодарство, а во некои традиција, како трговијата со диви животни, ги доведуваат луѓето во поблизок контакт со дивиот свет и на тој начин го олеснува преносот на одредени вируси“, објаснува проф. д-р Даниловски.
Во предавањето се истакна и тоа дека здравствениот систем се соочи со големи предизвици во однос на тестирањето, следењето на контактите на заболените, се јавија проблеми со обезбедување на болничка интензивна нега, пристап до медицински човечки ресурси. Здравствените системи се распаѓаат под притисок на голем број заболени. И покрај доказите дека личната зaштитна опрема е ефикасна за заштита, сепак многу здравствени работници настрадаа и починаа. Лок даунoт на здравствениот систем и сторнирањето на сите елективни здравствени услуги го искомпромитира неговото функционирањето за целата друга патологија, освен за ковид-19.
„Последиците на тоа ќе ги видиме во некое друго време, а веројатно не очекува втора епидемија на хронични заболувања и ментални проблеми“, потенцираше проф. д-р Даниловски.
Тој го апострофираше и нездравиот начин на исхрана кај луѓето кој и пред пандемијата беше втора глобална водечка причина за лошо глобално здравје и за смртност во светот.
„За време на пандемијата се покажа дека оваа лоша подлога на здравјето директно влијае врз тежината на болеста и исходот од лекувањето на Ковид-19. Дебелината, кардиоваскуларните болести, дијабетесот, хипертензијата, значително го зголемуваат ризикот од компликации од вирусот. Тоа ни укажува дека имаме популација со многу здравствени проблеми и треба сериозно да се замислиме како ќе се справиме со тој начин на живот. Загрижува и фактот што живееме во пандемија на физичка неактивност, секој трет граѓанин се соочува со прекумерна телесна тежина, секое второ машко дете во основно образование е прекумерно тешко, а дури 20 отсто од овие деца се дебели. Имаме 400.000 дијабетичари, 100.000 пациенти со бронхијална астма и сите овие бројки се на население од околу 1,6 милиони жители. Многу нешта треба да нè поттикнат да размислиме по кој пат треба општеството и сите ние да тргнеме“, порача проф. д-р Даниловски.
Според него од витално значење е да се овозможат промени кои ќе донесат на функции лидери обучени да носат одлуки познавајќи ја комплексната интеракцијата на сите општествени системи. Неопходно е да се вработат експерти кои ќе умеат да ја одржат комуникацијата меѓу системите и ќе нудат експертски елементи на политичарите кои носат одлуки за да можат да донесат информирана одлука во врска со различни политики.
„Од ситуацијата во која се најдовме поради ковид-19 треба да научиме и дека во новата ера време е да ги мобилизираме добрината и љубовта и да ги ставиме на централно место во нашите животи, а да се редефинираат целите на бизнисот, на економијата и на владеачките институции. Треба да се постават нови цели кои ќе бидат во функција на исполнување на човечките потреби“, вели проф. д-р Даниловски.
Претседателот на Лекарската комора проф. д-р Калина Гривчева Старделова која ја модерираше онлајн дискусијата рече дека никој не беше спремен за пандемија во 21 век.
„Мислевме дека се можеме без да ни се врати, не беше подготвена ниту Светската здравствена организација, ниту земјите кои беа синоним за организираност и послушност. После оваа година и откако пандемијата ќе заврши ќе треба да кажеме дека ваквото однесување не е одржливо за општествениот живот и дека мора да ставиме крај и да почнеме одново“, заклучи проф.д-р Старделова.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Силјановска: Како никој не се сети да им каже во ЕУ дека самите во член 4 гарантираат немешање во внатрешните работи и почитување на уставните структури
Како може некому да ветите дека ќе го смените Уставот, кога Уставот може да го сменат само пратениците во Уставот. Како знаете, дека вие можете однапред да ветите нешто што не е ваша надлежност?, му порача кандидатката за претседателка од ВМРО-ДПМНЕ, Гордана Силјановска-Давкова на нејзиниот опонент Стево Пендаровски во телевизиско соочување вечерва.
„Деновиве Макрон даде изјава дека ЕУ не е само територија, туку е концепција на човештвото и правото. Е, од тоа тргнувам и јас кога размилувам за ЕУ. За нејзините темелни вредности и принципи без кои таа не е политине заедница туку е само машинерија. Значи таа не е догма. Што ќе направам јас? Најпрво ќе направам регионални чекори. Штом ќе завршат изборите јас сакам да разговарам со моите соседи и заради регионалната политика и заради очекуваната поддршка од нив. Сакам да објаснам дека и кога има една преговарачка рамка не е логична заканата со вето. И дека може, дури и кога преговарачката рамка е ваква, низ интерпретација поинаква да се примени. Од типот, ако вие речете дека нема да употребувате вето за идентитески прашања, за историските дилеми и слично, протоколите, туку за Копенхагенските критериуми, јас ќе бидам сосема согласна. Значи, мислам дека е време кога ќе се смени власта, да чуе што мислиме и ние. Оти тоа е дијалогот што е нужен за добрососедски односи. Ако некој не го кажувал и ова досега, веројатно и тогаш било се во нивни раце“, рече Силјановска-Давкова.
Понатаму, како што додаде, како никој не се сетил да им каже на оние од Советот и од Европската комисија и сите останати со тоа се рушат темелните вредности на ЕУ? Бидејќи ЕУ гарантира во членот 4 почитување на уставните и политичките структури, немешање во внатрешните работи, почитување на дигнитет и интегритет, различности, неставање на билатерални спорови во рамката. Ако тоа не го кажете, вие ќе останете на прагматичните решенија.
Доаде и дека ниту еден од темелите на кои почивала програмата на Пендаровски во 2019 година не останале. Сите се урнале и ништо не е остварено.
Македонија
СДСМ за Димитриевски: Ароганција е кога човек-партија одработува против своите довчерашни сопартијци
Ароганција е кога човек-партија одработува против своите довчерашни сопартијци и во тоа нема ништо социјалдемократски ниту вредносно туку единствено и само личен интерес, реагира СДСМ по обвинувањата кои ги упати Максим Димитриевски од ЗНАМ, дека дозволиле отварање на бугарски клубови во Македонија и нивната ароганција е ненадминлива.
„За тоа кој ги отвораше клубовите со имиња како Ванчо Михајлов адресата е Белиот дворец на ДПМНЕ. Многу позната адреса каде ЗНАМ ги договара идните чекори за соработка заедно со поддршката на Гордана Силјановска Давкова.
Освен сликите на Ванчо Михајлов по штабовите на ДПМНЕ доволно говорат сликите на Мицкоски со основачите на тие клубови по манастирите низ државава за кои не слушнавме ниту збор од ЗНАМ.
Дали е тоа поради враќање на стари долгови за локалните избори 2021 година во Куманово или нови долгови јавноста ќе види многу скоро“, се вели во реакцијата на СДСМ.
Македонија
Утревечер и во петок нестабилно време со пороен дожд и грмежи
Времето утре ќе биде променливо облачно.
Од пладневните часови на повеќе места ќе биде нестабилно со пороен дожд и грмежи, локално во форма на краткотрајно невреме со засилен ветер и услови за изолирана појава на град. Услови за пороен дожд ќе има во текот на ноќта. Минималната температура ќе биде во интервал од 6 до 12, а максималната ќе достигне од 18 до 25 степени.
Во Скопје променливо облачно. Од пладневните часови во делови од котлината ќе биде нестабилно со пороен дожд, грмежи, засилен ветер и услови за изолирана појава на краткотрајно невреме. Минималната температура ќе се спушти до 12, а максималната ќе достигне до 23 степени, јавува УХМР.
Во наредните денови, следува период на променливо облачно време со повремени локални врнежи од дожд. Утре, во ноќта кон петок и во петок на повеќе места ќе има развој на нестабилна облачност проследена со пороен дожд и грмежи, локално во форма на краткотрајно невреме со засилен ветер и услови за изолирана појава на град.
Дневната температура од утре до сабота ќе биде во постепено опаѓање, а во недела ќе се покачи за 2 до 4 степени..