Македонија
МЖСПП: Мечкиното грозје важен ресурс, кој треба грижливо да го собираме

На денешниот видеонастан организиран од Фондацијата „Информација и заштита на природата“ (ФИЗП), подружница во Република Северна Македонија, во соработка со Министерството за животна средина и просторно планирање (МЖСПП) и Програмата за животна средина на ОН (УНЕП), се презентираа резултатите од проектната активност „Заштита на диви видови растенија, кои се собираат за трговски цели“.
Проектната активност има цел да се направи оценка на состојбата и да се идентификуваат расположивите количини за одржливо користење на мечкиното грозје (Аrctostaphylos uva-ursi), растение што интензивно се собира од природата.
Во споредба со развиените западноевропски земји, Северна Македонија има богата биолошка разновидност поради разните климатски услови присутни на оваа релативно мала територија, како и самата положба, но и добро зачуваните природни екосистеми. Има повеќе од 700 видови лековити и ароматични растенија (ЛАР). од кои најчесто се користат околу 220. Речиси 75-80 % од лековитите растенија и бобинки во Република Северна Македонија, како и во повеќето балкански земји, се собираат од природата. Дел од ова природно богатство е од голема важност и за локалната економија бидејќи повеќе од 50.000 семејства или 200.000 луѓе (просечно четиричлено семејство) имаат дополнителен приход од нивно собирање. Дури една четвртина од локалното население може да живее од споредните шумски производи ако тие се обработуваат во близина на местото каде што се собрани.
Мечкиното грозје се смета за едно од највредните диви растенија и за природата и за локалната економија. Во Република Северна Македонија тоа не е опфатено во листата на строго заштитени и заштитени диви видови и не е под забрана за собирање. Популацијата на мечкиното грозје во Република Северна Македонија е единствениот извор на оваа суровина во регионот. Во сите соседни земји е заштитен вид и е забранет за комерцијално собирање. Економски развиените западни членки на ЕУ одамна толку многу го оштетија својот биодиверзитет што речиси нема што да се собере од дивината. Германија, Италија, Франција и други увезуваат билки, печурки, бобинки, лишаи од нашиот регион и ги преработуваат, со што се создаваат работни места за нивните луѓе и индустри. Сепак, тие немаат проблеми со зачувување на дивите живеалишта на тие растенија бидејќи традициите за собирање речиси исчезнаа и нема притисок врз дивите живеалишта. Од оваа причина во ЕУ не постои посебно законодавство што се грижи за зачувување на лековити растенија, габи и сл. Затоа балканските земји не можае да се потпрат на Европската комисија бидејќи старите земји членки немаат такви проблеми.
Искуствата од соседна Бугарија кажуваат дека е наша одговорност, на владите и луѓето од нашиот регион, да го развиеме и спроведеме нашето национално законодавство, кое ќе ги зачува вредните видови, кои воедно се важни ресурси за локалниот економски развој. Во таа насока препораките се Северна Македонија да има свои системи на рано предупредување, контрола, санкции и поддршка за одржливо користење на ресурсите на диви растенија, кои се собираат од природата.
На настанот се презентираа заклучоци и препораки во корист на зачувување и одржлива употреба на мечкиното грозје. Главното укажување беше дека природните ресурси не растат во неограничени количини и потребна е заедничка акција од сите инволвирани институции во нивната одржлива употреба. Во таа насок, беше спомената кампањата за подигнување на јавната свест со мотото „Грижливо собираме“, спроведена во рамките на истиот проект.
Настанот иницира дискусија на разни заинтересирани страни како најефикасно да се подобри заштитата на дивите видови растенија што се собираат за трговски цели.
Проектна активност се имплементира во рамките на проектот „Постигнувањето на заштита на биолошката разновидност преку создавање и ефикасно управување со заштитените подрачја и интегрирање на биолошката разновидност во планирање за користење на земјиштето“. Проектот е финансиран од Глобалниот фонд за животна средина (ГЕФ), се спроведува преку УНЕП, главен партнер и корисник е МЖСПП, а локален партнер во спроведувањето на оваа проектна активност е Фондацијата „Информација и заштита на природата“ – ФИЗП, подружница во Република Северна Македонија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Фетаи жестоко го нападна Ахмети: Лицемерно е да зборувате за достоинство, додека замижувавте пред злосторства

Вицепремиерот за добро владеење Арбен Фетаи, остро реагираше ден по изјавата на лидерот на ДУИ, Али Ахмети, кој оцени дека само Арбен Таравари сфатил дека позициите на Албанците во Владата се понижувачки. Фетаи го обвини Ахмети за лицемерие и му порача дека тој „не е ничиј слуга“.
„Ахмети рече дека Арбен Таравари разбрал оти Албанците во Владата го понижиле и девалвирале својот народ. Колку дрско лицемерие. Ахмети, јас не сум ничиј слуга. Чувајте го овој епитет за себе, вие кои посветено им служевте на антиалбанските сили и го легитимиравте секое злосторство врз Албанците“, напиша Фетаи на социјалните мрежи.
Тој постави и неколку директни прашања до Ахмети, обвинувајќи го за молк и неактивност во клучни моменти за албанската заедница.
„Каде бевте кога вашите министри уапсија мајка и ќерка Албанка лажно обвинети за исламистички тероризам? Дали некогаш сте проговориле кога државните структури убиваа албански патриоти? Дали кренавте прст кога толпи хулигани тепаа Албанци по улиците на нашите градови? Каде беше тогаш вашето достоинство?“, праша Фетаи.
Во неговата реакција, Фетаи го обвини лидерот на ДУИ дека ја прифатил агендата на ВМРО-ДПМНЕ и ги изневерил интересите на Албанците.
„Ти си тој што дозволи институциите финансирани од нашите даноци да ги навредуваат Албанците на национална основа. Ти си тој што прифати „Скопје 2014“ како национален проект и лавот на ВМРО-ДПМНЕ како илирски симбол. Замижувавте пред манипулациите со пописот. Испразнивте цели региони од Албанци. Никогаш во историјата немало поголемо понижување, повеќе предавство и мизерија отколку за време на вашето мрачно владеење“, порача Фетаи.
Според него, ДУИ единствено успеала во „збогатување на тесен круг луѓе“, додека народот, како што рече, останал да страда.
„Албанците не забораваат. Албанците не простуваат. Вашиот проблем е сметката – и таа ви тропа на врата“, заврши Фетаи.
Македонија
ВМРО-ДПМНЕ: СДСМ го понижи културниот сектор и сега нема кредибилитет да зборува за достоинство

Од владејачката ВМРО-ДПМНЕ остро реагираа на денешната изјава на СДСМ, оценувајќи ја како „дрзок обид за дефокусирање на јавноста“ токму на големиот христијански празник Велигден.
„СДС денес, кога се слави Велигден, повторно се обидува дрско да го пренасочи вниманието од катастрофалното наследство што ѝ го остави на Македонија во културата. Јавноста добро памети кој ја газеше културата, кој ја претвори во мрежа на партиски вработувања и кој го користеше Министерството за култура како алатка за наградување на блиски личности и фаворизирани ‘уметници’“, соопшти ВМРО-ДПМНЕ.
Според нив, сегашната власт покажува поинаков пристап, транспарентност и отчетност.
„Извинувањето на именувано лице е коректен гест што јасно покажува разлика во пристапот. За разлика од времето на СДС, кога навредите и дисквалификациите врз уметници и институции беа секојдневие, денес имаме отчетност, одговорност и сериозен однос кон културата“, велат од партијата.
Од ВМРО-ДПМНЕ најавуваат дека ќе продолжат да работат во интерес на сите кои навистина придонесуваат во културата.
„Ќе продолжиме да ја градиме културата врз вистински вредности – без партиски кланови и без привилегирани. Ќе има поддршка за сите што творат и вложуваат, а не за политички миленици“, велат од владејачката партија.
Во реакцијата се наведуваат и конкретни критики кон поранешните министри и функционери од СДСМ, обвинувајќи ги за финансиски злоупотреби, непотизам и партиски фаворизирања.
„Во времето на СДС, грантовите се делеа без јасни критериуми, а дел од тие средства завршуваа кај лица блиски до партијата – дури и за проекти што никогаш не се реализираа. Последната министерка за култура беше под лупа поради злоупотреби, а институциите добиваа пари според политичка подобност“, тврдат од партијата.
Во реакцијата се посочува и дека функционерите на СДС користеле државни ресурси за лични цели, додека одговорноста била избегнувана.
Македонија
Со БМВ-то „летал“ со 142 км/ч кај Ранковце, полицијата го приведе

Полициски службеници од ОВР Крива Паланка вчера го привеле 47-годишниот Т.М. од Крива Паланка, откако бил фатен како управува со „БМВ“ со дупло повисока брзина од дозволената на патот кон селото Гиновце.
Како што информираа од Министерството за внатрешни работи, возачот бил застанат во 11:30 часот, откако полициска патрола регистрирала дека се движел со 142 километри на час, на дел од патот каде максималната дозволена брзина е 70 километри на час.
„Возачот веднаш беше исклучен од сообраќај и задржан во полициска станица. По целосно документирање на случајот, против него ќе биде поднесена соодветна пријава за безобѕирно управување со моторно возило“, велат од МВР за нашиот медиум.
Против Т.М. ќе биде поднесена кривична пријава по член 297-а од Кривичниот законик, кој се однесува на безобѕирно управување со моторно возило.