Македонија
Заев: Апелирам за еднакви можности на сите деца
Претседателот на Владата, Зоран Заев, претпладнево се обрати на конференцијата на тема „Важноста за рано инвестирање: Зајакнување на раниот детски развој во земјите од Западен Балкан“, што е организирана од Светската банка и поддржана од Владата на Република Македонија.
На конференцијата во Скопје, на која присуствуваа и претставници од земјите од регионот, се обратија и високите претставници на Светска банка, Линда ван Гелдер, регионалната директорка на Светска банка за Западен Балкан, и Хаиме Саведра, сениор-директор за глобалната едукациска пракса на Светска банка, како и министерките за образование и труд и социјална политика, Рената Дескоска и Мила Царовска.
Генералната порака со која се согласни сите е дека од големо значење е еднаквиот пристап кон сите деца, обезбедувањето еднакви можности за сите деца и вклучување на сите деца во воспитно-образовниот процес затоа што практиките покажуваат поврзаност на подобри социо-економски состојби во една држава со стапката на опфатени деца во предучилишното воспитание и образование.
Премиерот рече дека постои свесност кај Владата колку е важен раниот детски развој во формирањето на личноста.
„Тие деца еден ден треба да бидат успешни лекари, професори, вредни работници и работодавци, чесни судии, политичари. Тие деца, кои и да се тие, независно дали живеат во Република Македонија, Западен Балкан, Европа, Африка, Америка, каде и да е во светот, сите тие се наши деца. Затоа што ниеден човек на планетата Земја не може сам. И затоа што има нешта што се заеднички.
На сите во светот ни се потребни мир и напредок“, изјави Заев.
Претседателот на Владата нагласи дека оваа Влада прави сè што може да постави систем на социјална заштита на граѓаните што ќе им овозможи на граѓаните и на семејствата егзистенцијален мир, кој понатаму влијае и на квалитетот на живот, а со тоа и на квалитетот на развој на личноста.
Исто така, се работи и на зголемување на опфатот на деца во градинките за 50 проценти и проширувања на капацитетите, посебно во сиромашните и руралните делови на земјата со цел обезбедување бесплатни три часа дневно образование во согласност со универзалните цели на ЕУ.
„За оваа 2018 година планираме уште 18 нови проширувања на градинки. Во 2017 се почнати 13 проширувања на градинки надвор од Скопје. Нашата цел е изградба и нови капацитети во 2019 година за што ја обезбедуваме потребната документација. Ние знаеме што покажуваат меѓународните пракси – дека предучилишното образование има огромна улога по кој пат ќе тргнат децата понатаму во животот. Исто така и дека квалитетните предучилишни програми водат кон пониска стапка на порано напуштање на образованието, намалени стапки на криминал и невработеност“, рече премиерот Заев.
Министерката за образование, Дескоска, истакна дека Владата на образованието гледа како на влог во иднината бидејќи вредностите на кои ќе ги научиме децата, солидарноста, владеењето на правото, почитта и грижата кон животната средина, тоа ќе се рефлектира подоцна и во општеството.
„Свесни сме дека добра и квалитетна едукативна програма во градинките, зголемување на опфатот на деца во градинките, ќе се рефлектира врз постигнувањата на целиот образовен систем, а дека во основното образование ќе имаме поподготвени деца“, рече министерката Дескоска.
Таа посочи и дека во моментот во Македонија се одвива важна реформа во образованието со долгорочни бенефити за државата.
Министерката за труд и социјална политика, Царовска, ја нагласи улогата на семејството во квалитетот на развој на личноста, но рече дека децата мора добро да се подготват за животот што следува, а за тоа се важни и институциите.
„Работиме на квалитетен ран детски развој. Ги менуваме состојбите. Затекнавме запуштен систем на образованите, запуштена грижа за децата. 11 години не се градеа градинки. Вложуваме во градинките, работиме на поголем опфат на деца и на квалитетот на воспитно- образовниот процес“, рече министерката Царовска.
Регионалната директорка на Светската банка за Западен Балкан, Линда ван Гелдер, обрна внимание на значењето на што поголема инклузија на ранливите деца, што има понатаму улога и во нивниот развој и во намалувањето на сиромаштијата и повика на конкретни стратегии во државите во согласност со универзалните цели во државите. Потребни се мерки за рано детско образование, дополни директорката Ван Гелдер. Сениор-директорот за глобалната едукациска пракса на Светска банка, Саведра, нагласи дека децата не можат да чекаат и дека е важно сите да добијат фер можности. Освен квантитетот, тој посочи и на важноста од квалитетот на наставата во градинките и училиштата и додаде дека јавните политики за детски развој се ургентна потреба и одговорност на сите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Светна новогодишната елка! Отворен и Божиќниот маркет во Скопје
Во Скопје вечерва светна новогодишната елка и официјално беше отворен Божиќниот маркет, со што симболично беше означен почетокот на празничната магија во главниот град.
Градоначалникот на Град Скопје, Орце Ѓоргиевски, им се заблагодари на скопјани, особено на најмладите, за масовното присуство, радоста и позитивната енергија што, како што наведе, заеднички ја споделиле на настанот.
„По години сивило, Скопје повторно блесна“, порача Ѓоргиевски, додавајќи дека со оваа церемонија градот направил значаен чекор напред кон визијата да се развива рамо до рамо со современите европски градови, преку создавање настани што носат заедништво и радост за сите генерации.
Градоначалникот оцени дека оваа вечер ќе остане запишана и ќе прерасне во убава традиција, упатувајќи благодарност до сите граѓани што со своето присуство ја направиле ноќта посебна.
„Време е Скопје повторно да живее со светлина, насмевки и празнична топлина“, порача Ѓоргиевски.
Со свеченото украсување и отворањето на Божиќниот маркет, Скопје официјално влезе во празничниот период. Ѓоргиевски претходно денес најави повеќе настани во таа насока.
Во периодот од 15 до 31 декември секојдневно од 18 часот ќе има празнична програма со музички настапи, диџеј сетови уметнички изведби и бројни изненадувања. Секој викенд од 12 до 14 часот содржините се целосно посветени на најмладите со анимации, креативни работилници, интерактивни активности и празнични изненадувања.
„Ова е почеток на нешто ново, магично и возбудливо за нашиот град. Првпат во историјата Скопје ќе ја дочека новата 2026 година со вистинска новогодишна зимска бајка. Настан кој ги обединува сите генерации од најмладите до највозрасните заедно се семејствата, пријателите, сограѓаните. Скопје конечно ќе покаже дека може да биде весел, модерен и динамичен град, град кој наликува на светска метропола во срцето на Балканот“, вели градоначалникот Ѓорѓиевски.
Централниот дел од новогодишната програма започнува на 27 период во кој градоначалникот Ѓорѓиевски смета дека Скопје ќе живее во полн празничен ритам. Напладне на Плоштад Македонија ќе дојде дедо Мраз со подароци и изненадувања за сите присутни.
Посебна можност во празничните денови Град Скопје ќе им даде на талентираните средношколци.
„Публиката ќе има можност да ги слушне најталентираните скопски средношколци кои ќе настапат со свои музички изведби и свои бендови. Во програмата се вклучени сите средни училишта на градот Скопје како дел од заложбата за поттикнување на младинската креативност и активно учество во културниот живот на нашиот град. Ги поканувам сите граѓани, сите семејства и посетители заедно да ја започнеме новата традиција и да бидат сите дел од новогодишната магија создавајќи Скопје исполнето со светлина, радост и позитивна енергија“, повика градоначалникот Ѓорѓиевски.
Тој кажа дека имал само една желба околу дочекот, забавата да ја направам домашни музички ѕвезди, па за дочекот се најавени Каролина Гочева, Тамара Тодевска, Миле Кузмановски, Огњан Здравковски, Куку Леле, Лара, Пајак, Два Бона и Тина Перовска.
Зимската бајка Град Скопје ја организира со финансиска поддршка од Државната лотарија на Македонија.
Македонија
Првите подводни археолошки истражувања во Преспанското Езеро открија редок органски материјал
Преспанското Езеро годинава е во фокусот на значаен археолошки настан, откако за првпат во овој регион беа реализирани подводни археолошки истражувања, кои донесоа исклучително вредни откритија за културното наследство на Северна Македонија.
Истражувањата се спроведуваат од НУ Завод и музеј – Битола и Граѓанската организација за развој на алтернативен туризам „Љубојно“, во рамките на проектот ACT4PRESPA. Целта е идентификација, документација и заштита на археолошките богатства во и околу Преспанското Езеро.
Во првите две фази, стручен тим спроведе рекогносцирање на македонскиот дел од преспанското крајбрежје, од границата со Република Грција до границата со Република Албанија. При тоа беа евидентирани и документирани 11 археолошки локалитети. Како најзначаен се издвојува локалитетот во близина на селото Наколец, каде што започнаа сондажни археолошки истражувања, реализирани во два циклуси.
„Ова е исклучително значаен момент за Преспа. За првпат имаме можност да навлеземе во археологијата на езерото и да откриеме слоеви од минатото кои досега беа целосно непознати“, изјави Орданче Петров, раководител на тимот за подводна археологија.
Поради повлекувањето на нивото на езерото, дел од локалитетите излегоа на копно, што овозможи детални сондажни истражувања. На локалитетот кај село Наколец е откриен дел заштитен со дрвена палисада, како и голем број движни археолошки предмети. Особено значајно е откривањето на предмети изработени од органски материјали – дрвени алатки, рачки, чешли и конструктивни елементи.
Станува збор за прв и засега единствен пример на зачувани органски материјали од археолошки локалитет во Македонија, датиран од крајот на XIII до крајот на XIV век. Локалитетот кај Наколец претставува и прв познат пример на благороднички имот во македонската археологија од XIV век.
„Зачувувањето на органски материјали е навистина невообичаено. Милот и тињата на езерото создаваат средина без кислород која ги штити објектите од распаѓање, што ни овозможува уникатен увид во минатото“, објаснува Петров.
Првичните анализи укажуваат дека средновековните жители на Преспа претежно се занимавале со земјоделство, а не со риболов, што е неочекувано со оглед на близината на езерото. Податоците, исто така, сугерираат дека Преспанското Езеро во минатото било значително помало.
„Исклучителните наоди од истражувањата кај село Наколец се од непроценлива важност не само за македонската, туку и за балканската и европската археологија. Тие го збогатуваат културното наследство на Преспа и претставуваат значаен потенцијал за развој на културниот туризам во регионот“, изјави д-р Мери Стојанова, координатор на проектот ACT4PRESPA од НУ Завод и музеј – Битола.
Керамичките и металните предмети се депонирани во Завод и музеј – Битола, додека органските материјали се испратени на специјализирани конзерваторски истражувања во Лајбниц-центарот за археологија во Германија. Процесот се очекува да трае најмалку една година, по што предметите ќе бидат презентирани пред јавноста.
Истражувањата се реализираат со активна поддршка од локалната заедница, која во повеќе наврати пријавувала пронајдоци и учествувала во заштитата на локалитетите.
Проектот ACT4PRESPA се спроведува во рамките на програмата на Европската Унија за одржлив развој на регионот на Преспанското Езеро, преку Инструментот за претпристапна помош за рурален развој.
Македонија
Дел од Општина Центар утре без вода поради уличен дефект
Од ЈП „Водовод и канализација“ информираат дека утре, 16 декември 2025 година (вторник), поради уличен дефект на булеварот „Св. Климент Охридски“, спроти Соборниот храм, ќе има прекин на водоснабдувањето.
Без вода ќе останат корисниците на потегот од крстосницата со булеварот „Партизански одреди“ до паркингот ЈАТ.
Прекинот е најавен во периодот од 08:30 часот до завршување на санацијата на дефектот, соопштуваат од претпријатието.
Засегнато подрачје е Општина Центар.

