Македонија
Здравствен извештај на ШТАДА за 2022 година

Влошување на здравствените услови во Европа
Веќе деветта година по ред, мултинационалната корпорација Штада организира испитување на јавното мислење на европската популација по прашањата за здравствените навики и односот кон здравјето. Ова е деветто по ред, а четврто меѓународно истражување што опфаќа повеќе од 30 илјади испитаници на возраст меѓу 18 и 99 години во 15 земји, меѓу кои е и Србија. Истражувањата се спроведуваат како придонес кон здравствената едукација, за подобар увид во здравствените навики и здравствените потреби на пошироката популација. Репрезенатативната онлајн студија за Штада ја спроведе компанијата InSites Consulting.
– Со Здравствениот извештај на ШТАДА настојуваме да дадеме научно верифицирани податоци за да поттикнеме дебати за здравствените трендови и за потребните мерки за поддршка на непроценливата работа што нашите партнери од доверба, без разлика дали се тоа лекари, болници, влади, фармацевти, секојдневно ја вршат за пациентите – вели Петар Голдшмит, генерален директор на ШТАДА.
Со овогодинешното истражување се опфатени 15 земји: Австрија, Белгија, Чешка, Франција, Германија, Италија, Казахстан, Холандија, Полска, Португалија, Романија, Србија, Шпанија, Швајцарија и Обединетото Кралство.
Клучни показатели на Здравствениот извештај на Штада за 2022 година
Пандемијата на ковид 19 од корен го промени начинот на живеење, драстично го здрма здравствениот секотор, го наруши физичкото и менталното здравје и доведе до:
Пад на задоволството од здравствениот систем
Насекаде во Европа значајно опадна процентот на задоволство од услугите што ги даваат националните здравствени системи. Двете години пандемија не беа тешки само за европската популација туку и за нејзините здравствени системи. Оттаму последните три години задоволството од здравствените системи е во постојан пад, и тоа од 78 % задоволни Европејци во 2020 година и 74 % задоволни во 2021 година на само 64 % задоволни Европејци во 2022 година.
Влошување на менталното здравје
Нивото на стрес расте, квалитетот на сонот е полош, а секој шести Европеец чувствува дека е на раб на согорување. Што се однесува до општото ментално здравје, секој трети Европеец тврди дека му се влошило менталното здравје, а особено се загрижени граѓаните на Австрија – 37 %, Италија 35 % и Португалија – 35 %.
Резултатите на истражувањето во Србија покажуваат дека нивото на стрес кај 40 % од граѓаните се зголемило од појавата на пандемијата, што е над глобалниот просек што изнесува 37 %. Поради стравот од корона, 1/3 полошо спијат, а 27 % се жалат дека им се влошило менталното здравје и 21 % дека се помалку среќни во приватниот живот од порано.
Зошто не спијат Европејците?
Секојдневите проблеми најмногу го нарушуваат сонот на Полјаците – 47 % и Шпанците – 40 %, ама и на граѓаните на Србија – 34 %, кои дополнително ги мачат и стравови и лоши мисли – 31 %, што е над глобалниот просек од 26 %. Италијанците најмногу ги мачи анксиозност, па дури 42 % ноќе се будни поради грижата за пари. На 21 % Британци сонот им го нарушуваат уринарни проблеми, додека на 18 % Германци им пречи вревата од околината.
Согорување на работа – дополнителна закана за менталното здравје
Самопроценетото ниво на согорување – кај луѓето што искусиле таква состојба или веруваат дека се на работ на согорување – достигнало највисоко ниво од 59 % во просекот на сите времиња во Европа. Населението на источноевропските земји се чувствуваат посебно загрозени, па така 20 % од граѓаните на Србија тврдат дека доживелае согорување на работа, додека 21 % имаат чувство дека се на раб да го доживеат тој вид слом, што е над глобалниот просек од 15 %. Романците се чувствуваат уште позагрозени, 31 % од нив веќе доживеале такво искуство, а во Полска, дури 70 % истакнуваат дека го искусиле чувството на согорување барем еднаш во животот.
Жените се позагрозени. Од жените, 65 % чувствуваат дека се во ризик од согорување, додека кај мажите процентот е 53 %.
Ковид го наруши здравјето на нековид пациентите
Поради стравот од ковид-инфекција, закажаните лекарски контроли во текот на пандемијата на ковид ги откажале 37 % Романци, 36 % Чеси, исто толку Италијанци и 30 % граѓани на Србија, што е значително над глобалниот просек од 24 %.
Истовремено, закажувањето преглед во текот на пандемијата кај општ лекар, во анкетата е обележано како „вистински предизвик“ во неколку земји, меѓу кои е и Србија.
Добри вести од Здравствениот извештај за 2022 година
Расте процентот на Европејци кои настојуваат да живеат здрав стил на живот.
Се хранам поздраво – велат 50 % Шпанци и 48 % Срби, што е значително над глобалниот просек од 40 %. За подобрување на исхраната помалку се грижат Британците 30 % и Белгијците 31 %.
Го зголемив внесот на додатоци на исхраната, витамини и минерали – на прво место се Чесите 49 %, Полјаците 45 %, како и 37 % од граѓаните на Србија, што е значително над глобалниот просек од 26 %. На поголем внес на суплементи не се склони Французите – 17 % и Шпанците – 14 %.
Дисциплинирано ги следам советите на лекарот – велат 40 % Португалци и 30 % Шпанци, што е значително над глобалниот просек од 25 %. Кога се во прашање граѓаните на Србија, со ова се пофалиле 23 %.
Се грижам повеќе за квалитетот на животот и посетувам часови по фитнес, истакнуваат 18 % Полјаци и 17 % Италијанци, за разлика од вкупно 4 % од граѓаните на Србија кои се пофалиле со наведените активности.
Аптека на иднината: спојување на најдоброто
Здравствениот извештај на Штада за 2022 година покажува и дека Европејците остануваат верни на малопродажните аптеки, и покрај растечката конкуренција на онлајн продажбата. Во Европа и понатаму 56 % од корисниците физички посетуваат аптека повеќе пати месечно, од коишто 27 % повеќе пати неделно. Европејците сакаат и го ценат советот на аптекарот, па индивидуалното советување се смета за интегрална и важна услуга. Веднаш зад индивидуалното советување, во анкетата како посакувана е означена можноста за онлајн нарачување лекови од локална аптека (33 %). Така резултатите од здравствениот извештај сугерираат дека главен предизвик во блиска иднина за аптеките би било изнаоѓање начини да се комбинираат барањата, што лесно може да се постигне со поволностите што ги нуди дигиталната доба.
– Tоа што за здравјето се грижиме како доверлив партнер, бара од нас да ги поделиме резултатите од истражувањето и да разговараме за овие сознанија со фармацевтите и сите други заинтересирани страни во областа на здравствената заштита насекаде во Европа, и на тој начин да придонесеме за подобар пристап на пациентите до вискоквалитетна здравствена заштита – заклучува Петар Голдшмит, генрален директор на Штада
ПР
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Потпишани договори за 40 научно – истражувачки проекти на универзитетите, научните институти и МАНУ

Министерството за образование и наука потпиша договори за финансирање на 40 научно-истражувачки проекти со државни факултети, научни институти и МАНУ.
Од нив, 15 проекти се од природно-математичките науки, инженерството и технологијата, медицинските и здравствените науки како и од земјоделските и ветеринарните науки.
Исто толку проекти се од општествените и хуманистичките науки.
За прв пат оваа година, се финансираат 10 проекти од областите кои со Стратегијата за паметна специјализација се утврдени дека имаат висок иновациски, истражувачки и економски потенцијал: паметното земјоделство и храна со повисока додадена вредност, ИКТ технологиите, електромашинската индустрија и одржливите материјали и паметни згради.
Проектите беа одбрани на јавен конкурс, вкупниот износ за финансирање по проект изнесува до 8 милиони денари, а истражувачките тимови треба да ги завршат до крајот на октомври 2026 година.
Министерската за образование и наука Весна Јаневска рече дека ова е трет конкурс по кој се одобруваат средства за финансирање на научно-истражувачки проекти, што јасно ја покажува насоката кон која сакаме да ја придвижиме државата.
„За оваа Влада науката е стратешки ресурс за развој. Затоа ги интензивираме вложувањата во научно-истражувачки проекти, врз основа на прецизни критериуми за селекција: поттикнуваме оригинални и иновативни идеи, поддржуваме млади истражувачи и меѓународно конкурентни и релевантни проекти. Наша цел е да создадеме услови за квалитетна наука која носи реални резултати и има потенцијал да го забрза општествено-економскиот развој на државата“, нагласи Јаневска.
Претходно, Министерството за образование и наука одобри и средства за пет научно-истражувачки проекти од посебен научен и јавен интерес кои се резултат на соработката помеѓу академскиот и бизнис секторот во рамки на паметната специјализација на државата, во вкупен износ од 30,4 милиони денари.
Минатата недела беа склучени договори со осум јавни научни установи за финансирање на научно-истражувачки проекти, во вкупен износ од 23,7 милиони денари.
Оваа година Министерството за образование и наука издвои буџет од 680 милиони денари за финансирање на наука, што е речиси двојно зголемување во споредба со Буџетот од 2024 година.
Македонија
Германски државјанин протеран од државата: на натпреварот Шкендија-Карабаг во Скопје веел знаме „Голема Албанија“

По извршена идентификација и поднесена кривична пријава, Основното јавно обвинителство Скопје по итна постапка процесуираше државјанин на Германија за кривично дело – Предизвикување омраза, раздор или нетрпеливост врз национална, расна, верска и друга дискриминаторска основа.
Против него беше поднесено обвинение, бидејќи на 5 август, непосредно пред фудбалскиот натпревар помеѓу ФК „Шкендија“ и ФК „Карабаг“ што се одигра на градскиот стадион во Скопје, со истакнување и веење знаме на „Голема Албанија“ и со натпис „Автохтона“, предизвикал чувство на омраза, раздор и нетрпеливост врз основа на етничка припадност. Тоа го забележале полициски службеници, кои го лишиле од слобода.
Врз основа на обезбедените докази во координација меѓу полицијата и надлежното обвинителство, Основниот кривичен суд Скопје веднаш изрече пресуда со која обвинетиот го огласи за виновен и го осуди на условна казна затвор од две години, која нема да се изврши доколку осудениот не стори ново кривично дело во следните 5 години.
Во исто време, бидејќи станува збор за странски државјанин, Судот донесе одлука да го протера и да му забрани влез во државава во следните пет години.
Од Обвинителството најавија дека тие и МВР продолжуваат да преземаат координирани активности за откривање и идентификување на сторители на кривични дела на ширење на омраза и нетрпеливост поврзани со спортски натпревари. Веднаш по идентификацијата на сторителите, тие ќе бидат процесуирани во согласност со надлежностите на јавното обвинителство.
Македонија
Одложени активности на отворено: Министерството за здравство со препораки поради најавите за високи температури

Министерството за здравство информира дека во согласност со најновата прогноза од Управата за хидрометеоролошки работи (УХМР) во периодот од 8 до 13 август 2025 година се очекува значително зголемување на дневните температури, кои во одделни региони може да достигнат до 39°C.
Поради тоа, потсетуваат на почитување на општите препораки за заштита на населението од високи температури:
„Престојувајте во затворени, разладени простории, особено во периодот од 11 до 17 часот;
Внесувајте доволно течности избегнувајќи алкохол и засладени пијалаци;
Носете лесна, светла облека и користете заштита за главата и за очите;
Избегнувајте физичка активност во најтоплите часови од денот;
Посветете внимание на децата, старите лица, лицата со хронични заболувања и на бремените жени – овие групи се особено чувствителни на високи температури;
Во случај на симптоми, како вртоглавица, главоболка, гадење или забрзан пулс, веднаш побарајте медицинска помош;
Одложете активности на отворено во најтоплиот дел од денот;
Обезбедете микроклиматски услови (разладени простории со температура до 25°C) на работното место и во домот“.
Министерството, како што велат, внимателно ја следи состојбата на дневна основа и ќе постапува во согласност со процените и потребите.