Македонија
МЖСПП: Мечкиното грозје важен ресурс, кој треба грижливо да го собираме

На денешниот видеонастан организиран од Фондацијата „Информација и заштита на природата“ (ФИЗП), подружница во Република Северна Македонија, во соработка со Министерството за животна средина и просторно планирање (МЖСПП) и Програмата за животна средина на ОН (УНЕП), се презентираа резултатите од проектната активност „Заштита на диви видови растенија, кои се собираат за трговски цели“.
Проектната активност има цел да се направи оценка на состојбата и да се идентификуваат расположивите количини за одржливо користење на мечкиното грозје (Аrctostaphylos uva-ursi), растение што интензивно се собира од природата.
Во споредба со развиените западноевропски земји, Северна Македонија има богата биолошка разновидност поради разните климатски услови присутни на оваа релативно мала територија, како и самата положба, но и добро зачуваните природни екосистеми. Има повеќе од 700 видови лековити и ароматични растенија (ЛАР). од кои најчесто се користат околу 220. Речиси 75-80 % од лековитите растенија и бобинки во Република Северна Македонија, како и во повеќето балкански земји, се собираат од природата. Дел од ова природно богатство е од голема важност и за локалната економија бидејќи повеќе од 50.000 семејства или 200.000 луѓе (просечно четиричлено семејство) имаат дополнителен приход од нивно собирање. Дури една четвртина од локалното население може да живее од споредните шумски производи ако тие се обработуваат во близина на местото каде што се собрани.
Мечкиното грозје се смета за едно од највредните диви растенија и за природата и за локалната економија. Во Република Северна Македонија тоа не е опфатено во листата на строго заштитени и заштитени диви видови и не е под забрана за собирање. Популацијата на мечкиното грозје во Република Северна Македонија е единствениот извор на оваа суровина во регионот. Во сите соседни земји е заштитен вид и е забранет за комерцијално собирање. Економски развиените западни членки на ЕУ одамна толку многу го оштетија својот биодиверзитет што речиси нема што да се собере од дивината. Германија, Италија, Франција и други увезуваат билки, печурки, бобинки, лишаи од нашиот регион и ги преработуваат, со што се создаваат работни места за нивните луѓе и индустри. Сепак, тие немаат проблеми со зачувување на дивите живеалишта на тие растенија бидејќи традициите за собирање речиси исчезнаа и нема притисок врз дивите живеалишта. Од оваа причина во ЕУ не постои посебно законодавство што се грижи за зачувување на лековити растенија, габи и сл. Затоа балканските земји не можае да се потпрат на Европската комисија бидејќи старите земји членки немаат такви проблеми.
Искуствата од соседна Бугарија кажуваат дека е наша одговорност, на владите и луѓето од нашиот регион, да го развиеме и спроведеме нашето национално законодавство, кое ќе ги зачува вредните видови, кои воедно се важни ресурси за локалниот економски развој. Во таа насока препораките се Северна Македонија да има свои системи на рано предупредување, контрола, санкции и поддршка за одржливо користење на ресурсите на диви растенија, кои се собираат од природата.
На настанот се презентираа заклучоци и препораки во корист на зачувување и одржлива употреба на мечкиното грозје. Главното укажување беше дека природните ресурси не растат во неограничени количини и потребна е заедничка акција од сите инволвирани институции во нивната одржлива употреба. Во таа насок, беше спомената кампањата за подигнување на јавната свест со мотото „Грижливо собираме“, спроведена во рамките на истиот проект.
Настанот иницира дискусија на разни заинтересирани страни како најефикасно да се подобри заштитата на дивите видови растенија што се собираат за трговски цели.
Проектна активност се имплементира во рамките на проектот „Постигнувањето на заштита на биолошката разновидност преку создавање и ефикасно управување со заштитените подрачја и интегрирање на биолошката разновидност во планирање за користење на земјиштето“. Проектот е финансиран од Глобалниот фонд за животна средина (ГЕФ), се спроведува преку УНЕП, главен партнер и корисник е МЖСПП, а локален партнер во спроведувањето на оваа проектна активност е Фондацијата „Информација и заштита на природата“ – ФИЗП, подружница во Република Северна Македонија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
(Видео) Македонецот кој спречи терористички напад во авион: „Реагирав инстинктивно“

На летот од Лондон до Глазгов се случи инцидент, откако еден од патниците извика дека има бомба, со слогани „Смрт за Америка, смрт за Трамп“ и „Алах акбар“. Патникот кој се закани дека ќе постави бомба беше совладан од Зоран Настески, по потекло од Македонија и Србија, кој живее во Велика Британија.
Настески го собори човекот на подот за време на летот и го држеше до слетувањето, кога го презеде шкотската полиција. Во меѓувреме, во Велика Британија е започната истрага за терористичкиот напад. Индискиот „Јутуб“ канал „НДТВ“ објави видео од инцидентот, на кое се гледа моментот кога Настески совладува патник кој извикува дека има бомба и го навредува американскиот претседател Доналд Трамп.
View this post on Instagram
„Вчера наутро тргнав на одмор во Глазгов. Десет минути пред слетувањето, еден човек помина покрај мене држејќи кафе и телефон во рацете. На почетокот се плашев дека ќе ми истури топло кафе, па се засолнив. Потоа почна да вика дека има бомба и дека ќе го собори авионот, за да докаже дека политиката на Трамп е погрешна“, вели Настески, пренесува „Телеграф.рс“.
Патниците паничеа, додаде Настески, децата врескаа, а екипажот беше видливо вознемирен.
„Само реагирав инстинктивно, сакав да ги заштитам другите. Станав, го соборив, му го зедов телефонот и го држев за раце додека не слетавме. Набрзо ми помогна друг патник, не сум сигурен дали беше Англичанец или Шкотланѓанец“, рече Настески.
По слетувањето на аеродромот, пожарникарите и полицијата дојдоа на пистата и уапсија 41-годишен маж. Целиот настан го снимила патничка. Видеото набрзо станало вирално на социјалните мрежи.
По десет години работа во Велика Британија, Настески планира да се пресели со својата партнерка во Србија, каде што има семејни корени. Неговиот татко е Македонец, роден во Скопје, а неговата мајка е Србинка.
„Се селам во Белград затоа што ја запознав најпрекрасната жена на светот, Сандра“, рече Настески.
Авиокомпанијата „Изи џет“ објави дека човекот што го предизвикал инцидентот бил уапсен веднаш по слетувањето во Глазгов и дека персоналот на авионот бил обучен да се справува со вакви ситуации, за да не биде доведена во прашање безбедноста на сите во авионот.
Македонија
Започна изградбата на пречистителната станица за отпадни води во Битола

Во општина Битола, денес беше одржан состанок, со кој се означи почетокот на реализацијата на проектот за изградба на пречистителната станица за отпадни води.
Во присуство на претставници на Министерството за животна средина, Министерството за финансии, изведувачот на пречистителната станица конзорциумот Лантаниа-Стентон градба-Карканиас, избраниот надзор- фирмата Ептиса, претставници на КЈП „Нискоградба“ и претставници на општинската администрација, градоначалникот на општина Битола Тони Коњановски, посочи дека овој стратешки еколошки проект е многу значаен чекор кон заштитата на животната средина.
Основната цел на проектот е да се подобри инфраструктурата за собирање и третман на комунални отпадни води, во согласност со директивата за третман на отпадни води и националниот закон. Според договорот, времетраењето на градба е 2 години и една година гарантен период. Со помош на ЕУ, се гради одржлив систем за отпадни води за идните генерации, преку инвестирање во чиста вода и зелени решенија што ќе обликуваат поздрава и поодржлива иднина.
Македонија
Дожд и грмежи вечерва и во раните утрински часови, јавува УХМР

Времето до крајот на денот ќе биде сончево со мала до умерена локална облачност. Ќе дува слаб до умерен, во западните делови западен, а долж Повардарието северен ветер, кој наместа повремено ќе засилува. Кон крајот на денот во северозападните делови облачноста ќе се зголеми и во текот на ноќта и во раните утрински часови ќе има локален дожд, повремено пороен со појава на грмежи и услови за краткотрајно невреме.
Времето утре ќе биде променливо облачно и посвежо, претпладне со повремено пороен локален дожд, грмежи и услови за појава на краткотрајно невреме. Ќе дува слаб до умерен, а наместа долж Повардарието повремено засилен ветер од северозападен правец. Минималната температура ќе биде во интервал од 13 до 22, а максималната ќе достигне од 27 до 35 степеним јавува УХМР.
Во Скопје, променливо облачно, во раните утрински и претпладневни часови со повремен пороен дожд и услови за појава на ретки грмежи. Ќе дува слаб до умерен, попладне во делови од котлината повремено засилен северен ветер. Минималната температура ќе се спушти до 19, а максималната ќе достигне до 33 степени.