Македонија
Над 40 странски македонисти со решеност за изучување на македонистиката – заврши зимската школа во чест на Ацо Шопов
Третата зимска школа не само што овозможи над четириесет странски македонисти од четири континенти да ги унапредат своите знаења од областа на македонистиката, туку и ги поттикна да продолжат со нивната посветеност, со решеност: подготвени сме и натаму да бидеме амбасадори на Македонија, македонскиот јазик, литература и култура. Уште еднаш се потврди дека и во времето што е пред нас, македонскиот јазик, литература и култура, силно ќе одекнуваат низ светот, а со нив и вистината за нашата татковина. Поезијата на Ацо Шопов доби нови вреднувања, толкувања и преводи преку прочитот на странските македонисти од напреднатото рамниште.
Ова меѓу другото беше истакнато на свеченото затворање на Третата зимска школа на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје (МСМЈЛК при УКИМ) која беше во чест на великанот на современата македонска литература и култура, Ацо Шопов. Со неа, во понеделникот започна и спроведувањето и на националната програма „2023, Година во чест на Ацо Шопов“, по повод 100 години од раѓањето на великанот.
На затворањето на Школата се обратија министерката за култура, Бисера Костадиновска-Стојчевска и директорката на МСМЈЛК при УКИМ, проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска, по што беа претставени и учесниците од сите групи, од кои дел и се обратија, истакнувајќи ја својата решеност и натаму да се посветени на македонистиката.
Министерката за култура, Бисера Костадиновска-Стојчевска ја истакна важноста на МСМЈЛК при УКИМ за афирмацијата на македонскиот јазик, литература и култура во светот, како и на заложбите на странските македонисти и слависти. Во своето обраќање, таа, осврнувајќи се на значајноста на големиот јубилеј, ги нагласи и заложбите за активности кои ќе следат по Третата зимска школа, а се дел од националната програма „2023, Година во чест на Ацо Шопов“ која започна да се остварува со оваа традиционална активност на МСМЈЛК при УКИМ.
Во своето обраќање, директорката на МСМЈЛК при УКИМ, проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска ги цитираше стиховите на Ацо Шопов: „Татковино, песно недопејана, песно неспокојна, / спокојот во нас ќе го ископаме: ќе го ископаме од искони!“
– По размислите за постигнатото со Третата зимска школа, овие стихови на великанот Ацо Шопов, како одново да се раѓаат, во нова форма и со некој нов, повеќезначен одглас – во нас, во сите оние кои на еден или друг начин бевме дел од неа. И тоа одново се раѓаат двоејќи се од темнината – онака како што пееше Шопов за раѓањето на зборот. Одново, во нас „ископавме“ исконски спокој, бидејќи преку оваа Школа, уште еднаш се потврди дека и во времето што е пред нас, македонскиот јазик, литература и култура, силно ќе одекнуваат низ светот, а со нив и вистината за нашата татковина. Оти има посветеници кои се вложувааат и се подготвени и во годините што следат да се вложуваат во странската македонистика, истакна Мојсова-Чепишевска.
Таа и напомена дека завршницата на оваа Зимска школа е само најава на почетоци на нови активности и залагања, на нови постигнувања во времето пред нас.
На настанот, од името на семејството на Ацо Шопов се обрати неговата ќерка, Јасмина Шопова, која упати благодарност до МСМЈЛК при УКИМ и до учесниците на Школата за залагањата за натамошни вреднувања и афирмација на неговото творештво во меѓународни рамки.
Во рамките на свеченоста, при претставувањето на учесниците од седумнаеет држави, во своите обраќања, тие не само што ја потврдија својата определба да ги изучуваат македонскиот јазик, литература и култура, туку и својата подготвеност за уште поголеми натамошни вложувања во следниот период, кои се клучни за развојот на странската македонистика.
Наставата за учесниците на Школата од напреднатото рамниште, во целост беше посветена на поезијата на Ацо Шопов. Како што истакнаа странските македонисти што ја следеа оваа настава, таа резултираше со бројни нови изучувања на творештвото на Шопов, нови книжевни преводи и можни проекти со кои делото на македонскиот книжевен великан дополнително ќе се афирмира во странските културни средини.
По Третата зимска школа, како што е веќе соопштено, МСМЈЛК при УКИМ планира и други активности посветени на Шопов во текот на оваа година, од кои дел веќе се опфатени во националната програма „2023, Година во чест на Ацо Шопов“.
Инаку, наставата на Третата зимска школа беше интензивна, со фонд од по 30 часа во групи според степенот на познавање на македонскиот јазик и интересот искажан од учесниците при пријавување на учеството – основно, средно и напреднато рамниште. На Школата имаше учесници од: Кина, Виетнам, Соединетите Американски Држави, Австралија, Турција, Полска, Словенија, Чешката Република, Унгарија, Грција, Бугарија, Романија, Молдавија, Руската Федерација, Хрватска, Србија и Босна и Херцеговина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Муцунски во Белград: Регионалното поврзување е клучно за забрзување на европската интеграција
Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, вечерва во Белград учествуваше на работна средба со министрите за надворешни работи на земјите-членки на Централноевропската иницијатива (ЦЕИ).
Фокусот на разговорите беше ставен на проширувањето на Европската унија, актуелните геополитички околности и предизвиците што произлегуваат од нив, како и на регионалната безбедност и неопходноста од засилено регионално поврзување и соработка.
Министрите уште еднаш ја потврдија важноста на ЦЕИ како стабилна платформа за продлабочување на соработката во сите области од заемен интерес, унапредување на партнерствата и ефективно справување со регионалните предизвици.
Во своето обраќање министерот Муцунски ја нагласи улогата на регионалното поврзување и регионалните иницијативи како клучни алатки за забрзување на европската интеграција – најзначајниот процес за поддршка на мирот, безбедноста и економскиот развој на континентот. Тој ја потврди целосната посветеност на Република Северна Македонија на европскиот пат, нагласувајќи дека тоа е геостратешка неопходност за стабилен, сигурен и просперитетен регион.
Македонија
Сиљановска-Давкова: Фемицидот е еден од најтешките општествени проблеми со коишто сме соочени
Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова денеска се обрати на панел-дискусијата насловена „Од пријавување на насилството до спречување на фемицид – системски одговор“, организирана од мисијата на ОБСЕ во Скопје.
Таа истакна дека и покрај бројните конвенции, закони, стратегии и проекти, рапидно расте родово-базираното насилство и бројот на убиените жени само затоа што биле жени. За неа, фемицидот е последица на насилство коешто се случувало во континуитет, а не било превенирано или санкционирано.
Според неа, борбата против фемицидот мора да започне дома, во градинка и во основното образование, да продолжи со правни акти и институционални механизми, вклучувајќи ги и јавно-обвинителските и судските.
Сиљановска-Давлова посочи дека ако фемицидот е системски предизвикан проблем, тогаш и неговото решавање мора да биде системско.
На првиот панел се обратија и амбасадорот Килиан Вал, шеф на мисијата на ОБСЕ во Скопје, Ѓоко Велковски, заменик-министер за социјална политика, демографија и млади и Муамет Реџепи, помошник на министерот за внатрешни работи, презентирајќи свои видувања, податоци и решенија за надминување на еден од најтешките општествени проблеми со коишто сме соочени.
Во вториот панел се обратија: Уранија Пировска од Хелсиншкиот комитет за човекови права, јавната обвинителка Фатиме Фетаи, судијката Габриела Гајдова, Светлана Цветковска од Mинистерството за социјална политика, демографија и млади и Елена Димушевска од Националната мрежа против насилство врз жени и семејно насилство.
Секоја од нив, во рамките на својата работа ги детектираше најголемите слабости во справувањето со насилството врз жените, вклучувајќиго и фемицидот, оценувајќи ја позитивно воспоставената соработка со надлежните институции, како гаранција за позитивен исчекор во оваа битка. Сите ја поздравија нововоспоставената платформа Femicide Watch.
Сите учесници беа согласни дека покрај 16 дена активизам, потребно е 349 денови ангажман на сите во справувањето со фемицидот.
Македонија
Левица: Власта повторно го одби амандманот за изградба на домови за стари лица
На денешната седница на Комисијата за финансирање и буџет, пратеникот и потпретседател на Левица, Реџеп Исмаил – Хактан, образложи амандман за грижата за старите лица.
Амандманот беше со цел да се наменат средства со што би можеле да се изградат најмалку три државни домови онаму каде што потребата е најголема.
Тој предупреди дека државата целосно го запоставила овој сегмент на социјалната заштита.
„Државните домови имаат само 600 сместувачки капацитети, додека приватните имаат двојно повеќе – 1.200. Луѓето практично немаат избор, освен да посегнат по приватните домови, а пензионерите тоа едноставно не можат да си го дозволат,“ рече пратеникот од Левица.
Листите на чекање се долги, а времето за чекање е од пет до седум години.
„За човек над 65 години, тоа не е малку. Во меѓувреме може и да почине пред воопшто да добие сместување,“ додаде тој.
Исмаил потсети и на европските стандарди, според кои треба да има 20–30 легла на 1.000 стари лица, додека Македонија е далеку под минимумот.
„Оваа јавна услуга постои само на хартија. Ако не почнеме да создаваме капацитети сега, со забрзаното стареење на населението ќе западнеме во уште полоша состојба, со уште подолги листи, уште подолго чекање и уште помалку достоинствена грижа,“ предупреди тој.
Иако проблемот е драматичен, власта сè уште не дава образложение зошто не го прифаќа овој амандманот.
„Доколку овој амандман не се прифати, очекувам барем објаснување од министерот,“ побара Хактан, нагласувајќи дека грижата за старите лица мора да биде во приоритетите, а не заборавена ставка во буџетот.

